گزارش‌های بین‌المللی تصویری «تکان‌دهنده» از ظلم و شکنجه در ایران ترسیم می‌کنند

سپاه پاسداران، بسیج و پلیس در پایان‌دادن به اعتراضات شرکت داشتند


ساختمانی در تهران که در جریان اعتراضات در نوامبر گذشته سوزانده شد (خبرگزاری فرانسه)
ساختمانی در تهران که در جریان اعتراضات در نوامبر گذشته سوزانده شد (خبرگزاری فرانسه)
TT

گزارش‌های بین‌المللی تصویری «تکان‌دهنده» از ظلم و شکنجه در ایران ترسیم می‌کنند


ساختمانی در تهران که در جریان اعتراضات در نوامبر گذشته سوزانده شد (خبرگزاری فرانسه)
ساختمانی در تهران که در جریان اعتراضات در نوامبر گذشته سوزانده شد (خبرگزاری فرانسه)

گزارش جدید تهیه شده توسط جاوید رحمان گزارشگر ویژه سازمان ملل متحد در مورد وضعیت حقوق بشر در ایران، تصویری ترسناک و هشدار دهنده از نقض شدید و جنایات مقامات ایرانی علیه شهروندان خود ارائه داده‌است، وی از «استفاده بی‌سابقه از نیروی بیش از حد و کشنده» توسط نیروهای پلیس، سپاه پاسداران و شبه نظامیان بسیج به ویژه در اعتراضات نوامبر ۲۰۱۹ علیه گرانی‌ها «حیرت‌زده» شده‌است.
گزارش جدید جاوید رحمان که برای مجمع عمومی سازمان ملل تهیه شده، ابتدا در اختیار کمیته‌های این مجمع قرار می‌گیرد و سپس قبل از آغاز رسمی جلسات سازمان ملل، به مجمع ارائه خواهد شد.
او در این گزارش از شدت خشونتی که نظام ایران به تظاهرات و اعتراضات مردم نشان داد، ابراز تعجب می‌کند.
گزارشگر ویژه سازمان ملل در امور ایران در گزارش تازهٔ خود می‌نویسد که حداقل ۳۰۴ نفر، از جمله ۲۳ کودک و ۱۰ زن، طی هجوم و تیراندازی‌های نیروهای انتظامی و امنیتی ایران کشته شده‌اند.
گزارش‌گر ویژه سازمان ملل اما با اشاره به شمول گسترده صدور و اجرای مجازات مرگ (اعدام) برای بسیاری از جرایم در ایران، نگرانی خود را از روندهای دادرسی ناعادلانه‌ای که منجر به صدور احکام اعدام می‌شود ابراز کرده‌است.
گزارش‌شده که بستگان قربانیان نیز به‌دلیل بیان حقایق با آزار و اذیت مقامات رژیم روبه‌رو شده‌اند.
جاوید رحمان به ویژه از مسئولیت‌ناپذیری دولت ایران ابراز نگرانی می‌کند. حدود ۱۰ ماه از وقایع گذشته اما مقامات ایران همچنان از ارائهٔ اطلاعات دقیق در مورد تعداد کشته‌شدگان یا بازداشت‌شدگان طفره می‌روند. جاوید رحمان احتمال می‌دهد که تعداد واقعی قربانیان بسیار بیشتر از موارد ثبت‌شده باشد.
جاوید رحمان همچنین از ادامه اجرای احکام اعدام کودک-مجرمان در ایران ابراز نگرانی کرده‌است.
در بخش دیگری از گزارش گزارشگر ویژه ملل‌متحد در مورد اعتراضات دی ماه ۹۸ آمده‌است: پاسخ خشونت‌آمیز به اعتراضات دی ماه ۹۸در مورد سرنگونی پرواز ۷۵۲ هواپیما اوکراین نشان داد که رژیم ایران هم‌چنان به استفاده مفرط از فشار برای سرکوب آزادی بیان و اجتماعات ادامه می‌دهد.
روز چهارشنبه نیز سازمان عفو بین‌الملل در آخرین گزارش خود با عنوان «ویرانگران انسانیت: بازداشت‌های گسترده، ناپدیدسازی و شکنجه در پی اعتراضات آبان ۹۸ در ایران» به شرح بازداشت، بازجویی، و روند دادرسی ناعادلانه در پرونده‌های بازداشت‌شدگان اعتراضات آبان ماه ۱۳۹۸ پرداخته‌است و اعلام کرده‌است که برخی از بازداشت‌شدگان با «اعدام نمایشی، شوک الکتریکی، و القای حس خفگی با آب» شکنجه شده‌اند.
بنیاد عبدالرحمان برومند نیز در گزارشی تحت عنوان «ترس از کووید ۱۹ در زندانها»، وخامت اوضاع در زندان‌های ایران را تشریح کرده‌است.



احتمال مذاکره واشنگتن و تهران پیش از اکتبر ۲۰۲۵

(AP)
(AP)
TT

احتمال مذاکره واشنگتن و تهران پیش از اکتبر ۲۰۲۵

(AP)
(AP)

یک دیپلمات ارشد اروپایی بر این باور است که دولت دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور ایالات متحده، به دنبال مذاکره مستقیم و محرمانه با ایران درباره برنامه هسته‌ای این کشور است و احتمالاً پیش از اکتبر ۲۰۲۵ به یک توافق جدید دست خواهد یافت.

این دیپلمات که از مذاکرات هسته‌ای پیشین با ایران آگاهی گسترده‌ای دارد، در گفت‌وگو با روزنامه «الشرق الاوسط» اظهار کرد که ماه‌های آینده نقش تعیین‌کننده‌ای در دستیابی به توافقی جدید با تهران خواهد داشت؛ توافقی که جایگزین توافق کنونی می‌شود، توافقی که دولت اول ترامپ از آن خارج شد و اعتبار آن در اکتبر آینده به پایان می‌رسد.

وی تأکید کرد که واشنگتن احتمالاً مذاکرات را با ایران «به‌صورت محرمانه و در مکانی غیر از مکان‌های معمول» که میزبان مذاکرات مشابهی در گذشته بودند، انجام خواهد داد.

در گذشته، واشنگتن و تهران مذاکرات مستقیمی را پیش از توافق هسته‌ای سال ۲۰۰۵ در مسقط، پایتخت عمان، برگزار کردند. همچنین، پس از شکست مذاکرات وین، دور جدیدی از گفتگوها در دوحه انجام شد، جایی که اتحادیه اروپا نقش میانجی را بر عهده داشت.

دولت جو بایدن، رئیس‌جمهور پیشین آمریکا، مذاکرات هسته‌ای را با ایران در قالب گروه ۱+۵ از سر گرفت تا این توافق را به‌طور کامل احیا کند.

در تابستان ۲۰۲۳، مذاکره‌کنندگان اروپایی پیش‌نویس یک توافق را به ایران ارائه دادند، آن‌هم پس از بیش از هفت دور مذاکرات غیرمستقیم بین ایران و ایالات متحده که در وین برگزار شد و در آن، سه کشور اروپایی (فرانسه، بریتانیا و آلمان) به همراه روسیه و چین حضور داشتند. اما ایران در آخرین لحظات از امضای توافق خودداری کرد و خواستار امتیازات بیشتری از دولت بایدن شد، امری که واشنگتن نپذیرفت.

ایران «ضعیف‌تر از گذشته» است

این دیپلمات اروپایی که در حاشیه کنفرانس امنیتی مونیخ با «الشرق الاوسط» گفت‌وگو کرد، معتقد است که هر توافقی که اکنون میان واشنگتن و تهران حاصل شود، «بهتر از توافقی نخواهد بود که ایران دو سال پیش رد کرد».

با این حال، وی خوش‌بین است که توافقی تا پیش از اکتبر حاصل شود و افزود: «ایران در حال حاضر در موقعیتی ضعیف‌تر از گذشته قرار دارد» زیرا نفوذ نیروهای نیابتی آن در منطقه به شکلی بی‌سابقه تضعیف شده است.

وی تأکید کرد که «این موضوع به این معناست که هر توافق هسته‌ای جدیدی گسترده‌تر خواهد بود و فعالیت‌های منطقه‌ای ایران را نیز شامل خواهد شد»؛ مسئله‌ای که تا پیش از این حتی تصور آن نیز ممکن نبود.

برخی کشورهای منطقه‌ای همواره خواستار توافقی گسترده‌تر با ایران بوده‌اند که علاوه بر برنامه هسته‌ای، مداخله‌های منطقه‌ای تهران را نیز محدود کند، اما ایران تاکنون این درخواست را رد کرده است.

ترامپ پیشتر با صدور یک فرمان اجرایی، تحریم‌های ایران را تشدید کرد، اما همزمان اعلام نمود که دولت او «به دنبال مذاکره و دستیابی به توافقی جدید با تهران است».

این دیپلمات اروپایی اظهار کرد که تلاش‌های ترامپ در این زمینه «جدی» است، زیرا او «می‌خواهد نام خود را در تاریخ به‌عنوان یک توافق‌ساز ثبت کند».

بااین‌حال، وی به یک مانع کلیدی اشاره کرد که هنوز پابرجاست: «عدم وجود یک مذاکره‌کننده از سوی آمریکا». وی توضیح داد که دولت جدید ایالات متحده هنوز جانشینی برای رابرت مالی، نماینده ویژه سابق در امور ایران، تعیین نکرده است.

رابرت مالی به دلیل «انتقال اطلاعات محرمانه به طرف ایرانی در جریان مذاکرات غیرمستقیم در وین» از سمت خود تعلیق و مجوزهای امنیتی‌اش لغو شد.

این دیپلمات اظهار کرد که ایران در انتظار تعیین مذاکره‌کننده‌ای از سوی واشنگتن است و «بسیار مشتاق» مذاکره با ایالات متحده می‌باشد.

او حتی مدعی شد که «ایران حاضر است هر توافقی را بپذیرد تا تحریم‌ها علیه این کشور برداشته شود».

وی افزود که این بار «مشوق‌ها و تضمین‌های اقتصادی از سوی اروپا ارائه نخواهد شد»، زیرا اروپا پس از خروج ایالات متحده از توافق و کاهش سطح تجارت با ایران «دیگر مورد اعتماد تهران نیست».

مخاطرات عدم دستیابی به توافق

بااینکه این دیپلمات مطمئن نبود که توافقی تا پیش از اکتبر ۲۰۲۵ حاصل شود، اما گفت: «اگر دولتی در آمریکا قادر به دستیابی به توافقی هسته‌ای با ایران باشد، قطعاً دولت ترامپ خواهد بود» زیرا ایران اطمینان خواهد داشت که هیچ دولت آمریکایی دیگری پس از او، این توافق را لغو نخواهد کرد؛ همان‌طور که ترامپ توافق دوران اوباما را لغو کرد.

وی هشدار داد که اگر توافقی قبل از این تاریخ حاصل نشود، کشورهای اروپایی ممکن است مکانیسم «اسنپ‌بک» را فعال کنند، که منجر به بازگشت تمامی تحریم‌های بین‌المللی علیه ایران خواهد شد.

سه کشور اروپایی در آخرین نشست آژانس بین‌المللی انرژی اتمی هشدار دادند که «همکاری ایران در پایین‌ترین سطح ممکن قرار دارد» و فعالیت‌های هسته‌ای این کشور «به‌طور مداوم در حال افزایش است» به‌گونه‌ای که دیگر نمی‌توان اطمینان داشت که این فعالیت‌ها صلح‌آمیز باقی مانده‌اند.

این دیپلمات اروپایی هشدار داد که در صورت عدم دستیابی به توافق با ایران تا پیش از اکتبر، «خاورمیانه با یک بحران واقعی مواجه خواهد شد» و این موضوع اسرائیل را به حمله نظامی علیه ایران سوق خواهد داد.