اسرائیل به دنبال جداسازی برنامه هسته‌ای از رفتارهای منطقه‌ای ایران

اسرائیل به دنبال جداسازی برنامه هسته‌ای از رفتارهای منطقه‌ای ایران
TT

اسرائیل به دنبال جداسازی برنامه هسته‌ای از رفتارهای منطقه‌ای ایران

اسرائیل به دنبال جداسازی برنامه هسته‌ای از رفتارهای منطقه‌ای ایران

مئیر بن شبات مشاور امنیت ملی اسرائیل در تماسی با جیک سالیوان همتای آمریکایی خود گفته‌است که از نظر اسرائیل در مذاکرات آینده، باید به برنامه هسته‌ای و رفتارهای برهم زننده ثبات منطقه‌ای ایران به صورت جداگانه رسیدگی شود.
در حالی که بسیاری از منتقدان توافق هسته ای ایران در سال ۲۰۱۵ معتقدند که این توافق هیچ کاری برای مهار حملات ایران در منطقه انجام نداده‌است، اسرائیل نگران است که پیوند این دو موضوع به انگیزه مذاکره کنندگان آمریکایی و اروپایی برای چشم پوشی از محدودیت‌های برنامه هسته ای ایران منجر شود.
به گزارش سایت آمریکایی آکسیوس، بن‌شبات گفته موضع اسرائیل این است که برنامه هسته‌ای ایران یک تهدید موجودیتی است و باید به آن در وهله اول رسیدگی شود در حالی که تهدید منطقه‌ای ایران اهمیت کمتری دارد و باید در کانال دیگری به آن رسیدگی کرد.
مشاور امنیت ملی اسرائیل افزود اگر ایران مسلح به هسته ای شود، به هیچ‌یک از تعهدات منطقه ای احترام نمی‌گذارد.
وی توضیح داد که در ماه گذشته تماس‌های زیادی در مورد ایران بین دولت بایدن و دولت اسرائیل برقرار شده‌است.
مقامات اسرائیلی گفتند که آنها به‌طور کلی از آنچه آنها رویکرد سازنده دولت بایدن و تمایل آن برای گوش دادن به نگرانی‌های اسرائیل توصیف می‌کنند، راضی هستند.
آنها همچنین تأکید کردند که تونی بلینکن وزیر امور خارجه آمریکا، سه بار با گابی اشکنازی وزیر خارجه اسرائیل صحبت کرده‌است.
بلینکن همچنین در مورد ایران با یوسی کوهن مدیر آژانس اطلاعاتی موساد گفتگو کرد.
دولت بایدن می‌گوید در صورت بازگشت ایران به توافق هسته ای و عقب‌نشینی از اقدامات هسته ای اخیر خود، او هم با لغو تحریم‌ها به توافق هسته ای ۲۰۱۵ باز خواهد گشت.
اما نکته اصلی توالی این مراحل است. هفته گذشته، ایالات متحده پیشنهاد کرد که مذاکرات مستقیم را برای کار در مورد این مسائل آغاز کند، اما ایران به‌طور رسمی پاسخ نداده‌است.
به نظر می‌رسد برخی در دولت بایدن می‌خواهند به یک توافق گسترده‌تر و طولانی مدت بپردازند، به شرطی که این شامل رفتار منطقه ای ایران و برنامه موشکی آن باشد، در حالی که هدف اعلام شده بایدن احیای توافق سال ۲۰۱۵ و استفاده از آن به عنوان بستری برای مذاکرات بیشتر است.



مسکو و تهران: بزرگ‌تر از شراکت، کوچک‌تر از ائتلاف

 رئیسان روسیه و ایران، ولادیمیر پوتین و مسعود پزشکیان، در مراسم امضای توافقنامه در مسکو، ۱۷ ژانویه ۲۰۲۵ ( رویترز)
رئیسان روسیه و ایران، ولادیمیر پوتین و مسعود پزشکیان، در مراسم امضای توافقنامه در مسکو، ۱۷ ژانویه ۲۰۲۵ ( رویترز)
TT

مسکو و تهران: بزرگ‌تر از شراکت، کوچک‌تر از ائتلاف

 رئیسان روسیه و ایران، ولادیمیر پوتین و مسعود پزشکیان، در مراسم امضای توافقنامه در مسکو، ۱۷ ژانویه ۲۰۲۵ ( رویترز)
رئیسان روسیه و ایران، ولادیمیر پوتین و مسعود پزشکیان، در مراسم امضای توافقنامه در مسکو، ۱۷ ژانویه ۲۰۲۵ ( رویترز)

با امضای توافقنامه «شراکت استراتژیک جامع» بین روسیه و ایران، روابط دو کشور وارد مرحله‌ای جدید شده است که در آن منافع طرفین به شکلی بی‌سابقه به هم نزدیک می‌شوند. با این حال، در مسکو تردیدهایی درباره تمایل تهران به بازگشایی به سوی غرب وجود دارد.

این توافقنامه پایه‌ای قانونی برای گسترش همکاری‌های وسیع بین دو کشور فراهم می‌کند و جایگزین توافقنامه همکاری سال ۲۰۰۱ می‌شود که پیش‌تر زمینه‌های محدودی برای همکاری ایجاد کرده بود.

در طول ۲۵ سال گذشته، روابط مسکو و تهران به شدت توسعه یافته و تحولات بزرگی در منطقه رخ داده است که دو کشور را وادار به بازنگری در اساس همکاری‌های خود کرده است. با این حال، مسیر رسیدن به این توافقنامه هموار نبوده و موانع زیادی بر سر راه آن وجود داشته است.

رئیسان روسیه و ایران، پوتین و پزشکیان، پس از مذاکرات در مسکو، برای حضور در مراسم امضا آماده می‌شوند (عکس: آسوشیتدپرس)

موضع روسیه در قبال تحولات جنگ قره‌باغ و سوریه، که به منافع منطقه‌ای ایران آسیب زد، باعث ایجاد تردیدهایی در تهران درباره قابل اعتماد بودن مسکو به عنوان یک شریک استراتژیک شده است. از سوی دیگر، مسکو نیز همواره با نگرانی به تلاش‌های ایران برای بازگشایی کانال‌های ارتباطی با غرب نگاه کرده است.

انتخاب زمان امضای این توافقنامه جلب توجه می‌کند. این توافقنامه پس از چندین تأخیر و درست سه روز قبل از تحلیف رئیس‌جمهور جدید آمریکا، دونالد ترامپ، امضا شد. برخی تحلیل‌گران معتقدند که مسکو و تهران پس از تحولات سوریه و اوکراین، تصمیم گرفتند تا با تقویت مواضع خود، آماده مذاکرات آینده شوند.
این توافقنامه در ۴۷ بند، حوزه‌های مختلف همکاری از جمله تجارت، انرژی، آموزش و گردشگری را پوشش می‌دهد. بخش قابل توجهی از آن به همکاری در زمینه انرژی هسته‌ای صلح‌آمیز اختصاص دارد، حوزه‌ای که ایران به زودی چالش‌های دیپلماتیک جدی در آن پیش رو خواهد داشت.

رئیسان روسیه و ایران، پوتین و پزشکیان، در مراسم امضای توافقنامه در کرملین، مسکو، ۱۷ ژانویه ۲۰۲۵ (آسوشیتدپرس)

همکاری نظامی

توافقنامه بر همکاری‌های نظامی و امنیتی تأکید کرده است، اما از تبدیل این شراکت به یک اتحاد نظامی کامل جلوگیری می‌کند. این همکاری شامل تبادل هیئت‌های نظامی، آموزش پرسنل، انجام تمرینات مشترک و مشارکت در کنفرانس‌های بین‌المللی می‌شود.
دو کشور بر تقویت همکاری در مبارزه با تروریسم، تبادل اطلاعات امنیتی و هماهنگی بین وزارتخانه‌های داخلی تأکید کرده‌اند. همچنین، همکاری در زمینه‌های حقوقی، کنترل تسلیحات و خلع سلاح نیز در توافقنامه گنجانده شده است.
توافقنامه به توسعه روابط تجاری و اقتصادی، بهبود شبکه‌های حمل‌ونقل و تدارکات، و افزایش مبادلات تجاری بین دو کشور اشاره کرده است. همچنین، استفاده از ارزهای ملی در مبادلات و مقابله با تحریم‌های یکجانبه غرب نیز مورد تأکید قرار گرفته است.
این توافقنامه تمامی جنبه‌های همکاری سیاسی، اقتصادی، امنیتی، نظامی و فرهنگی را پوشش می‌دهد. با این حال، نکته جالب توجه این است که در بند پایانی توافقنامه آمده است: «در صورت بروز اختلاف در تفسیر مفاد این توافقنامه، نسخه انگلیسی سند مرجع خواهد بود.»