معاون رییس هیات مدیره اچ اس بی سی: چشم انداز خاورمیانه و شمال آفریقا روشن است

اچ اس بی سی: بلندپروازانه ترین تحول اقتصادی جهان در سعودی جریان دارد

معاون رییس هیات مدیره اچ اس بی سی: چشم انداز خاورمیانه و شمال آفریقا روشن است
TT

معاون رییس هیات مدیره اچ اس بی سی: چشم انداز خاورمیانه و شمال آفریقا روشن است

معاون رییس هیات مدیره اچ اس بی سی: چشم انداز خاورمیانه و شمال آفریقا روشن است

مارتین تریکو معاون رییس هیات مدیره و مدیر اجرایی بخش خاورمیانه و شمال آفریقا و ترکیه در بانک اچ اس بی سی گفت «بلندپروازانه ترین تحول اقتصادی جهان در سعودی جریان دارد و این تحولات بیانگر چشم انداز آینده ای است که سرمایه گذاران در بلند مدت بدان توجه بیشتری می کنند».
تریکو در یک نشست خبری افزود «شیوع پاندومی کوید ۱۹ شوک بزرگی به اقتصاد جهان بود. سعودی علاوه بر شیوع کرونا با فشارهای ناشی از کاهش نرخ نفت نیز مواجه بود».
او افزود «کارشناسان اقتصادی اچ اس بی سی کاهش ۶ درصدی تولید ناخالص داخلی سعودی و کاهش ۴.۱ درصدی تولید ناخالص داخلی جهان در ۲۰۲۰ را پیش بینی می کردند. بنابراین می توان گفت اقتصاد سعودی دوباره رونق می گیرد چرا که این کشور از صندوق سرمایه گذاری ملی بزرگ برخوردار بوده و اصلاحات اقتصادی برای رسیدن به سند چشم انداز بلندپروازانه ۲۰۳۰ متوقف نشده است».
او خاطر نشان کرد «دولت سعودی اقدامات و رویکرد مقتدرانه برای مقابله با مشکلات اقتصادی ناشی از شیوع پاندومی کرونا در کشور در پیش گرفت. برای مثال، دولت در ماه ژوئیه از افزایش ۱۰ درصدی مالیات بر ارزش افزوده خبر داد و این بیانگر عزم مقام های این کشور برای بازگرداندن تعادل به بودجه در بلند مدت است».
او در ادامه گفت «نشست سران گروه ۲۰ ماه آینده در سعودی برگزار می شود و این فرصتی برای دولت سعودی ایجاد می کند که نه نتها برنامه ای برای حفظ سلامتی مردم و احیای رشد اقتصادی تنظیم کند بلکه نشان دهد که برنامه اصلاحات اقتصادی و اجتماعی اش تا چه اندازه مثمر ثمر و موفق هستند. کما اینکه بازتنظیم ساختار شرکت ها در کشور با آهنگ پرشتابی جلو می رود».
او گفت «بارزترین مثال در این باره خرید ۷۰ درصد از سهام شرکت صنایع پایه ای سابک توسط شرکت آرامکو سعودی به ارزش ۶۹.۲ میلیارد دلار از صندوق سرمایه گذاری عمومی این کشور است. بانک اچ اس بی سی سعودی در این معامله نقش میانجی بین فروشنده و خریدار را ایفا کرد».
تریکو تاکید کرد «دولت سعودی با همکاری آژانس اعتبار صادرات اولین وام سبز خاورمیانه را برای خرید ناوگان اتوبوس های پاک ارائه کرد. ناوگان اتوبوس های پاک بخش اصلی نظام جامع حمل و نقل عمومی سبز جدید در ریاض است که یکی از نشانه های اصلی آینده و الگوی اقتصادی متنوع و باثبات در سعودی به شمار می رود».

پیش بینی آینده

تریکو درباره گمانه زنی در خصوص چشم انداز اقتصادی منطقه گفت «حوزه اقتصادی منطقه از انعطاف پذیری بالایی در بلند مدت برخوردار خواهد شد. با توجه به ورود روز افزون سرمایه گذاران و سرمایه گذاری های بلند مدت در منطقه می توان گفت این منطقه از ظرفیت های اقتصادی واضح و برابر برخوردار است».
تریکو توضیح داد «مشکلات در کوتاه مدت که عمدتا متعلق به شیوع کوید ۱۹ و کاهش قیمت نفت است بسیار روشن و شفاف هستند. کارشناسان اقتصادی اچ اس بی سی پیش بینی می کنند میانگین رکود اقتصادی سالانه در کشورهای عضو شورای همکاری خلیج در ۲۰۲۰ به ۵.۶ درصد برسد».
او افزود «پیش بینی ها حاکی از رشد اقتصادی ۳.۹ درصدی کشورهای یاد شده در ۲۰۲۱ است که از ۲۰۱۵ به این سو بی سابقه خواهد بود. با توجه به این گمانه زنی می توان گفت که خاورمیانه از ظرفیت های عظیم و پنهان اقتصادی برخوردار است».
او گفت «ظرفیت اقتصادی عظیم و پنهان کشورهای منطقه به دلیل ورود سرمایه گذاران به منطقه روشن است. اوراق قرضه در سطح بی سابقه خریداری می شود و عرضه سهام ها و قراردادهای آتی و غیره در بورس چندین برابر شده و رقابت پذیری قیمت ها افزایش چشمگیری داشته است. خب اینها زمانی اتفاق می افتد که اعتماد سرمایه گذاران به پایه های قدرتمند و پنهان در منطقه در بلند مدت افزایش پیدا کند».

صکوک و اوراق قرضه
معاون رییس هیات مدیره و مدیر اجرایی بخش خاورمیانه و شمال آفریقا و ترکیه در بانک اچ اس بی سی تاکید کرد « ورود اوراق قرضه و صکوک در بورس در خاورمیانه و شمال آفریقا با توجه به آمار رسمی بازارهای اوراق بهادار در شش ماه نخست امسال یعنی از ماه ژانویه تا ژوئن ۲۰۲۰ به سطح بی سابقه ۶۹.۵ میلیارد دلار رسید که نسبت به مدت زمان مشابه در سال ۲۰۱۹ رشد ۲۶ درصدی داشته است».
او در ادامه گفت «روند پرشتاب ادغام و خرید سهام نشانگر توجه آشکار سرمایه گذاران به این فعالیت ها است. موقعیت منطقه خاورمیانه و تنوع اقتصادی در منطقه و چشم اندازهای اقتصادی و اصلاحات کلان اقتصادی از نظر سرمایه گذاران عامل تعیین کننده است چون اصلاحات و تحول اقتصادی منجر به افزایش کارآفرینی در دهه های آینده می شود».
او با اشاره به فعالیت بازار اوراق بهادار و بورس رسمی منطقه گفت این فعالیت ها گواه زنده و آشکار بر صحت این سخنان است. ارزش برنامه های ادغام و خرید سهام در بورس های رسمی خاورمیانه و شمال آفریقا در شش ماه نخست ۲۰۲۰ به ۵۰ میلیارد و ۷۰۰ میلیون دلار رسید که پس از رقم ۱۱۲ میلیارد و ۷۰۰ میلیون دلار در ۲۰۱۹ و ۵۸ میلیارد و ۵۰۰ میلیون دلار در ۲۰۰۷ در شش ماه نخست سال بی سابقه بوده است. اگر سرمایه گذاران تا این اندازه به ظرفیت های منطقه در بلند مدت اعتماد نداشتند این اتفاق نمی افتد.
سیاست راهبردی بانک
تریکو درباره استراتژی بانک اچ اس بی سی در خاورمیانه گفت «چشم انداز آینده منطقه بسیار روشن است. بانک اچ اس بی سی در تمام کشورهای خاورمیانه و شمال آفریقا و ترکیه شعبه دارد و این بیانگر چشم انداز روشن آینده است. ما می توانیم فرصت های در دسترس در ۹ کشور را در اختیار کارگزاران بانک قرار دهیم. میزان کل رشد ناخالص داخلی در کشورهای یاد شده روی هم رفته به حدود ۲.۹ تریلیون دلار در ۲۰۱۹ رسید».
کارشناسان اقتصادی اچ اس بی سی رشد اقتصادی کشورهای جهان در ۲۰۲۱ را پیش بینی کردند و تولید ناخالص داخلی سالانه در کشورهای عضو شورای همکاری خلیج در ۲۰۲۱ رشد ۳.۹ درصدی را تجربه می کند که از ۲۰۱۵ به این طرف بی سابقه خواهد بود.
میزان اوراق قرضه و مشارکت در بازارهای سرمایه در کشورهای منطقه در حال رشد بوده تا برای سومین بار در تاریخ به ۱۰۰ میلیارد دلار برسد. روند انتشار اوراق مشارکت و اوراق قرضه در حال حاضر نشان می دهد که انتشار این ابزارهای تامین مالی در ۲۰۲۰ نیز رکورد می زند.
کارشناسان اقتصادی پیش بینی می کنند که با توجه به ورود مجدد سرمایه به منطقه روند ادغام و خرید سهام امسال هم به سطح بی سابقه ای می رسد.
اقتصاد امارات
تریکو درباره اقتصاد امارات گفت «همه تقریبا به این نتیجه رسیده ایم که دنیا پس از شیوع ویروس کرونا دستخوش تغییر شده است. اما در این میان کشورهای معدودی از جمله امارات رویکرد موفق خود را برای سازگاری با تحولات پس از کرونا نشان دادند. ورود سرمایه گذاران به معاملات اخیر با مقام های رسمی ابوظبی و دبی به دلیل اعتماد سرمایه گذاران به مدیریت تغییر و تحول جاری قابل ملاحظه است».
او خاطر نشان کرد «ابوظبی و دبی به تازگی اوراق مشارکت ملی منتشر کرده اند و این نشان می دهد که آنها در جذب درخواست عرضه اولیه سهام که ۵ برابر بیشتر از عرضه چند باره سهام است موفق عمل کرده اند. نکته قابل توجه دیگر این است که قراردادهای آتی بلند مدت شده اند».
او در ادامه گفت « دبی اوراق مشارکت ۳۰ ساله و ابوظبی اوراق مشارکت ۵۰ ساله فروخته است. دبی و ابوظبی با این اقدام معیار نو برای انتشار اوراق مشارکت ملی در منطقه خلیج عربی پایه گذاری کردند. این دو معامله بیانگر اعتماد سرمایه گذاران است».



اقتصاد بدون نفت سعودی خوش درخشید؛ سهم ۵۴٪ فعالیت های متنوع از تولید ناخالص داخلی


پرسنل زن در یکی از کارخانه های سعودی (الشرق الاوسط)
پرسنل زن در یکی از کارخانه های سعودی (الشرق الاوسط)
TT

اقتصاد بدون نفت سعودی خوش درخشید؛ سهم ۵۴٪ فعالیت های متنوع از تولید ناخالص داخلی


پرسنل زن در یکی از کارخانه های سعودی (الشرق الاوسط)
پرسنل زن در یکی از کارخانه های سعودی (الشرق الاوسط)

فعالیت های غیر نفتی سعودی نقش کلیدی در اقتصاد این کشور در راستای تنوع منابع درآمد و کاهش وابستگی به نفت دارد. در این میان اقدامات دولت مثل وضع قوانین و ضوابط برای فعالیت های غیر نفتی به رونق گرفتن بخش غیر نفتی کمک کرده و سهم بخش غیر نفتی از تولید ناخالص داخلی در سال گذشته بیش از ۵۴ درصد بوده است.
دولت سعودی که درهای این کشور را به روی دنیا باز کرد قوانین و مقررات دیجیتالی متنوعی برای تامین نیازمندی های سرمایه گذاران وضع نمود و وضع سرمایه گذاری در کشور را جذاب کرد. هدف اصلی دست یابی به اهداف اصلی یعنی قطع وابستگی کشور به درآمدهای نفتی است.
کارشناسان اقتصادی تاکید می کنند که اصلاحات اقتصادی اخیر بستر خوبی برای بخش خصوصی و داخلی و بین المللی ایجاد کرده است.

برنامه های نوید بخش

دکتر محمد مکنی استاد مدیریت مالی و سرمایه گذاری دانشگاه اسلامی امام محمد بن سعود در گفتگو با «الشرق الاوسط» به بخش غیر نفتی پررونق که مورد توجه دولت است اشاره می کند و گفت «حجم سرمایه گذاری و پیشرفت در بخش هایی مثل گردشگری و سرگرمی و ورزش پرشتاب و کلان است. استراتژی ملی صنایع در حال متحول کردن ۱۳ بخش مثل خودرو و ماشین آلات برقی و تجهیزات نظامی است که در افزایش رشد ناخالص غیر نفتی سهیم هستند».
سازمان آمار سعودی در گزارش تازه خود گفت تولید ناخالص داخلی غیر نفتی در سه ماه اول سال جاری رشد بیش از ۴ درصدی داشته و پیش بینی می شود که این رشد همچنان افزایش پیدا کند. نرخ بومی سازی در بخش هایی مثل صنایع نظامی به حدود ده درصد و دارو سازی به حدود ۴۰ درصد رسیده و صادرات غیر نفتی افزایش قابل ملاحظه دارد.
مکنی خاطر نشان کرد که چالش های ژئوپلیتیکی در پرتو جنگ تجاری آمریکا و چین شاید باعث کاهش فعالیت های غیر نفتی به خصوص در بخش صنعتی شود. شاخص مدیران خرید بانک ریاض در ماه مه ۵۵.۸ واحد افزایش یافته و این بیانگر بهبود چشمگیر کسب و کارهاست.
مکنی توضیح داد که تصور می شود همه زیر شاخه ها مثل سفارشات و صادرات جدید نیز بهبود پیدا کردند.

زیر ساختارها

از سوی دیگر فدوی البواردی پژوهشگر اقتصادی و مشاور فنی به «الشرق الاوسط» گفت «سرمایه گذاری داخلی در زیرساختارها نقش کلیدی در توسعه بخش های غیر نفتی دارد که شامل توسعه شهرهای صنعتی و مناطق لجستیکی و زیرساختارهای دیجیتالی برای جذب سرمایه گذاری می شود. این سرمایه گذاری ها در افزایش تنوع سازی در بخش هایی مثل گردشگری و تکنولوژی و انرژی های تجدید پذیر و خدمات سلامت و آموزشی سهیم هستند که در نهایت درآمدهای غیر نفتی را افزایش می دهند».
افزون بر این، دولت سعودی با بهبود فضای کسب و کارها و ایجاد تسهیلات برای سرمایه گذاران و تقویت ابتکارعمل های کارآفرینی دست به توسعه بخش غیر نفتی خصوصی می زند.
فدوی البواردی اضافه کرد تحول دیجیتالی و فناوری از جمله ابزارهای مهم در راستای بهبود کارآرایی و افزایش نوآوری هستند. دولت مقررات و سیاست های تشویقی نیز وضع کرده و قوانین و ضوابط مشوق بیشتری مثل قانون شرکت های تجاری و سیستم های حمایت از سرمایه گذاران برای تشویق فعالیت های غیر نفتی صادر خواهند شد.

ابتکار و کارآفرینی

فدوی البواردی بر لزوم ساده کردن اقدامات و ارایه مشوق های مالیاتی و اهمیت افزایش همکاری بین بخش های دولتی و خصوصی برای تامین مالی پروژه های زیرساختی و توسعه صنعتی و دست یابی به یکپارچگی در اجرای ابتکار عمل ها تاکید کرد.
افزایش سرمایه گذاری در بخش های آموزشی و مهارت آموزی برای توسعه مهارت های نیروی های انسانی سعودی نیز همگام با رونق بخش غیر نفتی دنبال می شود. تشویق ابتکار و کارآفرینی با برنامه حمایت استارت آپ ها و تامین مالی و هدایت فنی در کانون تلاش دولت سعودی هستند.
فدوی البواردی پیش بینی می کند که تلاش های تنوع سازی همچنان باعث نتایج قابل ملاحظه می شود. افزایش سهم بخش غیر نفتی از تولید ناخالص داخلی به خصوص بخش های گردشگری و سرگرمی و تکنولوژی و منابع تجدید پذیر در کنار ادامه اصلاحات و بهبود کسب و کارها از جمله برنامه های دیگر دولت سعودی است.