در پی تصویب قطعنامه توبیخی شورای حکام آژانس بینالمللی انرژی اتمی علیه ایران، روند افزایش قیمت ارز و طلا در ایران شدت گرفتهاست، به طوری که برخی گزارشها از ایران حاکی از رسیدن نرخ هر دلار آمریکا در افزایشی کمسابقه در بازار آزاد ایران و با شکستن رکورد بالاترین نرخ یکسال و نیم گذشته به عدد نمادین ۲۰ هزار تومان هستند.
منابع غیررسمی رقمی بالاتر از ۲۰ هزار تومان گزارش میکنند و وبسایتهای اعلام نرخ دلار نیز امروز ارقامی چون ۱۹ هزار و ۹۵۰ تومان را برای دلار درج کردهاند.
بر اساس اطلاعات سایت بنبست، هر یورو نیز در روز دوشنبه دوم تیر، به بیش از ۲۲۳۰۰ تومان رسید و هر سکه بهار آزادی طرح جدید نیز ۸ میلیون و ۴۵۰ هزار تومان معامله شد.
رئیس کل بانک مرکزی افزایش نرخ دلار را "هیجانی" خوانده، کارشناسان اقتصاد در ایران اما نظر دیگری دارند و میگویند: کنترل بازار ارز از دست دولت خارج شدهاست.
- روزنامهها در شوک؛ طعنه به روحانی
روزنامه ایران ارگان دولت در مطلبی به دستور حسن روحانی رئیسجمهور این کشور در جلسه ستاد اقتصادی دولت به بانک مرکزی مبنی بر "متخلفان ارزی را شفاف اعلام کنید" پرداختهاست.
روزنامه "جوان" نزدیک به سپاه پاسداران با اشاره به اظهارات حسن روحانی رئیسجمهور ایران دربارهٔ نوسانات ارزی تیتر کردهاست که "این عرایض ارز نمیشود".
روزنامه "همشهری" ارگان شهرداری تهران، نیز تیتر یک خود را به این مسئله اختصاص داده و نوشتهاست: "دلار در منطقه خطر".
روزنامه محافظه کار "وطن امروز" در گزارشی با عنوان "مدیریت ۲۰" خطاب به دولت مینویسد: "از اظهارات و نظرات دولتیها پیداست آنها این بار به جای دلالان، مقصران جدیدی برای رشد قیمت ارز پیدا کردهاند و آن هم صادرکنندگان هستند. بانک مرکزی شفاف نمیکند چند درصد صادرکنندگان، ارز خود را به کشور بازنگرداندهاند که قیمت ارز از ۱۹ هزار تومان هم تجاوز کرد".
روزنامه "حمایت" نیز از سرایت نوسانات ارزی بر بازارهای داخلی و دیگر کالاها خبر دادهاست.
روزنامه "اقتصاد ملی" نیز با اشاره به جهش دلار، آن را در ادامه ناآرامیهای بازار ارز توصیف کرد.
روزنامه صنفی "صمت" نیز با اشاره به ثبت رکوردهای تازه در سبزه میدان تیتر کردهاست که "افسار دلار رها شد".
رفع کسری بودجه دولت از طریق نوسانات دلار و تمایل دولت و بانک مرکزی برای تثبیت نرخ دلار در ۲۵ هزار تومان، مسئله ای است که اکنون بر سر زبانها افتادهاست. گفته میشود دولت برای جبران کسری بودجه که رقم آن به ۱۵۰ هزار میلیارد تومان میرسد، عرضه ارز را محدود کردهاست.
روزنامه "شهروند" وابسته به هلال احمر ایران در واکنش به این فرضیه با آلبرت بغزیان استاد اقتصاد دانشگاه تهران گفتگو کردهاست. او تلویحاً این مسئله را تأیید میکند و میگوید: "ممکن است دولت درصدد این باشد که بخشی از کسری بودجه را با نوسانات دلار برطرف کند یا مثلا تلاشش این باشد که قیمت ارز را با قیمت سایر بازارها مثل مسکن یا خودرو متناسب کند اما این سیاست درنهایت به زیان خود دولت تمام میشود چون باید روی قیمتها نظارت بیشتری اعمال کند یا برای موج بیکاری که از افزایش قیمتها و کاهش تقاضا در بازار رخ میدهد، فکری بکند".
- سایت ها؛ چشم امید به بازگشت ارز
کارشناسان اقتصادی، چشمانداز روند نزولی قیمت نفت، تشدید تحریمهای آمریکا، افزایش کسری بودجه دولت، سایه کرونا بر تبادلات اقتصادی، صعود شتابان حجم نقدینگی و دسترسی نداشتن ایران به داراییهایش در خارج از کشور را مجموعه عوامل ایجاد التهاب در بازارهای مالی ایران میدانند.
سایت "خبرآنلاین" نزدیک به طیف لاریجانی در این باره نوشتهاست: "بازپرداخت بدهی عراق به ایران در کنار تلاش برای آزادسازی منابع ایران در دیگر کشورها و بازگشت ارزهای حاصل از صادرات غیر نفتی سه مولفه ای است که بازار ارز را تحت تاثیر قرار خواهند داد".
سایت "عصر ایران" نزدیک به اصلاح طلبان نیز با انتقاد از اختلافات درون حاکمیت، دلار ۲۰ هزار تومانی را بلایی بدتر از کرونا توصیف کرده و نوشتهاست: "آنها همچنان در حال حرف زدن و شاخ و شانه کشیدن برای یکدیگر هستند. انگار نه انگار دلار ۲۰ هزار تومانی مثل آوار بر سر مردم خراب شدهاست".
این رسانه به اشاره به موج ناامیدی در میان جوانان در اثر گرانی مینویسد: "بدانید که برخی از جوانان این کشور، تحصیل کرده و تحصیل نکرده، با هنر و بی هنر به دنبال رفتن هستند. به دنبال جایی که هر روز زندگیشان کوچکتر نشود".
خبرگزاری "تسنیم" وابسته به سپاه پاسداران اما به نقل از سعید لیلاز تحلیل گر اقتصادی آوردهاست: "اگر تا آخر مرداد و شهریور دوام بیاوریم دیگر اتفاقی نمیافتد. مذاکره با آمریکا در حال حاضر هیچ کمکی به اقتصاد ایران نمیکند".
اوضاع نابسامان اقتصادی ایران واکنش علی آقا محمدی رئیس گروه اقتصادی دفتر رهبر ایران را به همراه داشته و از رئیس بانک مرکزی دفاع کردهاست. سایت "تجارتنیوز" به نقل از او آوردهاست: "بازار ارز در آینده نزدیک به دلیل ورود بخشی از منابع ارزی در عراق، متعادل خواهد شد".
این در حالی است که خبرگزاری "ایسنا" نزدیک به اصلاح طلبان از قول یک عضو کمیسیون اقتصادی مجلس گزارش دادهاست که رئیس کل بانک مرکزی و وزیر اقتصاد دولت حسن روحانی برای توضیح دربارهٔ وضعیت بازار ارز به این کمیسیون فراخوانده شدهاند.