بمب پمپئو: ایران پناهگاه رهبران القاعده است

وی «حزب‌الله» را مسئولیت بمب‌گذاری «پادگان نیروهای دریایی» در بیروت دانست

Reuters
Reuters
TT

بمب پمپئو: ایران پناهگاه رهبران القاعده است

Reuters
Reuters

 مایک پمپئو وزیر خارجه آمریکا رژیم ایران را به تبدیل این کشور به «یک افغانستان جدید» و مقر اصلی «القاعده» متهم کرد و از اعمال تحریم‌های جدید علیه رهبران این سازمان در ایران خبر داد. وی تأکید کرد که ایالات متحده در تلاش است تا «پیوند» بین تهران و سازمان مسئول حملات تروریستی ۱۱ سپتامبر را «نابود» کند.
پمپئو که روز سه شنبه ۲۳ دی در باشگاه ملی خبرنگاران در واشنگتن سخنرانی می‌کرد، با اشاره به این که «رژیم ایران ستاد عملیاتی جدیدی را برای القاعده فراهم کرد»، اضافه کرد که «دست عناصر این سازمان تروریستی بیش از هر شبکه دیگری به خون آمریکایی‌ها آغشته‌است».
وی تأکید کرد که «برای القاعده، ایران ستاد جدیدی است و تهران پناهگاه رهبران ارشد این گروه است، که در حال برنامه ریزی برای حمله علیه آمریکا و متحدان آن هستند».
پمپئو گفت، «از سال ۲۰۱۵، تهران به شخصیت‌های القاعده اجازه داده‌است … آزادانه با سایر اعضای القاعده ارتباط برقرار کنند و بسیاری از کارهایی را که قبلاً از افغانستان و پاکستان از جمله اجازه حملات، تبلیغات و جمع آوری کمک‌های مالی انجام می‌شد».
پمپئو اضافه کرد که در سال ۲۰۱۶، «وزارت خزانه داری آمریکا سه عامل اصلی القاعده را که در ایران ساکن هستند تحریم کرد».
 وی مقامات ایرانی را متهم کرد که آگاهانه به اعضای القاعده، از جمله تعدادی از هواپیماربایان ۱۱ سپتامبر ۲۰۰۱، اجازه داده‌اند از خاک آن عبور کنند و به افغانستان بروند.
وی به‌طور خاص گفت: «در حالی که هیچ مدرکی وجود ندارد که ایران به برنامه ریزی حملات ۱۱ سپتامبر کمک کرده یا از آنها اطلاع داشته باشد، حداقل هشت نفر از هواپیماربایان ۱۱ سپتامبر بین فوریه و اکتبر ۲۰۰۱ به ایران سفر کرده‌اند».
پمپئو تأکید کرد که رابطه القاعده با ایران «برای تقریباً سه دهه ادامه دارد».
 وی توضیح داد که «از اوایل دهه ۱۹۹۰، عوامل القاعده برای آموزش مواد منفجره به ایران و به دره بقاع در لبنان، سنگر حزب الله سفر کردند».
وی تأکید کرد که «محور ایران - القاعده تهدیدی جدی برای امنیت کشورها و امنیت سرزمین اصلی خود آمریکا است». او گفت «ما در حال حرکت هستیم»، اما وی ماهیت کار دولت ایالات متحده را روشن نکرد.
وزیر خارجه آمریکا می‌گوید این کشور تحریم‌هایی علیه رهبران القاعده در ایران و سه رهبر گردان‌های کرد این شبکه اعمال کرده و برای اطلاعاتی که به یافتن عبدالرحمن المغربی، از رهبران القاعده در ایران منجر شود هفت میلیون دلار جایزه تعیین کرده‌است.
در ادامه، مایک پمپئو با انتشار عکس‌هایی از سران رژیم ایران گفت که آنها مدام آمریکا و اسرائیل را تهدید می‌کنند.
پمپئو روز سه‌شنبه ۲۳ دیماه در توئیتر نوشت: «بیایید دربارهٔ ایران صحبت کنیم. مردانی که در این تصاویر هستند، تقریباً هر روز آمریکا و اسرائیل را تهدید می‌کنند».
وزیر خارجه آمریکا در این توئیت عکس‌هایی از علی خامنه‌ای رهبر ایران، حسن روحانی رئیس‌جمهوری، محمدجواد ظریف وزیر خارجه، و اسماعیل قاآنی فرمانده نیروی قدس  منتشر کرد.
پمپئو همچنین در یک توئیت دیگر نوشت: در نتیجه تحریم‌های ما بودجه نظامی پیشنهادی ایران امسال ۲۴ درصد کاهش داشته‌است. ما بیش از ۱۵۰۰ فرد و نهاد را هدف تحریم قرار دادیم و رژیم را از دستیابی به ۷۰ میلیارد دلار - مبلغی که می‌توانست برای تأمین مالی تروریسم، موشک‌های بالستیک، و برنامه‌های هسته‌ای مورد استفاده قرار گیرد - محروم کردیم.
مشاوران رئیس‌جمهور منتخب جو بایدن معتقدند که دولت ترامپ در تلاش است تا تعامل مجدد با ایران و پیوستن دوباره به برنامه جامع اقدام مشترک، یعنی توافق هسته ای با ایران را دشوار کند.



نشست ژنو: گسترش اختلافات میان اروپا و ایران

 سانتریفیوژها در تأسیسات نطنز (آژانس انرژی اتمی ایران – آسوشیتدپرس)
 سانتریفیوژها در تأسیسات نطنز (آژانس انرژی اتمی ایران – آسوشیتدپرس)
TT

نشست ژنو: گسترش اختلافات میان اروپا و ایران

 سانتریفیوژها در تأسیسات نطنز (آژانس انرژی اتمی ایران – آسوشیتدپرس)
 سانتریفیوژها در تأسیسات نطنز (آژانس انرژی اتمی ایران – آسوشیتدپرس)

با وجود هیاهوی پیش از مذاکرات اروپا و ایران در ژنو، این مذاکرات بدون ارائه طرح یا نقشه راه جدیدی برای پرونده هسته‌ای برگزار شد. برخلاف تبلیغات رسانه‌های نزدیک به حکومت ایران، مذاکرات نه تنها به مسائل هسته‌ای محدود نبود، بلکه به روابط نظامی ایران و روسیه نیز پرداخت. این موضوع را دو دیپلمات ارشد اروپایی به "الشرق الأوسط" تأیید کردند.

یکی از دیپلمات‌های اروپایی اذعان کرد که دیدار میان مقامات ایرانی و اروپایی در ژنو نشان داد که اختلافات میان طرفین در چندین زمینه رو به افزایش است.

دیپلمات دیگری پیش‌تر گفته بود که این دیدارها بخشی از تلاش برای حفظ کانال‌های گفت‌وگو با ایران است. وی افزود که این جلسات جامع خواهد بود و تصمیم‌گیری درباره نحوه برخورد با مسئله هسته‌ای ایران به پس از مشخص شدن سیاست‌های دولت ترامپ در آغاز سال آینده موکول خواهد شد.

ادامه نشست‌های نیویورک در ژنو

به گفته منابع "الشرق الأوسط"، این نشست‌ها از پیش برنامه‌ریزی شده بود و در ادامه گفت‌وگوهایی بود که در سپتامبر گذشته در حاشیه مجمع عمومی سازمان ملل در نیویورک انجام شد. در آن نشست‌ها، تمرکز بر موضوعات هسته‌ای ایران و همکاری نظامی ایران و روسیه بود.

روز جمعه، مدیران سیاسی وزارت‌خانه‌های خارجه فرانسه، بریتانیا و آلمان با مجید تخت روانچی، مذاکره‌کننده ارشد هسته‌ای ایران و کاظم غریب‌آبادی، معاون وزیر خارجه ایران، دیدار کردند. این نشست‌ها پس از ملاقات مقامات ایرانی با انریکه مورا، میانجی اروپایی در مذاکرات هسته‌ای، برگزار شد.

مورا در پلتفرم «ایکس» (توییتر سابق) نوشت که این نشست «صریح» بوده و او از ایران خواسته است تا همکاری نظامی خود با روسیه را متوقف کند و همچنین بر ضرورت یافتن راه‌حل دیپلماتیک برای مسئله هسته‌ای و پایان دادن به مداخلات منطقه‌ای ایران تأکید کرده است.

در مقابل، غریب‌آبادی در واکنش به اتحادیه اروپا در توییتی نوشت: «اروپا به دلیل نبود اعتماد و مسئولیت‌پذیری، بازیکن جدی‌ای نیست.» او همچنین سیاست‌های عمومی اتحادیه اروپا را مورد انتقاد قرار داده و رفتار آن را «غیرمسئولانه» توصیف کرد.

غریب‌آبادی پس از دیدار با نمایندگان تروئیکای اروپایی، نوشت که گفت‌وگوها بر پرونده هسته‌ای و رفع تحریم‌ها متمرکز بوده و ایران به منافع مردم خود پایبند است و دیپلماسی و گفت‌وگو را ترجیح می‌دهد. او تأکید کرد که توافق شد کانال‌های دیپلماتیک در آینده نزدیک باز بماند.

 

فرصت مکانیزم ماشه؟

نشست‌های ژنو تنها چند روز پس از آن برگزار شد که فرانسه، بریتانیا و آلمان پیش‌نویس قطعنامه‌ای علیه ایران را به شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی ارائه کردند که به تصویب رسید. این قطعنامه، ایران را به دلیل عدم همکاری با آژانس و افزایش غنی‌سازی اورانیوم محکوم کرد.

ایران نیز با اعلام برنامه خود برای نصب هزاران سانتریفیوژ جدید، به این اقدام واکنش نشان داد.

با این حال، یک دیپلمات اروپایی به "الشرق الأوسط" گفت که بحث درباره فعال کردن مکانیزم ماشه یا «اسنپ‌بک» هنوز زود است.

بریتانیا نیز پیش‌تر اشاره کرده بود که ممکن است از این مکانیزم استفاده کند و در بیانیه‌ای گفت: «ما همچنان به استفاده از همه اقدامات دیپلماتیک برای جلوگیری از دستیابی ایران به سلاح هسته‌ای متعهدیم، از جمله استفاده از مکانیزم ماشه در صورت لزوم.»

مکانیزم ماشه امکان بازگشت تمامی تحریم‌های بین‌المللی علیه ایران را به دلیل نقض تعهدات هسته‌ای در توافق 2015 فراهم می‌کند. این توافق توسط ایالات متحده در سال 2018، در دوره نخست ریاست جمهوری دونالد ترامپ، ترک شد.

ایران از بازگشت ترامپ به استراتژی «فشار حداکثری» و تلاش برای فعال کردن مکانیزم ماشه نگران است. همچنین، تهران بیم آن دارد که قدرت‌های اروپایی نیز این مکانیزم را فعال کنند.

هیاهوی بی‌دلیل

با وجود همه این مباحث، نشست‌های ژنو تنها به پرونده هسته‌ای محدود نبود. یک دیپلمات اروپایی گفت که این جلسات طبق برنامه پیش رفته و او «هیاهوی رسانه‌ای اغراق‌آمیز» پیش از این نشست‌ها را درک نمی‌کند.

پیش‌تر، یکی از مقامات ایرانی به «رویترز» گفته بود که اگر ایران و تروئیکای اروپایی بتوانند «نقشه راه» توافق هسته‌ای را تدوین کنند، آمریکا تصمیم خواهد گرفت که توافق 2015 را احیا کند یا آن را کنار بگذارد.

این توافق در اکتبر سال آینده منقضی می‌شود و جامعه بین‌المللی باید مذاکراتی برای توافق جدید با ایران آغاز کند. دیپلمات‌های اروپایی گفته‌اند که توافق فعلی قابل احیا نیست اما می‌تواند مبنایی برای مذاکرات آتی باشد.