واکنش‌ها به مقایسه اقتصاد ایران با آلمان توسط روحانی ادامه دارد

کاربران توییتر اظهارات روحانی را فریبکاری و بازی با اعداد دانستند

واکنش‌ها به مقایسه اقتصاد ایران با آلمان توسط روحانی ادامه دارد
TT

واکنش‌ها به مقایسه اقتصاد ایران با آلمان توسط روحانی ادامه دارد

واکنش‌ها به مقایسه اقتصاد ایران با آلمان توسط روحانی ادامه دارد

حسن روحانی رئیس‌جمهور ایران، روز شنبه ۱۲ مهر گفت که با وجود مشکلات پیش‌آمده در دوران بحران کرونا «وضع اقتصاد ایران از وضعیت آلمان بهتر است». این اظهارات اما با تمسخر گسترده در شبکه‌های اجتماعی روبرو شد.
به گزارش خبرگزاری ایرنا، روحانی که در جلسه ستاد ملی مقابله با کرونا سخنرانی می‌کرد، بدون ارائه آمار وضعیت اقتصادی ایران گفت بر اساس گزارش‌های منتشره دربارهٔ پیامدهای کرونا «اقتصاد آلمان با این که تحریم نیست، ۵٫۲ درصد کوچک‌تر می‌شود»، ولی «اقتصاد ما حتماً شرایط بهتری خواهد داشت و خیلی پایین‌تر از این رقم‌هایی است که الان برای آلمان اعلام شده‌است».
این در حالی است که داده‌های مرکز آمار ایران نشان می‌دهد که اقتصاد ایران در حال انقباض است و وضعیت به هیچ وجه به‌سامان نیست.
خبرگزاری دویچه وله آلمان به این اظهارت واکنش نشان داد و نوشت: مقایسه اقتصاد در حال ورشکستگی ایران با بزرگترین قدرت اقتصادی اروپا کار چندان قابل دفاعی نیست؛ صادرات آلمان در ماه مه، با وجود کاهش شدید به دلیل اوج‌گیری کرونا، بیش از ۸۰ میلیارد یورو بود که به تنهایی بیش از دو برابر کل صادرات ایران در تمام سال ۹۸ است.
سایت یورونیوز نیز به تحلیل آماری این داده‌ها پرداخت و نوشت: البته این در شرایطی است که نرخ بیکاری آلمان از ۳٫۹ درصد در سال گذشته میلادی به ۳٫۵ درصد در سال ۲۰۲۰ کاهش می‌یابد ولی نرخ بیکاری ایران از ۱۶٫۳ درصد به ۱۶٫۷ درصد افزایش خواهد یافت. اما در همین مدت، نرخ تورم آلمان از ۰٫۳ درصد در سال گذشته میلادی به ۱٫۲ درصد در سال ۲۰۲۰ افزایش می‌یابد ولی نرخ تورم ایران از ۳۴٫۲ درصد به ۳۳٫۵ درصد کاهش خواهد یافت.
این بخش از سخنان روحانی در فضای مجازی بازتاب گسترده‌ای داشت و با توجه به اوضاع بحرانی و رو به فروپاشی اقتصاد ایران اغلب با کنایه و تمسخر روبرو شد.
شماری از کاربران در شبکه‌های اجتماعی تصویری کنایه آمیز را در این باره به نمایش گذاشته‌اند که نشان می‌دهد مردم آلمان در سفارت ایران صف کشیده‌اند و منتظر ویزای ایران هستند.
صفحه توئیتری قیمت روز ارز و طلا در پیامی به کنایه نوشت در بحران کرونا «کسی که شغل، درآمد و قدرت خرید ندارد، بیکار، کم‌درآمد و فقیرتر نخواهد شد».
یک کاربر نوشته‌است: «روحانی امشب با حرفاش ثابت کرده که عقلش دیگه کار نمیکنه».
یک کاربر دیگر معتقد است: «حسن روحانی امروز با نوعی فریبکاری و بازی با اعداد، ضمن مقایسه رشد منفی اقتصاد آلمان در دوران کرونا با ایران گفته وضعیت ما بهتر از آلمان است. خود روحانی می‌داند این فریبکاری است و اقتصاد آلمان با اقتصاد ج. ا فاصله نجومی دارد. مردم و اقتصاددانان هم می‌دانند. پس فریبکاری چرا؟».
یک کاربر دیگر نیز نوشته‌است: «میگن اقتصاد آلمان کنترل ادرارشو از دست داده».
کاربری در این باره گفته‌است: «آلمان ۱۳۰ میلیارد یورو برای پوشش ضرر و زیان ناشی از تعطیلات کرونایی هزینه کرد، تو ایرانم از ۹۶ تا الان ۱۵۰ میلیارد دلار فقط گم و گور شده».
در ادامه سیل توییت‌های کنایه آمیز، کاربری آورده است: «مرکل: حسن یه سر بیا پیشمون، اقتصاد آلمان شدیدا به تدبیر و امید شما محتاجه. فقط از قبل رییس جمهور کُنگو هم زنبیل گذاشته».
کاربر دیگری که عصبانی به نظر می‌رسد نوشته: «متوسط حقوق در آلمان ۲۰۰۰ یورو و متوسط حقوق در ایران ۱۳۰ یورو. دلار شده ۳۰ تومن مردک! اینها با این حرفهاشون به شعور ما توهین می‌کنند».
یک کاربر طرفدار جمهوری اسلامی نیز طی توییتی نوشت: «دلیل به سخره گرفته شدن جناب روحانی بابت این اظهارات، زیر سؤال بردن آمارهای رسمی توسط خودشان در گذشته‌است».
عبدالله رمضان زاده سخنگوی دولت محمد خاتمی نیز توییت کرده‌است: «آن رییس جمهوری، از ارزانتر بودن قیمت گوجه فرنگی در مغازه سر کوچه اش می‌گفت! و این رییس جمهوری، از بهتر بودن وضع رشد اقتصادی فعلی کشور از آلمان می‌گوید! خدایا به کدام گناه ما را چنین عذاب می‌دهی؟».
حسین کمالی دبیرکل حزب کار نیز در واکنش به سخنان روحانی گفته‌است: «به نظرم حسن روحانی حرف درستی زده، منتها یک گزاره مهم را مطرح نکرده و آن، آلمان پس از جنگ جهانی دوم است. در واقع وضعیت ما، شاید صرفا بهتر از «آلمان پس از جنگ جهانی دوم» باشد».
مرتضی افقه عضو هیئت علمی دانشگاه اهواز نیز در این باره گفته‌است: «حتی یک بچه هم از شنیدن سخنان روحانی خنده‌اش می‌گیرد؛ مقایسه اقتصاد ایران و آلمان استهزا آمیز است».



راهی به‌سوی مذاکره: ایران و آمریکا چگونه به این لحظه رسیدند؟

یک نقاش ایرانی در حال بازسازی و رنگ‌آمیزی دوباره یک نقاشی دیواری ضد آمریکایی در تهران است (خبرگزاری فرانسه)
یک نقاش ایرانی در حال بازسازی و رنگ‌آمیزی دوباره یک نقاشی دیواری ضد آمریکایی در تهران است (خبرگزاری فرانسه)
TT

راهی به‌سوی مذاکره: ایران و آمریکا چگونه به این لحظه رسیدند؟

یک نقاش ایرانی در حال بازسازی و رنگ‌آمیزی دوباره یک نقاشی دیواری ضد آمریکایی در تهران است (خبرگزاری فرانسه)
یک نقاش ایرانی در حال بازسازی و رنگ‌آمیزی دوباره یک نقاشی دیواری ضد آمریکایی در تهران است (خبرگزاری فرانسه)

امروز، شنبه، در سلطان‌نشین عمان، گفت‌وگوهایی میان ایران و ایالات متحده برگزار شد، به عنوان تلاشی برای احیای مذاکرات متوقف‌شده درباره برنامه هسته‌ای شتاب‌گرفته تهران.

با این حال، دو طرف حتی پیش از آغاز مذاکرات بر سر شکل و مکانیزم آن اختلاف دارند. در حالی‌ که رئیس‌جمهور آمریکا، دونالد ترامپ، اصرار دارد مذاکرات به‌صورت مستقیم انجام شود، عباس عراقچی، معاون وزیر خارجه ایران، اعلام کرده که کشورش فقط از طریق واسطه و به‌صورت غیرمستقیم با فرستاده آمریکا در امور خاورمیانه، استیو ویتکوف، گفت‌وگو خواهد کرد.

گرچه این اختلاف ممکن است ظاهری به نظر برسد، اما معنا و پیامدهای عمیقی در خود دارد. مذاکرات غیرمستقیم تاکنون هیچ پیشرفتی به همراه نداشته، به‌ویژه از زمانی که ترامپ در دوره اول ریاست‌جمهوری‌اش پس از سه سال از امضای توافق هسته‌ای در سال ۲۰۱۵، از آن خارج شد.

دو زن ایرانی در کنار نقاشی ضد آمریکایی بر دیوار سفارت سابق ایالات متحده در مرکز تهران در حال قدم زدن هستند (رویترز)

در ۸ مه ۲۰۱۸، ترامپ سند خروج از برجام را امضا و آن را علنی کرد.

از آن زمان، ترامپ تحریم‌های جدیدی علیه ایران اعمال کرده و آن را بخشی از استراتژی «فشار حداکثری» خوانده است. او بارها تأکید کرده که گزینه نظامی همچنان روی میز است، هرچند مرتب از امکان رسیدن به توافق جدید سخن گفته. ترامپ در همین راستا، پیامی به رهبر ایران، علی خامنه‌ای (۸۵ ساله) ارسال کرده است.

در مقابل، خامنه‌ای هشدار داده که هرگونه حمله به ایران با پاسخ مشابه و شدید روبه‌رو خواهد شد.

در ادامه، نکات کلیدی درباره این پیام، برنامه هسته‌ای ایران، و تنش‌های مداوم میان تهران و واشنگتن از زمان انقلاب ۱۹۷۹ ارائه می‌شود:

چرا ترامپ پیام فرستاد؟

ترامپ پیام خود را در ۵ مارس به خامنه‌ای فرستاد و روز بعد در یک مصاحبه تلویزیونی گفت: «برایشان نوشتم و گفتم: امیدوارم به مذاکره فکر کنید، چون اگر مجبور به اقدام نظامی شویم، فاجعه‌بار خواهد بود.»

ترامپ پس از بازگشت به کاخ سفید تلاش دارد روند مذاکرات را پیش ببرد، در حالی‌ که تحریم‌ها را تشدید کرده و تهدید می‌کند که آمریکا یا اسرائیل ممکن است تأسیسات هسته‌ای ایران را هدف قرار دهند.

ترامپ یادداشتی را که برای خروج از توافق هسته‌ای ایران در تاریخ ۸ مه ۲۰۱۸ امضا کرده است، به نمایش می‌گذارد (آسوشیتدپرس)

او در دوره اول ریاست‌جمهوری‌اش نیز پیام مشابهی ارسال کرده بود که با واکنش تند خامنه‌ای روبه‌رو شد. با این حال، پیام‌های پیشین ترامپ به رهبر کره شمالی، کیم جونگ اون، به دیدارهای مستقیمی انجامید، گرچه این دیدارها به توافقی درباره برنامه هسته‌ای و موشک‌های بالستیک کره شمالی که توانایی هدف‌گیری خاک آمریکا را دارند، نینجامید.

پاسخ ایران چه بود؟

رئیس‌جمهور ایران، مسعود پزشکیان، مذاکره مستقیم با آمریکا را رد کرد و در نشست هیئت دولت گفت: «ما از گفت‌وگو فرار نمی‌کنیم، اما تجربه‌های گذشته نشان داد وعده‌های توخالی، ریشه بحران‌ها بوده است. طرف مقابل باید برای اعتمادسازی، جدیت نشان دهد.»

رهبر ایران، خامنه‌ای نیز به سخنان ترامپ واکنش نشان داد و با لحنی تند گفت: «آن‌ها تهدید به آشوب می‌کنند، اما ما احتمال حمله خارجی را کم می‌دانیم. و اگر چنین حمله‌ای صورت گیرد، بدون شک پاسخ کوبنده‌ای خواهیم داد.»

اسماعیل بقایی، سخنگوی وزارت خارجه ایران، در پلتفرم «ایکس» نوشت: «تهدید علنی به بمباران از سوی رئیس یک کشور علیه ایران، نقض آشکار اصول صلح و امنیت بین‌المللی است. خشونت خشونت می‌آورد، صلح صلح می‌آورد. توپ در زمین آمریکاست تا مسیر را تعیین کند... و مسئولیت عواقبش را بپذیرد.»

رهبر جمهورى اسلامى ايران، علی خامنه‌ای، در خطبه‌های نماز عید فطر در تهران (رسانه ریاست جمهوری ایران)

در فضای رسانه‌ای نیز، روزنامه «تهران تایمز» نزدیک به دفتر خامنه‌ای ـ بدون ذکر منبع ـ گزارش داد که ایران «موشک‌هایی آماده کرده که می‌توانند اهداف آمریکایی را هدف قرار دهند». این گزارش هم‌زمان با استقرار بمب‌افکن‌های رادارگریز «بی-۲ اسپیریت» آمریکا در جزیره دیه‌گو گارسیا منتشر شد؛ جزیره‌ای که در برد حملات به ایران و همچنین حوثی‌های مورد حمایت تهران در یمن قرار دارد؛ نیروهایی که آمریکا از ۱۵ مارس حملات خود به آن‌ها را افزایش داده است.

چرا برنامه هسته‌ای ایران باعث نگرانی غرب است؟

با اینکه تهران همواره بر صلح‌آمیز بودن برنامه هسته‌ای خود تأکید کرده، اما اظهارات برخی مقام‌ها حاکی از آن است که ممکن است ایران در پی ساخت سلاح هسته‌ای باشد.

ایران اکنون در حال غنی‌سازی اورانیوم تا سطح ۶۰ درصد است؛ درصدی بسیار نزدیک به سطح مورد نیاز برای ساخت سلاح هسته‌ای، که هیچ کشور فاقد برنامه تسلیحات هسته‌ای، به آن دست نمی‌زند.

دو زن ایرانی در کنار نقاشی ضد آمریکایی بر دیوار سفارت سابق ایالات متحده در مرکز تهران در حال قدم زدن هستند (رویترز)

طبق توافق برجام در سال ۲۰۱۵، ایران مجاز بود اورانیوم را تا سقف ۳.۶۷ درصد و با ذخیره‌ای حداکثر ۳۰۰ کیلوگرم غنی‌سازی کند. اما آخرین گزارش آژانس بین‌المللی انرژی اتمی نشان می‌دهد که ایران اکنون حدود ۸۲۹۴.۴ کیلوگرم اورانیوم غنی‌شده در اختیار دارد که بخشی از آن تا سطح ۶۰ درصد غنی‌سازی شده است.

نهادهای اطلاعاتی آمریکا برآورد می‌کنند که ایران هنوز ساخت سلاح هسته‌ای را آغاز نکرده، اما فعالیت‌هایی انجام داده که اگر تصمیم به ساخت سلاح بگیرد، مقدمات آن فراهم باشد.

در یک مصاحبه تلویزیونی، علی لاریجانی، مشاور رهبر ایران گفت: ایران توانایی ساخت بمب هسته‌ای را دارد، اما به‌دنبال آن نیست و با بازرسی‌های بین‌المللی مخالفتی ندارد. اما هشدار داد که اگر ایران مورد حمله آمریکا یا اسرائیل قرار گیرد، شاید چاره‌ای جز رفتن به‌سوی سلاح هسته‌ای نداشته باشد.

ریشه‌های تنش در روابط دو کشور چیست؟

در دوران حکومت شاه، محمدرضا پهلوی، ایران متحد راهبردی ایالات متحده بود. شاه سلاح‌های آمریکایی می‌خرید و به سازمان سیا اجازه داده بود ایستگاه‌های شنود مخفی برای جاسوسی از اتحاد شوروی برپا کند. در سال ۱۹۵۳، سازمان سیا در کودتایی نقش داشت که به برکناری نخست‌وزیر منتخب و تحکیم قدرت شاه انجامید.

اما در ژانویه ۱۹۷۹، شاه در پی اعتراضات گسترده مردمی از کشور گریخت و انقلاب اسلامی به رهبری روح‌الله خمینی، نظامی دینی در ایران برقرار کرد.

در نوامبر همان سال، دانشجویان به سفارت آمریکا در تهران حمله کردند و دیپلمات‌ها را ۴۴۴ روز به گروگان گرفتند که به قطع روابط دیپلماتیک بین دو کشور انجامید.

در جریان جنگ ایران و عراق در دهه ۱۹۸۰، بحران میان ایران و آمریکا تشدید شد، به‌ویژه در جریان «جنگ نفت‌کش‌ها» که در آن نیروی دریایی آمریکا اهداف ایرانی را بمباران کرد و به اشتباه یک هواپیمای مسافربری ایرانی را با ۲۹۰ سرنشین سرنگون ساخت.

از آن زمان، روابط ایران و آمریکا میان دشمنی شدید و فرصت‌های دیپلماتیک نادر در نوسان بوده است؛ مهم‌ترین نقطه امید، توافق هسته‌ای سال ۲۰۱۵ بود. اما خروج یک‌جانبه ترامپ از آن توافق، موج جدیدی از تنش‌ها را آغاز کرد که همچنان منطقه را درگیر کرده است.

در آوریل ۲۰۱۹، ترامپ دستور داد نام سپاه پاسداران را در فهرست گروه‌های تروریستی جهانی قرار دهند. در پی آن، تنش‌ها در خلیج افزایش یافت.

بنر ضد آمریکایی در یکی از خیابان‌های تهران، ۸ آوریل ۲۰۲۵ (رویترز)

در ۳ ژانویه ۲۰۲۰، ترامپ دستور ترور قاسم سلیمانی، فرمانده نیروی قدس، را صادر کرد. خودرو حامل او و همراهانش در بغداد هدف حمله موشکی آمریکا قرار گرفت.

در پاسخ، سپاه پاسداران حمله موشکی به پایگاه عین‌الاسد انجام داد که محل استقرار نیروهای آمریکایی بود و منجر به زخمی شدن شماری از نظامیان شد.