برخی داروها از ماه مارس در لبنان نایاب شده اند و داروهای بیماری های مزمن برای مدتی و حتی تا ۱۵ روز در داروخانه ها وجود ندارد. اما حالا برای خرید برخی داروها باید به سراغ داروخانه های زیادی رفت تا شاید یکی از داروخانه ها وعده تامین دارو را تا یک ماه دیگر یا بیشتر بدهد.
مهدی مدیر یک داروخانه در بیروت به الشرق الاوسط گفت «برخی اقلام دارویی کمیاب یا نایاب شده اند چون عده ای تا جایی که می توانند دارو در خانه هایشان انبار می کنند. مردم نگران این هستند که اگر بانک مرکزی لبنان خط اعتباری برای خرید دارو تامین نکند اقلام دارویی نایاب یا گران خواهند شد».
بانک مرکزی که ارز وارد کنندگان گندم و سوخت و دارو را با نرخ دولتی دلار یعنی ۱۵۱۵ لیره تامین می کند گفت که با پایان سال جاری قادر به تامین ارز مواد دارویی نیست چون ذخایر ارزی بانک در حال کاهش است.
مهدی افزود «مشتریان زیادی در ماه ژوئن و ژوئیه بیش از آنچه نیاز داشتند دارو می خریدند و برخی هم می خواستند به اندازه مصرف یکسال خود دارو بخرند».
او خاطر نشان کرد «داروخانه ها هم نیازمندی بیماران را تامین می کردند اما شرکت های توزیع کننده دارو بیش از یک ماهی است که اعلام کردند بر اساس نیازمندی های معمول ماهانه دارو در اختیار داروخانه ها قرار می دهند. با این اوصاف دیگر نمی شود به بیماران بیشتر از آنچه نیاز دارند دارو داد. کما اینکه برخی اقلام نایاب شده است».
غسان الامین رییس انجمن داروسازان به الشرق الاوسط گفت «بانک مرکزی لبنان اعلام کرد که با پایان سال جاری نمی تواند خط اعتباری برای خرید سوخت و گندم و دارو تامین کند و همین امر باعث وحشت و نگرانی مردم لبنان شد. آنها در حال انبار کردن دارو در خانه هستند؛ به ویژه اینکه مردم می دانند که اگر خط اعتباری برای خرید دارو لغو شود نرخ دارو به قیمت دلار در بازار سیاه گره می خورد و پنج برابر می شود».
الامین افزود «خرید بی رویه دارو با کند شدن واردات همزمان شد چون بانک مرکزی لبنان ساز و کار باز کردن خط اعتباری برای واردکنندگان بر اساس نرخ دولتی دلار در نظر گرفت. این ساز و کار زمان بیشتری می برد و وارد کنندگان دیرتر به شرکت وارد کننده پرداخت می کنند و شرکت تولید کننده به دلیل تاخیر در پرداخت مقادیر دارو را به طرف سوم می فروشد. در چنین شرایطی واردکنندگان باید تا نوبت بعدی تولید دارو صبر کنند و بازار داروی داخلی با کمبود دارو مواجه می شود».
برخی بر این باورند که انتقال دارو به خارج کشور دلیل اصلی نایابی دارو در بازار است چون داروی وارداتی از لبنان ارزان تر از کشورهای منطقه است.
الامین در این باره گفت «قیمت واردات امسال کمتر از واردات پارسال بود. معنای این حرف این است که واردات کمتر از نیازمندی داخلی بوده».
او در ادامه یادآور شد «اگر قاچاق دارو هم اتفاق افتاده احتمالا در سطح محدود بوده و عامل اصلی نایابی دارو نیست».
الامین خاطر نشان کرد «ذخیره دارویی لبنان معمولا کفاف شش ماه را می داد اما با این وضع کنونی حداکثر برای یکماه و نیم کافی است».
او بر این باور است «مساله نایابی دارو ادامه دارد. مردم پس از لغو خط اعتباری دارو توسط بانک مرکزی با فاجعه واقعی روبرو می شوند. بودجه صندوق های بیمه با لیره لبنان تامین می شود و ۶۵ درصد از قیمت دارو را پرداخت می کنند اما اگر نرخ اقلام دارویی بر مبنای نرخ دلار در بازار سیاه بالا برود دیگر قادر به پرداخت این درصد نیستند».
الامین افزود «مساله تنها به گران شدن دارو محدود نمی شود. برخی واردکنندگان نمی توانند به مبلغ کافی دلار برای وارد کردن دارو دست پیدا کنند و در نتیجه برخی داروها نایاب می شوند. کما اینکه مساله داروهای تقلبی و قاچاقی هم در بازار وجود دارد».