وخامت پرشتاب اوضاع لبنان در سایه دولت دیاب

بحران اقتصادی همبستگی و تبادل خدمات مردمی را افزایش داد

وخامت پرشتاب اوضاع لبنان در سایه دولت دیاب
TT

وخامت پرشتاب اوضاع لبنان در سایه دولت دیاب

وخامت پرشتاب اوضاع لبنان در سایه دولت دیاب

از اواخر سال گذشته و با توجه به وخیم تر شدن اوضاع اقتصادی و عدم توانایی نیروهای سیاسی برای مداخله سریع، لبنانی‌ها سعی در یافتن راه حل‌های جایگزین براساس همبستگی اجتماعی کردند تا به آنها در تحمل بحران‌های پی در پی کمک کنند.
اما با تسریع بحران‌ها، نرخ ارز دلار به میزان قابل توجهی افزایش یافت و تعداد کسانی که شغل خود را از دست داده‌اند نیز به موازات آن افزایش یافت، حتی ابتکارات مردمی و راه حل‌های جایگزین نیز برای ادامه کارساز نبود و برخی از آنها به امید دوام آوردن حتی به مدت یک هفته دیگر به تهاتر یا معامله پایاپای وسایل خود در ازای نیازهای فوری متوسل شدند.
جاد شعبان استاد اقتصاد دانشگاه دانشگاه آمریکایی بیروت، در مصاحبه با «الشرق الاوسط» وضعیت کنونی لبنان را «تجربه سخت‌ترین بحران‌ها همزمان با جمع شدن بیکاری و تورم در آن واحد» توصیف می‌کند.
«لبنان یقایض / لبنان تهاتر می‌کند» نام گروهی است که اخیراً در «فیس بوک» ایجاد شده‌است، که ایده آن مبادله کالاها و خدمات است و توانسته‌است علاوه بر بازدید روزانه بیش از ۷ هزار کاربر در یک روز، بیش از ۱۳ هزار عضو در یک هفته آن را دنبال کنند.
اعضای این گروه کالاهای موجود در خانه خود که مورد نیاز نیستند را عرضه می‌کنند و در ازای آن دیگر موارد فوری تر و مورد نیاز را تقاضا می‌کنند. با این حال، نکته قابل توجه این بود که بسیاری از مردم در ازای پوشک نوزاد و شیر کودک یا حتی یک بطری روغن، از لباس و کفش خود می‌گذرند، مسئله ای که می‌تواند وضعیت بغرنج برخی از لبنانی‌ها را نشان دهد.
شعبان همچنین اظهار کرد: رسیدن به مرحله معامله کالا در قبال غذا و نیازهای ضروری به معنای بازگشت به دو هزار سال پیش و این یکی از نشانه‌های سقوط کامل اقتصاد ملی است، همچنین آخرین سلاح برای مردم و وسیله ای برای ایستادگی موقت است.
حسن حسنة مدیر گروه «لبنان یقایض» ادعایی ندارد که یک راه حل اقتصادی ارائه داده‌است، اما او در تلاش است تا یک وسیله در دسترس برای غلبه بر بحران اقتصادی پیدا کند و به مردم کمک کند تا حد توان زنده بمانند.
حسنة در گفتگو با الشرق الاوسط توضیح داد که وی سال گذشته با گروهی برای حمایت از افراد و جمع‌آوری کمک‌های مالی مشغول به کار بوده‌است، اما پس از پایان یافتن کمک‌های غیرنقدی، نقدی و نقدینگی، ضرورت داد و ستد کالا در مقابل نیازهای متقاضی مطرح شد. وی توضیح داد که اصل داد و ستد کالا در سراسر این صفحه محدود به کالاها نیست، بلکه این خدمات همچون ساخت درب برای یک آرایشگر توسط یک نجاری در ازای اصلاح موی سر بچه‌های نجار را نیز شامل می‌شود.
در حالی که حسنه تأکید می‌کند که این صفحه یک صفحه برای گدایی و به دنبال سود نیست، اما ممکن است که افراد به مرحله ای برسند که در آن چیزی که با آن معامله کنند را نداشته باشند، به خصوص وقتی می‌بینیم که برخی از آنها در ازای امید به دست آوردن نیازهای فوری تر یا غذا است، اقدام به عرضه دارایی‌ها و وسائل شخصی خود کرده‌اند.



آمادگی پاکستان برای حمله‌ی «نزدیک‌الوقوع» هند

نیروهای شبه‌نظامی هند در منطقه بازار شهر سریناگر در ایالت جامو و کشمیر هند نگهبانی می‌دهند – ۲۸ آوریل ۲۰۲۵ (AFP)
نیروهای شبه‌نظامی هند در منطقه بازار شهر سریناگر در ایالت جامو و کشمیر هند نگهبانی می‌دهند – ۲۸ آوریل ۲۰۲۵ (AFP)
TT

آمادگی پاکستان برای حمله‌ی «نزدیک‌الوقوع» هند

نیروهای شبه‌نظامی هند در منطقه بازار شهر سریناگر در ایالت جامو و کشمیر هند نگهبانی می‌دهند – ۲۸ آوریل ۲۰۲۵ (AFP)
نیروهای شبه‌نظامی هند در منطقه بازار شهر سریناگر در ایالت جامو و کشمیر هند نگهبانی می‌دهند – ۲۸ آوریل ۲۰۲۵ (AFP)

پاکستان روز چهارشنبه اعلام کرد که «اخبار اطلاعاتی موثقی» دریافت کرده که نشان می‌دهد هند قصد دارد به‌زودی حمله‌ای نظامی انجام دهد. پاکستان هشدار داد که در صورت وقوع این حمله پاسخ قاطعی خواهد داد. این خبر در حالی منتشر می‌شود که نگرانی‌ها درباره‌ی تشدید تنش میان دو کشور به‌دنبال حمله‌ای که منجر به کشته شدن ۲۶ نفر در کشمیر شد، رو به افزایش است.

روابط میان این دو همسایه‌ی مجهز به سلاح هسته‌ای پس از آن رو به وخامت گذاشت که دهلی‌نو، اسلام‌آباد را مسئول حمله‌ی هفته‌ی گذشته در پاهالگام در بخش هندی کشمیر دانست؛ حمله‌ای که مرگبارترین حمله به غیرنظامیان در این منطقه در ۲۵ سال گذشته بوده است. یک منبع ارشد دولتی به خبرگزاری فرانسه گفت که نخست‌وزیر هند، نارندرا مودی، در جلسه‌ای غیرعلنی در روز سه‌شنبه «اختیارات کامل» را به ارتش برای واکنش به این حمله داده است.

دولت پاکستان هرگونه دخالت در حمله‌ی کشمیر را رد کرد. عطاءالله طارر، وزیر اطلاعات پاکستان، در بیانیه‌ای که بامداد چهارشنبه منتشر شد، گفت: «هرگونه اقدام تهاجمی با پاسخ قاطع مواجه خواهد شد.» او افزود: «پاکستان اطلاعات اطلاعاتی موثقی در اختیار دارد که نشان می‌دهد هند ظرف ۲۴ تا ۳۶ ساعت آینده با استفاده از حادثه‌ی پاهالگام، که بهانه‌ای بی‌اساس است، قصد دارد حمله‌ی نظامی انجام دهد.» با این حال، اسحاق دار، وزیر امور خارجه‌ی پاکستان، تأکید کرد که کشورش آغازگر هیچ حمله‌ای نخواهد بود.

سران چند کشور جهان نگرانی عمیق خود را ابراز کرده و از این دو همسایه که در گذشته چندین جنگ با یکدیگر داشته‌اند، خواستند که خویشتنداری نشان دهند. منطقه‌ی کشمیر با جمعیتی حدود ۱۵ میلیون نفر که اکثراً مسلمان هستند، میان پاکستان و هند تقسیم شده، ولی هر دو کشور کل این منطقه را متعلق به خود می‌دانند.

حدود ۱.۵ میلیون نفر در نزدیکی خط آتش‌بس در سمت پاکستانی مرز زندگی می‌کنند. بسیاری از ساکنان این مناطق، در حال آماده‌سازی پناهگاه‌های زیرزمینی ساده با دیوارهای گِلی تقویت‌شده با بتن هستند. محمد جوید، مردی ۴۲ ساله در روستای چاکوتی، به خبرگزاری فرانسه گفت: «در حال تمیز کردن پناهگاه هستیم تا اگر دشمن ناگهان حمله کرد، غافلگیر نشویم و بتوانیم جان بچه‌هایمان را نجات دهیم.»

تبادل آتش
ارتش هند روز چهارشنبه اعلام کرد که برای ششمین شب متوالی با نیروهای پاکستانی در امتداد خط آتش‌بس تبادل آتش داشته است. این منطقه‌ی به‌شدت نظامی‌شده دارای پایگاه‌هایی در ارتفاعات بالای کوه‌های هیمالیا بوده و مرز واقعی کشمیر محسوب می‌شود. یک منبع امنیتی پاکستانی نیز به خبرگزاری فرانسه گفت که روز سه‌شنبه دو پهپاد را که به حریم هوایی پاکستان وارد شده بودند، ساقط کرده‌اند.

تنش‌ها در هفته‌ی پس از حمله‌ی پاهالگام از جمله رد و بدل شدن اتهامات، اقدامات دیپلماتیک، اخراج اتباع کشور مقابل و بستن گذرگاه‌های مرزی به‌سرعت بالا گرفته است.

بالگرد نظامی هند بر فراز آسمان سریناگر در منطقه جامو و کشمیر هند – ۲۸ آوریل ۲۰۲۵ (AFP)

مودی هفته‌ی گذشته وعده داد که عاملان این حمله و پشتیبانان آن‌ها را تحت تعقیب قرار خواهد داد. او پنج‌شنبه گفت: «به همه‌ی جهان می‌گویم: هند هویت هر تروریست و حامی‌اش را شناسایی خواهد کرد، آن‌ها را تعقیب و مجازات خواهد کرد... حتی اگر تا دوردست‌ترین نقاط زمین بروند، تعقیب‌شان می‌کنیم.»

این اظهارات نگرانی‌ها را درباره‌ی تشدید تنش نظامی بیشتر کرده است.

وزارت امور خارجه‌ی آمریکا اعلام کرد که وزیر مارکو روبیو به‌زودی با همتایان پاکستانی و هندی خود تماس خواهد گرفت تا آن‌ها را به «عدم تشدید وضعیت» ترغیب کند.

آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل متحد، روز سه‌شنبه با شهباز شریف، نخست‌وزیر پاکستان، و سوپرامانیام جایشانکار، وزیر خارجه‌ی هند، تماس گرفت و طبق گفته‌ی سخنگوی او، آمادگی خود را برای «میانجی‌گری جهت کاهش تنش» اعلام کرد. دفتر نخست‌وزیر پاکستان بعداً اعلام کرد که شهباز شریف از گوترش خواسته «هند را به خویشتنداری ترغیب کند» و تأکید کرده که در صورت اقدام نسنجیده‌ی هند، پاکستان از «حاکمیت و تمامیت ارضی‌اش با تمام قوا دفاع خواهد کرد».

پوسترهای افراد تحت تعقیب
هند و پاکستان از زمان استقلال از حکومت بریتانیا در سال ۱۹۴۷ بر سر منطقه‌ی کشمیر با یکدیگر مناقشه دارند؛ زمانی که مرزها خانواده‌هایی را از هم جدا کرد که نسل‌ها در کنار هم زندگی می‌کردند. در بخش تحت کنترل هند، شورشیان از سال ۱۹۸۹ برای استقلال یا پیوستن به پاکستان دست به قیام زده‌اند.

گشت‌های ارتش هند در حال حرکت به سمت هاباتنار در منطقه انانتناگ در جنوب کشمیر – ۲۹ آوریل ۲۰۲۵ (AFP)

پلیس هند پوسترهایی از سه مرد منتشر کرده که به اتهام اجرای حمله‌ی کشمیر تحت تعقیب‌اند. دو نفر از آن‌ها پاکستانی و یک نفر هندی است. هند می‌گوید آن‌ها اعضای گروه «لشکر طیبه» هستند؛ گروهی که مقرش در پاکستان است و سازمان ملل آن را یک گروه تروریستی معرفی کرده است. همچنین برای اطلاعاتی که منجر به دستگیری هر یک از آن‌ها شود، پاداشی معادل دو میلیون روپیه (حدود ۲۳۵۰۰ دلار) در نظر گرفته شده و عملیات گسترده‌ای برای بازداشت افراد مشکوک به ارتباط با این گروه آغاز شده است.

در آخرین مورد از تشدید تنش‌ها در کشمیر، در حمله‌ی پولواما در سال ۲۰۱۹ در منطقه‌ی تحت کنترل هند، یک بمب‌گذار انتحاری با خودرو به کاروان نیروهای امنیتی حمله کرد که منجر به کشته شدن ۴۰ نفر و زخمی شدن ۳۵ تن شد. کمتر از دو هفته بعد، جنگنده‌های هندی حملاتی هوایی به خاک پاکستان انجام دادند.