داستان پنهان‌کاری آلودگی آب اهواز؛ گفتند نگویید

ايسنا
ايسنا
TT

داستان پنهان‌کاری آلودگی آب اهواز؛ گفتند نگویید

ايسنا
ايسنا

در روزهایی که کرونا عرصه را بر مردم خوزستان تنگ کرده‌است، اهوازی‌ها آب با طعم فاضلاب و مدفوع انسانی می‌خورند و به دلیل فرسودگی سیستم فاضلاب و تلاقی آن با آب آشامیدنی به هپاتیت نوع A مبتلا می‌شوند، اما مسئولان این شهر نفتی می‌گویند به ما گفتند که «اعلام نکنید».
به اذعان محمدرضا ایزدی عضو شورای شهر اهواز، بسیاری از شهروندان ساکن این شهر به دلیل تلاقی آب آشامیدنی با آب فاضلاب شهری به بیماری هپاتیت نوع A مبتلا شده‌اند.
به گفته او، «شهروندان ۳۰۱ نقطه شهر، در حال حاضر با مشکلات عدیده‌ای در دسترسی به آب آشامیدنی سالم مواجه هستند».
به گزارش خبرگزاری امنیتی تسنیم، ایزدی در مورد تلاقی آب آشامیدنی و فاضلاب شهری در اهواز و پنهان‌کاری‌های صورت گرفته از جانب مسئولان، افزود: «این آمار و اطلاعات در سال ۹۷ به دست ما رسیده، ولی فرماندار اهواز ضمن تکذیب این خبر گفته بود که هر حرفی را نباید بیان کرد».
وی افزوده‌است که «تعدادی نامه محرمانه از مرکز بهداشت غرب اهواز دارم که در اثر تلاقی آب شرب با فاضلاب در چندین نقطه اهواز عده‌ای از مردم به بیماری هپاتیت A مبتلا شدند».
در همین راستا، خبرگزاری حکومتی مهر گزارش داد که محمد علوی رئیس مرکز بهداشت خوزستان با اشاره به شکستگی لوله‌های توزیع آب در استان، گفت: «آب شبکه لوله‌کشی در برخی مناطق خوزستان به ویژه مناطق حاشیه‌ای شهر و روستایی ترکیبی از آب و فاضلاب است».
علوی بیان کرد: «این موضوع باعث شده‌است تا مردم آبی را بخورند که با مدفوع انسانی آغشته‌است در نتیجه قطعاً عوامل میکروبی، سلامت مردم را تهدید می‌کند».
وی به بیماری هپاتیت و هزاران نوع بیماری گوارشی منتقل شده از طریق آب آلوده اشاره کرد و گفت: «با به خطر افتادن سلامتی و تضعیف سیستم ایمنی مردم، بدن انسان‌ها مستعد بیماری کرونا می‌شود».
علوی در ادامه گفت: «در رابطه با تلاقی آب و فاضلاب، بارها مراکز بهداشت شرق و غرب اهواز اعلام جرم کرده‌اند و بارها در شورای سلامت استان مطرح کرده‌ایم».
یک روز پس از انتشار این اظهارات و بازتاب گسترده آن در شبکه‌های اجتماعی، علوی به خبرگزاری دولتی ایرنا گفت که «بیماری هپاتیت در خوزستان اپیدمی نشده‌است».
شرکت آبفا نیز مثل همیشه منکر وجود عوامل بیماری‌زا در آب آشامیدنی شهر اهواز شده‌است.
کاربران خوزستانی در شبکه‌های اجتماعی می‌گویند: امسال نیز همچون سال‌های گذشته با شروع فصل گرما، بسیاری از شهرها و روستاهای استان خوزستان با بحران بی‌آبی و قطعی کامل آب یا افت شدید فشار آب مواجه شده‌اند. این در حالی است که نمایندگان اهواز در مجلس از ادامه طرح‌های انتقال آب از سرچشمه‌های کارون، آن هم بدون تاییدیه‌های زیست‌محیطی خبر می‌دهند.
شامگاه جمعه ششم تیر ماه شماری از شهروندان معترض به بی‌آبی و قطع مکرر و طولانی مدت آب، برای ساعاتی جاده قدیم اهواز به خرمشهر را در منطقه «ام اتمیر» مسدود کردند. این تجمع با دخالت نیروهای امنیتی پایان یافت اما مسئولان بعداً گفتند که «اتصال آب شرب ام اتمیر به شبکه آب اهواز میسر نیست».
روز سوم خرداد ماه نیز، اعتراض مردم به قطعی آب آشامیدنی در غیزانیه، بزرگ‌ترین منطقه نفتی اهواز با شلیک گلوله‌های ساچمه‌ای به سمت معترضان و دستگیری دو معترض سرکوب شد. شماری از مردم معترض از جمله یک کودک بر اثر اصابت گلوله پلاستیکی مجروح شدند.
پس از آن بود که مقام‌های دولتی از جمله حسن روحانی و غلامرضا شریعتی استاندار خوزستان به شکل مکرر از رفع مشکل آب غیزانیه سخن گفته و تاریخ‌های متعددی را برای تکمیل خط لوله انتقال آب به این منطقه عنوان کردند، اما خبرگزاری‌های داخلی از برقراری این مشکل خبر می‌دهند.
شریعتی که اسمش در پرونده فساد مالی شرکت نیشکر هفت‌تپه مطرح است، در واکنش به اعتراض نمایندگان به وضعیت آب شرب در غیزانیه گفته بود که «باید مراقب باشیم در مسیر اهداف گروه‌های تجزیه طلب گام برنداریم». وی افزود: «دشمن می‌خواهد کشور را در این استان زمین‌گیر کند». او در عین حال گفت: «دولت در خوزستان از همکاری و تعامل نزدیکی با سپاه و بسیج برخوردار است».
دو سال قبل بحران آب آشامیدنی به اعتراضات گسترده مردم خرمشهر و درگیری و شلیک مأموران به سوی مردم این شهر منجر شد که برای اعتراض به نبود آب اقدام به تجمع اعتراضی کرده بودند.
طبق گزارش مسئولان آبفای روستایی اهواز «آب خام رودخانه کارون مستقیم وارد لوله‌های آب خانه‌ها می‌شود».
این در حالی است که شرکت آب و فاضلاب خوزستان می‌گوید «تنها در کلانشهر اهواز ۱۵۰ هزار مترمکعب فاضلاب از ۲۵ نقطه وارد کارون می‌شود و ۹۰ هزار مترمکعب فاضلاب نیز از طریق نهر مالح به این رودخانه می‌ریزد».
 شمار روستاهایی که فقط در استان خوزستان با بحران آب درگیرند به به صدها روستا می‌رسد، چنان‌که گزارش آبفای خوزستان می‌گوید، «بیش از ۷۰۰ روستا مشکل آب دارند».
کمبود امکانات در اهواز در حالی است که میدان نفتی اهواز بزرگترین میدان نفتی ایران در محدوده این شهرستان اهواز واقع است و در حال حاضر ظرفیت تولید نفت خام آن به‌طور میانگین معادل ۸۰۰ هزار بشکه در روز و میزان تولید گاز آن (گاز همراه نفت) بیش از ۱۳ میلیون متر مکعب در روز است.



راهی به‌سوی مذاکره: ایران و آمریکا چگونه به این لحظه رسیدند؟

یک نقاش ایرانی در حال بازسازی و رنگ‌آمیزی دوباره یک نقاشی دیواری ضد آمریکایی در تهران است (خبرگزاری فرانسه)
یک نقاش ایرانی در حال بازسازی و رنگ‌آمیزی دوباره یک نقاشی دیواری ضد آمریکایی در تهران است (خبرگزاری فرانسه)
TT

راهی به‌سوی مذاکره: ایران و آمریکا چگونه به این لحظه رسیدند؟

یک نقاش ایرانی در حال بازسازی و رنگ‌آمیزی دوباره یک نقاشی دیواری ضد آمریکایی در تهران است (خبرگزاری فرانسه)
یک نقاش ایرانی در حال بازسازی و رنگ‌آمیزی دوباره یک نقاشی دیواری ضد آمریکایی در تهران است (خبرگزاری فرانسه)

امروز، شنبه، در سلطان‌نشین عمان، گفت‌وگوهایی میان ایران و ایالات متحده برگزار شد، به عنوان تلاشی برای احیای مذاکرات متوقف‌شده درباره برنامه هسته‌ای شتاب‌گرفته تهران.

با این حال، دو طرف حتی پیش از آغاز مذاکرات بر سر شکل و مکانیزم آن اختلاف دارند. در حالی‌ که رئیس‌جمهور آمریکا، دونالد ترامپ، اصرار دارد مذاکرات به‌صورت مستقیم انجام شود، عباس عراقچی، معاون وزیر خارجه ایران، اعلام کرده که کشورش فقط از طریق واسطه و به‌صورت غیرمستقیم با فرستاده آمریکا در امور خاورمیانه، استیو ویتکوف، گفت‌وگو خواهد کرد.

گرچه این اختلاف ممکن است ظاهری به نظر برسد، اما معنا و پیامدهای عمیقی در خود دارد. مذاکرات غیرمستقیم تاکنون هیچ پیشرفتی به همراه نداشته، به‌ویژه از زمانی که ترامپ در دوره اول ریاست‌جمهوری‌اش پس از سه سال از امضای توافق هسته‌ای در سال ۲۰۱۵، از آن خارج شد.

دو زن ایرانی در کنار نقاشی ضد آمریکایی بر دیوار سفارت سابق ایالات متحده در مرکز تهران در حال قدم زدن هستند (رویترز)

در ۸ مه ۲۰۱۸، ترامپ سند خروج از برجام را امضا و آن را علنی کرد.

از آن زمان، ترامپ تحریم‌های جدیدی علیه ایران اعمال کرده و آن را بخشی از استراتژی «فشار حداکثری» خوانده است. او بارها تأکید کرده که گزینه نظامی همچنان روی میز است، هرچند مرتب از امکان رسیدن به توافق جدید سخن گفته. ترامپ در همین راستا، پیامی به رهبر ایران، علی خامنه‌ای (۸۵ ساله) ارسال کرده است.

در مقابل، خامنه‌ای هشدار داده که هرگونه حمله به ایران با پاسخ مشابه و شدید روبه‌رو خواهد شد.

در ادامه، نکات کلیدی درباره این پیام، برنامه هسته‌ای ایران، و تنش‌های مداوم میان تهران و واشنگتن از زمان انقلاب ۱۹۷۹ ارائه می‌شود:

چرا ترامپ پیام فرستاد؟

ترامپ پیام خود را در ۵ مارس به خامنه‌ای فرستاد و روز بعد در یک مصاحبه تلویزیونی گفت: «برایشان نوشتم و گفتم: امیدوارم به مذاکره فکر کنید، چون اگر مجبور به اقدام نظامی شویم، فاجعه‌بار خواهد بود.»

ترامپ پس از بازگشت به کاخ سفید تلاش دارد روند مذاکرات را پیش ببرد، در حالی‌ که تحریم‌ها را تشدید کرده و تهدید می‌کند که آمریکا یا اسرائیل ممکن است تأسیسات هسته‌ای ایران را هدف قرار دهند.

ترامپ یادداشتی را که برای خروج از توافق هسته‌ای ایران در تاریخ ۸ مه ۲۰۱۸ امضا کرده است، به نمایش می‌گذارد (آسوشیتدپرس)

او در دوره اول ریاست‌جمهوری‌اش نیز پیام مشابهی ارسال کرده بود که با واکنش تند خامنه‌ای روبه‌رو شد. با این حال، پیام‌های پیشین ترامپ به رهبر کره شمالی، کیم جونگ اون، به دیدارهای مستقیمی انجامید، گرچه این دیدارها به توافقی درباره برنامه هسته‌ای و موشک‌های بالستیک کره شمالی که توانایی هدف‌گیری خاک آمریکا را دارند، نینجامید.

پاسخ ایران چه بود؟

رئیس‌جمهور ایران، مسعود پزشکیان، مذاکره مستقیم با آمریکا را رد کرد و در نشست هیئت دولت گفت: «ما از گفت‌وگو فرار نمی‌کنیم، اما تجربه‌های گذشته نشان داد وعده‌های توخالی، ریشه بحران‌ها بوده است. طرف مقابل باید برای اعتمادسازی، جدیت نشان دهد.»

رهبر ایران، خامنه‌ای نیز به سخنان ترامپ واکنش نشان داد و با لحنی تند گفت: «آن‌ها تهدید به آشوب می‌کنند، اما ما احتمال حمله خارجی را کم می‌دانیم. و اگر چنین حمله‌ای صورت گیرد، بدون شک پاسخ کوبنده‌ای خواهیم داد.»

اسماعیل بقایی، سخنگوی وزارت خارجه ایران، در پلتفرم «ایکس» نوشت: «تهدید علنی به بمباران از سوی رئیس یک کشور علیه ایران، نقض آشکار اصول صلح و امنیت بین‌المللی است. خشونت خشونت می‌آورد، صلح صلح می‌آورد. توپ در زمین آمریکاست تا مسیر را تعیین کند... و مسئولیت عواقبش را بپذیرد.»

رهبر جمهورى اسلامى ايران، علی خامنه‌ای، در خطبه‌های نماز عید فطر در تهران (رسانه ریاست جمهوری ایران)

در فضای رسانه‌ای نیز، روزنامه «تهران تایمز» نزدیک به دفتر خامنه‌ای ـ بدون ذکر منبع ـ گزارش داد که ایران «موشک‌هایی آماده کرده که می‌توانند اهداف آمریکایی را هدف قرار دهند». این گزارش هم‌زمان با استقرار بمب‌افکن‌های رادارگریز «بی-۲ اسپیریت» آمریکا در جزیره دیه‌گو گارسیا منتشر شد؛ جزیره‌ای که در برد حملات به ایران و همچنین حوثی‌های مورد حمایت تهران در یمن قرار دارد؛ نیروهایی که آمریکا از ۱۵ مارس حملات خود به آن‌ها را افزایش داده است.

چرا برنامه هسته‌ای ایران باعث نگرانی غرب است؟

با اینکه تهران همواره بر صلح‌آمیز بودن برنامه هسته‌ای خود تأکید کرده، اما اظهارات برخی مقام‌ها حاکی از آن است که ممکن است ایران در پی ساخت سلاح هسته‌ای باشد.

ایران اکنون در حال غنی‌سازی اورانیوم تا سطح ۶۰ درصد است؛ درصدی بسیار نزدیک به سطح مورد نیاز برای ساخت سلاح هسته‌ای، که هیچ کشور فاقد برنامه تسلیحات هسته‌ای، به آن دست نمی‌زند.

دو زن ایرانی در کنار نقاشی ضد آمریکایی بر دیوار سفارت سابق ایالات متحده در مرکز تهران در حال قدم زدن هستند (رویترز)

طبق توافق برجام در سال ۲۰۱۵، ایران مجاز بود اورانیوم را تا سقف ۳.۶۷ درصد و با ذخیره‌ای حداکثر ۳۰۰ کیلوگرم غنی‌سازی کند. اما آخرین گزارش آژانس بین‌المللی انرژی اتمی نشان می‌دهد که ایران اکنون حدود ۸۲۹۴.۴ کیلوگرم اورانیوم غنی‌شده در اختیار دارد که بخشی از آن تا سطح ۶۰ درصد غنی‌سازی شده است.

نهادهای اطلاعاتی آمریکا برآورد می‌کنند که ایران هنوز ساخت سلاح هسته‌ای را آغاز نکرده، اما فعالیت‌هایی انجام داده که اگر تصمیم به ساخت سلاح بگیرد، مقدمات آن فراهم باشد.

در یک مصاحبه تلویزیونی، علی لاریجانی، مشاور رهبر ایران گفت: ایران توانایی ساخت بمب هسته‌ای را دارد، اما به‌دنبال آن نیست و با بازرسی‌های بین‌المللی مخالفتی ندارد. اما هشدار داد که اگر ایران مورد حمله آمریکا یا اسرائیل قرار گیرد، شاید چاره‌ای جز رفتن به‌سوی سلاح هسته‌ای نداشته باشد.

ریشه‌های تنش در روابط دو کشور چیست؟

در دوران حکومت شاه، محمدرضا پهلوی، ایران متحد راهبردی ایالات متحده بود. شاه سلاح‌های آمریکایی می‌خرید و به سازمان سیا اجازه داده بود ایستگاه‌های شنود مخفی برای جاسوسی از اتحاد شوروی برپا کند. در سال ۱۹۵۳، سازمان سیا در کودتایی نقش داشت که به برکناری نخست‌وزیر منتخب و تحکیم قدرت شاه انجامید.

اما در ژانویه ۱۹۷۹، شاه در پی اعتراضات گسترده مردمی از کشور گریخت و انقلاب اسلامی به رهبری روح‌الله خمینی، نظامی دینی در ایران برقرار کرد.

در نوامبر همان سال، دانشجویان به سفارت آمریکا در تهران حمله کردند و دیپلمات‌ها را ۴۴۴ روز به گروگان گرفتند که به قطع روابط دیپلماتیک بین دو کشور انجامید.

در جریان جنگ ایران و عراق در دهه ۱۹۸۰، بحران میان ایران و آمریکا تشدید شد، به‌ویژه در جریان «جنگ نفت‌کش‌ها» که در آن نیروی دریایی آمریکا اهداف ایرانی را بمباران کرد و به اشتباه یک هواپیمای مسافربری ایرانی را با ۲۹۰ سرنشین سرنگون ساخت.

از آن زمان، روابط ایران و آمریکا میان دشمنی شدید و فرصت‌های دیپلماتیک نادر در نوسان بوده است؛ مهم‌ترین نقطه امید، توافق هسته‌ای سال ۲۰۱۵ بود. اما خروج یک‌جانبه ترامپ از آن توافق، موج جدیدی از تنش‌ها را آغاز کرد که همچنان منطقه را درگیر کرده است.

در آوریل ۲۰۱۹، ترامپ دستور داد نام سپاه پاسداران را در فهرست گروه‌های تروریستی جهانی قرار دهند. در پی آن، تنش‌ها در خلیج افزایش یافت.

بنر ضد آمریکایی در یکی از خیابان‌های تهران، ۸ آوریل ۲۰۲۵ (رویترز)

در ۳ ژانویه ۲۰۲۰، ترامپ دستور ترور قاسم سلیمانی، فرمانده نیروی قدس، را صادر کرد. خودرو حامل او و همراهانش در بغداد هدف حمله موشکی آمریکا قرار گرفت.

در پاسخ، سپاه پاسداران حمله موشکی به پایگاه عین‌الاسد انجام داد که محل استقرار نیروهای آمریکایی بود و منجر به زخمی شدن شماری از نظامیان شد.