توسعه بنیادین اقتصاد ملی با ۷ حوزه آینده

برنامه سعودی برای انتقال و بومی سازی فناوری های فضایی و همکاری با موسسات بین المللی

بخش های آینده از جمله فضا و انتقال فناوری های فضایی مورد توجه دولت سعودی است (الشرق الاوسط)
بخش های آینده از جمله فضا و انتقال فناوری های فضایی مورد توجه دولت سعودی است (الشرق الاوسط)
TT

توسعه بنیادین اقتصاد ملی با ۷ حوزه آینده

بخش های آینده از جمله فضا و انتقال فناوری های فضایی مورد توجه دولت سعودی است (الشرق الاوسط)
بخش های آینده از جمله فضا و انتقال فناوری های فضایی مورد توجه دولت سعودی است (الشرق الاوسط)

طبق اطلاعات رسمی منتشر شده دولت سعودی در حال تلاش گسترده و اقدامات جدی برای تشکیل بخش فضایی یکپارچه و کامل با بهره گیری از انتقال فناوری ها و بومی کردن آنها و همکاری با موسسات بین المللی است. دولت سعودی برای توسعه بخش های آینده به ویژه در سایه تحولات پرشتاب در حوزه فناوری و اپلیکیشن ها و کاهش چالش های جهان می کوشد.

مسوولان شهر علوم و فناوری ملک عبد العزیز می گویند توسعه بنیادین اقتصاد ملی با ۷ حوزه آینده محقق خواهد شد که منجر به رونق اقتصادی و دست یابی به اهداف راهبردی سند چشم انداز ۲۰۳۰ به خصوص در حوزه فضایی و هوایی و محیط زیست و آب و کشاورزی و فناوری های دیجیتالی و تحول شهری و خدمات لجستیکی می شود.

گزارش شهر علوم و فناوری ملک عبد العزیز با اشاره به چشم انداز فناوری های آینده در سعودی افزود «دولت تلاش می کند حوزه فضایی ملی و مستحکم و پایدار پایه ریزی کند که بر پایه انتقال و بومی سازی فناوری های این حوزه از طریق همکاری با مراکز و موسسات بین المللی است. علاوه بر این، بهبود و تحول در حوزه فضایی عامل اصلی در برنامه راهبردی درج شده در سند چشم انداز ۲۰۳۰ است که هدف آن تبدیل شدن سعودی به قطب خدمات لجستیکی در جهان اعلام شده».

این گزارش توضیح می دهد «همزمان با رشد جمعیت و افزایش تغییرات آب و هوا و تاثیر ناگوار آن بر سیستم کشاورزی و آبیاری باید سعودی در راستای ایجاد منابع پایدار کشاورزی و آبی و زیست محیطی بکوشد. این اقدامات در کل به نفع اقتصاد کشور تلقی شده و به دولت کمک می کند تا عملکرد خود را در راستای تعهدات بین المللی اش دنبال کند. ارکان فرعی در راستای دست یابی به اهداف چشم انداز سعودی یعنی رسیدن به امنیت غذایی و آبی قرار داشته و در مسیر تقویت و افزایش اقدامات بهینه برای ارتقای کیفیت و افزایش مصرف محصولات بومی از طریق کمپین ها و دستورالعمل های آگاهی بخش حرکت می کنند. ارکان فرعی به بخش های اصلی برای افزایش ثبات زنجیره تامین غذایی از طریق فناوری ها و سیستم های متعدد در شرکت ها و فعال سازی همکاری و حضور در سازمان ها و معاهدات بین المللی کمک می کنند».

در این گزارش که نسخه ای از آن به دست الشرق الاوسط رسیده آمده است «شهر علوم و فناوری ملک عبد العزیز با انجام تحقیقات و پروژه های تحقیقاتی متعدد در حوزه های مقابله با آفت های کشاورزی و حیوانی و بیابان زایی و سنجش آلودگی محیط زیست و محافظت از قارچ ها فعالیت می کند. محققان شهر علوم و فناوری ملک عبد العزیز با همکاری با برنامه توسعه صنایع ملی و خدمات لجستیکی در راستای توسعه فناوری های کشاورزی عمودی و آبی و بهبود کیفیت خاک تلاش می کنند».

این گزارش خاطر نشان کرد «سعودی از جمله مصرف کنندگان عمده انرژی است و تقاضا برای مصرف سوخت به ویژه در تابستان افزایش چشمگیری پیدا می کند. دولت با رویکردهای متعددی به کاهش گازهای گلخانه ای در ارتباط با صنایع و برق پایبند است. وزارت انرژی نهاد معتمد برای هماهنگ کردن استراتژی ها و فعالیت های این بخش و کربن زدایی در سعودی است. برنامه توسعه صنایع ملی و خدمات لجستیکی بر مبنای افزایش انرژی های تجدید پذیر برای تولید برق تنظیم شده که برای تحقق آن بیش از ۳۵ پروژه در سراسر کشور به بهره برداری رسیده است. این پروژه ها با توجه به فناوری های پیشرفته در راستای کمک به کاهش هزینه های عملیاتی و افزایش تولید و جلوگیری از تاثیر احتمالی تعدیل قیمت ها و بهبودی عملیات و کاهش میانگین وقفه ها اجرا می شوند».

گزارش شهر علوم و فناوری ملک عبد العزیز یاد آور شد «سعودی در صدد پاسخگوی به تقاضای فزاینده داخلی و منطقه ای برای ایجاد صنایع ملی رقابت پذیر در داخل و جهان از طریق صادرات ملی است. هدف دیدگاه و چشم انداز ملی توسعه صنایع تجهیزات و معادن و مواد شیمیایی و صنعتی برای تامین تقاضای بومی و منطقه ای در حال رشد است. در این دیدگاه بخش معادن به عنوان سومین اهرم صنایع سعودی مطرح می شود که باید از طریق مهارت آموزی و افزایش حضور بخش خصوصی و بهینه سازی خدمات معادن تقویت گردد».

این گزارش یادآور شد «شیوع کووید ۱۹ منجر به کشف نقاط ضعف بخش درمان اغلب کشورها شد. سعودی در این راستا در صدد تقویت و افزایش کارآرایی و بازدهی نظام سلامت از طریق درمان با قیمت مناسب و خدمات عالی برای تمام اتباع و خارجی های مقیم سعودی است. توسعه و افزایش بازدهی نظام سلامت با اهداف دولت همسویی دارد. دولت برای ایجاد یک نظام سلامت کارآرا از طریق بازسازی این حوزه و برقراری یک نظام فراگیر و موثر می کوشد. همچنین دولت در صدد است الگوی جدید سلامت پیشگیری محور برقرار کند تا بتواند به مساله پیشگیری و افزایش سطح آگاهی جامعه در مورد سلامت و دسترسی به خدمات سلامت با گسترش دامنه خدمات آنلاین و راهکارهای دیجیتال توجه کند».

این گزارش در ادامه خاطر نشان کرد «اغلب بخش ها در بیست سال گذشته دستخوش تحول چشمگیر شده اند و تحول دیجیتالی مبنای این تحولات بوده است. انتظار می رود تحول در حوزه دیجیتال با استفاده از فناوری های جدید در سطح گسترده شتاب بیشتری به خود بگیرد. برنامه تحول صنایع ملی و خدمات لجستیکی با شهر علوم و فناوری ملک عبد العزیز برای توسعه فناوری های دیجیتالی و توسعه اقتصاد دیجیتال و پیشرفته و حمایت از خلاقیت و سهیم شدن در رشد اقتصادی در راستای دست یابی به یکی از اهداف سند چشم انداز ۲۰۳۰ همکاری می کند. تحول در بخش صنایع کشور در اثر بخشی بیشتر این حوزه در جامعه و ارتقای کیفیت خدمات و افزایش سهم صنایع در اقتصاد و پرورش نیروهای متخصص بومی سهیم است».



ریاض با ناسا برای پرتاب نخستین ماهواره سعودی همکاری می‌کند

ماهواره برای جمع‌آوری داده‌های دقیق درباره فعالیت خورشیدی و تأثیر آن بر میدان مغناطیسی زمین طراحی شده است تا به پژوهش‌های جهانی در زمینه فضا کمک کند (شاترستاک)
ماهواره برای جمع‌آوری داده‌های دقیق درباره فعالیت خورشیدی و تأثیر آن بر میدان مغناطیسی زمین طراحی شده است تا به پژوهش‌های جهانی در زمینه فضا کمک کند (شاترستاک)
TT

ریاض با ناسا برای پرتاب نخستین ماهواره سعودی همکاری می‌کند

ماهواره برای جمع‌آوری داده‌های دقیق درباره فعالیت خورشیدی و تأثیر آن بر میدان مغناطیسی زمین طراحی شده است تا به پژوهش‌های جهانی در زمینه فضا کمک کند (شاترستاک)
ماهواره برای جمع‌آوری داده‌های دقیق درباره فعالیت خورشیدی و تأثیر آن بر میدان مغناطیسی زمین طراحی شده است تا به پژوهش‌های جهانی در زمینه فضا کمک کند (شاترستاک)

در گامی که نشان‌دهنده صعود پادشاهی عربی سعودی به عنوان یک بازیگر تأثیرگذار در بخش جهانی فضا است، این کشور به نمایندگی از «سازمان فضایی سعودی»، توافقنامه اجرایی با سازمان فضایی آمریکا (ناسا) برای پرتاب نخستین ماهواره سعودی ویژه مطالعه اقلیم فضا امضا کرده است. این ماهواره بخشی از مأموریت تاریخی «آرتمیس ۲» خواهد بود؛ دومین پرواز سرنشین‌دار در چارچوب برنامه «آرتمیس» ناسا که از مهم‌ترین پروژه‌های فضایی جهان به شمار می‌آید.

این همکاری ادامه توافقنامه‌ای جامع است که در ژوئیه ۲۰۲۴ میان دولت‌های پادشاهی عربی سعودی و ایالات متحده آمریکا به امضا رسید و همچنین تعهد سعودی به اجرای توافقنامه بین‌المللی «آرتمیس» را نشان می‌دهد؛ توافقی که ائتلافی از کشورهای مشارکت‌کننده در اکتشاف صلح‌آمیز ماه، مریخ و سیارک‌ها را در بر می‌گیرد.

ولی‌عهد سعودی، شاهزاده محمد بن سلمان، در حال دست دادن با رئیس‌جمهور آمریکا دونالد ترامپ در جریان سفر تاریخی به پادشاهی (رویترز)

مأموریتی سعودی با دیدگاه جهانی

اهمیت این توافق تنها به بُعد نمادین آن محدود نمی‌شود، بلکه گامی عملی در تثبیت نقش پادشاهی به عنوان یک بازیگر علمی و فناورانه در عرصه فضا محسوب می‌شود. ماهواره سعودی، که یکی از ابتکارات راهبردی در قالب برنامه توسعه صنعت ملی و خدمات لجستیک (ندلب) است، با هدف جمع‌آوری داده‌های علمی دقیق درباره فعالیت‌های خورشیدی و تأثیر آن‌ها بر میدان مغناطیسی زمین طراحی شده است. این داده‌ها برای پشتیبانی از پژوهش‌های جهانی در زمینه فضا، افزایش ایمنی فضانوردان در مأموریت‌ها، و تضمین کارایی و پایداری سامانه‌های ارتباطی و ماهواره‌ای که ستون فقرات زیرساخت دیجیتال جهان هستند، حیاتی تلقی می‌شوند.

تقویت توان داخلی و نوآوری ملی

همزمان با جنبه علمی بین‌المللی، این مأموریت ابعاد ملی مهمی نیز دارد؛ از جمله کمک به بومی‌سازی فناوری‌های پیشرفته فضایی در کشور و افزایش سهم محتوای بومی در صنایع راهبردی. این مأموریت همچنین از تلاش‌ها برای پرورش سرمایه انسانی سعودی در زمینه علوم فضایی حمایت می‌کند؛ از طریق آموزش و توانمندسازی نیروهای ملی برای طراحی، اجرای و بهره‌برداری از سامانه‌های فضایی. در همین زمینه، «سازمان فضایی سعودی» تأکید دارد که این پروژه‌ها صرفاً برای تثبیت جایگاه در نقشه جهانی فضا نیست، بلکه برای تحقق اهداف چشم‌انداز ۲۰۳۰ کشور در راستای ساختن اقتصادی دانش‌محور بر پایه نوآوری، فناوری و انتقال دانش نیز طراحی شده‌اند.

 

شراکت راهبردی در لحظه‌ای نمادین

توافق‌نامه در حاشیه سفر رئیس‌جمهور آمریکا دونالد ترامپ به پادشاهی امضا شد؛ لحظه‌ای با بار راهبردی که استحکام روابط دوجانبه و عمق همکاری میان دو کشور در حوزه فناوری و نوآوری را نشان می‌دهد.

در واکنش به این رویداد، مقام‌های دو طرف تأکید کردند که این پروژه افق‌های جدیدی برای همکاری‌های پژوهشی و فناورانه می‌گشاید و نقش پادشاهی را به عنوان نیرویی بلندپرواز در حوزه فضا که بر شراکت‌های علمی پیشرفته تکیه دارد، تقویت می‌کند.

این گام همچنین در چارچوب راهبرد گسترده‌تری است که پادشاهی برای مشارکت در پروژه‌های بزرگ بین‌المللی فضایی دنبال می‌کند؛ با هدف ایفای نقشی واقعی در تولید دانش و گسترش مرزهای کشف علمی. پادشاهی از طریق «سازمان فضایی سعودی» در پی تثبیت جایگاه خود به عنوان یک قدرت نوظهور فضایی است که باور دارد اکتشاف فضا، امتداد طبیعی آرمان‌های توسعه‌ای آن است.