ریزش لیر و بورس ترکیه و سردرگمی دولت

ریزش لیر و بورس ترکیه و سردرگمی دولت
TT

ریزش لیر و بورس ترکیه و سردرگمی دولت

ریزش لیر و بورس ترکیه و سردرگمی دولت

سردرگمی و ندانم کاری دولت ترکیه درباره بحران اقتصادی کشور ادامه دارد. ترکیه در سیاست خارجی رویکرد افزایش تنش ژئوپلیتیک را در چند کشور پیاده می کند و به همین دلیل با برخی از کشورها از جمله فرانسه وارد جدل و بگومگوی سیاسی شده است. 
خروج سرمایه های خارجی از بورس ترکیه در هفته گذشته شتاب بیشتری به خود گرفت و ارزش شاخص کل بورس این کشور و ارزش لیره کاهش پیدا کرد.
طبق آماری که بلومبرگ با استناد به داده های بانک مرکزی ترکیه منتشر کرده حجم خروج سرمایه خارجی به ۵۶۶ میلیون و ۵۰۰ هزار دلار رسید. این درحالیست که میانگین سرمایه خارجی ورودی به ترکیه در ۲۰ روز حدود ۱۹۱ میلیون و ۳۰۰ هزار دلار اعلام شده است.
شاخص «بیست ۱۰۰ » بورس استانبول هفته گذشته ۶.۶ درصد سقوط کرد.
منابع ترکیه گفتند بانک مرکزی ترکیه از طریق کانال شاید پرهزینه تری خط اعتباری برای بانک ها در نظر گرفته است.
این اقدام تازه ترین تلاش برای جلوگیری از سقوط ارزش لیر بدون افزایش نرخ سود است.
پایگاه خبری بلومبرگ به نقل از برخی منابع در مراکز تصمیم گیری ترکیه گزارش داد که چندین درخواست برای مبادلات بازخرید یا رپو به مدت یکماه به دست آنها رسیده است. این مبادلات به ارزش ۲۰ میلیارد لیر (۲ میلیارد و ۷۰۰ میلیون دلار) است و به قول آنها «به سبک سنتی» انجام می شود.
بانک مرکزی ترکیه همچنین مزایده سه ماهه برای مبادله ۲۰ تن طلا با لیر از طریق رپو انجام می دهد.
در این مبادلات بانک مرکزی نرخ سود را تعیین نمی کند بلکه نرخ سود از طریق بسته های عرضه شده توسط بانک ها مشخص می شود.
بانک مرکزی مبادلات رپو را متوقف کرده بنابراین بانک هایی که نیازمند خطوط اعتباری هستند شاید در حراج شرکت کنند و هزینه اعتبارات افزایش پیدا خواهد کرد.
همزمان با اعلام این خبر لیره ترکیه بار دیگر سقوط کرد و ۰.۴ درصد از ارزش خود را از دست داد و دلار به ۷.۳۵۹۱ لیره رسید.
لیره در آغاز ماه جاری ۵ درصد در برابر دلار افت کرده بود و دلار روز جمعه (۷ اوت) به سطح بی سابقه ۷.۳۶۵۰ لیره رسید یعنی ارزش لیره در برابر دلار از آغاز سال جاری ۱۹ درصد کاهش یافت. لیره ترکیه بدترین عملکرد را در بازارهای نوظهور ثبت کرد.
بانک مرکزی ترکیه میان فشار بازار برای افزایش هزینه وام و اظهارات مکرر رجب طیب اردوغان رییس جمهور کشور برای کاهش هزینه وام گرفتار شده است.
پس از اینکه برات آلبایراک وزیر دارایی ترکیه بی ثباتی بازار ارز را دست کم گرفت گویا لیره ترکیه در مسیر سقوط بی سابقه قرار گرفت.
مردم ترکیه در چند هفته گذشته شروع به خرید ارز خارجی کردند. 
تحلیلگران خواستار اقدامات قاطعانه تر مثل سختگیری بیشتر دولت بر سیاست پولی برای برقراری ثبات در بازار و مقابله با مشکلات اقتصادی بی سابقه هستند.
آلبایراک شامگاه چهارشنبه در گفتگو با سی ان ان ترکیه گفت «نرخ لیره کم و زیاد می شود اما رقابت پذیری در نرخ برابری با دلار مهم تر است».
او افزود «اقتصاد در سال جاری تا دو درصد کوچک تر می شود».



ریاض با ناسا برای پرتاب نخستین ماهواره سعودی همکاری می‌کند

ماهواره برای جمع‌آوری داده‌های دقیق درباره فعالیت خورشیدی و تأثیر آن بر میدان مغناطیسی زمین طراحی شده است تا به پژوهش‌های جهانی در زمینه فضا کمک کند (شاترستاک)
ماهواره برای جمع‌آوری داده‌های دقیق درباره فعالیت خورشیدی و تأثیر آن بر میدان مغناطیسی زمین طراحی شده است تا به پژوهش‌های جهانی در زمینه فضا کمک کند (شاترستاک)
TT

ریاض با ناسا برای پرتاب نخستین ماهواره سعودی همکاری می‌کند

ماهواره برای جمع‌آوری داده‌های دقیق درباره فعالیت خورشیدی و تأثیر آن بر میدان مغناطیسی زمین طراحی شده است تا به پژوهش‌های جهانی در زمینه فضا کمک کند (شاترستاک)
ماهواره برای جمع‌آوری داده‌های دقیق درباره فعالیت خورشیدی و تأثیر آن بر میدان مغناطیسی زمین طراحی شده است تا به پژوهش‌های جهانی در زمینه فضا کمک کند (شاترستاک)

در گامی که نشان‌دهنده صعود پادشاهی عربی سعودی به عنوان یک بازیگر تأثیرگذار در بخش جهانی فضا است، این کشور به نمایندگی از «سازمان فضایی سعودی»، توافقنامه اجرایی با سازمان فضایی آمریکا (ناسا) برای پرتاب نخستین ماهواره سعودی ویژه مطالعه اقلیم فضا امضا کرده است. این ماهواره بخشی از مأموریت تاریخی «آرتمیس ۲» خواهد بود؛ دومین پرواز سرنشین‌دار در چارچوب برنامه «آرتمیس» ناسا که از مهم‌ترین پروژه‌های فضایی جهان به شمار می‌آید.

این همکاری ادامه توافقنامه‌ای جامع است که در ژوئیه ۲۰۲۴ میان دولت‌های پادشاهی عربی سعودی و ایالات متحده آمریکا به امضا رسید و همچنین تعهد سعودی به اجرای توافقنامه بین‌المللی «آرتمیس» را نشان می‌دهد؛ توافقی که ائتلافی از کشورهای مشارکت‌کننده در اکتشاف صلح‌آمیز ماه، مریخ و سیارک‌ها را در بر می‌گیرد.

ولی‌عهد سعودی، شاهزاده محمد بن سلمان، در حال دست دادن با رئیس‌جمهور آمریکا دونالد ترامپ در جریان سفر تاریخی به پادشاهی (رویترز)

مأموریتی سعودی با دیدگاه جهانی

اهمیت این توافق تنها به بُعد نمادین آن محدود نمی‌شود، بلکه گامی عملی در تثبیت نقش پادشاهی به عنوان یک بازیگر علمی و فناورانه در عرصه فضا محسوب می‌شود. ماهواره سعودی، که یکی از ابتکارات راهبردی در قالب برنامه توسعه صنعت ملی و خدمات لجستیک (ندلب) است، با هدف جمع‌آوری داده‌های علمی دقیق درباره فعالیت‌های خورشیدی و تأثیر آن‌ها بر میدان مغناطیسی زمین طراحی شده است. این داده‌ها برای پشتیبانی از پژوهش‌های جهانی در زمینه فضا، افزایش ایمنی فضانوردان در مأموریت‌ها، و تضمین کارایی و پایداری سامانه‌های ارتباطی و ماهواره‌ای که ستون فقرات زیرساخت دیجیتال جهان هستند، حیاتی تلقی می‌شوند.

تقویت توان داخلی و نوآوری ملی

همزمان با جنبه علمی بین‌المللی، این مأموریت ابعاد ملی مهمی نیز دارد؛ از جمله کمک به بومی‌سازی فناوری‌های پیشرفته فضایی در کشور و افزایش سهم محتوای بومی در صنایع راهبردی. این مأموریت همچنین از تلاش‌ها برای پرورش سرمایه انسانی سعودی در زمینه علوم فضایی حمایت می‌کند؛ از طریق آموزش و توانمندسازی نیروهای ملی برای طراحی، اجرای و بهره‌برداری از سامانه‌های فضایی. در همین زمینه، «سازمان فضایی سعودی» تأکید دارد که این پروژه‌ها صرفاً برای تثبیت جایگاه در نقشه جهانی فضا نیست، بلکه برای تحقق اهداف چشم‌انداز ۲۰۳۰ کشور در راستای ساختن اقتصادی دانش‌محور بر پایه نوآوری، فناوری و انتقال دانش نیز طراحی شده‌اند.

 

شراکت راهبردی در لحظه‌ای نمادین

توافق‌نامه در حاشیه سفر رئیس‌جمهور آمریکا دونالد ترامپ به پادشاهی امضا شد؛ لحظه‌ای با بار راهبردی که استحکام روابط دوجانبه و عمق همکاری میان دو کشور در حوزه فناوری و نوآوری را نشان می‌دهد.

در واکنش به این رویداد، مقام‌های دو طرف تأکید کردند که این پروژه افق‌های جدیدی برای همکاری‌های پژوهشی و فناورانه می‌گشاید و نقش پادشاهی را به عنوان نیرویی بلندپرواز در حوزه فضا که بر شراکت‌های علمی پیشرفته تکیه دارد، تقویت می‌کند.

این گام همچنین در چارچوب راهبرد گسترده‌تری است که پادشاهی برای مشارکت در پروژه‌های بزرگ بین‌المللی فضایی دنبال می‌کند؛ با هدف ایفای نقشی واقعی در تولید دانش و گسترش مرزهای کشف علمی. پادشاهی از طریق «سازمان فضایی سعودی» در پی تثبیت جایگاه خود به عنوان یک قدرت نوظهور فضایی است که باور دارد اکتشاف فضا، امتداد طبیعی آرمان‌های توسعه‌ای آن است.