رویارویی آمریکا و ایران نشان از دشواری نجات برجام دارد

خبرگزاری بلومبرگ گزارش داد؛ اگرچه دولت رئیس‌جمهور آمریکا جو بایدن سعی دارد شاخه زیتون را به ایران نشان دهد تا تهران را برای مشارکت در مذاکرات احیای چشم‌انداز هسته‌ای مشارکت دهد، اما رهبران این کشور فوراً واکنش نشان دادند که این کار آسان نخواهد بود.
خبرگزاری بلومبرگ در گزارشی به قلم دو تن از کارشناسان ارشد خود آورده‌است، جرارد آرود سفیر پیشین فرانسه در ایالات متحده و سازمان ملل می‌گوید: «قبل از هر گفتگویی، مرحله قدرت نمایی ظاهر می‌شود و این همان چیزی است که ما از ایران می‌بینیم. هر دو طرف به دنبال راهی برای بازگشت هستند که به آنها امکان دهد تا وجهه خود را در خانه حفظ کنند».
او می‌افزاید: «چه آنها موفق شوند و چه نشوند، این پس و پیش رفتن‌ها بین دو کشور یادآوری می‌کند که تا چه اندازه روند بازیابی توافق هسته ای دشوار خواهد بود. هر نشانه ای که جو بایدن بتواند به سرعت از ایران پیرامون بازگشت به پایبندی به توافق بگیرد- که به ایالات متحده اجازه دهد تا دوباره وارد توافق شود و آنگاه توافق قوی تری را رقم بزند- دور از انتظار است».
این گزارش ادامه می‌دهد: «دولت ایران انگیزه کمی برای دادن امتیاز آن هم با توجه به محافظه کارانی که می‌خواهند در انتخابات ریاست جمهوری آتی پیروز شوند، دارد. مخالفت جمهوری خواهان و برخی از دموکرات‌ها در کنگره هم به این معنی است که بایدن نباید ضعیف به نظر برسد حتی با وجود اینکه تلاش می‌کند تا میراث به جای مانده از دوران ترامپ- سازوکار فشار حداکثری- را معکوس سازد».
طبق این گزارش، «طرف‌های اروپایی از تلاش بایدن برای بازگشت به توافق استقبال و ایران را تشویق به ادامه حضور بازرسان و تهدید نکردن گفتگوهای دیپلماتیک می‌کنند».
یک دیپلمات ارشد اروپایی نیز می‌گوید: «اکنون فرصتی واقعی برای دستیابی به موفقیت وجود دارد اما بخش زیادی از آن موفقیت به گام‌هایی بستگی دارد که ایران مایل است بردارد. ایران تا به حال هیچ نشانه مهمی ارائه نداده که می‌خواهد به پایبندی برگردد. گام فوری بعدی بر عهده اروپایی هاست تا موافقت ایالات متحده برای بازگشت به توافق را بگیرند، به این امید که محرکی باشد برای ایران و ایالات متحده تا با برنامه‌ریزی برای برداشتن گام‌های فردی بتوانند به زنده کردن توافق کمک کنند».
بنابراین گزارش، «پس و پیش رفتن‌ها واقعیت‌های نارحت کننده ای هستند. به رغم تحریم‌های ایالات متحده، ایران احساس نمی‌کند که باید خیلی زود به توافق برگردد».
جان آلترمان مدیر برنامه خاورمیانه در مرکز مطالعات بین‌المللی و راهبردی نیز می‌گوید: «چه بسا ایرانی‌ها متقاعد شوند که توافق، آخرین اهرم آنها یعنی نفوذ را هم از بین خواهد برد و این موضوع نگران کننده است؛ بنابراین من مطمئن نیستم که شما بتوانید ایرانی‌ها را در توافق دیگری ببینید و شما مطمئناً نمی‌توانید به سرعت این کار را انجام دهید».
این دو نویسنده در پایان گزارش خود تأکید می‌کنند: «دو طرف، قبل از هر چیز، باید بر سر تشکیل جلسه توافق کنند. هفته آینده اولین آزمایش تلاش مجدد برای دستیابی به مصالحه انجام می‌شود: به طوری که ایران می‌گوید از ۲۳ فوریه با متوقف کردن اجرای پروتکل به اصطلاح الحاقی، اجازه نمی‌دهد آژانس بین‌المللی انرژی اتمی هرگونه بازرسی غافلگیرانه را انجام دهد. اگر این کار انجام شود، جامعه جهانی نمی‌تواند به اندازه کافی جاه طلبی‌های هسته ای ایران را کنترل کند».