آغاز گفتگوهای عراق و ایران همزمان با تشدید تنش بین تهران و واشنگتن

فؤاد حسین در آغاز سفر دو روزه به ایران با ظریف دیدار کرد

آغاز گفتگوهای عراق و ایران همزمان با تشدید تنش بین تهران و واشنگتن
TT

آغاز گفتگوهای عراق و ایران همزمان با تشدید تنش بین تهران و واشنگتن

آغاز گفتگوهای عراق و ایران همزمان با تشدید تنش بین تهران و واشنگتن

فؤاد حسین وزیر امور خارجه عراق، امروز (شنبه) سفری دو روزه به تهران را آغاز کرد، این سفر در سایه تشدید تنش میان آمریکایی‌ها و ایرانی‌ها و ترس از اینکه عراق از به عنوان میدانی برای عرضه این تنش استفاده شود، صورت می‌گیرد.
 طبق اعلام وزارت امور خارجه ایران، قرار است سفر حسین با هدف تقویت روابط دوجانبه و سازوکارهای اجرای توافق‌نامه‌های منعقد شده بین دو کشور در سفر مصطفی الکاظمی نخست‌وزیر عراق به پایتخت ایران در ژوئیه گذشته، باشد.
بر اساس گزارش خبرگزاری رسمی ایران (ایرنا)، حسین دیدار خود را با ملاقات با همتای ایرانی خود، محمد جواد ظریف آغاز کرد و طی آن دربارهٔ «موضوعات مورد اهتمام مشترک» گفتگو شد.
این خبرگزاری به نقل از مرکز رسانه وزارت امور خارجه گفت که حسین در سفر فعلی خود «مکانیزم‌های اجرای توافق‌نامه‌های منعقده بین دو کشور در سفر نخست‌وزیر عراق مصطفی الکاظمی به ایران» را مورد بحث قرار خواهد داد، بدون اینکه مشخص کند این توافق‌نامه چیست و شامل چه چیزی می‌شود.
 الکاظمی در یک کنفرانس مطبوعاتی با حسن روحانی رئیس‌جمهور ایران، پس از مذاکرات دو جانبه در ژوئیه گذشته، متعهد شده بود، عراق «اجازه» تهدید علیه ایران از داخل عراق را نخواهد داد.
الکاظمی بعداً از واشنگتن دیدار کرد و در آنجا با دونالد ترامپ رئیس‌جمهور آمریکا و کارمندان دولت وی گفتگو کرد که در مورد حضور آینده نیروهای آمریکایی در عراق و تقویت روابط واشنگتن و بغداد بود.
عراق در تلاش است تا از تبدیل این کشور به عرصه رویارویی ایالات متحده و ایران، جلوگیری کند.
از زمان کشتن قاسم سلیمانی توسط آمریکا تاکنون، عراق شاهد حملاتی از سوی گروه‌هایی بوده‌است که گمان می‌رود با اطلاعات ایران در ارتباط بوده و پایگاه‌هایی را در آنجا در نزدیکی آمریکایی‌ها مستقر کرده‌اند.
 چند روز پیش، واشنگتن تهدید کرد که در صورت ادامه حملات «کاتیوشا»، سفارت خود را در پایتخت عراق تعطیل خواهد کرد.
اعتقاد بر این است که وزیر امور خارجه عراق، در سفر فعلی خود به تهران، در مورد همه این مسائل و چگونگی در امان نگه داشتن کشورش از پیامدهای رویارویی ایران و آمریکا، بحث خواهد کرد.
این نخستین سفر وزیر خارجه عراق به تهران از زمان تصدی مسئولیت وی است. ظریف، همتای ایرانی وی، ژوئیه گذشته، قبل از سفر الکاظمی به تهران، از پایتخت عراق و اربیل، پایتخت اقلیم کردستان عراق دیدار کرده بود.
چند روز پیش، برهم صالح رئیس‌جمهور عراق در سخنرانی خود در مجمع عمومی سازمان ملل متحد که امسال به دلیل بیماری همه گیر کرونا به صورت مجازی برگزار می‌شود، گفت: «ما نمی‌خواهیم عراق عرصه درگیری‌ها و تسویه حساب دیگران باشد».
وی افزود، «جنگ‌ها، محاصره، تروریسم و نقض حاکمیتی که عراق که تاکنون پشت سر گذاشته‌است به اندازه کافی زیاد است».



آمادگی پاکستان برای حمله‌ی «نزدیک‌الوقوع» هند

نیروهای شبه‌نظامی هند در منطقه بازار شهر سریناگر در ایالت جامو و کشمیر هند نگهبانی می‌دهند – ۲۸ آوریل ۲۰۲۵ (AFP)
نیروهای شبه‌نظامی هند در منطقه بازار شهر سریناگر در ایالت جامو و کشمیر هند نگهبانی می‌دهند – ۲۸ آوریل ۲۰۲۵ (AFP)
TT

آمادگی پاکستان برای حمله‌ی «نزدیک‌الوقوع» هند

نیروهای شبه‌نظامی هند در منطقه بازار شهر سریناگر در ایالت جامو و کشمیر هند نگهبانی می‌دهند – ۲۸ آوریل ۲۰۲۵ (AFP)
نیروهای شبه‌نظامی هند در منطقه بازار شهر سریناگر در ایالت جامو و کشمیر هند نگهبانی می‌دهند – ۲۸ آوریل ۲۰۲۵ (AFP)

پاکستان روز چهارشنبه اعلام کرد که «اخبار اطلاعاتی موثقی» دریافت کرده که نشان می‌دهد هند قصد دارد به‌زودی حمله‌ای نظامی انجام دهد. پاکستان هشدار داد که در صورت وقوع این حمله پاسخ قاطعی خواهد داد. این خبر در حالی منتشر می‌شود که نگرانی‌ها درباره‌ی تشدید تنش میان دو کشور به‌دنبال حمله‌ای که منجر به کشته شدن ۲۶ نفر در کشمیر شد، رو به افزایش است.

روابط میان این دو همسایه‌ی مجهز به سلاح هسته‌ای پس از آن رو به وخامت گذاشت که دهلی‌نو، اسلام‌آباد را مسئول حمله‌ی هفته‌ی گذشته در پاهالگام در بخش هندی کشمیر دانست؛ حمله‌ای که مرگبارترین حمله به غیرنظامیان در این منطقه در ۲۵ سال گذشته بوده است. یک منبع ارشد دولتی به خبرگزاری فرانسه گفت که نخست‌وزیر هند، نارندرا مودی، در جلسه‌ای غیرعلنی در روز سه‌شنبه «اختیارات کامل» را به ارتش برای واکنش به این حمله داده است.

دولت پاکستان هرگونه دخالت در حمله‌ی کشمیر را رد کرد. عطاءالله طارر، وزیر اطلاعات پاکستان، در بیانیه‌ای که بامداد چهارشنبه منتشر شد، گفت: «هرگونه اقدام تهاجمی با پاسخ قاطع مواجه خواهد شد.» او افزود: «پاکستان اطلاعات اطلاعاتی موثقی در اختیار دارد که نشان می‌دهد هند ظرف ۲۴ تا ۳۶ ساعت آینده با استفاده از حادثه‌ی پاهالگام، که بهانه‌ای بی‌اساس است، قصد دارد حمله‌ی نظامی انجام دهد.» با این حال، اسحاق دار، وزیر امور خارجه‌ی پاکستان، تأکید کرد که کشورش آغازگر هیچ حمله‌ای نخواهد بود.

سران چند کشور جهان نگرانی عمیق خود را ابراز کرده و از این دو همسایه که در گذشته چندین جنگ با یکدیگر داشته‌اند، خواستند که خویشتنداری نشان دهند. منطقه‌ی کشمیر با جمعیتی حدود ۱۵ میلیون نفر که اکثراً مسلمان هستند، میان پاکستان و هند تقسیم شده، ولی هر دو کشور کل این منطقه را متعلق به خود می‌دانند.

حدود ۱.۵ میلیون نفر در نزدیکی خط آتش‌بس در سمت پاکستانی مرز زندگی می‌کنند. بسیاری از ساکنان این مناطق، در حال آماده‌سازی پناهگاه‌های زیرزمینی ساده با دیوارهای گِلی تقویت‌شده با بتن هستند. محمد جوید، مردی ۴۲ ساله در روستای چاکوتی، به خبرگزاری فرانسه گفت: «در حال تمیز کردن پناهگاه هستیم تا اگر دشمن ناگهان حمله کرد، غافلگیر نشویم و بتوانیم جان بچه‌هایمان را نجات دهیم.»

تبادل آتش
ارتش هند روز چهارشنبه اعلام کرد که برای ششمین شب متوالی با نیروهای پاکستانی در امتداد خط آتش‌بس تبادل آتش داشته است. این منطقه‌ی به‌شدت نظامی‌شده دارای پایگاه‌هایی در ارتفاعات بالای کوه‌های هیمالیا بوده و مرز واقعی کشمیر محسوب می‌شود. یک منبع امنیتی پاکستانی نیز به خبرگزاری فرانسه گفت که روز سه‌شنبه دو پهپاد را که به حریم هوایی پاکستان وارد شده بودند، ساقط کرده‌اند.

تنش‌ها در هفته‌ی پس از حمله‌ی پاهالگام از جمله رد و بدل شدن اتهامات، اقدامات دیپلماتیک، اخراج اتباع کشور مقابل و بستن گذرگاه‌های مرزی به‌سرعت بالا گرفته است.

بالگرد نظامی هند بر فراز آسمان سریناگر در منطقه جامو و کشمیر هند – ۲۸ آوریل ۲۰۲۵ (AFP)

مودی هفته‌ی گذشته وعده داد که عاملان این حمله و پشتیبانان آن‌ها را تحت تعقیب قرار خواهد داد. او پنج‌شنبه گفت: «به همه‌ی جهان می‌گویم: هند هویت هر تروریست و حامی‌اش را شناسایی خواهد کرد، آن‌ها را تعقیب و مجازات خواهد کرد... حتی اگر تا دوردست‌ترین نقاط زمین بروند، تعقیب‌شان می‌کنیم.»

این اظهارات نگرانی‌ها را درباره‌ی تشدید تنش نظامی بیشتر کرده است.

وزارت امور خارجه‌ی آمریکا اعلام کرد که وزیر مارکو روبیو به‌زودی با همتایان پاکستانی و هندی خود تماس خواهد گرفت تا آن‌ها را به «عدم تشدید وضعیت» ترغیب کند.

آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل متحد، روز سه‌شنبه با شهباز شریف، نخست‌وزیر پاکستان، و سوپرامانیام جایشانکار، وزیر خارجه‌ی هند، تماس گرفت و طبق گفته‌ی سخنگوی او، آمادگی خود را برای «میانجی‌گری جهت کاهش تنش» اعلام کرد. دفتر نخست‌وزیر پاکستان بعداً اعلام کرد که شهباز شریف از گوترش خواسته «هند را به خویشتنداری ترغیب کند» و تأکید کرده که در صورت اقدام نسنجیده‌ی هند، پاکستان از «حاکمیت و تمامیت ارضی‌اش با تمام قوا دفاع خواهد کرد».

پوسترهای افراد تحت تعقیب
هند و پاکستان از زمان استقلال از حکومت بریتانیا در سال ۱۹۴۷ بر سر منطقه‌ی کشمیر با یکدیگر مناقشه دارند؛ زمانی که مرزها خانواده‌هایی را از هم جدا کرد که نسل‌ها در کنار هم زندگی می‌کردند. در بخش تحت کنترل هند، شورشیان از سال ۱۹۸۹ برای استقلال یا پیوستن به پاکستان دست به قیام زده‌اند.

گشت‌های ارتش هند در حال حرکت به سمت هاباتنار در منطقه انانتناگ در جنوب کشمیر – ۲۹ آوریل ۲۰۲۵ (AFP)

پلیس هند پوسترهایی از سه مرد منتشر کرده که به اتهام اجرای حمله‌ی کشمیر تحت تعقیب‌اند. دو نفر از آن‌ها پاکستانی و یک نفر هندی است. هند می‌گوید آن‌ها اعضای گروه «لشکر طیبه» هستند؛ گروهی که مقرش در پاکستان است و سازمان ملل آن را یک گروه تروریستی معرفی کرده است. همچنین برای اطلاعاتی که منجر به دستگیری هر یک از آن‌ها شود، پاداشی معادل دو میلیون روپیه (حدود ۲۳۵۰۰ دلار) در نظر گرفته شده و عملیات گسترده‌ای برای بازداشت افراد مشکوک به ارتباط با این گروه آغاز شده است.

در آخرین مورد از تشدید تنش‌ها در کشمیر، در حمله‌ی پولواما در سال ۲۰۱۹ در منطقه‌ی تحت کنترل هند، یک بمب‌گذار انتحاری با خودرو به کاروان نیروهای امنیتی حمله کرد که منجر به کشته شدن ۴۰ نفر و زخمی شدن ۳۵ تن شد. کمتر از دو هفته بعد، جنگنده‌های هندی حملاتی هوایی به خاک پاکستان انجام دادند.