بلومبرگ: ایران با پذیرش بازرسی دو سایت هسته ای زیر فشار کوتاه آمد

حسن روحانی رییس جمهور ایران و رافائل گروسی مدیر کل آژانس اتمی دیدار می کنند (د پ آ)
حسن روحانی رییس جمهور ایران و رافائل گروسی مدیر کل آژانس اتمی دیدار می کنند (د پ آ)
TT

بلومبرگ: ایران با پذیرش بازرسی دو سایت هسته ای زیر فشار کوتاه آمد

حسن روحانی رییس جمهور ایران و رافائل گروسی مدیر کل آژانس اتمی دیدار می کنند (د پ آ)
حسن روحانی رییس جمهور ایران و رافائل گروسی مدیر کل آژانس اتمی دیدار می کنند (د پ آ)

پایگاه خبری بلومبرگ در گزارشی گفت مخالفان تحریم حداکثری دولت پرزیدنت دونالد ترامپ علیه ایران همواره این ادعا را مطرح می کنند که ایران در برابر فشار کم نمی آورد اما این گفته بی پشتوانه است.
بلومبرگ در ادامه گزارش به نقل از خبرگزاری آلمان افزود «حاکمان ایران به دلیل انزوای دیپلماتیک بر اثر فشار طولانی و نیز تحریم های اقتصادی فلج کننده مجبور شدند مذاکرات را از سربگیرند. این گفتگوها پیشتر منجر به امضای برجام در ۲۰۱۵ شد».
بلومبرگ خاطر نشان کرد دلیل دیگر درباره اینکه حکومت ایران در برابر فشارها کوتاه آمده این است که رژیم ایران به تازگی تعهد داد دسترسی بازرسان آژانس بین المللی انرژی اتمی به دو سایت هسته ای را فراهم می کند. ایران بلافاصله پس از انتقاد آژانس از این کشور به دلیل عدم توافق برای ورود به دو سایت هسته ای وعده داد به بازرسان اجازه بازرسی دو سایت را می دهد. ظاهرا ایران پیشتر در این دو مکان فعالیت هسته ای انجام داده است.
رافائل گروسی مدیر کل آژانس بین المللی انرژی اتمی روز چهارشنبه در جریان سفر به تهران گفت «حکومت ایران با بازدید بازرسان از دو سایت موافقت کرده است».
تاریح سفر بازرسان آژانس برای ورود به این دو سایت هسته ای مشخص نشده اما گفته شده که چند جدول زمانی برای سفر مورد توافق قرار گرفته است.
اظهارات مسئولان ایرانی پس از بازرسی های سابق آژانس مبهم بود: مقام های ایران در جریان یکی از بازرسی ها در اکتبر پارسال ادعا کردند که یکی از بازرسان به دنبال انتقال مواد منفجره به یکی از سایت های غنی سازی در نطنز بوده است اما این ادعا عجیب و غریب به نظر می رسد. بلومبرگ گفت گروسی می تواند در هر زمانی این بحث را مطرح کند.
بلومبرگ خاطر نشان کرد «در این بیانیه به خواسته های ایران از آژانس اشاره نشده است». 
گروسی پس از بازگشت از تهران به خبرنگاران گفت «تصور می کردم خواسته های جدیدی مطرح خواهد شد و جزئیات بیشتری در مورد فعالیت در دو سایت مظنون ارائه می گردد».
بلومبرگ گفت «ناظران به این نتیجه خواهند رسید که ایران مجبور به این همکاری شده است. اگر تلاش برای بازگشت تحریم های بین المللی به نتیجه نرسد که به احتمال زیاد هم به نتیجه نخواهد رسید آمریکا تحریم های سنگین تر وضع می کند و شرکت ها و افرادی که به دنبال داد و ستد با ایران هستند مشمول تحریم ها خواهند شد».



طرح مشترک تل‌آویو و تیم ترامپ برای سرنگونی نظام ایران

رئیس‌جمهور منتخب دونالد ترامپ در جلسه‌ای با اعضای جمهوری‌خواه مجلس نمایندگان (آسوشیتدپرس)
رئیس‌جمهور منتخب دونالد ترامپ در جلسه‌ای با اعضای جمهوری‌خواه مجلس نمایندگان (آسوشیتدپرس)
TT

طرح مشترک تل‌آویو و تیم ترامپ برای سرنگونی نظام ایران

رئیس‌جمهور منتخب دونالد ترامپ در جلسه‌ای با اعضای جمهوری‌خواه مجلس نمایندگان (آسوشیتدپرس)
رئیس‌جمهور منتخب دونالد ترامپ در جلسه‌ای با اعضای جمهوری‌خواه مجلس نمایندگان (آسوشیتدپرس)

در حالی که جامعه جهانی منتظر است رئیس‌جمهور منتخب آمریکا، دونالد ترامپ، در تاریخ ۲۰ ژانویه وارد کاخ سفید شود و گمانه‌زنی‌ها درباره نحوه برخورد او با مسائل جهانی زیاد است، گزارش‌هایی در تل‌آویو منتشر شده که نشان می‌دهد طی ماه‌های گذشته، چندین طرح توسط اعضای تیم ترامپ، با مشارکت مقامات اسرائیلی، آماده شده است. یکی از این طرح‌ها سرنگونی نظام ایران است.

برنامه‌های مشترک آمریکا و اسرائیل

روزنامه «یسرائیل هیوم» که به جناح راست حاکم در اسرائیل نزدیک است، گزارش داده این برنامه‌ها نشان‌دهنده منافع مشترک آمریکا و اسرائیل هستند. این روزنامه به انتصاب‌های ترامپ در تیمش اشاره کرده و آن را نشانه‌ای از این رویکرد دانسته است. طبق این گزارش، ایران متوجه این تحولات شده و عملیات «الوعد الصادق ۳» را که برای پاسخ به حمله بزرگ اسرائیل در ۲۶ اکتبر آماده شده بود، متوقف کرده است.

از سوی دیگر، روزنامه «یدیعوت آحارونوت» به نقل از منابع آمریکایی گزارش داده که بحث‌هایی در رهبری ایران درباره امکان مذاکره برای توافق هسته‌ای جدید با دولت ترامپ یا ادامه سیاست‌های تهاجمی در جریان است.

«خبرهای ناخوشایند» برای ایران

یکی از تحلیلگران عربی روزنامه «هاآرتص» نوشته است: «رئیس‌جمهور ایران، مسعود پزشکیان، این هفته صدمین روز ریاست‌جمهوری خود را جشن گرفت، اما خبرها خوب نیستند. ارزش ریال ایران طی این مدت ۲۰ درصد کاهش یافته و قیمت کالاهای اساسی، برق، آب و حمل‌ونقل بین ۲۵ تا ۷۰ درصد افزایش یافته است. همچنین بیش از ۴۴۰ نفر اعدام شده‌اند، تقریباً دو برابر دوره رئیس‌جمهور پیشین، ابراهیم رئیسی.»

وی افزود: «به زودی مشکلات بیشتری انتظار می‌رود. در بودجه سال آینده کاهش شدید در هزینه‌های رفاه و افزایش ۴۰ درصدی قیمت سوخت پیش‌بینی شده است. این امر نگرانی‌ها از وقوع اعتراضات گسترده مشابه سال ۲۰۱۹ را افزایش داده، اعتراضاتی که در آن حدود ۱۵۰۰ نفر کشته شدند. در همین حال، بودجه نیروهای امنیتی و سپاه پاسداران نسبت به سال گذشته ۲۰۰ درصد افزایش خواهد یافت.»

«شبکه‌ای ضد ایران»

در برابر «تهدید آمریکا» که با تیم ترامپ شکل گرفته، ایران در تلاش است تا یک سیستم دفاعی سیاسی، منطقه‌ای و بین‌المللی برای خود ایجاد کند. رسانه‌های اسرائیلی تأیید کرده‌اند که مذاکراتی میان ایران و دولت کنونی آمریکا، از طریق بغداد انجام شده و تیم ترامپ نیز در جریان آن قرار گرفته است. این مذاکرات شامل توافقاتی اولیه است، از جمله اینکه ایران دیگر شبه‌نظامیان شیعه وابسته به خود را در عراق علیه آمریکا تحریک نکند و به اهداف آمریکایی و اسرائیلی حمله نکند. در مقابل، عراق متعهد شده تا شورشیان کرد ایرانی را که علیه ایران فعالیت می‌کنند، خلع سلاح کند.

پیشنهاد ترامپ برای توافق

منابعی گفته‌اند ایران خواهان بازگشت به سخنان ترامپ در سال ۲۰۱۹ است؛ زمانی که او پس از خروج از توافق هسته‌ای گفت: «همه کاری که باید انجام شود این است که تماس بگیرند و با من بنشینند. ما می‌توانیم یک توافق منصفانه داشته باشیم. هدف ما فقط این است که ایران سلاح هسته‌ای نداشته باشد. ما چیز زیادی نمی‌خواهیم و حتی می‌توانیم به آنها کمک کنیم تا دوباره به شرایط عالی بازگردند.»

این اظهارات برخلاف مواضع تیم ترامپ در آن زمان بود، که شامل خواسته‌های سخت‌گیرانه‌ای از ایران بود. این خواسته‌ها توسط مایک پمپئو، وزیر خارجه وقت، مطرح شده بود، از جمله: توقف غنی‌سازی اورانیوم در هر سطح و مقدار، توقف تولید موشک‌های بالستیک، توقف حمایت از حماس، حزب‌الله و جهاد اسلامی، خروج نیروهای ایرانی و حامیانشان از سوریه، و توقف حمایت از حوثی‌ها در یمن.

نگرانی‌ها در تهران

مسئولان ایرانی در حال بررسی این موضوع هستند که آیا ترامپ همان شخصی است که از توافق هسته‌ای خارج شد یا فردی که به دنبال یک «توافق منصفانه» است؟ آیا او خواسته‌های سخت‌گیرانه پمپئو را دوباره مطرح خواهد کرد یا تنها به یک توافق هسته‌ای رضایت می‌دهد؟

برخی تحلیلگران معتقدند اینکه آمریکا به اسرائیل چراغ سبز برای حمله به تأسیسات هسته‌ای ایران نشان دهد، هنوز نیاز به اثبات دارد. اگر سیاست‌های ترامپ در دوره اول او را معیار قرار دهیم، جنگی فراگیر در خاورمیانه که آمریکا را مستقیماً درگیر کند، احتمالاً چیزی نیست که واشنگتن یا حتی تهران بخواهد.

تردیدها درباره توانایی اسرائیل

در حالی که اسرائیل موفقیت‌هایی در آسیب زدن به سامانه‌های دفاع هوایی ایران داشته، کارشناسان خارجی تردید دارند که اسرائیل بتواند بدون همکاری آمریکا تمام تأسیسات هسته‌ای زیرزمینی ایران را نابود کند. این مسائل در تماس‌های تلفنی میان نتانیاهو و ترامپ از زمان انتخابات مطرح شده و همچنین توسط ران درمر، یکی از وزرای نزدیک به نتانیاهو، در سفرش به آمریکا پیگیری شده است.