ایران به آژانس اطلاع داده که غنی‌سازی ۲۰ درصدی در فردو را آغاز می‌کند

ایران به آژانس اطلاع داده که غنی‌سازی ۲۰ درصدی در فردو را آغاز می‌کند
TT

ایران به آژانس اطلاع داده که غنی‌سازی ۲۰ درصدی در فردو را آغاز می‌کند

ایران به آژانس اطلاع داده که غنی‌سازی ۲۰ درصدی در فردو را آغاز می‌کند

آژانس بین‌المللی انرژی اتمی اعلام کرد که ایران قصد خود برای افزایش سطح غنی‌سازی اورانیوم به ۲۰ درصد را به اطلاع این نهاد بین‌المللی رسانده‌است.
به گزارش رویترز، این میزان همسان نسبتی است که ایران قبل از امضای توافق هسته ای با قدرت‌های بزرگ در سال ۲۰۱۵، در سایت فوردو در دل کوه به آن رسیده بود.
این گام آخرین اعلامیه ای است که ایران اخیراً به آژانس بین‌المللی انرژی اتمی گزارش داده‌است، که شامل کنار گذاشتن تعهدات بیشتر در مورد توافق‌نامه است، اقداماتی که در سال ۲۰۱۹ در واکنش به خروج واشینگتن از توافق‌نامه و اعمال مجدد تحریم‌ها آغاز شده‌است.
اینها از جمله چندین مرحله مندرج در قانونی بود که پارلمان ایران ماه گذشته در پاسخ به ترور دانشمند هسته ای این کشور تصویب کرد. تهران اسرائیل را مسئول ترور دانشمند هسته ای خود دانست.
چنین اقداماتی از سوی ایران، تلاش‌های رئیس‌جمهور منتخب ایالات متحده جو بایدن برای بازگشت به توافق هسته ای را پیچیده می‌کند.
آژانس بین‌المللی انرژی اتمی به کشورهای عضو شورای حکام آژانس اطلاع داده که ایران در راستای عمل به قانونی که اخیراً توسط پارلمان این کشور تصویب شده، در در تاریخ ۳۱ دسامبر ۲۰۲۰ (۱۱ دی ۱۳۹۹) خبر داده‌است سطح غنی‌سازی را به بالای ۲۰ درصد ارتقاء می‌دهد.
در بیانیه آژانس بین‌المللی انرژی هسته ای آمده‌است: «در نامه ایران به آژانس … زمان آغاز این فعالیت‌های غنی سازی ذکر نشده‌است».
به نظر می‌رسد نیروگاه فردو برای محافظت از آن در برابر بمباران هوایی در دل کوه ساخته شده‌است و توافق هسته ای اجازه فعالیت غنی سازی در آنجا را نمی‌دهد. ایران در حال حاضر مشغول انجام فعالیت‌های غنی سازی در فردو با سانتریفیوژهای نسل اول (IR-1) است.
بر اساس برجام، ایران تنها مجاز به غنی‌سازی ۳٫۷ درصدی است، اما گزارش‌های اخیر آژانس نیز نشان می‌دهد ایران سطح غنی‌سازی را به ۴٫۵ درصد رسانده و حجم اورانیوم غنی‌سازی شده ایران هم به ۱۰ برابر حد مجاز رسیده‌است.
بر اساس برجام، ایران مجاز است تا سقف ۲۰۲ کیلوگرم اورانیوم با غلظت ۳٫۷ درصد در اختیار داشته باشد.



مسکو و تهران: بزرگ‌تر از شراکت، کوچک‌تر از ائتلاف

 رئیسان روسیه و ایران، ولادیمیر پوتین و مسعود پزشکیان، در مراسم امضای توافقنامه در مسکو، ۱۷ ژانویه ۲۰۲۵ ( رویترز)
رئیسان روسیه و ایران، ولادیمیر پوتین و مسعود پزشکیان، در مراسم امضای توافقنامه در مسکو، ۱۷ ژانویه ۲۰۲۵ ( رویترز)
TT

مسکو و تهران: بزرگ‌تر از شراکت، کوچک‌تر از ائتلاف

 رئیسان روسیه و ایران، ولادیمیر پوتین و مسعود پزشکیان، در مراسم امضای توافقنامه در مسکو، ۱۷ ژانویه ۲۰۲۵ ( رویترز)
رئیسان روسیه و ایران، ولادیمیر پوتین و مسعود پزشکیان، در مراسم امضای توافقنامه در مسکو، ۱۷ ژانویه ۲۰۲۵ ( رویترز)

با امضای توافقنامه «شراکت استراتژیک جامع» بین روسیه و ایران، روابط دو کشور وارد مرحله‌ای جدید شده است که در آن منافع طرفین به شکلی بی‌سابقه به هم نزدیک می‌شوند. با این حال، در مسکو تردیدهایی درباره تمایل تهران به بازگشایی به سوی غرب وجود دارد.

این توافقنامه پایه‌ای قانونی برای گسترش همکاری‌های وسیع بین دو کشور فراهم می‌کند و جایگزین توافقنامه همکاری سال ۲۰۰۱ می‌شود که پیش‌تر زمینه‌های محدودی برای همکاری ایجاد کرده بود.

در طول ۲۵ سال گذشته، روابط مسکو و تهران به شدت توسعه یافته و تحولات بزرگی در منطقه رخ داده است که دو کشور را وادار به بازنگری در اساس همکاری‌های خود کرده است. با این حال، مسیر رسیدن به این توافقنامه هموار نبوده و موانع زیادی بر سر راه آن وجود داشته است.

رئیسان روسیه و ایران، پوتین و پزشکیان، پس از مذاکرات در مسکو، برای حضور در مراسم امضا آماده می‌شوند (عکس: آسوشیتدپرس)

موضع روسیه در قبال تحولات جنگ قره‌باغ و سوریه، که به منافع منطقه‌ای ایران آسیب زد، باعث ایجاد تردیدهایی در تهران درباره قابل اعتماد بودن مسکو به عنوان یک شریک استراتژیک شده است. از سوی دیگر، مسکو نیز همواره با نگرانی به تلاش‌های ایران برای بازگشایی کانال‌های ارتباطی با غرب نگاه کرده است.

انتخاب زمان امضای این توافقنامه جلب توجه می‌کند. این توافقنامه پس از چندین تأخیر و درست سه روز قبل از تحلیف رئیس‌جمهور جدید آمریکا، دونالد ترامپ، امضا شد. برخی تحلیل‌گران معتقدند که مسکو و تهران پس از تحولات سوریه و اوکراین، تصمیم گرفتند تا با تقویت مواضع خود، آماده مذاکرات آینده شوند.
این توافقنامه در ۴۷ بند، حوزه‌های مختلف همکاری از جمله تجارت، انرژی، آموزش و گردشگری را پوشش می‌دهد. بخش قابل توجهی از آن به همکاری در زمینه انرژی هسته‌ای صلح‌آمیز اختصاص دارد، حوزه‌ای که ایران به زودی چالش‌های دیپلماتیک جدی در آن پیش رو خواهد داشت.

رئیسان روسیه و ایران، پوتین و پزشکیان، در مراسم امضای توافقنامه در کرملین، مسکو، ۱۷ ژانویه ۲۰۲۵ (آسوشیتدپرس)

همکاری نظامی

توافقنامه بر همکاری‌های نظامی و امنیتی تأکید کرده است، اما از تبدیل این شراکت به یک اتحاد نظامی کامل جلوگیری می‌کند. این همکاری شامل تبادل هیئت‌های نظامی، آموزش پرسنل، انجام تمرینات مشترک و مشارکت در کنفرانس‌های بین‌المللی می‌شود.
دو کشور بر تقویت همکاری در مبارزه با تروریسم، تبادل اطلاعات امنیتی و هماهنگی بین وزارتخانه‌های داخلی تأکید کرده‌اند. همچنین، همکاری در زمینه‌های حقوقی، کنترل تسلیحات و خلع سلاح نیز در توافقنامه گنجانده شده است.
توافقنامه به توسعه روابط تجاری و اقتصادی، بهبود شبکه‌های حمل‌ونقل و تدارکات، و افزایش مبادلات تجاری بین دو کشور اشاره کرده است. همچنین، استفاده از ارزهای ملی در مبادلات و مقابله با تحریم‌های یکجانبه غرب نیز مورد تأکید قرار گرفته است.
این توافقنامه تمامی جنبه‌های همکاری سیاسی، اقتصادی، امنیتی، نظامی و فرهنگی را پوشش می‌دهد. با این حال، نکته جالب توجه این است که در بند پایانی توافقنامه آمده است: «در صورت بروز اختلاف در تفسیر مفاد این توافقنامه، نسخه انگلیسی سند مرجع خواهد بود.»