آمریکا نهادهای مرتبط به کشتیرانی ایران را تحریم کرد

تردید اروپا در اهداف ایران برای تولید اورانیوم فلزی

رويترز
رويترز
TT

آمریکا نهادهای مرتبط به کشتیرانی ایران را تحریم کرد

رويترز
رويترز

ایالات متحده، افراد و نهادهای جدید وابسته به رژیم ایران را به دلیل مشارکت در گسترش سلاح‌های ایرانی و بی‌ثبات کردن ثبات منطقه ای و بین‌المللی تحریم کرد.
آمریکا که تنها چهار روز با پایان دوره ریاست جمهوری دونالد ترامپ و آغاز ز زمان تصدی گری جو بایدن در کاخ سفید فاصله دارد، فشار حداکثری خود را بر تهران تشدید کرده‌است.
این اقدام در سایه نقض مداوم توافق هسته ای توسط رژیم ایران صورت گرفت که آخرین آن شروع روند تولید پلوتونیم یا اورانیوم فلزی بود، مسئله ای که نگرانی شدید حتی در میان کشورهای اروپایی شرکت کننده در برنامه جامع اقدام مشترک، یعنی توافق هسته ای ۲۰۱۵ ایجاد کرده‌است.
مایک پومپئو وزیر خارجه ایالات متحده آمریکا نیز اعلام کرد این کشور هفت شرکت و دو فرد را به خاطر همکاری با شرکت کشتی‌رانی ایران و در راستای تحریم‌های مرتبط با منع گسترش تسلیحات کشتار جمعی تحریم کرده‌است.
پمپئو اضافه کرد که «گسترش سلاح‌های متعارف ایران امنیت منطقه ای و بین‌المللی را تهدید می‌کند».
آمریکا همچنین سازمان‌های هوایی، دریایی، هوافضای ایران را تحریم کرده‌است.
وی در این بیانیه آورده‌است: گسترش تسلیحات متعارف ایران تهدیدی برای امنیت منطقه‌ای و بین‌المللی است همانگونه که شواهد نشان می‌دهد تداوم حمایت نظامی و انتقالات تسلیحاتی تأیید شده ایران، درگیری در سوریه، لبنان، عراق، یمن و هرجای دیگر را شعله‌ور می‌سازد.
پمپئو همچنین به تحریم‌های قبلی «برای پاسخگوکردن بازیگرانی که به دنبال تحریک ایران برای حمایت از گروه‌های مسلح در منطقه با سلاح و تجهیزات تسلیحاتی هستند»، اشاره کرد.
وی اظهار کرد این تحریم‌ها شامل وزارت دفاع و پشیتبانی نیروهای مسلح ایران، سازمان صنایع دفاعی ایران و نیکولاس مادورو رئیس‌جمهور ونزوئلا شده‌است که به دلیل تولید تسلیحات برای ارتش و سازمان تروریستی سپاه پاسداران اعمال شده‌اند.

گزارش آژانس اتمی

در اقدامی به معنای نقض دیگر برنامه جامع اقدام مشترک با قدرت‌های جهانی، آژانس بین‌المللی انرژی اتمی آغاز فعالیت تحقیق و توسعه ایران برای تولید اورانیوم فلزی را تأیید کرده‌است.
در این گزارش آژانس اتمی آمده‌است: «ایران برنامه‌های خود برای تولید اورانیوم فلزی از اورانیوم طبیعی برای طراحی یک سوخت بهبود یافته را نشان داده‌است». اما می‌توان از این فلز برای ساخت بمب هسته ای استفاده کرد.
 توافق هسته ای، ایران را از انجام تحقیق در مورد تولید این نوع مواد معدنی منع کرده‌است.
وزارت خارجه آلمان این اقدام ایران را محکوم کرد و گفت که این «یک سیگنال کاملاً غلط است و بعید است منجر به ایجاد اعتماد» با شرکت کنندگان در توافق شود.
آلمان اضافه کرد: «این در حالی است که دولت بعدی آمریکا نیز تمایل خود را برای بازگشت به توافق‌نامه ابراز داشته‌است».
این وزارتخانه از ایران خواست تا «به ادامه ندادن کاهش عملی به مقررات اصلی» در این توافق شد و افزود که ایران «در بازگشت به انطباق کامل با تعهدات خود بسیار عقب افتاده‌است».
بازرسان آژانس انرژی هسته ای اخیراً از نیروگاه اصفهان بازدید کردند، جایی که ایران اعلام کرده‌است که قصد انجام تحقیقات را دارد.
سپس «ایران گفته که هیچ محدودیتی برای فعالیت‌های تحقیق و توسعه خود ندارد و تغییرات و نصب تجهیزات مربوطه برای فعالیت‌های تحقیق و توسعه‌ای مذکور هم‌اکنون آغاز شده‌است».
کاظم غریب آبادی نماینده دائمی ایران نزد سازمان‌های بین‌المللی در وین در این باره توییت کرد: فعالیت‌های ایران در این زمینه در سه مرحله انجام و در مرحله اول آن، اورانیوم فلزی با استفاده از اورانیوم طبیعی تولید می‌شود.
غریب آبادی گفته‌است: «این اقدام، از لحاظ فنی ایران را در ردیف کشورهای پیشرو در تولید سوخت‌های جدید قرار خواهد داد». از سوی دیگر، داریل کیمبال مدیر اجرایی انجمن کنترل تسلیحات گفت که ایران «قبلاً این مرحله را در روند کار امتحان نکرده‌است، اما برای ساختن بمب باید این کار را انجام دهد».
وی معتقد است که زمان اعلام تولید اورانیوم فلزی جای هیچ گونه تردیدی در مورد اهداف ایران باقی نمی‌گذارد.
او افزود: «آنها می‌دانند شخصی به نام بایدن هفته آینده در کاخ سفید خواهد بود و از او می‌خواهند در اسرع وقت نسبت به لغو تحریم‌های مربوط به انرژی هسته ای اقدام کند». به گفته وی، آنها «به دنبال راه‌هایی برای تأکید پایان صبر خود هستند».



مسکو و تهران: بزرگ‌تر از شراکت، کوچک‌تر از ائتلاف

 رئیسان روسیه و ایران، ولادیمیر پوتین و مسعود پزشکیان، در مراسم امضای توافقنامه در مسکو، ۱۷ ژانویه ۲۰۲۵ ( رویترز)
رئیسان روسیه و ایران، ولادیمیر پوتین و مسعود پزشکیان، در مراسم امضای توافقنامه در مسکو، ۱۷ ژانویه ۲۰۲۵ ( رویترز)
TT

مسکو و تهران: بزرگ‌تر از شراکت، کوچک‌تر از ائتلاف

 رئیسان روسیه و ایران، ولادیمیر پوتین و مسعود پزشکیان، در مراسم امضای توافقنامه در مسکو، ۱۷ ژانویه ۲۰۲۵ ( رویترز)
رئیسان روسیه و ایران، ولادیمیر پوتین و مسعود پزشکیان، در مراسم امضای توافقنامه در مسکو، ۱۷ ژانویه ۲۰۲۵ ( رویترز)

با امضای توافقنامه «شراکت استراتژیک جامع» بین روسیه و ایران، روابط دو کشور وارد مرحله‌ای جدید شده است که در آن منافع طرفین به شکلی بی‌سابقه به هم نزدیک می‌شوند. با این حال، در مسکو تردیدهایی درباره تمایل تهران به بازگشایی به سوی غرب وجود دارد.

این توافقنامه پایه‌ای قانونی برای گسترش همکاری‌های وسیع بین دو کشور فراهم می‌کند و جایگزین توافقنامه همکاری سال ۲۰۰۱ می‌شود که پیش‌تر زمینه‌های محدودی برای همکاری ایجاد کرده بود.

در طول ۲۵ سال گذشته، روابط مسکو و تهران به شدت توسعه یافته و تحولات بزرگی در منطقه رخ داده است که دو کشور را وادار به بازنگری در اساس همکاری‌های خود کرده است. با این حال، مسیر رسیدن به این توافقنامه هموار نبوده و موانع زیادی بر سر راه آن وجود داشته است.

رئیسان روسیه و ایران، پوتین و پزشکیان، پس از مذاکرات در مسکو، برای حضور در مراسم امضا آماده می‌شوند (عکس: آسوشیتدپرس)

موضع روسیه در قبال تحولات جنگ قره‌باغ و سوریه، که به منافع منطقه‌ای ایران آسیب زد، باعث ایجاد تردیدهایی در تهران درباره قابل اعتماد بودن مسکو به عنوان یک شریک استراتژیک شده است. از سوی دیگر، مسکو نیز همواره با نگرانی به تلاش‌های ایران برای بازگشایی کانال‌های ارتباطی با غرب نگاه کرده است.

انتخاب زمان امضای این توافقنامه جلب توجه می‌کند. این توافقنامه پس از چندین تأخیر و درست سه روز قبل از تحلیف رئیس‌جمهور جدید آمریکا، دونالد ترامپ، امضا شد. برخی تحلیل‌گران معتقدند که مسکو و تهران پس از تحولات سوریه و اوکراین، تصمیم گرفتند تا با تقویت مواضع خود، آماده مذاکرات آینده شوند.
این توافقنامه در ۴۷ بند، حوزه‌های مختلف همکاری از جمله تجارت، انرژی، آموزش و گردشگری را پوشش می‌دهد. بخش قابل توجهی از آن به همکاری در زمینه انرژی هسته‌ای صلح‌آمیز اختصاص دارد، حوزه‌ای که ایران به زودی چالش‌های دیپلماتیک جدی در آن پیش رو خواهد داشت.

رئیسان روسیه و ایران، پوتین و پزشکیان، در مراسم امضای توافقنامه در کرملین، مسکو، ۱۷ ژانویه ۲۰۲۵ (آسوشیتدپرس)

همکاری نظامی

توافقنامه بر همکاری‌های نظامی و امنیتی تأکید کرده است، اما از تبدیل این شراکت به یک اتحاد نظامی کامل جلوگیری می‌کند. این همکاری شامل تبادل هیئت‌های نظامی، آموزش پرسنل، انجام تمرینات مشترک و مشارکت در کنفرانس‌های بین‌المللی می‌شود.
دو کشور بر تقویت همکاری در مبارزه با تروریسم، تبادل اطلاعات امنیتی و هماهنگی بین وزارتخانه‌های داخلی تأکید کرده‌اند. همچنین، همکاری در زمینه‌های حقوقی، کنترل تسلیحات و خلع سلاح نیز در توافقنامه گنجانده شده است.
توافقنامه به توسعه روابط تجاری و اقتصادی، بهبود شبکه‌های حمل‌ونقل و تدارکات، و افزایش مبادلات تجاری بین دو کشور اشاره کرده است. همچنین، استفاده از ارزهای ملی در مبادلات و مقابله با تحریم‌های یکجانبه غرب نیز مورد تأکید قرار گرفته است.
این توافقنامه تمامی جنبه‌های همکاری سیاسی، اقتصادی، امنیتی، نظامی و فرهنگی را پوشش می‌دهد. با این حال، نکته جالب توجه این است که در بند پایانی توافقنامه آمده است: «در صورت بروز اختلاف در تفسیر مفاد این توافقنامه، نسخه انگلیسی سند مرجع خواهد بود.»