چرخش ۸ مارس به سوی «دوگانه شیعی» برای شکست ابتکار مکرون

عون از ادیب خواست تا از وزرای مسیحی استفاده کند

چرخش ۸ مارس به سوی «دوگانه شیعی» برای شکست ابتکار مکرون
TT

چرخش ۸ مارس به سوی «دوگانه شیعی» برای شکست ابتکار مکرون

چرخش ۸ مارس به سوی «دوگانه شیعی» برای شکست ابتکار مکرون

مصطفی ادیب با استعفا از تشکیل دولت جدید، گلوله آتشین به آغوش کسانی انداخت که مانع انجام مأموریت خود برای تشکیل دولت مستقل متخصصان به دور از نمایندگان مستقیم یا غیرمستقیم احزاب انداخت و لبنان را وارد یک دوره بحرانی بسیار خطرناک کرد.
ادیب تصمیم گرفت کناره‌گیری کند پس از آنکه فهمید ابتکار عمل امانوئل مکرون رئیس‌جمهور فرانسه و تعهدات همه طرف‌هایی که مکرون با آنها در قصر الصنوبر ملاقات کرد، تحت فشار شرایطی مانع از تولد دولت او شد، به ویژه توسط کسانی که به تعهدات خود عمل نکردند.
همان‌طور که منابع سیاسی می‌گویند این طرف‌ها از دوگانه شیعه (حزب‌الله و امل) گرفته تا جنبش «المرده» به رهبری سلیمان فرنجیه نماینده سابق و طلال ارسلان نماینده مجلس را شامل می‌شود.
عذرخواهی ادیب از ادامه کار، برای کسانی که موانع پیش روی راه او را دنبال می‌کردند تعجب آور نبود.
الشرق الاوسط در این باره مطلع شد که ادیب در پاسخ به خواست مکرون کناره‌گیری خود را تمدید کرد، اما وی متقاعد نشده بود که تمدید مهلت تشکیل دولت وی، نیروهای سیاسی را به اقدام برای آخرین فرصت جهت نجات لبنان از مصائب سوق می‌دهد، آخرین فاجعه، انفجار مهیب و ویرانی مناطق زیادی از بیروت در نتیجه انفجار بندر بود.
نیروهای سیاسی وفادار یا مخالف سعی داشتند به محض کناره‌گیری ادیب، این نکته را القا کنند که به ابتکار فرانسه پایبند هستند، زیرا امکان یافتن گزینه دیگری وجود نداشت.
با این حال، پایبندی به ابتکار عمل فرانسوی، نگاه‌ها را از تلاش‌هایی که با هدف تهی کردن آن از محتوای خود و از واکنش پاریس نسبت به عذرخواهی ادیب، دور نمی‌کند، زیرا کسی به نمایندگی از مکرون وجود ندارد و ادعا کند که ابتکار وی هنوز پابرجاست.
 بنابراین، مرحله پس از عذرخواهی ادیب همچنان مرموز است.
در این زمینه، الشرق الاوسط مطلع شد که سران دولت‌های سابق به تمایل مکرون برای انتصاب وزارت دارایی به شخصیتی مستقل از شیعیان پاسخ مثبت دادند و انتخاب آن در حوزه اختیارات نخست‌وزیر تعیین شده خواهد بود تا ابتکار فرانسه را نجات دهد.
یکی از نخست‌وزیران پیشین که ترجیح داد نامش فاش نشود به الشرق الاوسط گفت که «دوگانه شیعه» درخواست مکرون برای حق انتخاب نام گزینه‌ها از سوی ادیب برای تصدی وزارتخانه‌ها را رد کردند.
وی اضافه کرد که ادیب از نامبردن از «دوگانه شیعه» خودداری کرد و دلیل آن را این واقعیت دانست که دیگران حق دارند از او بخواهند متقابل با آنها رفتار کند. او گفت که ادیب از ترتیب عملیاتی برای بازگرداندن انسجام به «نیروهای ۸ مارس» تعجب کرد، که برای پذیرش موضع دوگانه شیعه عجله کرده‌است.
وی فاش کرد که ادیب روز گذشته با رئیس‌جمهور میشل عون ملاقات کرد و در مورد مشکلاتی که با آنها روبرو است، گزارش داد.
وی تأیید کرد که ادیب به عون اطلاع داد که او در حال تشکیل یک دولت مهم با یک برنامه اصلاحات و نجات روشن است و او از آن کناره‌گیری نمی‌کند.
بر این اساس، ابتکار عمل فرانسوی دچار عقب‌گرد شد و این سؤال همچنان باقی است: آیا می‌توان آن را بازسازی کرد و چگونه؟ خصوصاً اینکه قدرت‌های خارجی، به ویژه ایران، مانع از آن شده بودند.
ایران، با امتناع از تسهیل تولد دولت، می‌خواست به پاریس پیغام دهد که پرونده لبنان به بعد از انتخابات ریاست جمهوری آمریکا موکول می‌شود، و این بدان معناست که بحران لبنان را برای مذاکرات با واشینگتن معلق نگه می‌دارد بدون اینکه اجازه دهد فرانسه طرف این مذاکرات باشد و بنابراین از سوی «حزب‌الله» در ازای محدود کردن حق وتو به تهران، اما با پوشش لبنانی رد شد.
این سؤال باقی می‌ماند: رئیس‌جمهور عون چگونه رفتار خواهد کرد؟ آیا او منتظر دعوت بلوک‌های پارلمانی برای شرکت در مشاوره‌های الزام‌آور خواهد بود تا مشخص شود چه کسی جانشین ادیب خواهد شد؟ یا او وقت خود را صرف دریافت واکنش پاریس خواهد کرد.
الشرق الاوسط مطلع شد که معیارها و مشخصاتی که ادیب در توافق با مکرون برای تشکیل دولت مستقل و متخصص تعیین کرده بود همان مواردی هستند که حریری پس از استعفا تعیین کرده بود و هیچ نامزدی برای نخست‌وزیری نمی‌تواند آنها را دور بزند یا سعی کند آنها را دور بزند و بنابراین آنچه در مورد بازگشت حریری گفته می‌شود، محلی از اعراب ندارد.
علاوه بر این الحریری پیش از این به الشرق الاوسط تأکید کرده بود: من نخست‌وزیر نخواهم شد، نقطه سرخط، و کسی را برای تصدی نخست‌وزیری معرفی نمی‌کنم.



سرگردانی اروپا درباره وضعیت پس از بایدن

 (dpa)
(dpa)
TT

سرگردانی اروپا درباره وضعیت پس از بایدن

 (dpa)
(dpa)

با بازگشت دونالد ترامپ به کاخ سفید در ۲۰ ژانویه، رهبران اروپایی که در بوداپست گرد هم آمده‌اند، به سرعت نسبت به این تحول واکنش نشان دادند. این نشست، تحت عنوان «گروه سیاسی اروپا» با حضور تمامی کشورهای اروپایی به جز روسیه برگزار شد، و روز جمعه تنها به سران ۲۷ کشور اتحادیه اروپا اختصاص خواهد داشت.

بازگشت ترامپ، باری دیگر ایده «استقلال راهبردی» را مطرح کرده و امانوئل مکرون، رئیس‌جمهور فرانسه، که از طرفداران اصلی آن است، با تأکید بیشتر این موضوع را بیان کرد. او در سخنرانی طولانی خود، با استناد به دلایل مختلف، بر ضرورت مدیریت سرنوشت اروپا توسط خود اروپایی‌ها تأکید کرد. مکرون اشاره کرد که برخی کشورهای اروپایی همچنان ترجیح می‌دهند روابط خود را با ترامپ به‌خاطر محافظت از «چتر امنیتی آمریکا و ناتو» تنظیم کنند.

این سخنرانی به‌صورت زنده از سایت کاخ الیزه در شبکه اجتماعی «ایکس» پخش شد. این موضوع در پی تماس تلفنی چهارشنبه شب بین مکرون و ترامپ مطرح شد که کاخ الیزه آن را «بسیار خوب» توصیف کرد. طرفین توافق کردند برای بازگشت صلح و ثبات و حل بحران‌های بزرگ بین‌المللی همکاری کنند.

مکرون همچنین بر اهمیت نقش اروپا در مسائل اوکراین و خاورمیانه تأکید کرد. این موضوع ناشی از نگرانی فرانسه از رویکرد احتمالی ترامپ در انجام توافقات یکجانبه بدون مشورت با متحدان اروپایی‌ است. با پیروزی ترامپ، اروپا به‌طور جدی نگران است که در صورت کاهش تعهدات آمریکا نسبت به ناتو، «بی‌پناه» شود. به همین دلیل، ساختن دفاع اروپایی با رویکرد «استقلال راهبردی» به اولویت نخست تبدیل شده است.

مکرون در سخنانش به همتایان اروپایی خود، تهدیدهایی را که اروپا را احاطه کرده برشمرد؛ از جمله جنگ اوکراین، تروریسم، مهاجرت غیرقانونی، تنش‌ها بین کشورها مانند وضعیت بین آذربایجان و ارمنستان، و رقابت‌های ژئوپلیتیک میان آمریکا و چین که به دنبال منافع خود بدون توجه به قوانین بین‌المللی هستند. او گفت: «آیا دیگران تاریخ ما را می‌نویسند یا ما خود می‌خواهیم آن را بنویسیم؟» و پاسخ داد که به‌نظر او، اروپا توانایی این کار را دارد. او اضافه کرد که راه رسیدن به این هدف از طریق اقدامات عملی و ایمان به توانایی‌های اروپا در تحقق استقلال راهبردی است.

مکرون این فرصت را غنیمت شمرد تا به ترامپ پیام دهد که پیروزی اوکراین به سود اروپا خواهد بود و اروپا نباید اجازه دهد روسیه پیروز شود، چراکه پیروزی روسیه یعنی قدرت‌گیری یک امپراتوری در مرزهای اروپا و احتمال برنامه‌های توسعه‌طلبانه آن پس از اوکراین.

بنجامین حداد، وزیر امور اروپایی فرانسه، در این باره گفت که اگر اروپایی‌ها مسئولیت امنیت خود را بر عهده نگیرند، دیگران سرنوشتشان را تعیین خواهند کرد.

در عین حال، مکرون تأکید کرد که اروپا باید خود را با شرایط جدید پس از انتخاب ترامپ تطبیق دهد و نمی‌تواند همیشه دفاع از امنیت خود را به آمریکایی‌ها بسپارد. او بر این باور است که دفاع از منافع اروپا باید در اولویت اروپایی‌ها باشد، اما بدون رد همکاری با ناتو و بدون ملی‌گرایی افراطی که باعث ضعف اروپا شود. به‌گفته او، راه درست این است که اروپا بیداری راهبردی داشته باشد و به‌سرعت به سمت ساختن نیروی دفاعی مستقل خود حرکت کند که با چارچوب ناتو سازگار باشد، اما در عین حال از آن استقلال داشته باشد.

مکرون با این موضع می‌خواهد نقش اصلی در گفتگو با ترامپ را ایفا کند و حد و مرز روابط با واشنگتن را مشخص کند. با این حال، بسیاری تردید دارند که اروپا بتواند به‌طور جمعی این مسیر را دنبال کند، زیرا برخی کشورهای اروپایی ترجیح می‌دهند امنیت خود را از طریق حمایت آمریکا و ناتو تأمین کنند.