تهران هشدار داد که اگر فشارها ادامه یابد، در پی تولید تسلیحات هسته‌ای می‌رود

وزیر اطلاعات از نقش یک عضو نیروهای مسلح در ترور فخری‌زاده خبر داد

تهران هشدار داد که اگر فشارها ادامه یابد، در پی تولید تسلیحات هسته‌ای می‌رود
TT

تهران هشدار داد که اگر فشارها ادامه یابد، در پی تولید تسلیحات هسته‌ای می‌رود

تهران هشدار داد که اگر فشارها ادامه یابد، در پی تولید تسلیحات هسته‌ای می‌رود

محمود علوی وزیر اطلاعات ایران هشدار داد که ادامه «فشار» غرب می‌تواند تهران را به سمت رفتار «گربه محبوس شده» سوق دهد و برای تولید سلاح هسته‌ای تلاش کند. او همچنین برای نخستین بار اعلام کرد، «فردی که اولین تدارکات را برای ترور محسن فخری‌زاده معاون وزارت دفاع ایران انجام داد، جزو نیروهای مسلح بوده‌است».
وزیر اطلاعات ایران شامگاه دوشنبه بیستم بهمن ماه در گفت‌وگوی ویژه خبری شبکه دو تلویزیون ایران گفت: «مقام رهبری فتوا داده‌است که سلاح هسته‌ای حرام است اما اگر گربه را در گوشه‌ای گیر بیندازند، ممکن است رفتارش با وقتی که گربه آزاد است فرق کند و اگر ایران را به آن سمت هل بدهند دیگر تقصیر ایران نیست».
اظهارات علوی در یک مصاحبه تلویزیونی نشانه نادری است که نشان می‌دهد ایران علاقه‌مند به دستیابی به سلاح هسته ای و تغییر روند برنامه هسته ای است، همان چیزی که کشورهای غربی ایران را به دنبال آن متهم کردند.
در طی مذاکراتی که منجر به توافق هسته ای با قدرت‌های بزرگ شد، مقامات ایرانی بارها فتوای صادره از سوی علی خامنه ای رهبر ایران مبنی بر ممنوعیت تولید سلاح هسته ای را تکرار می‌کردند.
به همین دلیل اظهارات علوی و زمانبندی آنها، همزمان با تعامل گسترده در شبکه‌های اجتماعی، تعجب ناظران ایرانی را به همراه داشت و سوالات زیادی را ایجاد کرد. از جمله آن‌ها این است که آیا با خامنه ای عالی‌ترین مقام کشور هماهنگی داشته‌است یا خیر؟
مقامات ایرانی بارها این اتهام را رد کرده و با اشاره به فتوای صادره در اوایل سال ۲۰۰۰ توسط رهبر ایران، ممنوعیت تولید یا استفاده از سلاح هسته ای را یادآوری کردند.
به نظر می‌رسد ایالات متحده و کشورهای غربی که در سال ۲۰۱۵ توافق هسته ای را با ایران امضا کرد، با یکی از طرف‌های برجام به بن‌بست رسیده‌اند که شتاب رفع تحریم‌های ایالات متحده که اقتصاد ایران را فلج کرده را کند می‌کند.
اظهارات علوی یک هفته پس از هشدار آنتونی بلینکن وزیر امور خارجه آمریکا، دربارهٔ توانایی ایران در دستیابی به مواد سلاح هسته ای ظرف چند هفته در صورت ادامه نقض توافق هسته ای صورت گرفت. هشدار مشابهی از اسرائیل نیز صادر شده‌است.
ایران برای اولین بار، اذعان کرده‌است که یکی از اعضای نیروهای مسلح این کشور ممکن است به عنوان همدست در قتل فخری زاده که رئیس برنامه ساخت سلاح هسته ای ایران بوده‌است و اسرائیل در آوریل ۲۰۱۸ اسنادی را فاش کرد که به گفته آنها «بایگانی برنامه هسته ای است که از یک سایت در حومه تهران خارج شده» و جزئیات پروژه را شامل می‌شود.
وزیر اطلاعات ایران در مصاحبه تلویزیونی خود از عملکرد وزارت اطلاعات در ترور فخری زاده دفاع کرد.
وی، بدون ارائه جزئیات بیشتر، از دخالت «یک عضو نیروهای مسلح» در ارائه پشتیبانی لجستیکی در این ترور خبر داد.
او افزود که «وزارت اطلاعات دو ماه قبل گفته بود که دشمن در این نقاط کار جمع‌آوری انجام می‌دهد؛ و پنج روز قبلش گفته بود که دشمن برنامه ترور فخری‌زاده را در این نقطه دارد، فقط زمان معلوم نبود».
وزیر اطلاعات ایران اظهار کرد: «فخری‌زاده جزو نیروهای مسلح بود و آن فردی هم که اولین تدارکات را برای ترور انجام داد جزو نیروهای مسلح بود. ما چون نمی‌توانستیم در حوزه نیروهای مسلح کار اطلاعاتی انجام دهیم از مسئولین مربوطه نفر خواستیم بیایند بنشینند و روی قضیه کار کنیم ولی قبل از اینکه نماینده‌ای معرفی شود این اتفاق [ترور] افتاد».
وی جزئیات بیشتری در این زمینه ارائه نکرد.
محسن فخری‌زاده، رئیس سازمان پژوهش و نوآوری وزارت دفاع، روز هفتم آذر در آبسرد دماوند هدف سوءقصد قرار گرفت و کشته شد.
علی شمخانی دبیر شورای امنیت ملی ایران اعلام کرده بود که سوءقصد به محسن فخری‌زاده با سلاح خودکار و با کنترل از راه دور انجام شد و هیچ شخصی در صحنه «ترور» حضور نداشت.
علی فدوی جانشین فرماندهی کل سپاه نیز گفته بود که تیربار داخل نیسان مجهز به یک سیستم هوشمند ماهواره ای بوده که «روی شهید فخری زاده زوم کرده بود و از هوش مصنوعی بهره می‌برده‌است».



رایزنی‌های سیاسی میان مصر و ایران برای توسعه روابط دوجانبه

کنفرانس خبری میان وزیران امور خارجه مصر و ایران در قاهره («وزارت امور خارجه مصر»)
کنفرانس خبری میان وزیران امور خارجه مصر و ایران در قاهره («وزارت امور خارجه مصر»)
TT

رایزنی‌های سیاسی میان مصر و ایران برای توسعه روابط دوجانبه

کنفرانس خبری میان وزیران امور خارجه مصر و ایران در قاهره («وزارت امور خارجه مصر»)
کنفرانس خبری میان وزیران امور خارجه مصر و ایران در قاهره («وزارت امور خارجه مصر»)

مصر و ایران توافق کردند مسیر بررسی و شناسایی ظرفیت‌های روابط دوجانبه را ادامه دهند.
وزیر خارجه و مهاجرت مصر، بدر عبدالعاطی، در یک نشست خبری مشترک با همتای ایرانی‌اش، عباس عراقچی، در قاهره در روز دوشنبه اعلام کرد: «مسیر جدیدی برای مشورت‌های سیاسی بین دو کشور آغاز شده که در سطحی پایین‌تر از وزیران خارجه برگزار خواهد شد و ابعاد مختلف روابط دوجانبه را بررسی خواهد کرد.»

عباس عراقچی روز دوشنبه به قاهره سفر کرد و با رئیس‌جمهور مصر، عبدالفتاح السیسی، دیدار داشت. همچنین دو نشست، یکی دوجانبه و دیگری گسترده‌تر، با وزیر خارجه مصر، بدر عبدالعاطی برگزار کرد. این دیدارها به‌عنوان نشانه‌ای از حرکت روابط دو کشور به‌سوی گام‌های نزدیک‌تر تلقی شد.

بر اساس بیانیه رسمی دفتر ریاست‌جمهوری مصر، السیسی و عراقچی «بر اهمیت ادامه مسیر فعلی برای بررسی چشم‌اندازهای توسعه مشترک روابط بین دو کشور تأکید کردند.»

وزیر خارجه مصر در این نشست خبری گفت که گفتگوها «بر لزوم گسترش روابط دوجانبه تمرکز داشت، با در نظر گرفتن نگرانی‌های هر دو طرف»، و تأکید کرد که «تمایل متقابل برای توسعه روابط وجود دارد.» او افزود که دیدارهای متقابل دو طرف «نشان‌دهنده تحول مثبتی در روابط دوجانبه است.»

از سوی دیگر، عباس عراقچی در این نشست خبری گفت: «این چهارمین دیدار من با رئیس‌جمهور السیسی است و بیش از ۱۰ دیدار نیز با وزیر خارجه مصر داشته‌ام. این نشان می‌دهد که کشورم چقدر به گسترش روابط با مصر اهمیت می‌دهد.»

او اضافه کرد: «اراده‌ای برای توسعه روابط و گسترش همکاری‌ها در عرصه‌های سیاسی، اقتصادی و دیگر زمینه‌ها وجود دارد.» عراقچی ادامه داد: «ما اراده‌ای داریم برای تقویت روابط و رفع موانع آن. مسیر اکنون بیش از هر زمان دیگری برای توسعه روابط باز است.»

وی همچنین به «ادامه گفت‌وگوهای سیاسی و توافق بر افزایش مبادلات تجاری و همکاری در چارچوب سازمان‌های بین‌المللی، به‌ویژه در موضوعات منطقه‌ای» اشاره کرد و گفت: «سطح اعتماد بین قاهره و تهران هیچ‌گاه تا این حد بالا نبوده است.»

ایران و مصر در سال ۱۹۷۹ روابط دیپلماتیک خود را قطع کردند و پس از ۱۱ سال، تنها در سطح کاردار روابط را از سر گرفتند. در دو سال گذشته، چندین دیدار میان وزیران دو کشور برای بررسی امکان توسعه روابط انجام شد. در مه ۲۰۲۳، دولت ایران به وزارت خارجه دستور داد تا گام‌هایی برای تقویت روابط با مصر بردارد.

افزون بر دیدارهای وزرای خارجه، دیدار میان السیسی و رئیس‌جمهور فقید ایران، ابراهیم رئیسی، در نوامبر ۲۰۲۴ در ریاض نیز از جمله نقاط عطف در این مسیر بود.

هدی رؤوف، استاد علوم سیاسی و رئیس بخش مطالعات ایران در مرکز مطالعات استراتژیک مصر، به روزنامه «الشرق الاوسط» گفت: «سفر عراقچی به قاهره با هدف تداوم گفت‌وگوها و بررسی امکان نزدیکی بیشتر میان دو کشور انجام شده، به‌ویژه در شرایطی که ایران در سال‌های اخیر تلاش‌هایی برای بهبود روابط انجام داده و مصر نیز با احتیاط به این موضوع نگاه کرده است.»

او افزود: «این سفر حاکی از تحول مثبت در روابط و نشانگر گام‌هایی عملی در جهت نزدیکی بیشتر دو کشور در آینده است، به‌ویژه در زمینه گردشگری و تجارت، و نیز همکاری در پرونده‌های منطقه‌ای، به‌ویژه جنگ غزه و امنیت دریای سرخ.»

در دیدار میان السیسی و عراقچی، تحولات شتاب‌زده منطقه بررسی شد. رئیس‌جمهور مصر بر موضع کشورش مبنی بر رد گسترش دایره درگیری تأکید کرد و هشدار داد که «تشدید بحران ممکن است به جنگی فراگیر در سطح منطقه بینجامد که پیامدهای خطرناکی برای امنیت و منابع کشورهای منطقه خواهد داشت.» او همچنین بر اهمیت مذاکرات جاری بین ایران و آمریکا تأکید کرد.

السیسی همچنین خواستار «توقف فوری درگیری‌ها در نوار غزه و ارسال کمک‌های انسانی» شد و تأکید کرد که «بازگشت وضعیت عادی در تنگه باب‌المندب و دریای سرخ ضرورتی اجتناب‌ناپذیر است.»

عبدالعاطی و عراقچی در مشورت‌های سیاسی خود، علاوه بر روابط دوجانبه، به وضعیت در غزه، سوریه، لبنان، امنیت دریایی در دریای سرخ و مذاکرات ایران و آمریکا پرداختند.

وزیر خارجه مصر بر لزوم «حفظ آزادی کشتیرانی در دریای سرخ و بازگرداندن آرامش به منطقه» تأکید کرد و گفت: «مصر بیشترین آسیب را از تنش‌های نظامی منطقه دیده است.» او همچنین از توافق اخیر یمن و آمریکا و تأثیر مثبت احتمالی آن بر امنیت دریایی و تجارت جهانی استقبال کرد.

عراقچی نیز گفت: «مذاکرات درباره یمن و دریای سرخ به‌طور جزئی بررسی شد» و تأکید کرد که «حوثی‌ها همانند حماس و حزب‌الله گروه‌هایی مستقل هستند که تصمیمات خود را مستقل از تهران می‌گیرند.» او افزود: «حملات حوثی‌ها علیه اسرائیل و در حمایت از فلسطین است.»

از نوامبر ۲۰۲۳، حوثی‌ها در حمایت از غزه، به کشتی‌ها در دریای سرخ حمله کرده‌اند. این حملات موجب اختلال در تجارت جهانی و کاهش شدید درآمدهای کانال سوئز شده است.

عبدالعاطی همچنین گزارش همتای ایرانی‌اش درباره نتایج پنج دور مذاکرات میان ایران و آمریکا بر سر برنامه هسته‌ای ایران را شنید و ابراز امیدواری کرد که این گفت‌وگوها به موفقیت برسد و «راه‌حلی مسالمت‌آمیز، جامع و پایدار برای کاهش تنش‌ها و برقراری آرامش در منطقه حاصل شود.»

او تأکید کرد که مصر مصمم است از هرگونه تنش و آشوب بیشتر در منطقه جلوگیری کند، چراکه این منطقه هم‌اکنون نیز با بحران‌های بزرگی دست‌وپنجه نرم می‌کند. عبدالعاطی گفت که قاهره کاملاً از مذاکرات برای کاهش تنش حمایت می‌کند و این مذاکرات را «فرصتی مناسب برای جلوگیری از تشدید بحران» دانست و از نقش مثبت عمان در این زمینه تمجید کرد.

او افزود: «در صورت وقوع درگیری نظامی، همه بازنده‌اند. این گزینه‌ای عاقلانه نیست. مصر همواره تأکید کرده که راه‌حل‌ها باید سیاسی باشد و نگرانی‌های همه طرف‌ها را در نظر بگیرد.»