فراخوان برای توقف پخش اعترافات اجباری زندانیان در صدا و سیما

فراخوان برای توقف پخش اعترافات اجباری زندانیان در صدا و سیما
TT

فراخوان برای توقف پخش اعترافات اجباری زندانیان در صدا و سیما

فراخوان برای توقف پخش اعترافات اجباری زندانیان در صدا و سیما

دو نهاد مدافع حقوق بشر روز پنجشنبه (۲۵ ژوئن) اعلام کردند رژیم ایران باید پخش «اعترافات اجباری» زندانیان در صدا و سیما را متوقف کند.
فدراسیون بین المللی جامعه های حقوق بشر در پاریس و سازمان عدالت برای ایران در لندن با انتشار گزارش مشترک افزودند پخش اعترافات اجباری یکی از ابزارهای شکنجه بوده و عاملان آن باید در خارج مورد بازخواست و اقدام قانونی قرار بگیرند.
این گزارش افزود «بنا به آمارهای این دو نهاد، صدا و سیما از ۲۰۰۹ تا ۲۰۱۹ دست کم اعتراف های اجباری ۳۵۵ نفر را پخش کرده. محتوای اعترافات دستکم ۵۰۵ نفر افترا آمیز بوده است. این به اعتبار و وجهه صدا و سیما به عنوان موسسه خبری رسمی در ایران خدشه وارد کرده است.
عادل رحمان خان دبیر کل فدراسیون بین المللی جامعه های حقوق بشر گفت «حکومت ایران از اعترافات اجباری تلویزیونی در صدا و سیما برای سرکوب سیستماتیک اپوزیسیون در چندین دهه گذشته استفاده کرده است».
او افزود «زمان آن رسیده که جامعه جهانی به رژیم ایران برای توقف پخش اعترافات اجباری تلویزیونی فشار بیاورد. پخش اعترافات اجباری در صدا و سیما منشا بسیاری از موارد جدی نقض حقوق بشر است».
به گفته این گزارش اعترافات اجباری «به طور سیستماتیک از صدا و سیما پخش شده» و هدف آن «ارعاب و سرکوب مخالفان» است.
این بیانیه توضیح داد «قربانیان گفتند که برای اعتراف اجباری مورد شکنجه و بدرفتاری قرار گرفتند. این اعترافات جلوی دوربین عمدتا دروغ بود. قربانیان افزودند که پخش این اعترافات بدترین شکنجه روانی بوده است».
گزارش افزود زندانیان با ابزارهای متعدد شکنجه جسمی از قبیل شلاق و آویزان کردن و شوک الکتریکی مجبور به اعترافات ساختگی می شوند.
شکنجه و فشار روحی و روانی یکی دیگر از شیوه های گرفتن اعترافات اجباری است که شامل حبس انفرادی طولانی و اعدام مصنوعی و تهدید به تجاوز و نگهداری قربانیان در شرایط بد در زندان می شود.
فعالان حقوق بشر و روزنامه نگاران و فعالان اتنیکی و مخالفان سیاسی و دو تابعیتی ها هدف اعترافات اجباری تلویزیونی بودند.
زندانیان در جریان ضبط اعترافات اجباری روبروی دوربین به اتهامات خود اعتراف می کنند.
در برنامه های اعتراف گیری در صدا و سیما تهمت های ناروا و افترا آمیز علیه قربانیان مطرح می شود.
این گزارش صدا و سیما را متهم کرده که «مسئول اصلی تولید و پخش سیستماتیک اعترافات اجباری» و سرقت اطلاعات خصوصی و پخش محتوای افترا آمیز است.
دو سازمان حقوق بشری یادآور شدند «صدا و سیما از مدت ها پیش کارکرد و نقش خود را به عنوان نهاد رسانه ای از دست داده و ابزاری برای سرکوب مردم شده است».
در این گزارش اسم «پرس تی وی» شبکه برون مرزی وابسته به صدا و سیما ذکر شده که «اغلب اعترافات اجباری و برنامه های توهین و افترا علیه فعالان در ایران تولید و پخش می کند». پرس تی وی به زبان انگلیسی و فرانسوی برنامه پخش می کند.
سازمان عدالت برای ایران می گوید اعترافات اجباری دستکم هفتاد زندانی ایرانی در چند سال گذشته در پرس تی وی پخش شده است.
محمد نیری از مدیران عدالت برای ایران خواستار جلوگیری از ورود گزارشگران و مسئولان صدا و سیما در اروپا و توقف پخش این شبکه ها شد».
او افزود «رژیم ایران سالیان سال است که جوابگوی پخش اعترافات اجباری نیست. در حالی که تلویزیون دولتی ایران مرتب برنامه هایی درباره شکنجه و ارعاب پخش می کند گزارشگران صدا و سیما بدون بازخواست و آزادانه در اروپا کار و فعالیت می کند».
این دو نهاد حقوق بشری در این بیانه مشترک از جامعه جهانی خواستند که پخش اعترافات اجباری را به عنوان شکلی از شکنجه به رسمیت بشناسد و کشورهای خارجی قوانینی برای محاکمه عاملان آن در نظر بگیرند تا بدین ترتیب تخلفات صورت گرفته در دادگاه های قضایی بین المللی بررسی شود.



راهی به‌سوی مذاکره: ایران و آمریکا چگونه به این لحظه رسیدند؟

یک نقاش ایرانی در حال بازسازی و رنگ‌آمیزی دوباره یک نقاشی دیواری ضد آمریکایی در تهران است (خبرگزاری فرانسه)
یک نقاش ایرانی در حال بازسازی و رنگ‌آمیزی دوباره یک نقاشی دیواری ضد آمریکایی در تهران است (خبرگزاری فرانسه)
TT

راهی به‌سوی مذاکره: ایران و آمریکا چگونه به این لحظه رسیدند؟

یک نقاش ایرانی در حال بازسازی و رنگ‌آمیزی دوباره یک نقاشی دیواری ضد آمریکایی در تهران است (خبرگزاری فرانسه)
یک نقاش ایرانی در حال بازسازی و رنگ‌آمیزی دوباره یک نقاشی دیواری ضد آمریکایی در تهران است (خبرگزاری فرانسه)

امروز، شنبه، در سلطان‌نشین عمان، گفت‌وگوهایی میان ایران و ایالات متحده برگزار شد، به عنوان تلاشی برای احیای مذاکرات متوقف‌شده درباره برنامه هسته‌ای شتاب‌گرفته تهران.

با این حال، دو طرف حتی پیش از آغاز مذاکرات بر سر شکل و مکانیزم آن اختلاف دارند. در حالی‌ که رئیس‌جمهور آمریکا، دونالد ترامپ، اصرار دارد مذاکرات به‌صورت مستقیم انجام شود، عباس عراقچی، معاون وزیر خارجه ایران، اعلام کرده که کشورش فقط از طریق واسطه و به‌صورت غیرمستقیم با فرستاده آمریکا در امور خاورمیانه، استیو ویتکوف، گفت‌وگو خواهد کرد.

گرچه این اختلاف ممکن است ظاهری به نظر برسد، اما معنا و پیامدهای عمیقی در خود دارد. مذاکرات غیرمستقیم تاکنون هیچ پیشرفتی به همراه نداشته، به‌ویژه از زمانی که ترامپ در دوره اول ریاست‌جمهوری‌اش پس از سه سال از امضای توافق هسته‌ای در سال ۲۰۱۵، از آن خارج شد.

دو زن ایرانی در کنار نقاشی ضد آمریکایی بر دیوار سفارت سابق ایالات متحده در مرکز تهران در حال قدم زدن هستند (رویترز)

در ۸ مه ۲۰۱۸، ترامپ سند خروج از برجام را امضا و آن را علنی کرد.

از آن زمان، ترامپ تحریم‌های جدیدی علیه ایران اعمال کرده و آن را بخشی از استراتژی «فشار حداکثری» خوانده است. او بارها تأکید کرده که گزینه نظامی همچنان روی میز است، هرچند مرتب از امکان رسیدن به توافق جدید سخن گفته. ترامپ در همین راستا، پیامی به رهبر ایران، علی خامنه‌ای (۸۵ ساله) ارسال کرده است.

در مقابل، خامنه‌ای هشدار داده که هرگونه حمله به ایران با پاسخ مشابه و شدید روبه‌رو خواهد شد.

در ادامه، نکات کلیدی درباره این پیام، برنامه هسته‌ای ایران، و تنش‌های مداوم میان تهران و واشنگتن از زمان انقلاب ۱۹۷۹ ارائه می‌شود:

چرا ترامپ پیام فرستاد؟

ترامپ پیام خود را در ۵ مارس به خامنه‌ای فرستاد و روز بعد در یک مصاحبه تلویزیونی گفت: «برایشان نوشتم و گفتم: امیدوارم به مذاکره فکر کنید، چون اگر مجبور به اقدام نظامی شویم، فاجعه‌بار خواهد بود.»

ترامپ پس از بازگشت به کاخ سفید تلاش دارد روند مذاکرات را پیش ببرد، در حالی‌ که تحریم‌ها را تشدید کرده و تهدید می‌کند که آمریکا یا اسرائیل ممکن است تأسیسات هسته‌ای ایران را هدف قرار دهند.

ترامپ یادداشتی را که برای خروج از توافق هسته‌ای ایران در تاریخ ۸ مه ۲۰۱۸ امضا کرده است، به نمایش می‌گذارد (آسوشیتدپرس)

او در دوره اول ریاست‌جمهوری‌اش نیز پیام مشابهی ارسال کرده بود که با واکنش تند خامنه‌ای روبه‌رو شد. با این حال، پیام‌های پیشین ترامپ به رهبر کره شمالی، کیم جونگ اون، به دیدارهای مستقیمی انجامید، گرچه این دیدارها به توافقی درباره برنامه هسته‌ای و موشک‌های بالستیک کره شمالی که توانایی هدف‌گیری خاک آمریکا را دارند، نینجامید.

پاسخ ایران چه بود؟

رئیس‌جمهور ایران، مسعود پزشکیان، مذاکره مستقیم با آمریکا را رد کرد و در نشست هیئت دولت گفت: «ما از گفت‌وگو فرار نمی‌کنیم، اما تجربه‌های گذشته نشان داد وعده‌های توخالی، ریشه بحران‌ها بوده است. طرف مقابل باید برای اعتمادسازی، جدیت نشان دهد.»

رهبر ایران، خامنه‌ای نیز به سخنان ترامپ واکنش نشان داد و با لحنی تند گفت: «آن‌ها تهدید به آشوب می‌کنند، اما ما احتمال حمله خارجی را کم می‌دانیم. و اگر چنین حمله‌ای صورت گیرد، بدون شک پاسخ کوبنده‌ای خواهیم داد.»

اسماعیل بقایی، سخنگوی وزارت خارجه ایران، در پلتفرم «ایکس» نوشت: «تهدید علنی به بمباران از سوی رئیس یک کشور علیه ایران، نقض آشکار اصول صلح و امنیت بین‌المللی است. خشونت خشونت می‌آورد، صلح صلح می‌آورد. توپ در زمین آمریکاست تا مسیر را تعیین کند... و مسئولیت عواقبش را بپذیرد.»

رهبر جمهورى اسلامى ايران، علی خامنه‌ای، در خطبه‌های نماز عید فطر در تهران (رسانه ریاست جمهوری ایران)

در فضای رسانه‌ای نیز، روزنامه «تهران تایمز» نزدیک به دفتر خامنه‌ای ـ بدون ذکر منبع ـ گزارش داد که ایران «موشک‌هایی آماده کرده که می‌توانند اهداف آمریکایی را هدف قرار دهند». این گزارش هم‌زمان با استقرار بمب‌افکن‌های رادارگریز «بی-۲ اسپیریت» آمریکا در جزیره دیه‌گو گارسیا منتشر شد؛ جزیره‌ای که در برد حملات به ایران و همچنین حوثی‌های مورد حمایت تهران در یمن قرار دارد؛ نیروهایی که آمریکا از ۱۵ مارس حملات خود به آن‌ها را افزایش داده است.

چرا برنامه هسته‌ای ایران باعث نگرانی غرب است؟

با اینکه تهران همواره بر صلح‌آمیز بودن برنامه هسته‌ای خود تأکید کرده، اما اظهارات برخی مقام‌ها حاکی از آن است که ممکن است ایران در پی ساخت سلاح هسته‌ای باشد.

ایران اکنون در حال غنی‌سازی اورانیوم تا سطح ۶۰ درصد است؛ درصدی بسیار نزدیک به سطح مورد نیاز برای ساخت سلاح هسته‌ای، که هیچ کشور فاقد برنامه تسلیحات هسته‌ای، به آن دست نمی‌زند.

دو زن ایرانی در کنار نقاشی ضد آمریکایی بر دیوار سفارت سابق ایالات متحده در مرکز تهران در حال قدم زدن هستند (رویترز)

طبق توافق برجام در سال ۲۰۱۵، ایران مجاز بود اورانیوم را تا سقف ۳.۶۷ درصد و با ذخیره‌ای حداکثر ۳۰۰ کیلوگرم غنی‌سازی کند. اما آخرین گزارش آژانس بین‌المللی انرژی اتمی نشان می‌دهد که ایران اکنون حدود ۸۲۹۴.۴ کیلوگرم اورانیوم غنی‌شده در اختیار دارد که بخشی از آن تا سطح ۶۰ درصد غنی‌سازی شده است.

نهادهای اطلاعاتی آمریکا برآورد می‌کنند که ایران هنوز ساخت سلاح هسته‌ای را آغاز نکرده، اما فعالیت‌هایی انجام داده که اگر تصمیم به ساخت سلاح بگیرد، مقدمات آن فراهم باشد.

در یک مصاحبه تلویزیونی، علی لاریجانی، مشاور رهبر ایران گفت: ایران توانایی ساخت بمب هسته‌ای را دارد، اما به‌دنبال آن نیست و با بازرسی‌های بین‌المللی مخالفتی ندارد. اما هشدار داد که اگر ایران مورد حمله آمریکا یا اسرائیل قرار گیرد، شاید چاره‌ای جز رفتن به‌سوی سلاح هسته‌ای نداشته باشد.

ریشه‌های تنش در روابط دو کشور چیست؟

در دوران حکومت شاه، محمدرضا پهلوی، ایران متحد راهبردی ایالات متحده بود. شاه سلاح‌های آمریکایی می‌خرید و به سازمان سیا اجازه داده بود ایستگاه‌های شنود مخفی برای جاسوسی از اتحاد شوروی برپا کند. در سال ۱۹۵۳، سازمان سیا در کودتایی نقش داشت که به برکناری نخست‌وزیر منتخب و تحکیم قدرت شاه انجامید.

اما در ژانویه ۱۹۷۹، شاه در پی اعتراضات گسترده مردمی از کشور گریخت و انقلاب اسلامی به رهبری روح‌الله خمینی، نظامی دینی در ایران برقرار کرد.

در نوامبر همان سال، دانشجویان به سفارت آمریکا در تهران حمله کردند و دیپلمات‌ها را ۴۴۴ روز به گروگان گرفتند که به قطع روابط دیپلماتیک بین دو کشور انجامید.

در جریان جنگ ایران و عراق در دهه ۱۹۸۰، بحران میان ایران و آمریکا تشدید شد، به‌ویژه در جریان «جنگ نفت‌کش‌ها» که در آن نیروی دریایی آمریکا اهداف ایرانی را بمباران کرد و به اشتباه یک هواپیمای مسافربری ایرانی را با ۲۹۰ سرنشین سرنگون ساخت.

از آن زمان، روابط ایران و آمریکا میان دشمنی شدید و فرصت‌های دیپلماتیک نادر در نوسان بوده است؛ مهم‌ترین نقطه امید، توافق هسته‌ای سال ۲۰۱۵ بود. اما خروج یک‌جانبه ترامپ از آن توافق، موج جدیدی از تنش‌ها را آغاز کرد که همچنان منطقه را درگیر کرده است.

در آوریل ۲۰۱۹، ترامپ دستور داد نام سپاه پاسداران را در فهرست گروه‌های تروریستی جهانی قرار دهند. در پی آن، تنش‌ها در خلیج افزایش یافت.

بنر ضد آمریکایی در یکی از خیابان‌های تهران، ۸ آوریل ۲۰۲۵ (رویترز)

در ۳ ژانویه ۲۰۲۰، ترامپ دستور ترور قاسم سلیمانی، فرمانده نیروی قدس، را صادر کرد. خودرو حامل او و همراهانش در بغداد هدف حمله موشکی آمریکا قرار گرفت.

در پاسخ، سپاه پاسداران حمله موشکی به پایگاه عین‌الاسد انجام داد که محل استقرار نیروهای آمریکایی بود و منجر به زخمی شدن شماری از نظامیان شد.