بازی الکاظمی با کارت مردم معترض در مقابل حریفان

سیاستمداران پیش‌بینی می‌کنند که نخست‌وزیر با وجود مشکلات موفق می‌شود

تعدادی از دختران در جلوی فروشگاهی در خیابان المتنبی بغداد، کتاب ها را بررسی می کنند (خبرگزاری فرانسه)
تعدادی از دختران در جلوی فروشگاهی در خیابان المتنبی بغداد، کتاب ها را بررسی می کنند (خبرگزاری فرانسه)
TT

بازی الکاظمی با کارت مردم معترض در مقابل حریفان

تعدادی از دختران در جلوی فروشگاهی در خیابان المتنبی بغداد، کتاب ها را بررسی می کنند (خبرگزاری فرانسه)
تعدادی از دختران در جلوی فروشگاهی در خیابان المتنبی بغداد، کتاب ها را بررسی می کنند (خبرگزاری فرانسه)

هادی العامری رهبر ائتلاف «الفتح» در اظهاراتی که روز گذشته منتشر شد، گفته که تأیید مصطفی الکاظمی نامزد نخست‌وزیری برای تصدی گری توسط گروه‌های شیعی، تنها براساس دو شرط؛ یعنی اخراج نیروهای آمریکایی و برگزاری انتخابات زودهنگام صورت گرفته‌است، اما الکاظمی چه در مواجهه با جناح‌های مسلح یا ساختارهای اداری دولت به رای و نظر احزاب شیعه به ویژه گروه‌های نزدیک به ایران پشت کرد.
العامری فاش کرد که توافق برای انتخاب الکاظمی «پس از آن اتفاق افتاد که نیروهای شیعه به دلیل اختلافات بین نامزدها به بن بست رسیدند». العامری که اخیراً از پارلمان عراق استعفا داده‌است تا خود را وقف رهبری «الفتح» کند، افزود: «شروط الفتح برای نخست وزیری الکاظمی اخراج نیروهای آمریکایی از عراق و برگزاری انتخابات زودرس است». او اضافه کرد: «طرف آمریکایی از برهم صالح رئیس جمهور عراق خواست تا زمان خروج از عراق را به بعد از انتخابات آینده آمریکا واگذار کند».
وی توضیح داد که «اختلافات در خانه شیعی به برکناری محمد توفیق علاوی منجر شده‌است و نامزدی عدنان الزرفی نیروهای شیعه را در مقابل گزینه‌های سخت قرار داده‌است». العامری گفت که عمار الحکیم رهبر جنبش الحکمه «اولین کسی بود که نام الکاظمی را مطرح کرد، اما من به او گفتم که حتی اگر همه او را بپذیرند، او را رد می‌کنم».
در نهایت، العامری یکی از رهبران شیعه ای بود که در مراسم معرفی الکاظمی در کاخ السلام توسط رئیس‌جمهور در کنار بقیه مقامات عراقی حضور داشت.
از طرفی، الکاظمی قصد داشت اصلاحات اساسی را از همان سخنان آغازین وی در مراسم معرفی خود یا در سخنان خود در پارلمان در طول جلسه رای اعتماد آغاز کند. با این حال، وی حدود یک ماه صبر کرد تا دولت خود را تکمیل کند.
در حالی که هیچ‌کس به خصوص جبهه‌های مسلح انتظار نداشت الکاظمی جرات بازکردن جبهه رویارویی با با آنها را داشته باشد، اما او کار خود را بدون «کرنش» انجام داد همان‌طور که قیس خزعلی رهبر عصائب اهل الحق، در سخنان خود روز گذشته دربارهٔ یورش به مقر "حزب الله" نزدیک به ایران از او خواسته بود.
نخست‌وزیر عراق به مسئولان وزارت برق و دارایی دستور داد تا موانع موجود برای تأمین انرژی برق شهروندان را هموار کنند.
الکاظمی، برنامه ای اصلاحی شامل تغییرات در ۶ هزار پست و مقام دولتی بلندپایه ازجمله همه معاونان وزرا و مدیرکل‌ها و رؤسای سازمان‌های مستقل از دولت و مناصب حساس امنیتی را در دستور کار قرار داده‌است.
از سوی دیگر، تعدادی از سیاستمداران و دانشگاهیان عراقی در گفتگو با «الشرق الاوسط» تأکید کردند که الکاظمی موفق خواهد بود، هر چقدر هم که این تقابل دشوار باشد. در همین زمینه، اثیل النجیفی رهبر جبهه الانقاذ می‌گوید: «هرچه در مورد قدرت این جناح‌ها و دولت پنهان صحبت کنیم، قدرت آنها به دلیل سوءاستفاده از مشروعیت دولت است، در حالی که اگر از منظر مشروعیت نگاه کنیم، قدرت واقعی در دست الکاظمی است و در دست آنها نیست».
حسین علاوی استاد امنیت ملی نیز می‌گوید که الکاظمی «موفق شد رویکرد دولت را مدیریت کند و این را از طریق تشویق نیروهای ملی گرای دولت، چه در دستگاه دولت و چه میان نیروهای سیاسی عراق یا حتی نیروهای اجتماعی مردمی، انجام می‌دهد».
به نوبه خود، یاسین البکری استاد علوم سیاسی دانشگاه المستنصریه معتقد است که «درگیری از قبل آغاز شده و نشانه‌های مثبتی با تسلیم نشدن به خواسته‌های آزادی بازداشت شدگان نیروهای "حزب الله" وجود دارد». او اضافه می‌کند که «روند دستگیری و امتناع از آزادی بازداشت شدگان نشانگر اراده و قدرت است، اما داوری در این باره هنوز زود است». وی ادامه داد: در این هفته مسیر بعدی بین فعال یا مختل کردن دولت مشخص خواهد شد.



آمادگی پاکستان برای حمله‌ی «نزدیک‌الوقوع» هند

نیروهای شبه‌نظامی هند در منطقه بازار شهر سریناگر در ایالت جامو و کشمیر هند نگهبانی می‌دهند – ۲۸ آوریل ۲۰۲۵ (AFP)
نیروهای شبه‌نظامی هند در منطقه بازار شهر سریناگر در ایالت جامو و کشمیر هند نگهبانی می‌دهند – ۲۸ آوریل ۲۰۲۵ (AFP)
TT

آمادگی پاکستان برای حمله‌ی «نزدیک‌الوقوع» هند

نیروهای شبه‌نظامی هند در منطقه بازار شهر سریناگر در ایالت جامو و کشمیر هند نگهبانی می‌دهند – ۲۸ آوریل ۲۰۲۵ (AFP)
نیروهای شبه‌نظامی هند در منطقه بازار شهر سریناگر در ایالت جامو و کشمیر هند نگهبانی می‌دهند – ۲۸ آوریل ۲۰۲۵ (AFP)

پاکستان روز چهارشنبه اعلام کرد که «اخبار اطلاعاتی موثقی» دریافت کرده که نشان می‌دهد هند قصد دارد به‌زودی حمله‌ای نظامی انجام دهد. پاکستان هشدار داد که در صورت وقوع این حمله پاسخ قاطعی خواهد داد. این خبر در حالی منتشر می‌شود که نگرانی‌ها درباره‌ی تشدید تنش میان دو کشور به‌دنبال حمله‌ای که منجر به کشته شدن ۲۶ نفر در کشمیر شد، رو به افزایش است.

روابط میان این دو همسایه‌ی مجهز به سلاح هسته‌ای پس از آن رو به وخامت گذاشت که دهلی‌نو، اسلام‌آباد را مسئول حمله‌ی هفته‌ی گذشته در پاهالگام در بخش هندی کشمیر دانست؛ حمله‌ای که مرگبارترین حمله به غیرنظامیان در این منطقه در ۲۵ سال گذشته بوده است. یک منبع ارشد دولتی به خبرگزاری فرانسه گفت که نخست‌وزیر هند، نارندرا مودی، در جلسه‌ای غیرعلنی در روز سه‌شنبه «اختیارات کامل» را به ارتش برای واکنش به این حمله داده است.

دولت پاکستان هرگونه دخالت در حمله‌ی کشمیر را رد کرد. عطاءالله طارر، وزیر اطلاعات پاکستان، در بیانیه‌ای که بامداد چهارشنبه منتشر شد، گفت: «هرگونه اقدام تهاجمی با پاسخ قاطع مواجه خواهد شد.» او افزود: «پاکستان اطلاعات اطلاعاتی موثقی در اختیار دارد که نشان می‌دهد هند ظرف ۲۴ تا ۳۶ ساعت آینده با استفاده از حادثه‌ی پاهالگام، که بهانه‌ای بی‌اساس است، قصد دارد حمله‌ی نظامی انجام دهد.» با این حال، اسحاق دار، وزیر امور خارجه‌ی پاکستان، تأکید کرد که کشورش آغازگر هیچ حمله‌ای نخواهد بود.

سران چند کشور جهان نگرانی عمیق خود را ابراز کرده و از این دو همسایه که در گذشته چندین جنگ با یکدیگر داشته‌اند، خواستند که خویشتنداری نشان دهند. منطقه‌ی کشمیر با جمعیتی حدود ۱۵ میلیون نفر که اکثراً مسلمان هستند، میان پاکستان و هند تقسیم شده، ولی هر دو کشور کل این منطقه را متعلق به خود می‌دانند.

حدود ۱.۵ میلیون نفر در نزدیکی خط آتش‌بس در سمت پاکستانی مرز زندگی می‌کنند. بسیاری از ساکنان این مناطق، در حال آماده‌سازی پناهگاه‌های زیرزمینی ساده با دیوارهای گِلی تقویت‌شده با بتن هستند. محمد جوید، مردی ۴۲ ساله در روستای چاکوتی، به خبرگزاری فرانسه گفت: «در حال تمیز کردن پناهگاه هستیم تا اگر دشمن ناگهان حمله کرد، غافلگیر نشویم و بتوانیم جان بچه‌هایمان را نجات دهیم.»

تبادل آتش
ارتش هند روز چهارشنبه اعلام کرد که برای ششمین شب متوالی با نیروهای پاکستانی در امتداد خط آتش‌بس تبادل آتش داشته است. این منطقه‌ی به‌شدت نظامی‌شده دارای پایگاه‌هایی در ارتفاعات بالای کوه‌های هیمالیا بوده و مرز واقعی کشمیر محسوب می‌شود. یک منبع امنیتی پاکستانی نیز به خبرگزاری فرانسه گفت که روز سه‌شنبه دو پهپاد را که به حریم هوایی پاکستان وارد شده بودند، ساقط کرده‌اند.

تنش‌ها در هفته‌ی پس از حمله‌ی پاهالگام از جمله رد و بدل شدن اتهامات، اقدامات دیپلماتیک، اخراج اتباع کشور مقابل و بستن گذرگاه‌های مرزی به‌سرعت بالا گرفته است.

بالگرد نظامی هند بر فراز آسمان سریناگر در منطقه جامو و کشمیر هند – ۲۸ آوریل ۲۰۲۵ (AFP)

مودی هفته‌ی گذشته وعده داد که عاملان این حمله و پشتیبانان آن‌ها را تحت تعقیب قرار خواهد داد. او پنج‌شنبه گفت: «به همه‌ی جهان می‌گویم: هند هویت هر تروریست و حامی‌اش را شناسایی خواهد کرد، آن‌ها را تعقیب و مجازات خواهد کرد... حتی اگر تا دوردست‌ترین نقاط زمین بروند، تعقیب‌شان می‌کنیم.»

این اظهارات نگرانی‌ها را درباره‌ی تشدید تنش نظامی بیشتر کرده است.

وزارت امور خارجه‌ی آمریکا اعلام کرد که وزیر مارکو روبیو به‌زودی با همتایان پاکستانی و هندی خود تماس خواهد گرفت تا آن‌ها را به «عدم تشدید وضعیت» ترغیب کند.

آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل متحد، روز سه‌شنبه با شهباز شریف، نخست‌وزیر پاکستان، و سوپرامانیام جایشانکار، وزیر خارجه‌ی هند، تماس گرفت و طبق گفته‌ی سخنگوی او، آمادگی خود را برای «میانجی‌گری جهت کاهش تنش» اعلام کرد. دفتر نخست‌وزیر پاکستان بعداً اعلام کرد که شهباز شریف از گوترش خواسته «هند را به خویشتنداری ترغیب کند» و تأکید کرده که در صورت اقدام نسنجیده‌ی هند، پاکستان از «حاکمیت و تمامیت ارضی‌اش با تمام قوا دفاع خواهد کرد».

پوسترهای افراد تحت تعقیب
هند و پاکستان از زمان استقلال از حکومت بریتانیا در سال ۱۹۴۷ بر سر منطقه‌ی کشمیر با یکدیگر مناقشه دارند؛ زمانی که مرزها خانواده‌هایی را از هم جدا کرد که نسل‌ها در کنار هم زندگی می‌کردند. در بخش تحت کنترل هند، شورشیان از سال ۱۹۸۹ برای استقلال یا پیوستن به پاکستان دست به قیام زده‌اند.

گشت‌های ارتش هند در حال حرکت به سمت هاباتنار در منطقه انانتناگ در جنوب کشمیر – ۲۹ آوریل ۲۰۲۵ (AFP)

پلیس هند پوسترهایی از سه مرد منتشر کرده که به اتهام اجرای حمله‌ی کشمیر تحت تعقیب‌اند. دو نفر از آن‌ها پاکستانی و یک نفر هندی است. هند می‌گوید آن‌ها اعضای گروه «لشکر طیبه» هستند؛ گروهی که مقرش در پاکستان است و سازمان ملل آن را یک گروه تروریستی معرفی کرده است. همچنین برای اطلاعاتی که منجر به دستگیری هر یک از آن‌ها شود، پاداشی معادل دو میلیون روپیه (حدود ۲۳۵۰۰ دلار) در نظر گرفته شده و عملیات گسترده‌ای برای بازداشت افراد مشکوک به ارتباط با این گروه آغاز شده است.

در آخرین مورد از تشدید تنش‌ها در کشمیر، در حمله‌ی پولواما در سال ۲۰۱۹ در منطقه‌ی تحت کنترل هند، یک بمب‌گذار انتحاری با خودرو به کاروان نیروهای امنیتی حمله کرد که منجر به کشته شدن ۴۰ نفر و زخمی شدن ۳۵ تن شد. کمتر از دو هفته بعد، جنگنده‌های هندی حملاتی هوایی به خاک پاکستان انجام دادند.