ایران به دنبال پرکردن خلأ عقب‌نشینی نیروهای آمریکایی در عراق

بسیج نیروهای الحشد در نینوا و سنجار.. منابع امنیتی از احتمال انتقام جویی در سالگرد قتل سلیمانی خبر می‌دهند

ایران به دنبال پرکردن خلأ عقب‌نشینی نیروهای آمریکایی در عراق
TT

ایران به دنبال پرکردن خلأ عقب‌نشینی نیروهای آمریکایی در عراق

ایران به دنبال پرکردن خلأ عقب‌نشینی نیروهای آمریکایی در عراق

تصمیم برای کاهش نیروهای آمریکایی در عراق این نگرانی را ایجاد کرد که ایران بتواند از خلأ حاصل از روند عقب‌نشینی از طریق نیروهای وفادار خود در عراق برای گسترش کنترل کامل خود بر عراق سوءاستفاده کند، علاوه بر این نگرانی‌هایی از اینکه داعش ممکن است عناصر خود در هسته‌های پنهان را دوباره فعال کند، وجود دارد تا عملیات کیفی به ویژه در مناطق آزادشده انجام دهد.
مقامات ارشد نظامی عراقی در بغداد معتقدند که خروج ۵۰۰ سرباز آمریکایی از عراق تأثیری در پرونده امنیتی نخواهد داشت، اما برخی از رهبران سیاسی، به ویژه رهبران سنی و کرد معتقدند که کاهش نیروهای آمریکایی در عراق، تأثیر قابل توجهی در پرونده امنیتی و توازن سیاسی در منطقه خواهد گذاشت.
محمد نوری العبد ربه نماینده اهالی استان نینوا در پارلمان به الشرق الاوسط گفت که «نقش اصلی نیروهای آمریکایی در عراق در فناوری برتر آنها مانند دوربین‌های حرارتی، هواپیماهای بدون سرنشین، تصاویر ماهواره ای و غیره است که به آنها امکان می‌دهد هرگونه حرکت هسته‌های داعش را کنترل کنند».
وی افزود «عقب‌نشینی این نیروها تأثیر مستقیمی در پرونده امنیتی خواهد داشت زیرا نیروهای عراقی علاوه بر پوشش هوایی، به نیروهای آمریکایی در زمینه فنی نیز وابسته هستند و هرگونه کاهش نقش آنها تأثیر مستقیمی در توانمندسازی مجدد فعالیت هسته‌های داعش خواهد داشت».
العبد ربه در مورد تأثیر عقب‌نشینی نیروهای آمریکایی بر سیطره ایران بر عراق، گفت: «همگان می‌دانند که دو نیرو کنترل‌کننده در عراق هستند؛ نیروهای آمریکایی و ایرانی. ضعف نیروهای آمریکایی به‌طور حتم منجر به تقویت قدرت ایران خواهد شد که به‌طور طبیعی بخش بزرگی از عراق، مانند نینوا، انبار و صلاح الدین تسلط دارد».
این در شرایطی است که اطلاعات امنیتی تأکید می‌کند که این احتمال وجود دارد که ایران همزمان با سالگرد هدف قرار دادن قاسم سلیمانی فرمانده سپاه قدس ایران، توسط نیروهای آمریکایی در سال گذشته، از طریق بازوهای خود در عراق و جناح‌های موسوم به ولایی در الحشد الشعبی عملیات کیفی علیه منافع ایالات متحده در عراق انجام دهد.
یک منبع ارشد امنیتی با اعلام این خبر به «الشرق الاوسط» گفت که «ایران می‌خواهد با این عملیات به‌طور غیرمستقیم به کشته شدن دانشمند هسته ای ایرانی محسن فخری زاده پاسخ دهد».
این منبع که نخواست نامش فاش شود، تأکید کرد که «جناح‌های طرفدار رژیم ایران در تلاشند تا با افزایش تعداد داوطلبان در صفوف خود و با واردکردن تجهیزات نظامی بیشتر به منطقه، بسیج نیروهای خود را در دشت‌های نینوا و منطقه سنجار افزایش دهند».
در همین رابطه، سرلشکر جبار یاور دبیرکل وزارت پیشمرگه در منطقه کردستان عراق معتقد است که «عقب‌نشینی نیروهای آمریکایی تأثیر منفی بر توانایی‌های نیروهای فدرال و پیشمرگه در مقابله با داعش خواهد داشت که این اخیراً فعالیت‌های خود را در تعدادی از استان‌های شمالی و مرزی احیا کرده‌است».
از سوی دیگر، سرتیپ ستاد بختیار علی مشاور نظامی وزارت پیشمرگه تأکید کرد که «خروج نیروهای آمریکایی از عراق تأثیر مستقیمی بر نقش نیروهای ائتلاف بین‌المللی علیه داعش در عراق و سوریه خواهد داشت که متقابلاً بر توانایی نیروهای امنیتی عراق، از جمله نیروهای پیشمرگه در مبارزه با تروریسم تأثیر منفی خواهد گذاشت».
او تأکید کرد که نیروهای آمریکایی در داخل ائتلاف بین‌المللی نقش مهم دیگری دارند، و آنهم جلوگیری از پیوستن مبارزان از سراسر جهان به صفوف داعش در عراق و سوریه است، و هرگونه خلأ ایجاد شده با عقب‌نشینی نیروهای آمریکایی بر پرونده امنیتی تأثیر می‌گذارد، و احتمال کنترل دوباره برخی مناطق آزاد شده از سوی داعش وجود خواهد داشت.



آمادگی پاکستان برای حمله‌ی «نزدیک‌الوقوع» هند

نیروهای شبه‌نظامی هند در منطقه بازار شهر سریناگر در ایالت جامو و کشمیر هند نگهبانی می‌دهند – ۲۸ آوریل ۲۰۲۵ (AFP)
نیروهای شبه‌نظامی هند در منطقه بازار شهر سریناگر در ایالت جامو و کشمیر هند نگهبانی می‌دهند – ۲۸ آوریل ۲۰۲۵ (AFP)
TT

آمادگی پاکستان برای حمله‌ی «نزدیک‌الوقوع» هند

نیروهای شبه‌نظامی هند در منطقه بازار شهر سریناگر در ایالت جامو و کشمیر هند نگهبانی می‌دهند – ۲۸ آوریل ۲۰۲۵ (AFP)
نیروهای شبه‌نظامی هند در منطقه بازار شهر سریناگر در ایالت جامو و کشمیر هند نگهبانی می‌دهند – ۲۸ آوریل ۲۰۲۵ (AFP)

پاکستان روز چهارشنبه اعلام کرد که «اخبار اطلاعاتی موثقی» دریافت کرده که نشان می‌دهد هند قصد دارد به‌زودی حمله‌ای نظامی انجام دهد. پاکستان هشدار داد که در صورت وقوع این حمله پاسخ قاطعی خواهد داد. این خبر در حالی منتشر می‌شود که نگرانی‌ها درباره‌ی تشدید تنش میان دو کشور به‌دنبال حمله‌ای که منجر به کشته شدن ۲۶ نفر در کشمیر شد، رو به افزایش است.

روابط میان این دو همسایه‌ی مجهز به سلاح هسته‌ای پس از آن رو به وخامت گذاشت که دهلی‌نو، اسلام‌آباد را مسئول حمله‌ی هفته‌ی گذشته در پاهالگام در بخش هندی کشمیر دانست؛ حمله‌ای که مرگبارترین حمله به غیرنظامیان در این منطقه در ۲۵ سال گذشته بوده است. یک منبع ارشد دولتی به خبرگزاری فرانسه گفت که نخست‌وزیر هند، نارندرا مودی، در جلسه‌ای غیرعلنی در روز سه‌شنبه «اختیارات کامل» را به ارتش برای واکنش به این حمله داده است.

دولت پاکستان هرگونه دخالت در حمله‌ی کشمیر را رد کرد. عطاءالله طارر، وزیر اطلاعات پاکستان، در بیانیه‌ای که بامداد چهارشنبه منتشر شد، گفت: «هرگونه اقدام تهاجمی با پاسخ قاطع مواجه خواهد شد.» او افزود: «پاکستان اطلاعات اطلاعاتی موثقی در اختیار دارد که نشان می‌دهد هند ظرف ۲۴ تا ۳۶ ساعت آینده با استفاده از حادثه‌ی پاهالگام، که بهانه‌ای بی‌اساس است، قصد دارد حمله‌ی نظامی انجام دهد.» با این حال، اسحاق دار، وزیر امور خارجه‌ی پاکستان، تأکید کرد که کشورش آغازگر هیچ حمله‌ای نخواهد بود.

سران چند کشور جهان نگرانی عمیق خود را ابراز کرده و از این دو همسایه که در گذشته چندین جنگ با یکدیگر داشته‌اند، خواستند که خویشتنداری نشان دهند. منطقه‌ی کشمیر با جمعیتی حدود ۱۵ میلیون نفر که اکثراً مسلمان هستند، میان پاکستان و هند تقسیم شده، ولی هر دو کشور کل این منطقه را متعلق به خود می‌دانند.

حدود ۱.۵ میلیون نفر در نزدیکی خط آتش‌بس در سمت پاکستانی مرز زندگی می‌کنند. بسیاری از ساکنان این مناطق، در حال آماده‌سازی پناهگاه‌های زیرزمینی ساده با دیوارهای گِلی تقویت‌شده با بتن هستند. محمد جوید، مردی ۴۲ ساله در روستای چاکوتی، به خبرگزاری فرانسه گفت: «در حال تمیز کردن پناهگاه هستیم تا اگر دشمن ناگهان حمله کرد، غافلگیر نشویم و بتوانیم جان بچه‌هایمان را نجات دهیم.»

تبادل آتش
ارتش هند روز چهارشنبه اعلام کرد که برای ششمین شب متوالی با نیروهای پاکستانی در امتداد خط آتش‌بس تبادل آتش داشته است. این منطقه‌ی به‌شدت نظامی‌شده دارای پایگاه‌هایی در ارتفاعات بالای کوه‌های هیمالیا بوده و مرز واقعی کشمیر محسوب می‌شود. یک منبع امنیتی پاکستانی نیز به خبرگزاری فرانسه گفت که روز سه‌شنبه دو پهپاد را که به حریم هوایی پاکستان وارد شده بودند، ساقط کرده‌اند.

تنش‌ها در هفته‌ی پس از حمله‌ی پاهالگام از جمله رد و بدل شدن اتهامات، اقدامات دیپلماتیک، اخراج اتباع کشور مقابل و بستن گذرگاه‌های مرزی به‌سرعت بالا گرفته است.

بالگرد نظامی هند بر فراز آسمان سریناگر در منطقه جامو و کشمیر هند – ۲۸ آوریل ۲۰۲۵ (AFP)

مودی هفته‌ی گذشته وعده داد که عاملان این حمله و پشتیبانان آن‌ها را تحت تعقیب قرار خواهد داد. او پنج‌شنبه گفت: «به همه‌ی جهان می‌گویم: هند هویت هر تروریست و حامی‌اش را شناسایی خواهد کرد، آن‌ها را تعقیب و مجازات خواهد کرد... حتی اگر تا دوردست‌ترین نقاط زمین بروند، تعقیب‌شان می‌کنیم.»

این اظهارات نگرانی‌ها را درباره‌ی تشدید تنش نظامی بیشتر کرده است.

وزارت امور خارجه‌ی آمریکا اعلام کرد که وزیر مارکو روبیو به‌زودی با همتایان پاکستانی و هندی خود تماس خواهد گرفت تا آن‌ها را به «عدم تشدید وضعیت» ترغیب کند.

آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل متحد، روز سه‌شنبه با شهباز شریف، نخست‌وزیر پاکستان، و سوپرامانیام جایشانکار، وزیر خارجه‌ی هند، تماس گرفت و طبق گفته‌ی سخنگوی او، آمادگی خود را برای «میانجی‌گری جهت کاهش تنش» اعلام کرد. دفتر نخست‌وزیر پاکستان بعداً اعلام کرد که شهباز شریف از گوترش خواسته «هند را به خویشتنداری ترغیب کند» و تأکید کرده که در صورت اقدام نسنجیده‌ی هند، پاکستان از «حاکمیت و تمامیت ارضی‌اش با تمام قوا دفاع خواهد کرد».

پوسترهای افراد تحت تعقیب
هند و پاکستان از زمان استقلال از حکومت بریتانیا در سال ۱۹۴۷ بر سر منطقه‌ی کشمیر با یکدیگر مناقشه دارند؛ زمانی که مرزها خانواده‌هایی را از هم جدا کرد که نسل‌ها در کنار هم زندگی می‌کردند. در بخش تحت کنترل هند، شورشیان از سال ۱۹۸۹ برای استقلال یا پیوستن به پاکستان دست به قیام زده‌اند.

گشت‌های ارتش هند در حال حرکت به سمت هاباتنار در منطقه انانتناگ در جنوب کشمیر – ۲۹ آوریل ۲۰۲۵ (AFP)

پلیس هند پوسترهایی از سه مرد منتشر کرده که به اتهام اجرای حمله‌ی کشمیر تحت تعقیب‌اند. دو نفر از آن‌ها پاکستانی و یک نفر هندی است. هند می‌گوید آن‌ها اعضای گروه «لشکر طیبه» هستند؛ گروهی که مقرش در پاکستان است و سازمان ملل آن را یک گروه تروریستی معرفی کرده است. همچنین برای اطلاعاتی که منجر به دستگیری هر یک از آن‌ها شود، پاداشی معادل دو میلیون روپیه (حدود ۲۳۵۰۰ دلار) در نظر گرفته شده و عملیات گسترده‌ای برای بازداشت افراد مشکوک به ارتباط با این گروه آغاز شده است.

در آخرین مورد از تشدید تنش‌ها در کشمیر، در حمله‌ی پولواما در سال ۲۰۱۹ در منطقه‌ی تحت کنترل هند، یک بمب‌گذار انتحاری با خودرو به کاروان نیروهای امنیتی حمله کرد که منجر به کشته شدن ۴۰ نفر و زخمی شدن ۳۵ تن شد. کمتر از دو هفته بعد، جنگنده‌های هندی حملاتی هوایی به خاک پاکستان انجام دادند.