کشورهای در حال توسعه از جمله ایران با «طوفان» نارضایتی روبرو می‌شوند

گوشه ای از اعتراضات مردمی در ایران در نوامبر ۲۰۱۹ (رویترز)
گوشه ای از اعتراضات مردمی در ایران در نوامبر ۲۰۱۹ (رویترز)
TT

کشورهای در حال توسعه از جمله ایران با «طوفان» نارضایتی روبرو می‌شوند

گوشه ای از اعتراضات مردمی در ایران در نوامبر ۲۰۱۹ (رویترز)
گوشه ای از اعتراضات مردمی در ایران در نوامبر ۲۰۱۹ (رویترز)

شرکت مشاوره ریسک جهانی «وریسک ماپل کرافت» پیش‌بینی کرده‌است که ده‌ها بازار نوظهور و نوپا احتمالاً در ماه‌های آینده با اعتراضات گسترده‌ای روبرو خواهند شد زیرا اقدامات قرنطینه عمومی اعمال شده برای کنترل همه گیر کرونا در حال کاهش و تأثیرات اقتصادی شدید در داخل کشور نمایان تر می‌شود.
این شرکت در بررسی‌های تازه خود به این نتیجه رسیده‌است که ۳۷ کشور در معرض خطر هستند که اکثر آنها در آفریقا و آمریکای لاتین از جمله نیجریه، کنگو، اتیوپی، ونزوئلا و پرو متمرکز شده‌اند.
وریسک ماپل کرافت می‌گوید: «چشم‌انداز وضعیت اقتصادی به ویژه در بازارهای در حال ظهور و نوپا تاریک است».
طبق این گزارش، ایران، نیجریه، بنگلادش و اتیوپی با «طوفان کاملی» از خشم مردم روبرو خواهند شد، به طوری که اعتراضات ناشی از عواقب اقتصادی این بیماری همه گیر و تشدید آشفتگی‌های مربوط به گلایه‌های مزمن مردمی از فقر گرفته تا منابع غذایی به وجود خواهد آمد.
میها هایپرنیک، تحلیلگر این شرکت در این باره می‌گوید: تعداد اعتراضات در بازارهای در حال ظهور و نوپا تقریباً به میزان مراحل قبل از شیوع همه‌گیری رسیده‌است و با ادامه اقدامات قرنطینه و محدویت‌ها در بسیاری از کشورها و عدم احساس شوک کامل اقتصادی ناشی از کرونا، انتظار داریم تعداد اعتراضات در دو یا سه ماه آینده افزایش یابد.
صندوق بین‌المللی پول پیش‌بینی کرده‌است که اقتصاد بازارهای نوظهور و کشورهای در حال توسعه در سال ۲۰۲۰ یک درصد کاهش یابد.
هایپرنیک در ادامه گفت: «وضعیت اساسی از ژانویه، این گونه است که سال ۲۰۲۰ شاهد افزایش اعتراضات خواهیم بود و دهه آینده قرار است شاهد یک آشفتگی بی‌سابقه باشیم».
این گزارش می‌افزاید: هند، برزیل، روسیه، آفریقای جنوبی و ترکیه با خطرات کمتری روبرو خواهند شد، اما همچنان تهدید اصلی برای ثبات محسوب می‌شود.
کنگو، اتیوپی و همچنین بلاروس، بلغارستان و صربستان در اروپا از جمله کشورهایی هستند که طی چند روز گذشته با اعتراضات روبرو شده‌اند. وضعیت نارضایتی از دولت‌ها افزایش یافته‌است.
براساس پروژه گردآوری داده‌های مربوط به رویدادها و درگیری‌های مسلحانه (ACLED)، پس از اجرای گسترده اقدامات قرنطینه عمومی، آشفتگی در بازارهای نوظهور و نوپا در ماه مارس کاهش یافته‌است.



مسکو و تهران: بزرگ‌تر از شراکت، کوچک‌تر از ائتلاف

 رئیسان روسیه و ایران، ولادیمیر پوتین و مسعود پزشکیان، در مراسم امضای توافقنامه در مسکو، ۱۷ ژانویه ۲۰۲۵ ( رویترز)
رئیسان روسیه و ایران، ولادیمیر پوتین و مسعود پزشکیان، در مراسم امضای توافقنامه در مسکو، ۱۷ ژانویه ۲۰۲۵ ( رویترز)
TT

مسکو و تهران: بزرگ‌تر از شراکت، کوچک‌تر از ائتلاف

 رئیسان روسیه و ایران، ولادیمیر پوتین و مسعود پزشکیان، در مراسم امضای توافقنامه در مسکو، ۱۷ ژانویه ۲۰۲۵ ( رویترز)
رئیسان روسیه و ایران، ولادیمیر پوتین و مسعود پزشکیان، در مراسم امضای توافقنامه در مسکو، ۱۷ ژانویه ۲۰۲۵ ( رویترز)

با امضای توافقنامه «شراکت استراتژیک جامع» بین روسیه و ایران، روابط دو کشور وارد مرحله‌ای جدید شده است که در آن منافع طرفین به شکلی بی‌سابقه به هم نزدیک می‌شوند. با این حال، در مسکو تردیدهایی درباره تمایل تهران به بازگشایی به سوی غرب وجود دارد.

این توافقنامه پایه‌ای قانونی برای گسترش همکاری‌های وسیع بین دو کشور فراهم می‌کند و جایگزین توافقنامه همکاری سال ۲۰۰۱ می‌شود که پیش‌تر زمینه‌های محدودی برای همکاری ایجاد کرده بود.

در طول ۲۵ سال گذشته، روابط مسکو و تهران به شدت توسعه یافته و تحولات بزرگی در منطقه رخ داده است که دو کشور را وادار به بازنگری در اساس همکاری‌های خود کرده است. با این حال، مسیر رسیدن به این توافقنامه هموار نبوده و موانع زیادی بر سر راه آن وجود داشته است.

رئیسان روسیه و ایران، پوتین و پزشکیان، پس از مذاکرات در مسکو، برای حضور در مراسم امضا آماده می‌شوند (عکس: آسوشیتدپرس)

موضع روسیه در قبال تحولات جنگ قره‌باغ و سوریه، که به منافع منطقه‌ای ایران آسیب زد، باعث ایجاد تردیدهایی در تهران درباره قابل اعتماد بودن مسکو به عنوان یک شریک استراتژیک شده است. از سوی دیگر، مسکو نیز همواره با نگرانی به تلاش‌های ایران برای بازگشایی کانال‌های ارتباطی با غرب نگاه کرده است.

انتخاب زمان امضای این توافقنامه جلب توجه می‌کند. این توافقنامه پس از چندین تأخیر و درست سه روز قبل از تحلیف رئیس‌جمهور جدید آمریکا، دونالد ترامپ، امضا شد. برخی تحلیل‌گران معتقدند که مسکو و تهران پس از تحولات سوریه و اوکراین، تصمیم گرفتند تا با تقویت مواضع خود، آماده مذاکرات آینده شوند.
این توافقنامه در ۴۷ بند، حوزه‌های مختلف همکاری از جمله تجارت، انرژی، آموزش و گردشگری را پوشش می‌دهد. بخش قابل توجهی از آن به همکاری در زمینه انرژی هسته‌ای صلح‌آمیز اختصاص دارد، حوزه‌ای که ایران به زودی چالش‌های دیپلماتیک جدی در آن پیش رو خواهد داشت.

رئیسان روسیه و ایران، پوتین و پزشکیان، در مراسم امضای توافقنامه در کرملین، مسکو، ۱۷ ژانویه ۲۰۲۵ (آسوشیتدپرس)

همکاری نظامی

توافقنامه بر همکاری‌های نظامی و امنیتی تأکید کرده است، اما از تبدیل این شراکت به یک اتحاد نظامی کامل جلوگیری می‌کند. این همکاری شامل تبادل هیئت‌های نظامی، آموزش پرسنل، انجام تمرینات مشترک و مشارکت در کنفرانس‌های بین‌المللی می‌شود.
دو کشور بر تقویت همکاری در مبارزه با تروریسم، تبادل اطلاعات امنیتی و هماهنگی بین وزارتخانه‌های داخلی تأکید کرده‌اند. همچنین، همکاری در زمینه‌های حقوقی، کنترل تسلیحات و خلع سلاح نیز در توافقنامه گنجانده شده است.
توافقنامه به توسعه روابط تجاری و اقتصادی، بهبود شبکه‌های حمل‌ونقل و تدارکات، و افزایش مبادلات تجاری بین دو کشور اشاره کرده است. همچنین، استفاده از ارزهای ملی در مبادلات و مقابله با تحریم‌های یکجانبه غرب نیز مورد تأکید قرار گرفته است.
این توافقنامه تمامی جنبه‌های همکاری سیاسی، اقتصادی، امنیتی، نظامی و فرهنگی را پوشش می‌دهد. با این حال، نکته جالب توجه این است که در بند پایانی توافقنامه آمده است: «در صورت بروز اختلاف در تفسیر مفاد این توافقنامه، نسخه انگلیسی سند مرجع خواهد بود.»