ایران تشدید هسته‌ای می‌کند؛ جناح‌های آن موشکی

حمله به سفارت ایالات متحده در بغداد.. واشنگتن به دنبال تقویت و طولانی‌کردن توافق هسته‌ای

ایران تشدید هسته‌ای می‌کند؛ جناح‌های آن موشکی
TT

ایران تشدید هسته‌ای می‌کند؛ جناح‌های آن موشکی

ایران تشدید هسته‌ای می‌کند؛ جناح‌های آن موشکی

یک روز بعد از توافق ایران و آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در مورد بازرسی‌ها برای مدت سه ماه، علی خامنه‌ای رهبر ایران، با اعلام افزایش ۶۰ درصدی میزان غنی‌سازی اورانیوم اوضاع را مجدداً متشنج کرد، همزمان جناح‌های مسلح عراقی وفادار به تهران نیز با پرتاب چندین راکت، سفارت آمریکا در بغداد را هدف قرار دادند.
خامنه‌ای طی اظهاراتی گفت: «حد غنی‌سازی ایران ۲۰ درصد نخواهد بود و تا هرجا که لازم و نیاز کشور باشد اقدام خواهد کرد مثلاً برای پیشران هسته‌ای یا کارهای دیگر ممکن است غنی‌سازی را به ۶۰ درصد هم برسانیم».
او گفت «اگر ایران تصمیم به دستیابی به سلاح هسته‌ای داشت، کسی نمی‌تواند مانع شود».
خامنه ای با اشاره به جلسه پارلمان ایران که نمایندگان به «توافق موقت» با آژانس انرژی هسته ای بین‌المللی در مورد اجرای توافقنامه پادمان جامع اعتراض کردند، از دولت دفاع کرد.
در مقابل، آنتونی بلینکن وزیر خارجه آمریکا روز دوشنبه در کنفرانس خلع سلاح در ژنو گفت که کشورش «در صورت عدم دستیابی مطلق ایران به سلاح هسته ای، به توافق هسته‌ای باز خواهد گشت».
وی افزود که «آمریکا به دنبال تقویت و طولانی‌تر کردن دوره توافق هسته‌ای با ایران است. همچنین باید دیگر نگرانی‌ها از جمله رفتارهای برهم زننده ثبات منطقه‌ای و برنامه موشک‌های بالستیک ایران را رفع کنیم».
از سوی دیگر، چهار فروند راکت از نوع کاتیوشا امشب به اطراف منطقه سبز در نزدیکی سفارت آمریکا در مرکز بغداد اصابت کرد.
آژیر خطر درپی این حمله راکتی در سفارت آمریکا در منطقه سبز به صدا درآمد، اما این ساختمان این سفارت آسیبی ندیده‌است.
در حالی که یکی از موشک‌ها به پشت ساختمان سرویس امنیت ملی عراق اصابت کرد، یک منبع امنیتی اعلام کرد، این راکت‌ها باعث زخمی شدن تعدادی از شهروندان شده‌است.

اتحادیه اروپا؛ خوش‌بینی محتاطانه

در این میان، جوزپ بورل مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا نسبت به توافق موقت بین تهران و آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در مورد احتمال احیای مذاکرات با هدف نجات توافق هسته ای ایران ابراز «خوش‌بینی محتاطانه» کرد.
وی پس از نشست وزرای امور خارجه اتحادیه اروپا گفت: «توافق میان ایران و آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در جریان سفر رافائل گروسی به ایران به ما فرصت و زمان مورد نیاز برای بازرسی و نظارت بر تأسیسات هسته ای و تلاش در جهت احیای برجام را می‌دهد».
بورل امیدوار است «خبرهای جدیدی در خصوص تلاش‌های اتحادیه اروپا برای احیای دیپلماسی هسته‌ای با مشارکت آمریکا و ایران اعلام شود».
خبرگزاری فرانسه به نقل از بورل گفت: «من با احتیاط، خوش بین هستم، اما در این مرحله قادر به تضمین نتیجه نیستم». او جزئیات بیشتری در مورد محتوای گفتگوها ارائه نکرده‌است.

وزیر خارجه فرانسه: برنامه هسته‌ای ایران نگران‌کننده است

در همین راستا، ژان ایو لودریان وزیر خارجه فرانسه روز دوشنبه، گفت که اوضاع در مورد برنامه هسته‌ای ایران نگران کننده است.
به گزارش رویترز به نقل از وزارت خارجه فرانسه، لودریان این اظهارات را در سخنانی در جمع وزیران خارجه اتحادیه اروپا در بروکسل مطرح کرده‌است.
تلویزیون دولتی ایران دوشنبه گزارش داد علی خامنه ای رهبر ایران اظهار داشت که کشور وی ممکن است در صورت نیاز، اورانیوم را تا خلوص ۶۰ درصد غنی سازی کند.
او همچنین گفته‌است که هرگز در برابر فشارهای آمریکا بر سر فعالیت هسته ای خود تسلیم نخواهد شد.

برلین خواستار همکاری کامل ایران با آژانس شد

از سوی دیگر، هایکو ماس وزیر خارجه آلمان بار دیگر از ایران خواست تا به تعهدات برجامی خود بازگردد، شفافیت کامل داشته باشد و همچنین همکاری کامل از سوی این کشور با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی کند.
ماس در سخنرانی اش در کنفرانس ژنو خواستار نجات توافق هسته ای ۲۰۱۵ شد و گفت این مسئله به نفع تهران است.
او در اشاره تلویحی به سفر گروسی به تهران گفت: ما خواستار پایبندی کامل تهران، شفافیت کامل و همکاری کامل با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی هستیم.
به گزارش رویترز، ماس گفت: «دولت رئیس‌جمهور آمریکا تصمیم برای بازگشت به برجام را منوط به اجرای تعهدات ایران دانسته‌اند، اکنون به نفع ایران است که رویه اش را پیش از این که توافق به طرزی جبران ناپذیر آسیب ببیند، تغییر دهد».

مسکو نتایج سفر گروسی به ایران استقبال کرد

از سوی دیگر، ماریا زاخارووا سخنگوی وزارت امور خارجه روسیه از توافق ایران و آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در مورد تداوم فعالیت‌های ضروری بازرسان آژانس در ایران استقبال کرد.
زاخارووا در این خصوص اظهار کرد که «ایران و آژانس به ایجاد شرایط برای آغاز گفت‌وگوهای بنیادی در خصوص بازگشت واشینگتن به توافق هسته‌ای کمک کرده‌اند».



مسکو و تهران: بزرگ‌تر از شراکت، کوچک‌تر از ائتلاف

 رئیسان روسیه و ایران، ولادیمیر پوتین و مسعود پزشکیان، در مراسم امضای توافقنامه در مسکو، ۱۷ ژانویه ۲۰۲۵ ( رویترز)
رئیسان روسیه و ایران، ولادیمیر پوتین و مسعود پزشکیان، در مراسم امضای توافقنامه در مسکو، ۱۷ ژانویه ۲۰۲۵ ( رویترز)
TT

مسکو و تهران: بزرگ‌تر از شراکت، کوچک‌تر از ائتلاف

 رئیسان روسیه و ایران، ولادیمیر پوتین و مسعود پزشکیان، در مراسم امضای توافقنامه در مسکو، ۱۷ ژانویه ۲۰۲۵ ( رویترز)
رئیسان روسیه و ایران، ولادیمیر پوتین و مسعود پزشکیان، در مراسم امضای توافقنامه در مسکو، ۱۷ ژانویه ۲۰۲۵ ( رویترز)

با امضای توافقنامه «شراکت استراتژیک جامع» بین روسیه و ایران، روابط دو کشور وارد مرحله‌ای جدید شده است که در آن منافع طرفین به شکلی بی‌سابقه به هم نزدیک می‌شوند. با این حال، در مسکو تردیدهایی درباره تمایل تهران به بازگشایی به سوی غرب وجود دارد.

این توافقنامه پایه‌ای قانونی برای گسترش همکاری‌های وسیع بین دو کشور فراهم می‌کند و جایگزین توافقنامه همکاری سال ۲۰۰۱ می‌شود که پیش‌تر زمینه‌های محدودی برای همکاری ایجاد کرده بود.

در طول ۲۵ سال گذشته، روابط مسکو و تهران به شدت توسعه یافته و تحولات بزرگی در منطقه رخ داده است که دو کشور را وادار به بازنگری در اساس همکاری‌های خود کرده است. با این حال، مسیر رسیدن به این توافقنامه هموار نبوده و موانع زیادی بر سر راه آن وجود داشته است.

رئیسان روسیه و ایران، پوتین و پزشکیان، پس از مذاکرات در مسکو، برای حضور در مراسم امضا آماده می‌شوند (عکس: آسوشیتدپرس)

موضع روسیه در قبال تحولات جنگ قره‌باغ و سوریه، که به منافع منطقه‌ای ایران آسیب زد، باعث ایجاد تردیدهایی در تهران درباره قابل اعتماد بودن مسکو به عنوان یک شریک استراتژیک شده است. از سوی دیگر، مسکو نیز همواره با نگرانی به تلاش‌های ایران برای بازگشایی کانال‌های ارتباطی با غرب نگاه کرده است.

انتخاب زمان امضای این توافقنامه جلب توجه می‌کند. این توافقنامه پس از چندین تأخیر و درست سه روز قبل از تحلیف رئیس‌جمهور جدید آمریکا، دونالد ترامپ، امضا شد. برخی تحلیل‌گران معتقدند که مسکو و تهران پس از تحولات سوریه و اوکراین، تصمیم گرفتند تا با تقویت مواضع خود، آماده مذاکرات آینده شوند.
این توافقنامه در ۴۷ بند، حوزه‌های مختلف همکاری از جمله تجارت، انرژی، آموزش و گردشگری را پوشش می‌دهد. بخش قابل توجهی از آن به همکاری در زمینه انرژی هسته‌ای صلح‌آمیز اختصاص دارد، حوزه‌ای که ایران به زودی چالش‌های دیپلماتیک جدی در آن پیش رو خواهد داشت.

رئیسان روسیه و ایران، پوتین و پزشکیان، در مراسم امضای توافقنامه در کرملین، مسکو، ۱۷ ژانویه ۲۰۲۵ (آسوشیتدپرس)

همکاری نظامی

توافقنامه بر همکاری‌های نظامی و امنیتی تأکید کرده است، اما از تبدیل این شراکت به یک اتحاد نظامی کامل جلوگیری می‌کند. این همکاری شامل تبادل هیئت‌های نظامی، آموزش پرسنل، انجام تمرینات مشترک و مشارکت در کنفرانس‌های بین‌المللی می‌شود.
دو کشور بر تقویت همکاری در مبارزه با تروریسم، تبادل اطلاعات امنیتی و هماهنگی بین وزارتخانه‌های داخلی تأکید کرده‌اند. همچنین، همکاری در زمینه‌های حقوقی، کنترل تسلیحات و خلع سلاح نیز در توافقنامه گنجانده شده است.
توافقنامه به توسعه روابط تجاری و اقتصادی، بهبود شبکه‌های حمل‌ونقل و تدارکات، و افزایش مبادلات تجاری بین دو کشور اشاره کرده است. همچنین، استفاده از ارزهای ملی در مبادلات و مقابله با تحریم‌های یکجانبه غرب نیز مورد تأکید قرار گرفته است.
این توافقنامه تمامی جنبه‌های همکاری سیاسی، اقتصادی، امنیتی، نظامی و فرهنگی را پوشش می‌دهد. با این حال، نکته جالب توجه این است که در بند پایانی توافقنامه آمده است: «در صورت بروز اختلاف در تفسیر مفاد این توافقنامه، نسخه انگلیسی سند مرجع خواهد بود.»