انتقاد ایران از سیستانی در عراق جنجال به پا کرد

واکنش عراقی‌ها به انتقاد نماینده خامنه‌ای

انتقاد ایران از سیستانی در عراق جنجال به پا کرد
TT

انتقاد ایران از سیستانی در عراق جنجال به پا کرد

انتقاد ایران از سیستانی در عراق جنجال به پا کرد

 یادداشت انتقادی که توسط حسین شریعتمداری مدیرمسئول روزنامه ایرانی «کیهان» نزدیک به علی خامنه ای رهبر ایران نگاشته شده‌است، جنجال گسترده‌ای و واکنش‌های خشمگینی را در عراق ایجاد کرد، به طوری که «بی‌ادبانه و نامناسب برای شأن مرجع عالیقدر شیعیان» شمرده شد.
علی‌رغم اظهار احترامی که نویسنده برای مرجع سیستانی ذکر کرده، اما این یادداشت منتشرشده در روز شنبه پنجم مهر (۲۶ سپتامبر) خالی از انتقادات «نرم» از سیستانی و دفترش در پی دیدار وی با جنین هینیس پلاسخارت نماینده ویژه دبیرکل سازمان ملل در عراق در ۲۳ شهریور (۱۳ سپتامبر) نبود.
پیش از این چندین اظهارات شریعتمداری در رابطه با عراق و منطقه عربی واکنش‌های مشابهی را در عراق برانگیخته بود.
در مقابل انتقادات تند مقلدان مرجع سیستانی از این نوشته، نزدیکان جناح‌های مسلح عراقی وفادار به ایران، از طریق تریبون‌های مجازی مختلف خود، سعی در انکار یادداشت و به حداقل رساندن آن داشتند، آنها یک بار آن را «ساختگی» و «غیرموجود» قلمداد کردند و در جایی ترجمه «ضعیف» از زبان فارسی را.
منتقدان یادداشت ایرانی استدلال ی‌کنند که اگر این یادداشت به قلم یک غیرایرانی نوشته می‌شد جناح‌های «نیابتی» و پیروان آنها به بهانه دفاع از مرجعیت دینی، بهره‌برداری زیادی از آن می‌کردند.
اگرچه نویسنده مقاله به درخواست مرجع برای نظارت سازمان ملل و نظارت بین‌المللی بر انتخابات عمومی پارلمانی که برای ژوئن ۲۰۲۱ برنامه‌ریزی شده اعتراض داشت، اما ناظران معتقدند که این اعتراض شامل مواردی است که در جلسه مرجع و نماینده سازمان ملل ذکر شده، از جمله درخواست صریح این مرجع از دولت عراق برای مقابله با سلاح کنترل نشده و محدود کردن آن به دست دولت و به عدالت کشاندن قاتلان معترضان.
ناظران معتقدند انتقادات مطرح شده «با توجه به نزدیکی روزنامه به دفتر رهبر ایران، با علم و آگاهی بالاترین مقامات ایرانی صورت گرفته‌است».
در بازگشت به یادداشت شریعتمداری که حول محور درخواست سیستانی برای نظارت بر انتخابات زودهنگام عراق توسط سازمان ملل می‌چرخد، به طوری که همه را به باد انتقاد گرفته، از جمله سازمان ملل که آن را «نیازمند صلاحیت» دانسته‌است.
 وی نوشت: «با عرض پوزش باید به محضر ایشان عرضه داشت این درخواست اولاً؛ دون شأن و جایگاه برجسته و قابل احترام حضرت آیت‌الله سیستانی است. در واقع این سازمان ملل است که برای توجیه صلاحیت خود به تأیید حضرت ایشان نیاز دارد و ثانیاً؛ با جایگاه و منزلت عراق به عنوان یک کشور مستقل که استقلال و آزادگی خود را با ایثارها، از خودگذشتگی‌ها، خون‌دادن‌ها و خون‌دل خوردن‌های مردم شریف و مخصوصاً جوانان غیور آن سرزمین مقدس به دست آورده‌است، همخوانی ندارد».
وی افزود: «دعوت از سازمان ملل برای نظارت بر انتخابات یک کشور، اعلام ورشکستگی آن کشور، بدبینی به ملت و خوشبینی به بیگانگان است و بدیهی است که این دو مقوله از ساحت‌قدسی حضرت آیت‌الله سیستانی مرجع عالیقدر جهان تشیع به دور است».
این نویسنده ایرانی اظهار کرد که «سازمان ملل برخلاف آنچه ادعا می‌کند، نه فقط در جهت تأمین صلح جهانی حرکت نمی‌کند بلکه به صورت یک اهرم فشار، در اختیار قدرت‌های زورگو، مخصوصاً آمریکا و متحدان غربی و عبری و عربی آن قرار دارد».
وی در پایان گفت: «نگارنده با شناخت اجمالی ولی متقنی که از حضرت آیت‌الله سیستانی و هوشمندی آمیخته به حکمت معظم‌له دارد، به جد بر این باور است که در گزارش ملاقات ایشان با نماینده ویژه دبیرکل سازمان ملل اشتباهی رخ داده‌است و دفتر حضرت آیت‌الله در گزارش ملاقات بی‌دقتی کرده‌است و انتظار آن است که دفتر معظم‌له این بخش از گزارش ملاقات یادشده را تصحیح کند».
دفتر مرجع سیستانی به نویسنده یادداشت یا روزنامه، پاسخی نداده‌است که خط مشی همیشگی مرجع بوده‌است، زیرا غالباً از پاسخ دادن به رسانه‌ها طفره می‌رود.
 



آمادگی پاکستان برای حمله‌ی «نزدیک‌الوقوع» هند

نیروهای شبه‌نظامی هند در منطقه بازار شهر سریناگر در ایالت جامو و کشمیر هند نگهبانی می‌دهند – ۲۸ آوریل ۲۰۲۵ (AFP)
نیروهای شبه‌نظامی هند در منطقه بازار شهر سریناگر در ایالت جامو و کشمیر هند نگهبانی می‌دهند – ۲۸ آوریل ۲۰۲۵ (AFP)
TT

آمادگی پاکستان برای حمله‌ی «نزدیک‌الوقوع» هند

نیروهای شبه‌نظامی هند در منطقه بازار شهر سریناگر در ایالت جامو و کشمیر هند نگهبانی می‌دهند – ۲۸ آوریل ۲۰۲۵ (AFP)
نیروهای شبه‌نظامی هند در منطقه بازار شهر سریناگر در ایالت جامو و کشمیر هند نگهبانی می‌دهند – ۲۸ آوریل ۲۰۲۵ (AFP)

پاکستان روز چهارشنبه اعلام کرد که «اخبار اطلاعاتی موثقی» دریافت کرده که نشان می‌دهد هند قصد دارد به‌زودی حمله‌ای نظامی انجام دهد. پاکستان هشدار داد که در صورت وقوع این حمله پاسخ قاطعی خواهد داد. این خبر در حالی منتشر می‌شود که نگرانی‌ها درباره‌ی تشدید تنش میان دو کشور به‌دنبال حمله‌ای که منجر به کشته شدن ۲۶ نفر در کشمیر شد، رو به افزایش است.

روابط میان این دو همسایه‌ی مجهز به سلاح هسته‌ای پس از آن رو به وخامت گذاشت که دهلی‌نو، اسلام‌آباد را مسئول حمله‌ی هفته‌ی گذشته در پاهالگام در بخش هندی کشمیر دانست؛ حمله‌ای که مرگبارترین حمله به غیرنظامیان در این منطقه در ۲۵ سال گذشته بوده است. یک منبع ارشد دولتی به خبرگزاری فرانسه گفت که نخست‌وزیر هند، نارندرا مودی، در جلسه‌ای غیرعلنی در روز سه‌شنبه «اختیارات کامل» را به ارتش برای واکنش به این حمله داده است.

دولت پاکستان هرگونه دخالت در حمله‌ی کشمیر را رد کرد. عطاءالله طارر، وزیر اطلاعات پاکستان، در بیانیه‌ای که بامداد چهارشنبه منتشر شد، گفت: «هرگونه اقدام تهاجمی با پاسخ قاطع مواجه خواهد شد.» او افزود: «پاکستان اطلاعات اطلاعاتی موثقی در اختیار دارد که نشان می‌دهد هند ظرف ۲۴ تا ۳۶ ساعت آینده با استفاده از حادثه‌ی پاهالگام، که بهانه‌ای بی‌اساس است، قصد دارد حمله‌ی نظامی انجام دهد.» با این حال، اسحاق دار، وزیر امور خارجه‌ی پاکستان، تأکید کرد که کشورش آغازگر هیچ حمله‌ای نخواهد بود.

سران چند کشور جهان نگرانی عمیق خود را ابراز کرده و از این دو همسایه که در گذشته چندین جنگ با یکدیگر داشته‌اند، خواستند که خویشتنداری نشان دهند. منطقه‌ی کشمیر با جمعیتی حدود ۱۵ میلیون نفر که اکثراً مسلمان هستند، میان پاکستان و هند تقسیم شده، ولی هر دو کشور کل این منطقه را متعلق به خود می‌دانند.

حدود ۱.۵ میلیون نفر در نزدیکی خط آتش‌بس در سمت پاکستانی مرز زندگی می‌کنند. بسیاری از ساکنان این مناطق، در حال آماده‌سازی پناهگاه‌های زیرزمینی ساده با دیوارهای گِلی تقویت‌شده با بتن هستند. محمد جوید، مردی ۴۲ ساله در روستای چاکوتی، به خبرگزاری فرانسه گفت: «در حال تمیز کردن پناهگاه هستیم تا اگر دشمن ناگهان حمله کرد، غافلگیر نشویم و بتوانیم جان بچه‌هایمان را نجات دهیم.»

تبادل آتش
ارتش هند روز چهارشنبه اعلام کرد که برای ششمین شب متوالی با نیروهای پاکستانی در امتداد خط آتش‌بس تبادل آتش داشته است. این منطقه‌ی به‌شدت نظامی‌شده دارای پایگاه‌هایی در ارتفاعات بالای کوه‌های هیمالیا بوده و مرز واقعی کشمیر محسوب می‌شود. یک منبع امنیتی پاکستانی نیز به خبرگزاری فرانسه گفت که روز سه‌شنبه دو پهپاد را که به حریم هوایی پاکستان وارد شده بودند، ساقط کرده‌اند.

تنش‌ها در هفته‌ی پس از حمله‌ی پاهالگام از جمله رد و بدل شدن اتهامات، اقدامات دیپلماتیک، اخراج اتباع کشور مقابل و بستن گذرگاه‌های مرزی به‌سرعت بالا گرفته است.

بالگرد نظامی هند بر فراز آسمان سریناگر در منطقه جامو و کشمیر هند – ۲۸ آوریل ۲۰۲۵ (AFP)

مودی هفته‌ی گذشته وعده داد که عاملان این حمله و پشتیبانان آن‌ها را تحت تعقیب قرار خواهد داد. او پنج‌شنبه گفت: «به همه‌ی جهان می‌گویم: هند هویت هر تروریست و حامی‌اش را شناسایی خواهد کرد، آن‌ها را تعقیب و مجازات خواهد کرد... حتی اگر تا دوردست‌ترین نقاط زمین بروند، تعقیب‌شان می‌کنیم.»

این اظهارات نگرانی‌ها را درباره‌ی تشدید تنش نظامی بیشتر کرده است.

وزارت امور خارجه‌ی آمریکا اعلام کرد که وزیر مارکو روبیو به‌زودی با همتایان پاکستانی و هندی خود تماس خواهد گرفت تا آن‌ها را به «عدم تشدید وضعیت» ترغیب کند.

آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل متحد، روز سه‌شنبه با شهباز شریف، نخست‌وزیر پاکستان، و سوپرامانیام جایشانکار، وزیر خارجه‌ی هند، تماس گرفت و طبق گفته‌ی سخنگوی او، آمادگی خود را برای «میانجی‌گری جهت کاهش تنش» اعلام کرد. دفتر نخست‌وزیر پاکستان بعداً اعلام کرد که شهباز شریف از گوترش خواسته «هند را به خویشتنداری ترغیب کند» و تأکید کرده که در صورت اقدام نسنجیده‌ی هند، پاکستان از «حاکمیت و تمامیت ارضی‌اش با تمام قوا دفاع خواهد کرد».

پوسترهای افراد تحت تعقیب
هند و پاکستان از زمان استقلال از حکومت بریتانیا در سال ۱۹۴۷ بر سر منطقه‌ی کشمیر با یکدیگر مناقشه دارند؛ زمانی که مرزها خانواده‌هایی را از هم جدا کرد که نسل‌ها در کنار هم زندگی می‌کردند. در بخش تحت کنترل هند، شورشیان از سال ۱۹۸۹ برای استقلال یا پیوستن به پاکستان دست به قیام زده‌اند.

گشت‌های ارتش هند در حال حرکت به سمت هاباتنار در منطقه انانتناگ در جنوب کشمیر – ۲۹ آوریل ۲۰۲۵ (AFP)

پلیس هند پوسترهایی از سه مرد منتشر کرده که به اتهام اجرای حمله‌ی کشمیر تحت تعقیب‌اند. دو نفر از آن‌ها پاکستانی و یک نفر هندی است. هند می‌گوید آن‌ها اعضای گروه «لشکر طیبه» هستند؛ گروهی که مقرش در پاکستان است و سازمان ملل آن را یک گروه تروریستی معرفی کرده است. همچنین برای اطلاعاتی که منجر به دستگیری هر یک از آن‌ها شود، پاداشی معادل دو میلیون روپیه (حدود ۲۳۵۰۰ دلار) در نظر گرفته شده و عملیات گسترده‌ای برای بازداشت افراد مشکوک به ارتباط با این گروه آغاز شده است.

در آخرین مورد از تشدید تنش‌ها در کشمیر، در حمله‌ی پولواما در سال ۲۰۱۹ در منطقه‌ی تحت کنترل هند، یک بمب‌گذار انتحاری با خودرو به کاروان نیروهای امنیتی حمله کرد که منجر به کشته شدن ۴۰ نفر و زخمی شدن ۳۵ تن شد. کمتر از دو هفته بعد، جنگنده‌های هندی حملاتی هوایی به خاک پاکستان انجام دادند.