نظام های شایسته سالار خلیج و هدایت اقتصاد به جاده بی خطر

حمایت دولتی کلید ایستادگی بخش خصوصی در برابر طوفان کرونا

اقتصاد دولت های خلیج با توجه به شایسته سالاری مدیریت بحران کرونا اقتصاد سر پا ایستاد (آسوشیتد پرس)
اقتصاد دولت های خلیج با توجه به شایسته سالاری مدیریت بحران کرونا اقتصاد سر پا ایستاد (آسوشیتد پرس)
TT

نظام های شایسته سالار خلیج و هدایت اقتصاد به جاده بی خطر

اقتصاد دولت های خلیج با توجه به شایسته سالاری مدیریت بحران کرونا اقتصاد سر پا ایستاد (آسوشیتد پرس)
اقتصاد دولت های خلیج با توجه به شایسته سالاری مدیریت بحران کرونا اقتصاد سر پا ایستاد (آسوشیتد پرس)

اغلب کشورهای جهان که داشتند از مشکلات و دردسرهای پارسال همه گیری کرونا نفس راحت می کشیدند دوباره به قرنطینه های سنگین روی آوردند که معلوم نیست چقدر طول می کشد. این محدودیت ها دوباره تجارت بین الملل و داد و ستدها را زمین گیر کرد که مثال بارز آن افت قیمت سوخت است.

در این میان اما دولت های خلیجی با مدیریت شایسته سالار توانستند بحران کرونا را به بهترین نحو مدیریت کنند و اقتصاد این کشورها در چاله چوله نیفتاد و به راحتی وارد سال نوی میلادی شد. فضای خوش بینی درباره چشم انداز اقتصادی کشورهای خلیج وجود دارد و نشانه های گشایش و عبور از مشکلات اقتصادی همه گیری کرونا پدیدار شده است. حالا این پرسش مطرح می شود که کشورهای شورای همکاری خلیج چقدر از نظر اقتصادی می توانند در برابر موج این همه گیری دوام بیاورند؟

دکتر عبد العزیز بن صقر رییس مرکز پژوهش های الخلیج در پاسخ به این سوال به الشرق الاوسط گفت «بی گمان کشورهای خلیج وضعیت بهتری حتی نسبت به کشورهای برتر جهان از نظر کنترل شیوع و جلوگیری از پیامدهای ناگوار آن دارند. دولت های خلیجی بار بخش خصوصی را به دوش کشیدند و ضرر و زیان های شرکت های خصوصی را پرداخت کردند. تمام شهروندان و مقیمان کشورهای خلیج حتی افرادی که کارت شناسایی و اقامت قانونی ندارند تحت پوشش خدمات درمان رایگان هستند. واکسن های کرونا در کشورهای خلیج عرضه و در تمام کشورهای یاد شده واکسیناسیون رایگان انجام می شود».

بن صقر بر این باور است «کشورهای خلیج به رغم عملکرد موفق در حوزه مقابله و مهار شیوع کرونا و واکسیناسیون اما مثل بقیه کشورهای جهان هم مورد تاثیر همه گیری قرار گرفتند. قرنطینه های طولانی در اغلب کشورهای جهان اجرا شد که باعث تقریبا تعطیلی داد و ستد بین کشورها و ضرر و زیان بخش های مختلف از جمله قیمت نفت شد».

او در ادامه افزود «یکی از آسیب های کرونا به اقتصاد کشورهای شورای همکاری در بخش نفت بود. این کشورها تا حدود زیادی وابسته به درآمد نفت هستند. نفس بازارها و اقتصاد کشورهای جهان زیر کرونا به شماره افتاده است. مشکل دیگری که به تازگی پیش آمده همان گونه جدید این ویروس است که به تازگی در بریتانیا شناسایی شد. بیم و نگرانی درباره گونه های جدید ویروس اوضاع اقتصادی را بدتر کرده است».

او اشاره کرد «پیامدهای اقتصادی یک شبه از بین نمی رود و یک روند طولانی مدت است تا هنگامی که کارآمدی صد در صدی واکسن ها مشخص شود».
بن صقر درباره چشم انداز بخش انرژی پس از بهبودی قیمت گفت «موانع بسیاری به ویژه در چند سال اخیر بر سر راه بازارهای انرژی به وجود آمده که علل بروز آن فراوان است. اما یک دلیل آن همه گیری کرونا است. قبل از شیوع کرونا موانع متعددی داشتیم؛ کند شدن رشد اقتصادی در جهان و کاهش مصرف نفت در کشورهای صنعتی مصرف کننده و افزایش عرضه و کاهش تقاضا و افزایش تولید کشورهای غیر اوپک و افزایش گزینه های غير نفتی مثل منابع انرژی فسیلی و انرژی های نو و تجدید پذیر».
رییس مرکز پژوهش های خلیج در ادامه یادآور شد «توافق اوپک و اوپک پلاس باعث شد بازار نفت تا حدودی ثبات پیدا کند».

او ابراز امیدواری کرد توافق کاهش تولید نفت در آینده ادامه پیدا کند تا قیمت ها بهبود یابد.

او با اشاره به اینکه پایان بحران همه گیری کرونا نقش بسیار سازنده در افزایش قیمت نفت خواهد داشت گفت چون داد و ستدها و صنایع بین المللی به روال عادی باز می گردد و همین منجر به افزایش رشد اقتصادی در جهان و بالا رفتن مصرف می شود.
بن صقر درباره اینکه کی اقتصاد خلیجی اقتدار خود را باز می یابد بر این باور است که «احیای اقتصاد همزمان با نشانه های پایان همه گیری و کارآرایی واکسیناسیون و بازگشایی فرودگاه ها و بنادر و از سرگیری داد و ستد بین المللی مثل دوره پیش از شیوع کرونا و بهبود قیمت نفت واقعی و منطقی به نظر می رسد».
کشورهای شورای همکاری خلیج اوایل سال ۲۰۲۱ در نشست سران العلا موفق به آشتی و مصالحه داخلی شدند. این اجلاس در شهر العلا واقع در سعودی برگزار شد. خادم حرمین شریفین پیش از برگزاری این اجلاس با بازگشایی گذرگاه های هوایی و زمینی و دریایی به روی قطر موافقت کرد. توافق العلا خط پایانی بر اختلافات خلیجی کشید.
دکتر سعود المشاری دبیر کل اتحادیه اتاق های بازرگانی کشورهای شورای همکاری در گفتگو با الشرق الاوسط گفت «فضای سیاسی منطقه پس از بیانیه نشست «العلا» منجر به سرعت بخشی به اقدامات لازم برای فراهم کردن ساز و کار ایجاد اتحادیه گمرکی و بازار مشترک و نیز شهروندی اقتصادی بدون عیب و نقص می شود تا شهروندان خلیجی بتوانند از حقوق برابر برای دسترسی به کار و تردد و سرمایه گذاری و آموزش و خدمات سلامت در تمام کشورهای خلیجی برخوردار شوند. احداث شبکه ریلی بین کشورهای خلیج و نظام امنیت غذایی و آبی و تشویق پروژه های مشترک و بومی سازی سرمایه گذاری خلیجی از جمله برنامه های دست اقدام است».



ریاض با ناسا برای پرتاب نخستین ماهواره سعودی همکاری می‌کند

ماهواره برای جمع‌آوری داده‌های دقیق درباره فعالیت خورشیدی و تأثیر آن بر میدان مغناطیسی زمین طراحی شده است تا به پژوهش‌های جهانی در زمینه فضا کمک کند (شاترستاک)
ماهواره برای جمع‌آوری داده‌های دقیق درباره فعالیت خورشیدی و تأثیر آن بر میدان مغناطیسی زمین طراحی شده است تا به پژوهش‌های جهانی در زمینه فضا کمک کند (شاترستاک)
TT

ریاض با ناسا برای پرتاب نخستین ماهواره سعودی همکاری می‌کند

ماهواره برای جمع‌آوری داده‌های دقیق درباره فعالیت خورشیدی و تأثیر آن بر میدان مغناطیسی زمین طراحی شده است تا به پژوهش‌های جهانی در زمینه فضا کمک کند (شاترستاک)
ماهواره برای جمع‌آوری داده‌های دقیق درباره فعالیت خورشیدی و تأثیر آن بر میدان مغناطیسی زمین طراحی شده است تا به پژوهش‌های جهانی در زمینه فضا کمک کند (شاترستاک)

در گامی که نشان‌دهنده صعود پادشاهی عربی سعودی به عنوان یک بازیگر تأثیرگذار در بخش جهانی فضا است، این کشور به نمایندگی از «سازمان فضایی سعودی»، توافقنامه اجرایی با سازمان فضایی آمریکا (ناسا) برای پرتاب نخستین ماهواره سعودی ویژه مطالعه اقلیم فضا امضا کرده است. این ماهواره بخشی از مأموریت تاریخی «آرتمیس ۲» خواهد بود؛ دومین پرواز سرنشین‌دار در چارچوب برنامه «آرتمیس» ناسا که از مهم‌ترین پروژه‌های فضایی جهان به شمار می‌آید.

این همکاری ادامه توافقنامه‌ای جامع است که در ژوئیه ۲۰۲۴ میان دولت‌های پادشاهی عربی سعودی و ایالات متحده آمریکا به امضا رسید و همچنین تعهد سعودی به اجرای توافقنامه بین‌المللی «آرتمیس» را نشان می‌دهد؛ توافقی که ائتلافی از کشورهای مشارکت‌کننده در اکتشاف صلح‌آمیز ماه، مریخ و سیارک‌ها را در بر می‌گیرد.

ولی‌عهد سعودی، شاهزاده محمد بن سلمان، در حال دست دادن با رئیس‌جمهور آمریکا دونالد ترامپ در جریان سفر تاریخی به پادشاهی (رویترز)

مأموریتی سعودی با دیدگاه جهانی

اهمیت این توافق تنها به بُعد نمادین آن محدود نمی‌شود، بلکه گامی عملی در تثبیت نقش پادشاهی به عنوان یک بازیگر علمی و فناورانه در عرصه فضا محسوب می‌شود. ماهواره سعودی، که یکی از ابتکارات راهبردی در قالب برنامه توسعه صنعت ملی و خدمات لجستیک (ندلب) است، با هدف جمع‌آوری داده‌های علمی دقیق درباره فعالیت‌های خورشیدی و تأثیر آن‌ها بر میدان مغناطیسی زمین طراحی شده است. این داده‌ها برای پشتیبانی از پژوهش‌های جهانی در زمینه فضا، افزایش ایمنی فضانوردان در مأموریت‌ها، و تضمین کارایی و پایداری سامانه‌های ارتباطی و ماهواره‌ای که ستون فقرات زیرساخت دیجیتال جهان هستند، حیاتی تلقی می‌شوند.

تقویت توان داخلی و نوآوری ملی

همزمان با جنبه علمی بین‌المللی، این مأموریت ابعاد ملی مهمی نیز دارد؛ از جمله کمک به بومی‌سازی فناوری‌های پیشرفته فضایی در کشور و افزایش سهم محتوای بومی در صنایع راهبردی. این مأموریت همچنین از تلاش‌ها برای پرورش سرمایه انسانی سعودی در زمینه علوم فضایی حمایت می‌کند؛ از طریق آموزش و توانمندسازی نیروهای ملی برای طراحی، اجرای و بهره‌برداری از سامانه‌های فضایی. در همین زمینه، «سازمان فضایی سعودی» تأکید دارد که این پروژه‌ها صرفاً برای تثبیت جایگاه در نقشه جهانی فضا نیست، بلکه برای تحقق اهداف چشم‌انداز ۲۰۳۰ کشور در راستای ساختن اقتصادی دانش‌محور بر پایه نوآوری، فناوری و انتقال دانش نیز طراحی شده‌اند.

 

شراکت راهبردی در لحظه‌ای نمادین

توافق‌نامه در حاشیه سفر رئیس‌جمهور آمریکا دونالد ترامپ به پادشاهی امضا شد؛ لحظه‌ای با بار راهبردی که استحکام روابط دوجانبه و عمق همکاری میان دو کشور در حوزه فناوری و نوآوری را نشان می‌دهد.

در واکنش به این رویداد، مقام‌های دو طرف تأکید کردند که این پروژه افق‌های جدیدی برای همکاری‌های پژوهشی و فناورانه می‌گشاید و نقش پادشاهی را به عنوان نیرویی بلندپرواز در حوزه فضا که بر شراکت‌های علمی پیشرفته تکیه دارد، تقویت می‌کند.

این گام همچنین در چارچوب راهبرد گسترده‌تری است که پادشاهی برای مشارکت در پروژه‌های بزرگ بین‌المللی فضایی دنبال می‌کند؛ با هدف ایفای نقشی واقعی در تولید دانش و گسترش مرزهای کشف علمی. پادشاهی از طریق «سازمان فضایی سعودی» در پی تثبیت جایگاه خود به عنوان یک قدرت نوظهور فضایی است که باور دارد اکتشاف فضا، امتداد طبیعی آرمان‌های توسعه‌ای آن است.