هشدار اروپا به ایران: تولید اورانیوم فلزی دلالت‌های نظامی خطرناک دارد

عبور یک کارگر از نزدیکی نیروگاه هسته ای بوشهر در جنوب ایران (آرشیویی - رویترز)
عبور یک کارگر از نزدیکی نیروگاه هسته ای بوشهر در جنوب ایران (آرشیویی - رویترز)
TT

هشدار اروپا به ایران: تولید اورانیوم فلزی دلالت‌های نظامی خطرناک دارد

عبور یک کارگر از نزدیکی نیروگاه هسته ای بوشهر در جنوب ایران (آرشیویی - رویترز)
عبور یک کارگر از نزدیکی نیروگاه هسته ای بوشهر در جنوب ایران (آرشیویی - رویترز)

سه کشور اروپایی امروز شنبه در بیانیه ای، دربارهٔ آغاز تولید اورانیوم فلزی به‌عنوان سوخت راکتور تحقیقاتی، به ایران هشدار دادند. 
به گزارش خبرگزاری رویترز، فرانسه، بریتانیا و آلمان نسبت به این اقدام ایران هشدار دادند و گفتند که این اقدام نقض برجام است. 
قدرت‌های اروپایی تأکید کردند که اورانیوم فلزی برای ایران هیچ استفاده غیرنظامی ندارد و کاربرد آن به صورت بالقوه در امور نظامی است و دلالت‌های نظامی خطرناک دارد. 
در این بیانیه مشترک تأکید شده‌است: «ما قویا از ایران می‌خواهیم که به این فعالیت (تولید اورانیوم فلزی) پایان دهد و اگر در حفظ این توافق (برجام) جدی است، بدون فوت وقت به تعهدات خود تحت برنامه جامع اقدام مشترک برگردد». 
پیش از این، گزارش محرمانه آژانس اتمی تأکید کرده بود که فعالیت تحقیق و توسعه برای تولید اورانیوم فلزی به عنوان سوخت راکتور تحقیقاتی در ایران آغاز شده‌است.
بر اساس این گزارش، ایران روز چهارشنبه به آژانس خبر داده‌است که «اصلاح و نصب تجهیزات مربوطه برای فعالیت‌های تحقیق و توسعه» را در کارخانه تولید صفحه سوخت در تأسیسات هسته‌ای اصفهان آغاز کرده‌است. 
ساعتی پس از انتشار این گزارش، کاظم غریب آبادی نماینده دائم ایران در سازمان‌های بین‌المللی مستقر در وین، این خبر را تأیید کرد و گفت که «تولید اورانیوم فلزی در راستای فعالیت تحقیق و توسعه برای طراحی نوع ارتقا یافته سوخت رآکتور تحقیقاتی تهران، است». 
ایران در سال ۲۰۱۵، توافق‌نامه وین دربارهٔ پرونده هسته ای ایران با چین، ایالات متحده آمریکا، فرانسه، بریتانیا، روسیه و آلمان پس از ۱۲ سال تنش امضا کرد.
با این حال، دونالد ترامپ رئیس‌جمهور آمریکا، کشور خود را از توافق سال ۲۰۱۸ خارج کرد و تحریم‌های اقتصادی ایران را مجدداً اعمال کرد.
در پاسخ، ایران از سال ۲۰۱۹ به تدریج از پایبندی به تعهدات خود در این توافق دست کشید.
تنش‌ها پس از ترور محسن فخری زاده دانشمند هسته ای ایران در ماه نوامبر افزایش یافت.
متعاقباً، قانونی در ماه دسامبر تصویب شد که از دولت ایران می‌خواهد فعالیت‌های تولید اورانیوم غنی شده ۲۰٪ را مستقیماً از سر بگیرد که تهران با انعقاد توافق‌نامه وین موافقت کرد آن را متوقف کند.
این قانون همچنین سازمان انرژی اتمی ایران را «در مدت پنج ماه برای فعال سازی کارخانه تولید اورانیوم فلزی» موظف کرد.
ایران ادعا می‌کند که در صورت لغو تحریم‌های ایالات متحده، بلافاصله این اقدامات را متوقف خواهد کرد.
جو بایدن رئیس‌جمهور منتخب ایالات متحده که از ۲۰ ژانویه سر کار می‌رود، قصد خود را برای بازگشت کشورش به توافق وین ابراز داشت.



طرح مشترک تل‌آویو و تیم ترامپ برای سرنگونی نظام ایران

رئیس‌جمهور منتخب دونالد ترامپ در جلسه‌ای با اعضای جمهوری‌خواه مجلس نمایندگان (آسوشیتدپرس)
رئیس‌جمهور منتخب دونالد ترامپ در جلسه‌ای با اعضای جمهوری‌خواه مجلس نمایندگان (آسوشیتدپرس)
TT

طرح مشترک تل‌آویو و تیم ترامپ برای سرنگونی نظام ایران

رئیس‌جمهور منتخب دونالد ترامپ در جلسه‌ای با اعضای جمهوری‌خواه مجلس نمایندگان (آسوشیتدپرس)
رئیس‌جمهور منتخب دونالد ترامپ در جلسه‌ای با اعضای جمهوری‌خواه مجلس نمایندگان (آسوشیتدپرس)

در حالی که جامعه جهانی منتظر است رئیس‌جمهور منتخب آمریکا، دونالد ترامپ، در تاریخ ۲۰ ژانویه وارد کاخ سفید شود و گمانه‌زنی‌ها درباره نحوه برخورد او با مسائل جهانی زیاد است، گزارش‌هایی در تل‌آویو منتشر شده که نشان می‌دهد طی ماه‌های گذشته، چندین طرح توسط اعضای تیم ترامپ، با مشارکت مقامات اسرائیلی، آماده شده است. یکی از این طرح‌ها سرنگونی نظام ایران است.

برنامه‌های مشترک آمریکا و اسرائیل

روزنامه «یسرائیل هیوم» که به جناح راست حاکم در اسرائیل نزدیک است، گزارش داده این برنامه‌ها نشان‌دهنده منافع مشترک آمریکا و اسرائیل هستند. این روزنامه به انتصاب‌های ترامپ در تیمش اشاره کرده و آن را نشانه‌ای از این رویکرد دانسته است. طبق این گزارش، ایران متوجه این تحولات شده و عملیات «الوعد الصادق ۳» را که برای پاسخ به حمله بزرگ اسرائیل در ۲۶ اکتبر آماده شده بود، متوقف کرده است.

از سوی دیگر، روزنامه «یدیعوت آحارونوت» به نقل از منابع آمریکایی گزارش داده که بحث‌هایی در رهبری ایران درباره امکان مذاکره برای توافق هسته‌ای جدید با دولت ترامپ یا ادامه سیاست‌های تهاجمی در جریان است.

«خبرهای ناخوشایند» برای ایران

یکی از تحلیلگران عربی روزنامه «هاآرتص» نوشته است: «رئیس‌جمهور ایران، مسعود پزشکیان، این هفته صدمین روز ریاست‌جمهوری خود را جشن گرفت، اما خبرها خوب نیستند. ارزش ریال ایران طی این مدت ۲۰ درصد کاهش یافته و قیمت کالاهای اساسی، برق، آب و حمل‌ونقل بین ۲۵ تا ۷۰ درصد افزایش یافته است. همچنین بیش از ۴۴۰ نفر اعدام شده‌اند، تقریباً دو برابر دوره رئیس‌جمهور پیشین، ابراهیم رئیسی.»

وی افزود: «به زودی مشکلات بیشتری انتظار می‌رود. در بودجه سال آینده کاهش شدید در هزینه‌های رفاه و افزایش ۴۰ درصدی قیمت سوخت پیش‌بینی شده است. این امر نگرانی‌ها از وقوع اعتراضات گسترده مشابه سال ۲۰۱۹ را افزایش داده، اعتراضاتی که در آن حدود ۱۵۰۰ نفر کشته شدند. در همین حال، بودجه نیروهای امنیتی و سپاه پاسداران نسبت به سال گذشته ۲۰۰ درصد افزایش خواهد یافت.»

«شبکه‌ای ضد ایران»

در برابر «تهدید آمریکا» که با تیم ترامپ شکل گرفته، ایران در تلاش است تا یک سیستم دفاعی سیاسی، منطقه‌ای و بین‌المللی برای خود ایجاد کند. رسانه‌های اسرائیلی تأیید کرده‌اند که مذاکراتی میان ایران و دولت کنونی آمریکا، از طریق بغداد انجام شده و تیم ترامپ نیز در جریان آن قرار گرفته است. این مذاکرات شامل توافقاتی اولیه است، از جمله اینکه ایران دیگر شبه‌نظامیان شیعه وابسته به خود را در عراق علیه آمریکا تحریک نکند و به اهداف آمریکایی و اسرائیلی حمله نکند. در مقابل، عراق متعهد شده تا شورشیان کرد ایرانی را که علیه ایران فعالیت می‌کنند، خلع سلاح کند.

پیشنهاد ترامپ برای توافق

منابعی گفته‌اند ایران خواهان بازگشت به سخنان ترامپ در سال ۲۰۱۹ است؛ زمانی که او پس از خروج از توافق هسته‌ای گفت: «همه کاری که باید انجام شود این است که تماس بگیرند و با من بنشینند. ما می‌توانیم یک توافق منصفانه داشته باشیم. هدف ما فقط این است که ایران سلاح هسته‌ای نداشته باشد. ما چیز زیادی نمی‌خواهیم و حتی می‌توانیم به آنها کمک کنیم تا دوباره به شرایط عالی بازگردند.»

این اظهارات برخلاف مواضع تیم ترامپ در آن زمان بود، که شامل خواسته‌های سخت‌گیرانه‌ای از ایران بود. این خواسته‌ها توسط مایک پمپئو، وزیر خارجه وقت، مطرح شده بود، از جمله: توقف غنی‌سازی اورانیوم در هر سطح و مقدار، توقف تولید موشک‌های بالستیک، توقف حمایت از حماس، حزب‌الله و جهاد اسلامی، خروج نیروهای ایرانی و حامیانشان از سوریه، و توقف حمایت از حوثی‌ها در یمن.

نگرانی‌ها در تهران

مسئولان ایرانی در حال بررسی این موضوع هستند که آیا ترامپ همان شخصی است که از توافق هسته‌ای خارج شد یا فردی که به دنبال یک «توافق منصفانه» است؟ آیا او خواسته‌های سخت‌گیرانه پمپئو را دوباره مطرح خواهد کرد یا تنها به یک توافق هسته‌ای رضایت می‌دهد؟

برخی تحلیلگران معتقدند اینکه آمریکا به اسرائیل چراغ سبز برای حمله به تأسیسات هسته‌ای ایران نشان دهد، هنوز نیاز به اثبات دارد. اگر سیاست‌های ترامپ در دوره اول او را معیار قرار دهیم، جنگی فراگیر در خاورمیانه که آمریکا را مستقیماً درگیر کند، احتمالاً چیزی نیست که واشنگتن یا حتی تهران بخواهد.

تردیدها درباره توانایی اسرائیل

در حالی که اسرائیل موفقیت‌هایی در آسیب زدن به سامانه‌های دفاع هوایی ایران داشته، کارشناسان خارجی تردید دارند که اسرائیل بتواند بدون همکاری آمریکا تمام تأسیسات هسته‌ای زیرزمینی ایران را نابود کند. این مسائل در تماس‌های تلفنی میان نتانیاهو و ترامپ از زمان انتخابات مطرح شده و همچنین توسط ران درمر، یکی از وزرای نزدیک به نتانیاهو، در سفرش به آمریکا پیگیری شده است.