افت ۱۷ درصدی ارزش پول ترکیه در برابر دلار پس از برکناری رئیس بانک مرکزی

مردم برای خرید و فروش ارز بیرون یکی از صرافی های آنکارا ایستاده اند (فرانس پرس)
مردم برای خرید و فروش ارز بیرون یکی از صرافی های آنکارا ایستاده اند (فرانس پرس)
TT

افت ۱۷ درصدی ارزش پول ترکیه در برابر دلار پس از برکناری رئیس بانک مرکزی

مردم برای خرید و فروش ارز بیرون یکی از صرافی های آنکارا ایستاده اند (فرانس پرس)
مردم برای خرید و فروش ارز بیرون یکی از صرافی های آنکارا ایستاده اند (فرانس پرس)

به دنبال برکناری رئیس بانک مرکزی ترکیه از سوی پرزیدنت رجب طیب اردوغان ارزش واحد پول این کشور دوشنبه (۲۲ مارس) بیش از ۱۷ درصد افت کرد.

در حالیکه دلار در معاملات پایان هفته گذشته ۷.۲۲ لیر معامله شد صبح دوشنبه به ۸.۴۷ لیر رسید.

ترکیه روز شنبه (۲۰ مارس) پس از برکناری ناجی اقبال رئیس بانک مرکزی و تعیین نماینده پیشین وابسته به حزب حاکم به سمت رئیس بانک مرکزی در آستانه دور جدیدی از آشفتگی اقتصادی بود. اردوغان شامگاه جمعه صاحاپ کاوچی اوغلو را به عنوان رئیس بانک مرکزی تعیین کرد.

این اقدام یک روز پس از آن صورت گرفت که بانک مرکزی ترکیه برای مهار تورم نرخ بهره را به ۱۹ درصد افزایش داد.

کاوچی اوغلو در چندین مقاله و نوشته در یک روزنامه دولتی به شدت از اقبال به خاطر افزایش نرخ بهره انتقاد کرد.

تحلیلگران می گویند رئیس جدید بانک مرکزی با دیدگاه اردوغان درباره تورم زا بودن افزایش نرخ بهره بانکی هم نظر است.

پافشاری اردوغان بر عدم افزایش نرخ بهره بانکی یکی از عناصر ثابت در سیاست ترکیه است. او در مناسبتی گفت «نرخ بهره مادر تمام شیاطین است». اردوغان در ماه ژانویه مجددا تاکید کرد با افزایش نرخ بهره «مخالف» است.

کاوچی اوغلو رئیس جدید بانک مرکزی در مقاله ای که فوریه منتشر شد گفت افزایش نرخ بهره «به طور غیر مستقیم» به افزایش تورم منجر می شود.

کاوچی اوغلو چهارمین رئیس بانک مرکزی از ماه ژوئیه ۲۰۱۹ به این سو است. مسئولیت کنونی کاوچی اوغلو تلاش برای رسیدن به هدف اردوغان برای کاهش نرخ سالانه بهره به ۵ درصد تا انتخابات ترکیه در ۲۰۲۳ است.

لطفی الوان وزیر دارایی و خزانه داری ترکیه دوشنبه (۲۲ مارس) اظهار کرد «ساز و کار بازار آزاد و سیستم صرافی آزاد در ترکیه تغییر نخواهد کرد».

الوان در بیانیه ای افزود «ثبات قیمت اولویت دولت است. دولت از بانک ها برای مهار تورم حمایت می کند».



اقتصاد بدون نفت سعودی خوش درخشید؛ سهم ۵۴٪ فعالیت های متنوع از تولید ناخالص داخلی


پرسنل زن در یکی از کارخانه های سعودی (الشرق الاوسط)
پرسنل زن در یکی از کارخانه های سعودی (الشرق الاوسط)
TT

اقتصاد بدون نفت سعودی خوش درخشید؛ سهم ۵۴٪ فعالیت های متنوع از تولید ناخالص داخلی


پرسنل زن در یکی از کارخانه های سعودی (الشرق الاوسط)
پرسنل زن در یکی از کارخانه های سعودی (الشرق الاوسط)

فعالیت های غیر نفتی سعودی نقش کلیدی در اقتصاد این کشور در راستای تنوع منابع درآمد و کاهش وابستگی به نفت دارد. در این میان اقدامات دولت مثل وضع قوانین و ضوابط برای فعالیت های غیر نفتی به رونق گرفتن بخش غیر نفتی کمک کرده و سهم بخش غیر نفتی از تولید ناخالص داخلی در سال گذشته بیش از ۵۴ درصد بوده است.
دولت سعودی که درهای این کشور را به روی دنیا باز کرد قوانین و مقررات دیجیتالی متنوعی برای تامین نیازمندی های سرمایه گذاران وضع نمود و وضع سرمایه گذاری در کشور را جذاب کرد. هدف اصلی دست یابی به اهداف اصلی یعنی قطع وابستگی کشور به درآمدهای نفتی است.
کارشناسان اقتصادی تاکید می کنند که اصلاحات اقتصادی اخیر بستر خوبی برای بخش خصوصی و داخلی و بین المللی ایجاد کرده است.

برنامه های نوید بخش

دکتر محمد مکنی استاد مدیریت مالی و سرمایه گذاری دانشگاه اسلامی امام محمد بن سعود در گفتگو با «الشرق الاوسط» به بخش غیر نفتی پررونق که مورد توجه دولت است اشاره می کند و گفت «حجم سرمایه گذاری و پیشرفت در بخش هایی مثل گردشگری و سرگرمی و ورزش پرشتاب و کلان است. استراتژی ملی صنایع در حال متحول کردن ۱۳ بخش مثل خودرو و ماشین آلات برقی و تجهیزات نظامی است که در افزایش رشد ناخالص غیر نفتی سهیم هستند».
سازمان آمار سعودی در گزارش تازه خود گفت تولید ناخالص داخلی غیر نفتی در سه ماه اول سال جاری رشد بیش از ۴ درصدی داشته و پیش بینی می شود که این رشد همچنان افزایش پیدا کند. نرخ بومی سازی در بخش هایی مثل صنایع نظامی به حدود ده درصد و دارو سازی به حدود ۴۰ درصد رسیده و صادرات غیر نفتی افزایش قابل ملاحظه دارد.
مکنی خاطر نشان کرد که چالش های ژئوپلیتیکی در پرتو جنگ تجاری آمریکا و چین شاید باعث کاهش فعالیت های غیر نفتی به خصوص در بخش صنعتی شود. شاخص مدیران خرید بانک ریاض در ماه مه ۵۵.۸ واحد افزایش یافته و این بیانگر بهبود چشمگیر کسب و کارهاست.
مکنی توضیح داد که تصور می شود همه زیر شاخه ها مثل سفارشات و صادرات جدید نیز بهبود پیدا کردند.

زیر ساختارها

از سوی دیگر فدوی البواردی پژوهشگر اقتصادی و مشاور فنی به «الشرق الاوسط» گفت «سرمایه گذاری داخلی در زیرساختارها نقش کلیدی در توسعه بخش های غیر نفتی دارد که شامل توسعه شهرهای صنعتی و مناطق لجستیکی و زیرساختارهای دیجیتالی برای جذب سرمایه گذاری می شود. این سرمایه گذاری ها در افزایش تنوع سازی در بخش هایی مثل گردشگری و تکنولوژی و انرژی های تجدید پذیر و خدمات سلامت و آموزشی سهیم هستند که در نهایت درآمدهای غیر نفتی را افزایش می دهند».
افزون بر این، دولت سعودی با بهبود فضای کسب و کارها و ایجاد تسهیلات برای سرمایه گذاران و تقویت ابتکارعمل های کارآفرینی دست به توسعه بخش غیر نفتی خصوصی می زند.
فدوی البواردی اضافه کرد تحول دیجیتالی و فناوری از جمله ابزارهای مهم در راستای بهبود کارآرایی و افزایش نوآوری هستند. دولت مقررات و سیاست های تشویقی نیز وضع کرده و قوانین و ضوابط مشوق بیشتری مثل قانون شرکت های تجاری و سیستم های حمایت از سرمایه گذاران برای تشویق فعالیت های غیر نفتی صادر خواهند شد.

ابتکار و کارآفرینی

فدوی البواردی بر لزوم ساده کردن اقدامات و ارایه مشوق های مالیاتی و اهمیت افزایش همکاری بین بخش های دولتی و خصوصی برای تامین مالی پروژه های زیرساختی و توسعه صنعتی و دست یابی به یکپارچگی در اجرای ابتکار عمل ها تاکید کرد.
افزایش سرمایه گذاری در بخش های آموزشی و مهارت آموزی برای توسعه مهارت های نیروی های انسانی سعودی نیز همگام با رونق بخش غیر نفتی دنبال می شود. تشویق ابتکار و کارآفرینی با برنامه حمایت استارت آپ ها و تامین مالی و هدایت فنی در کانون تلاش دولت سعودی هستند.
فدوی البواردی پیش بینی می کند که تلاش های تنوع سازی همچنان باعث نتایج قابل ملاحظه می شود. افزایش سهم بخش غیر نفتی از تولید ناخالص داخلی به خصوص بخش های گردشگری و سرگرمی و تکنولوژی و منابع تجدید پذیر در کنار ادامه اصلاحات و بهبود کسب و کارها از جمله برنامه های دیگر دولت سعودی است.