آمادگی واشنگتن برای فعال کردن مکانیسم ماشه.. ایران مجدداً تحریم می‌شود

پس از موافقت شورای امنیت برای تمدید تحریم بین‌المللی.. و تلاش اروپایی‌ها برای دستیابی به قطعنامه «مجازات» تهران

آمادگی واشنگتن برای فعال کردن مکانیسم ماشه.. ایران مجدداً تحریم می‌شود
TT

آمادگی واشنگتن برای فعال کردن مکانیسم ماشه.. ایران مجدداً تحریم می‌شود

آمادگی واشنگتن برای فعال کردن مکانیسم ماشه.. ایران مجدداً تحریم می‌شود

ایالات متحده مطابق اصل «اسنپ بک» (مکانیسم ماشه) پیش‌بینی شده در قطعنامه ۲۲۳۱، و در ادامه تلاش‌های بی‌امان خود برای اعمال دوباره تحریم‌های بین‌المللی علیه ایران، همچنین به دلیل پیش‌بینی عدم تصویب پیش نویس قطعنامه ایالات متحده برای تحریم تسلیحاتی بین‌المللی به مدت دوره زمانی نامشخص از سوی شورای امنیت، از هفته آینده، به «برنامه B» منتقل می‌شود.
طرف آمریکایی به اصل بازگشت تحریم‌های خودکار متوسل شد، اصلی که به طرف‌های برنامه جامع اقدام مشترک (توافق هسته ای) پنج عضو دائم شورای امنیت یعنی ایالات متحده، فرانسه، بریتانیا، روسیه و چین علاوه بر آلمان، اجازه می‌دهد تا در صورت نقض تعهدات از سوی تهران، این سازوکار فعال شود.
پس از پایان ۲۴ ساعت تعیین شده برای جلسات شورای امنیت از طریق ویدئوکنفرانس به دلیل همه‌گیری «کووید ۱۹»، پیش‌بینی می‌شد رئیس دوره ای این شورا و نماینده دائم اندونزی در سازمان ملل، ساعت ۵ بعد از ظهر (جمعه) به وقت نیویورک، نتایج رای‌گیری دربارهٔ پیش نویس قطعنامه کوتاه ارائه شده توسط کیلی کرافت نماینده آمریکا، برای تمدید نامحدود تحریم تسلیحاتی بین‌المللی ایران را اعلام کند.
به گفته یک دیپلمات اروپایی، پیش از رای‌گیری در مورد پیش نویس قطعنامه، گروه سه کشور اروپایی در شورای امنیت متشکل از فرانسه، بریتانیا و آلمان «با تمام ظرفیت» به تکاپو افتادند و با همه اعضای شورای امنیت «برای جستجوی راه حل مشخص و سازنده ای که به قطعنامه‌های شورای امنیت احترام بگذارد» دیدار کردند.
او افزود: در عین حال «شکاف بین مواضع ایالات متحده از یک طرف و روسیه و چین از طرف دیگر بسیار زیاد است» و احتمال پرکردن این شکاف بعید به نظر می‌رسد.
اگرچه ایالات متحده پیش نویس قطعنامه خود را برای محدود کردن آن در یک بند نرمتر کرد، اما این اقدام فقط تلاشی نهایی برای تمدی تحریم تسلیحاتی است «تا زمانی که شورای امنیت تصمیم دیگری نگیرد»، اگر طرح "A" آمریکایی موفقیت‌آمیز نباشد، دیپلمات‌ها انتظار دارند که ایالات متحده گام‌های عملی برای تمدید تحریم تسلیحاتی را تا قبل از پایان یافتن این قانون در ۱۸ اکتبر، مطابق توافق هسته ای ۲۰۱۵، علاوه بر اعمال مجدد سایر تحریم‌ها بردارد.
دیپلمات‌ها بر این باورند که مهمترین نبرد هفته آینده آغاز خواهد شد، زیرا واشنگتن تأکید می‌کند که «حق دارد مکانیسم (اسنپ بک) را برای اعمال مجدد تحریم‌ها فعال کند». با این حال، سایر کشورهای عضو این توافق موافق نیستند.
 یک منبع دیپلماتیک دیگر به الشرق الاوسط از «"یک تلاش اروپایی برای تهیه پیش نویس قطعنامه جداگانه برای اعمال تحریم‌های بین المللی تسلیحاتی به ویژه موشک‌های بالستیک علیه ایران به دلیل رفتار بی ثبات کننده ایران در خاورمیانه» برای جلوگیری از «اختلاف عمیق» بین طرف‌های آمریکایی و اروپایی دربارهٔ اصل "Snapback" خبر داد.
اروپایی‌ها معتقدند «خروج ایالات متحده از توافق هسته ای در ماه مه سال ۲۰۱۸ باعث شد امتیازات این توافق از جمله اعمال مکانیسم دوباره اعمال خودکار تحریم‌ها از دست برود».
وی اضافه کرد: «طرف اروپایی همچنین می‌ترسد که گام آمریکا در صورت موفقیت، منجر به از بین بردن کامل توافق هسته ای شود و بدین ترتیب رژیم ایران را از تعهدات خود طبق قطعنامه ۲۲۳۱ معاف کند».
این بدان معناست که شورای امنیت به زودی خود را با یک «نبرد قانونی طولانی مدت روبرو خواهد شد که به تضعیف توانایی شورای امنیت به عنوان ابزاری برای حفظ صلح و امنیت بین المللی منجر خواهد شد».
همزمان، دولت آمریکا که به تازگی پیش نویس قطعنامه‌ای را برای تمدید تحریم تسلیحاتی ایران به شورای امنیت فرستاده و استدلال قانونی اش را نیز روز پنج شنبه به اعضای شورای امنیت ارائه کرده‌است.
نسخه ای شش صفحه ای از تحلیل قانونی آمریکا که الشرق الاوسط آن را رویت کرده‌است، این مسئله را مطرح می‌کند که آمریکا تحت قطعنامه ای از شورای امنیت(۲۲۳۱) که پشتیبان توافق هسته ای است، از حقی آشکار برای به کار گرفتن بازگردانی تحریم‌ها علیه ایران برخوردار است.
این سند همچنین مطرح می‌کند: هر گونه استدلال مغایری پیشینه ای مخاطره آمیز ایجاد می‌کند که می‌تواند قدرت هر تصمیم شورای امنیت را تهدید کند.
کلی کرفت نماینده دائم آمریکا در سازمان ملل متحد اضافه کرد: ایالات متحده کاملاً به تعهدات قانونی خود تحت قطعنامه ۲۲۳۱ عمل می‌کند، و این به‌طور خاص بدان معنی است که رویه‌های ذکر شده در پیوست B قطعنامه ضرورت قانونی را از طریق بند 7B به رسمیت می‌شناسد.
در این بیانیه آمده‌است: «این قطعنامه محدودیت‌هایی برای انتقال تجهیزات هسته ای و موشکی به ایران تعیین می‌کند، و هدف (از جمله) بلوکه کردن دارایی‌ها و ممنوعیت سفر را تعیین می‌کند».



رایزنی‌های سیاسی میان مصر و ایران برای توسعه روابط دوجانبه

کنفرانس خبری میان وزیران امور خارجه مصر و ایران در قاهره («وزارت امور خارجه مصر»)
کنفرانس خبری میان وزیران امور خارجه مصر و ایران در قاهره («وزارت امور خارجه مصر»)
TT

رایزنی‌های سیاسی میان مصر و ایران برای توسعه روابط دوجانبه

کنفرانس خبری میان وزیران امور خارجه مصر و ایران در قاهره («وزارت امور خارجه مصر»)
کنفرانس خبری میان وزیران امور خارجه مصر و ایران در قاهره («وزارت امور خارجه مصر»)

مصر و ایران توافق کردند مسیر بررسی و شناسایی ظرفیت‌های روابط دوجانبه را ادامه دهند.
وزیر خارجه و مهاجرت مصر، بدر عبدالعاطی، در یک نشست خبری مشترک با همتای ایرانی‌اش، عباس عراقچی، در قاهره در روز دوشنبه اعلام کرد: «مسیر جدیدی برای مشورت‌های سیاسی بین دو کشور آغاز شده که در سطحی پایین‌تر از وزیران خارجه برگزار خواهد شد و ابعاد مختلف روابط دوجانبه را بررسی خواهد کرد.»

عباس عراقچی روز دوشنبه به قاهره سفر کرد و با رئیس‌جمهور مصر، عبدالفتاح السیسی، دیدار داشت. همچنین دو نشست، یکی دوجانبه و دیگری گسترده‌تر، با وزیر خارجه مصر، بدر عبدالعاطی برگزار کرد. این دیدارها به‌عنوان نشانه‌ای از حرکت روابط دو کشور به‌سوی گام‌های نزدیک‌تر تلقی شد.

بر اساس بیانیه رسمی دفتر ریاست‌جمهوری مصر، السیسی و عراقچی «بر اهمیت ادامه مسیر فعلی برای بررسی چشم‌اندازهای توسعه مشترک روابط بین دو کشور تأکید کردند.»

وزیر خارجه مصر در این نشست خبری گفت که گفتگوها «بر لزوم گسترش روابط دوجانبه تمرکز داشت، با در نظر گرفتن نگرانی‌های هر دو طرف»، و تأکید کرد که «تمایل متقابل برای توسعه روابط وجود دارد.» او افزود که دیدارهای متقابل دو طرف «نشان‌دهنده تحول مثبتی در روابط دوجانبه است.»

از سوی دیگر، عباس عراقچی در این نشست خبری گفت: «این چهارمین دیدار من با رئیس‌جمهور السیسی است و بیش از ۱۰ دیدار نیز با وزیر خارجه مصر داشته‌ام. این نشان می‌دهد که کشورم چقدر به گسترش روابط با مصر اهمیت می‌دهد.»

او اضافه کرد: «اراده‌ای برای توسعه روابط و گسترش همکاری‌ها در عرصه‌های سیاسی، اقتصادی و دیگر زمینه‌ها وجود دارد.» عراقچی ادامه داد: «ما اراده‌ای داریم برای تقویت روابط و رفع موانع آن. مسیر اکنون بیش از هر زمان دیگری برای توسعه روابط باز است.»

وی همچنین به «ادامه گفت‌وگوهای سیاسی و توافق بر افزایش مبادلات تجاری و همکاری در چارچوب سازمان‌های بین‌المللی، به‌ویژه در موضوعات منطقه‌ای» اشاره کرد و گفت: «سطح اعتماد بین قاهره و تهران هیچ‌گاه تا این حد بالا نبوده است.»

ایران و مصر در سال ۱۹۷۹ روابط دیپلماتیک خود را قطع کردند و پس از ۱۱ سال، تنها در سطح کاردار روابط را از سر گرفتند. در دو سال گذشته، چندین دیدار میان وزیران دو کشور برای بررسی امکان توسعه روابط انجام شد. در مه ۲۰۲۳، دولت ایران به وزارت خارجه دستور داد تا گام‌هایی برای تقویت روابط با مصر بردارد.

افزون بر دیدارهای وزرای خارجه، دیدار میان السیسی و رئیس‌جمهور فقید ایران، ابراهیم رئیسی، در نوامبر ۲۰۲۴ در ریاض نیز از جمله نقاط عطف در این مسیر بود.

هدی رؤوف، استاد علوم سیاسی و رئیس بخش مطالعات ایران در مرکز مطالعات استراتژیک مصر، به روزنامه «الشرق الاوسط» گفت: «سفر عراقچی به قاهره با هدف تداوم گفت‌وگوها و بررسی امکان نزدیکی بیشتر میان دو کشور انجام شده، به‌ویژه در شرایطی که ایران در سال‌های اخیر تلاش‌هایی برای بهبود روابط انجام داده و مصر نیز با احتیاط به این موضوع نگاه کرده است.»

او افزود: «این سفر حاکی از تحول مثبت در روابط و نشانگر گام‌هایی عملی در جهت نزدیکی بیشتر دو کشور در آینده است، به‌ویژه در زمینه گردشگری و تجارت، و نیز همکاری در پرونده‌های منطقه‌ای، به‌ویژه جنگ غزه و امنیت دریای سرخ.»

در دیدار میان السیسی و عراقچی، تحولات شتاب‌زده منطقه بررسی شد. رئیس‌جمهور مصر بر موضع کشورش مبنی بر رد گسترش دایره درگیری تأکید کرد و هشدار داد که «تشدید بحران ممکن است به جنگی فراگیر در سطح منطقه بینجامد که پیامدهای خطرناکی برای امنیت و منابع کشورهای منطقه خواهد داشت.» او همچنین بر اهمیت مذاکرات جاری بین ایران و آمریکا تأکید کرد.

السیسی همچنین خواستار «توقف فوری درگیری‌ها در نوار غزه و ارسال کمک‌های انسانی» شد و تأکید کرد که «بازگشت وضعیت عادی در تنگه باب‌المندب و دریای سرخ ضرورتی اجتناب‌ناپذیر است.»

عبدالعاطی و عراقچی در مشورت‌های سیاسی خود، علاوه بر روابط دوجانبه، به وضعیت در غزه، سوریه، لبنان، امنیت دریایی در دریای سرخ و مذاکرات ایران و آمریکا پرداختند.

وزیر خارجه مصر بر لزوم «حفظ آزادی کشتیرانی در دریای سرخ و بازگرداندن آرامش به منطقه» تأکید کرد و گفت: «مصر بیشترین آسیب را از تنش‌های نظامی منطقه دیده است.» او همچنین از توافق اخیر یمن و آمریکا و تأثیر مثبت احتمالی آن بر امنیت دریایی و تجارت جهانی استقبال کرد.

عراقچی نیز گفت: «مذاکرات درباره یمن و دریای سرخ به‌طور جزئی بررسی شد» و تأکید کرد که «حوثی‌ها همانند حماس و حزب‌الله گروه‌هایی مستقل هستند که تصمیمات خود را مستقل از تهران می‌گیرند.» او افزود: «حملات حوثی‌ها علیه اسرائیل و در حمایت از فلسطین است.»

از نوامبر ۲۰۲۳، حوثی‌ها در حمایت از غزه، به کشتی‌ها در دریای سرخ حمله کرده‌اند. این حملات موجب اختلال در تجارت جهانی و کاهش شدید درآمدهای کانال سوئز شده است.

عبدالعاطی همچنین گزارش همتای ایرانی‌اش درباره نتایج پنج دور مذاکرات میان ایران و آمریکا بر سر برنامه هسته‌ای ایران را شنید و ابراز امیدواری کرد که این گفت‌وگوها به موفقیت برسد و «راه‌حلی مسالمت‌آمیز، جامع و پایدار برای کاهش تنش‌ها و برقراری آرامش در منطقه حاصل شود.»

او تأکید کرد که مصر مصمم است از هرگونه تنش و آشوب بیشتر در منطقه جلوگیری کند، چراکه این منطقه هم‌اکنون نیز با بحران‌های بزرگی دست‌وپنجه نرم می‌کند. عبدالعاطی گفت که قاهره کاملاً از مذاکرات برای کاهش تنش حمایت می‌کند و این مذاکرات را «فرصتی مناسب برای جلوگیری از تشدید بحران» دانست و از نقش مثبت عمان در این زمینه تمجید کرد.

او افزود: «در صورت وقوع درگیری نظامی، همه بازنده‌اند. این گزینه‌ای عاقلانه نیست. مصر همواره تأکید کرده که راه‌حل‌ها باید سیاسی باشد و نگرانی‌های همه طرف‌ها را در نظر بگیرد.»