بلینکن و همتایان اروپایی برنامه هسته‌ای ایران را بررسی می‌کنند

مدیرکل آژانس اتمی برای بحث درباره پروتکل الحاقی به تهران سفر می‌کند

بلینکن و همتایان اروپایی برنامه هسته‌ای ایران را بررسی می‌کنند
TT

بلینکن و همتایان اروپایی برنامه هسته‌ای ایران را بررسی می‌کنند

بلینکن و همتایان اروپایی برنامه هسته‌ای ایران را بررسی می‌کنند

آنتونی بلینکن وزیر امور خارجه ایالات متحده امروز با همتایان فرانسوی، بریتانیایی و آلمانی خود درباره پرونده هسته ای ایران رایزنی می کند، این در حالی است که تهران اصرار دارد با کاهش تعهدات هسته ای خود در هفته آینده، به سمت محدودکردن بازرسی های اضافی توسط آژانس بین المللی انرژی اتمی پیش برود، مسئله ای که باعث شد رافائل گروسی مدیرکل آژانس، شنبه آینده برای گفتگو در مورد آینده همکاری ها به تهران سفر کند.
طبق بیانیه روز گذشته وزارت امور خارجه فرانسه، وزیر امور خارجه ایالات متحده قرار است در جلسه مجازی با همتایان خود ژان ایو لودریان، هایکو ماس و دومینیک راب «به مسائل عمدتا ایران و امنیت منطقه ای در خاورمیانه» خواهند پرداخت.
آنتونی بلینکن همچنین در مصاحبه ای تاکید کرد که «هم اکنون مسیر دیپلماسی باز است».
وزیر خارجه آمریکا همچنین هشدار داد: «زمان تولید مواد شکافت‌پذیر برای ایران که برجام آن را به یکسال عقب رانده بود، کمتر شده است. اکنون، این زمان به سه یا چهار ماه کاهش یافته است».
به گفته وزیر امور خارجه آمریکا، کار بر روی یک توافق نامه بلند مدت و جدی تر از توافق 2015 ضروری است. 
بلینکن معتقد است که چنین توافقی باید شامل برنامه موشک های بالستیک ایران و اقدامات بی ثبات کننده تهران در منطقه باشد.
در این میان، آنگلا مرکل صدراعظم آلمان روز چهارشنبه در جریان مکالمه ای تلفنی با حسن روحانی رئیس جمهوری ایران از عدم پایبندی ایران به تعهداتش در چهارچوب برجام ابراز نگرانی کرد و گفت که زمان ارسال سیگنال های مثبت در راستای تقویت اعتماد و احتمال موفقیت دیپلماسی فرا رسیده است.
در همین راستا، آژانس بین‌المللی انرژی اتمی روز چهارشنبه ضمن اعلام اینکه مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی روز شنبه به تهران سفر می‌کند، گفت که مدیرکل آژانس با مقامات ارشد ایرانی برای بررسی اقدام برنامه ریزی شده ایران در 23 ماه جاری جهت کنار گذاشتن پروتکل بازرسی اضافی گفت‌وگو خواهد کرد. 
همزمان، آژانس بین المللی نسبت به تحت تأثیر قرار گرفتن رصد فعالیت های تأیید برنامه هسته ای ایران هشدار داد.
پیش از آن، آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در گزارشی اعلام کرده ایران قصد دارد دستگاه‌های سانتریفیوژ بیشتری در تأسیسات هسته‌ای نطنز نصب کند.
خبرگزاری رویترز با استناد به گزارشی از آژانس بین‌المللی انرژی اتمی نوشته ایران نهاد دیده‌بان هسته‌ای سازمان ملل را از قصد خود برای نصب سانتریفیوژ‌های پیشرفته IR-۲m در یک تأسیسات زیرزمینی غنی‌سازی اورانیوم در نطنز مطلع کرده است.



طرح مشترک تل‌آویو و تیم ترامپ برای سرنگونی نظام ایران

رئیس‌جمهور منتخب دونالد ترامپ در جلسه‌ای با اعضای جمهوری‌خواه مجلس نمایندگان (آسوشیتدپرس)
رئیس‌جمهور منتخب دونالد ترامپ در جلسه‌ای با اعضای جمهوری‌خواه مجلس نمایندگان (آسوشیتدپرس)
TT

طرح مشترک تل‌آویو و تیم ترامپ برای سرنگونی نظام ایران

رئیس‌جمهور منتخب دونالد ترامپ در جلسه‌ای با اعضای جمهوری‌خواه مجلس نمایندگان (آسوشیتدپرس)
رئیس‌جمهور منتخب دونالد ترامپ در جلسه‌ای با اعضای جمهوری‌خواه مجلس نمایندگان (آسوشیتدپرس)

در حالی که جامعه جهانی منتظر است رئیس‌جمهور منتخب آمریکا، دونالد ترامپ، در تاریخ ۲۰ ژانویه وارد کاخ سفید شود و گمانه‌زنی‌ها درباره نحوه برخورد او با مسائل جهانی زیاد است، گزارش‌هایی در تل‌آویو منتشر شده که نشان می‌دهد طی ماه‌های گذشته، چندین طرح توسط اعضای تیم ترامپ، با مشارکت مقامات اسرائیلی، آماده شده است. یکی از این طرح‌ها سرنگونی نظام ایران است.

برنامه‌های مشترک آمریکا و اسرائیل

روزنامه «یسرائیل هیوم» که به جناح راست حاکم در اسرائیل نزدیک است، گزارش داده این برنامه‌ها نشان‌دهنده منافع مشترک آمریکا و اسرائیل هستند. این روزنامه به انتصاب‌های ترامپ در تیمش اشاره کرده و آن را نشانه‌ای از این رویکرد دانسته است. طبق این گزارش، ایران متوجه این تحولات شده و عملیات «الوعد الصادق ۳» را که برای پاسخ به حمله بزرگ اسرائیل در ۲۶ اکتبر آماده شده بود، متوقف کرده است.

از سوی دیگر، روزنامه «یدیعوت آحارونوت» به نقل از منابع آمریکایی گزارش داده که بحث‌هایی در رهبری ایران درباره امکان مذاکره برای توافق هسته‌ای جدید با دولت ترامپ یا ادامه سیاست‌های تهاجمی در جریان است.

«خبرهای ناخوشایند» برای ایران

یکی از تحلیلگران عربی روزنامه «هاآرتص» نوشته است: «رئیس‌جمهور ایران، مسعود پزشکیان، این هفته صدمین روز ریاست‌جمهوری خود را جشن گرفت، اما خبرها خوب نیستند. ارزش ریال ایران طی این مدت ۲۰ درصد کاهش یافته و قیمت کالاهای اساسی، برق، آب و حمل‌ونقل بین ۲۵ تا ۷۰ درصد افزایش یافته است. همچنین بیش از ۴۴۰ نفر اعدام شده‌اند، تقریباً دو برابر دوره رئیس‌جمهور پیشین، ابراهیم رئیسی.»

وی افزود: «به زودی مشکلات بیشتری انتظار می‌رود. در بودجه سال آینده کاهش شدید در هزینه‌های رفاه و افزایش ۴۰ درصدی قیمت سوخت پیش‌بینی شده است. این امر نگرانی‌ها از وقوع اعتراضات گسترده مشابه سال ۲۰۱۹ را افزایش داده، اعتراضاتی که در آن حدود ۱۵۰۰ نفر کشته شدند. در همین حال، بودجه نیروهای امنیتی و سپاه پاسداران نسبت به سال گذشته ۲۰۰ درصد افزایش خواهد یافت.»

«شبکه‌ای ضد ایران»

در برابر «تهدید آمریکا» که با تیم ترامپ شکل گرفته، ایران در تلاش است تا یک سیستم دفاعی سیاسی، منطقه‌ای و بین‌المللی برای خود ایجاد کند. رسانه‌های اسرائیلی تأیید کرده‌اند که مذاکراتی میان ایران و دولت کنونی آمریکا، از طریق بغداد انجام شده و تیم ترامپ نیز در جریان آن قرار گرفته است. این مذاکرات شامل توافقاتی اولیه است، از جمله اینکه ایران دیگر شبه‌نظامیان شیعه وابسته به خود را در عراق علیه آمریکا تحریک نکند و به اهداف آمریکایی و اسرائیلی حمله نکند. در مقابل، عراق متعهد شده تا شورشیان کرد ایرانی را که علیه ایران فعالیت می‌کنند، خلع سلاح کند.

پیشنهاد ترامپ برای توافق

منابعی گفته‌اند ایران خواهان بازگشت به سخنان ترامپ در سال ۲۰۱۹ است؛ زمانی که او پس از خروج از توافق هسته‌ای گفت: «همه کاری که باید انجام شود این است که تماس بگیرند و با من بنشینند. ما می‌توانیم یک توافق منصفانه داشته باشیم. هدف ما فقط این است که ایران سلاح هسته‌ای نداشته باشد. ما چیز زیادی نمی‌خواهیم و حتی می‌توانیم به آنها کمک کنیم تا دوباره به شرایط عالی بازگردند.»

این اظهارات برخلاف مواضع تیم ترامپ در آن زمان بود، که شامل خواسته‌های سخت‌گیرانه‌ای از ایران بود. این خواسته‌ها توسط مایک پمپئو، وزیر خارجه وقت، مطرح شده بود، از جمله: توقف غنی‌سازی اورانیوم در هر سطح و مقدار، توقف تولید موشک‌های بالستیک، توقف حمایت از حماس، حزب‌الله و جهاد اسلامی، خروج نیروهای ایرانی و حامیانشان از سوریه، و توقف حمایت از حوثی‌ها در یمن.

نگرانی‌ها در تهران

مسئولان ایرانی در حال بررسی این موضوع هستند که آیا ترامپ همان شخصی است که از توافق هسته‌ای خارج شد یا فردی که به دنبال یک «توافق منصفانه» است؟ آیا او خواسته‌های سخت‌گیرانه پمپئو را دوباره مطرح خواهد کرد یا تنها به یک توافق هسته‌ای رضایت می‌دهد؟

برخی تحلیلگران معتقدند اینکه آمریکا به اسرائیل چراغ سبز برای حمله به تأسیسات هسته‌ای ایران نشان دهد، هنوز نیاز به اثبات دارد. اگر سیاست‌های ترامپ در دوره اول او را معیار قرار دهیم، جنگی فراگیر در خاورمیانه که آمریکا را مستقیماً درگیر کند، احتمالاً چیزی نیست که واشنگتن یا حتی تهران بخواهد.

تردیدها درباره توانایی اسرائیل

در حالی که اسرائیل موفقیت‌هایی در آسیب زدن به سامانه‌های دفاع هوایی ایران داشته، کارشناسان خارجی تردید دارند که اسرائیل بتواند بدون همکاری آمریکا تمام تأسیسات هسته‌ای زیرزمینی ایران را نابود کند. این مسائل در تماس‌های تلفنی میان نتانیاهو و ترامپ از زمان انتخابات مطرح شده و همچنین توسط ران درمر، یکی از وزرای نزدیک به نتانیاهو، در سفرش به آمریکا پیگیری شده است.