الکاظمی نشست سران عراق، مصر و اردن را به تعویق انداخت

در پی حادثه برخورد دو قطار در مصر

الکاظمی نشست سران عراق، مصر و اردن را به تعویق انداخت
TT

الکاظمی نشست سران عراق، مصر و اردن را به تعویق انداخت

الکاظمی نشست سران عراق، مصر و اردن را به تعویق انداخت

به منظور اعلام همبستگی با کشور مصر، مصطفی الکاظمی نخست‌وزیر عراق شامگاه جمعه اعلام کرد که نشست سران عراق، مصر و اردن (موسوم به مشرق جدید) که قرار بود روز شنبه در بغداد برگزار شود، به تاریخ دیگری موکول شد.
نخست‌وزیر عراق در پیامی در حساب کاربری خود در شبکه اجتماعی توییتر، اعلام کرد، «ما به جمهوری عربی مصر بابت حادثه دردناک برخورد دو قطار تسلیت می‌گوئیم و برای قربانیان این حادثه رحمت الهی و برای مصدومین بهبودی عاجل خواستاریم».
الکاظمی افزود: «در همبستگی با برادرانمان، ما تعویق نشست سه جانبه بغداد به آینده نزدیک را اعلام می‌کنیم. به همین منظور در هفته آینده وزرای خارجه سه کشور جلسه‌ای تشکیل خواهند داد تا زمان این نشست را مشخص کنند».
بغداد که در اوایل این ماه در سازماندهی سفر تاریخی پاپ فرانسیس رهبر واتیکان موفق عمل کرد،
برای میزبانی این اجلاس در میان چالش‌ها و اختلافات سیاسی داخلی آماده شده بود؛ اجلاسی که اولین رخنه نهادی کشورهای عربی در مقابل نفوذ ایران در عراق به حساب می‌آید، به ویژه از آنجا که الکاظمی آن را «مشرق جدید» می‌نامد.
تدابیر امنیتی برای اجلاس سران سه کشور تا حدودی شبیه مقدمات سفر پاپ بود که در آن تصاویر سه رهبر (مصطفی الکاظمی، ملک عبدالله و عبدالفتاح السیسی) در اماکن مختلف از جمله خیابان فرودگاه بین‌المللی بغداد نصب شده‌است.
به نوبه خود، اداره اوقاف اهل سنت ، قبرستان خانواده سلطنتی عراق را در محله الاعظمیه مرمت و آماده کرد، جایی که بخشی از هماهنگی‌های این اجلاس، بازدید ملک عبدالله پادشاه اردن از قبور بستگانش از خانواده سلطنتی عراق است که همگی در صبح ۱۴ ژوئیه ۱۹۵۸ در کودتای خونین عبدالکریم قاسم کشته شدند.
اجلاس به تعویق افتاده واکنش بسیاری از طرف‌های نزدیک به ایران را به همراه داشت، از جمله رژه نظامی یک جناح مسلح مجهول که خود را «ربع الله» نامید.
الکاظمی روز گذشته، در پاسخ به رژه نظامی این گروه، از اجلاس بغداد دفاع کرد.
وی در مراسم بزرگداشت خانواده‌های شهدای مطبوعات در عراق و افتتاح ساختمان جدید خانه مطبوعات با حضور «الشرق الاوسط» گفت: «هدف از این رزمایش خیابانی برهم زدن وضعیت عراق و دور کردن این کشور از نقش واقعی خود است».
وی در ادامه گفت: برخی هستند که گمان می‌کنند با سلاح، حکومت را تهدید می‌کنند، جنگ و سلاح در عراق بس است.
الکاظمی افزود: به خدا سوگند ما از کسی ترسی نداریم، بلکه فقط از وجدان خود می‌ترسیم. نظام سیاسی عراق موجب ناامیدی شده‌است.
در مورد اهمیت اجلاس سه جانبه، احسان الشمری رئیس مرکز تفکر سیاسی در عراق به «الشرق الاوسط» می‌گوید، «موضوع مهم در پی این اجلاس مربوط به تمایل عراق برای دور شدن از یک کشور وابسته در منطقه است، زیرا عراق در طول سال‌های گذشته اغلب به عنوان یک کشور وابسته و در حوزه حیاتی ایران توصیف شده‌است، بنابراین، بغداد دریافت که رفتن به سمت مشرق جدید بهترین راهی است که می‌تواند در روابط او با محیط پیرامون خود توازن ایجاد کند».
الشمری ادامه داد: «همچنین ماهیت فلسفه جدید سیاست خارجی عراق بر اساس بلوک بندی عربی کار می‌کند، در حالی که عراق در پی ایجاد یک اتحاد سه جانبه با مصر و اردن، همزمان به دنبال ایجاد روابط و تقویت آنها با کشورهای عربی است، اما او همچنین به‌طور فعال به دنبال تحکیم روابط خود با کشورهای شورای همکاری خلیج است که پادشاهی عربی سعودی در راس آنها قرار دارد».
الشمری اظهار کرد که «از جمله آنچه باید به آن اشاره شود این است که آنچه عراق امروز انجام می‌دهد پیامی به ایران است که عمق عربی فضای اتحادهای آینده است. این باعث تحریک برخی از طرف‌ها شده‌است که برای جلوگیری از آن تلاش می‌کنند، اما روشن است که دولت فعلی در حال پیشبرد این اتحاد است».



آمادگی پاکستان برای حمله‌ی «نزدیک‌الوقوع» هند

نیروهای شبه‌نظامی هند در منطقه بازار شهر سریناگر در ایالت جامو و کشمیر هند نگهبانی می‌دهند – ۲۸ آوریل ۲۰۲۵ (AFP)
نیروهای شبه‌نظامی هند در منطقه بازار شهر سریناگر در ایالت جامو و کشمیر هند نگهبانی می‌دهند – ۲۸ آوریل ۲۰۲۵ (AFP)
TT

آمادگی پاکستان برای حمله‌ی «نزدیک‌الوقوع» هند

نیروهای شبه‌نظامی هند در منطقه بازار شهر سریناگر در ایالت جامو و کشمیر هند نگهبانی می‌دهند – ۲۸ آوریل ۲۰۲۵ (AFP)
نیروهای شبه‌نظامی هند در منطقه بازار شهر سریناگر در ایالت جامو و کشمیر هند نگهبانی می‌دهند – ۲۸ آوریل ۲۰۲۵ (AFP)

پاکستان روز چهارشنبه اعلام کرد که «اخبار اطلاعاتی موثقی» دریافت کرده که نشان می‌دهد هند قصد دارد به‌زودی حمله‌ای نظامی انجام دهد. پاکستان هشدار داد که در صورت وقوع این حمله پاسخ قاطعی خواهد داد. این خبر در حالی منتشر می‌شود که نگرانی‌ها درباره‌ی تشدید تنش میان دو کشور به‌دنبال حمله‌ای که منجر به کشته شدن ۲۶ نفر در کشمیر شد، رو به افزایش است.

روابط میان این دو همسایه‌ی مجهز به سلاح هسته‌ای پس از آن رو به وخامت گذاشت که دهلی‌نو، اسلام‌آباد را مسئول حمله‌ی هفته‌ی گذشته در پاهالگام در بخش هندی کشمیر دانست؛ حمله‌ای که مرگبارترین حمله به غیرنظامیان در این منطقه در ۲۵ سال گذشته بوده است. یک منبع ارشد دولتی به خبرگزاری فرانسه گفت که نخست‌وزیر هند، نارندرا مودی، در جلسه‌ای غیرعلنی در روز سه‌شنبه «اختیارات کامل» را به ارتش برای واکنش به این حمله داده است.

دولت پاکستان هرگونه دخالت در حمله‌ی کشمیر را رد کرد. عطاءالله طارر، وزیر اطلاعات پاکستان، در بیانیه‌ای که بامداد چهارشنبه منتشر شد، گفت: «هرگونه اقدام تهاجمی با پاسخ قاطع مواجه خواهد شد.» او افزود: «پاکستان اطلاعات اطلاعاتی موثقی در اختیار دارد که نشان می‌دهد هند ظرف ۲۴ تا ۳۶ ساعت آینده با استفاده از حادثه‌ی پاهالگام، که بهانه‌ای بی‌اساس است، قصد دارد حمله‌ی نظامی انجام دهد.» با این حال، اسحاق دار، وزیر امور خارجه‌ی پاکستان، تأکید کرد که کشورش آغازگر هیچ حمله‌ای نخواهد بود.

سران چند کشور جهان نگرانی عمیق خود را ابراز کرده و از این دو همسایه که در گذشته چندین جنگ با یکدیگر داشته‌اند، خواستند که خویشتنداری نشان دهند. منطقه‌ی کشمیر با جمعیتی حدود ۱۵ میلیون نفر که اکثراً مسلمان هستند، میان پاکستان و هند تقسیم شده، ولی هر دو کشور کل این منطقه را متعلق به خود می‌دانند.

حدود ۱.۵ میلیون نفر در نزدیکی خط آتش‌بس در سمت پاکستانی مرز زندگی می‌کنند. بسیاری از ساکنان این مناطق، در حال آماده‌سازی پناهگاه‌های زیرزمینی ساده با دیوارهای گِلی تقویت‌شده با بتن هستند. محمد جوید، مردی ۴۲ ساله در روستای چاکوتی، به خبرگزاری فرانسه گفت: «در حال تمیز کردن پناهگاه هستیم تا اگر دشمن ناگهان حمله کرد، غافلگیر نشویم و بتوانیم جان بچه‌هایمان را نجات دهیم.»

تبادل آتش
ارتش هند روز چهارشنبه اعلام کرد که برای ششمین شب متوالی با نیروهای پاکستانی در امتداد خط آتش‌بس تبادل آتش داشته است. این منطقه‌ی به‌شدت نظامی‌شده دارای پایگاه‌هایی در ارتفاعات بالای کوه‌های هیمالیا بوده و مرز واقعی کشمیر محسوب می‌شود. یک منبع امنیتی پاکستانی نیز به خبرگزاری فرانسه گفت که روز سه‌شنبه دو پهپاد را که به حریم هوایی پاکستان وارد شده بودند، ساقط کرده‌اند.

تنش‌ها در هفته‌ی پس از حمله‌ی پاهالگام از جمله رد و بدل شدن اتهامات، اقدامات دیپلماتیک، اخراج اتباع کشور مقابل و بستن گذرگاه‌های مرزی به‌سرعت بالا گرفته است.

بالگرد نظامی هند بر فراز آسمان سریناگر در منطقه جامو و کشمیر هند – ۲۸ آوریل ۲۰۲۵ (AFP)

مودی هفته‌ی گذشته وعده داد که عاملان این حمله و پشتیبانان آن‌ها را تحت تعقیب قرار خواهد داد. او پنج‌شنبه گفت: «به همه‌ی جهان می‌گویم: هند هویت هر تروریست و حامی‌اش را شناسایی خواهد کرد، آن‌ها را تعقیب و مجازات خواهد کرد... حتی اگر تا دوردست‌ترین نقاط زمین بروند، تعقیب‌شان می‌کنیم.»

این اظهارات نگرانی‌ها را درباره‌ی تشدید تنش نظامی بیشتر کرده است.

وزارت امور خارجه‌ی آمریکا اعلام کرد که وزیر مارکو روبیو به‌زودی با همتایان پاکستانی و هندی خود تماس خواهد گرفت تا آن‌ها را به «عدم تشدید وضعیت» ترغیب کند.

آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل متحد، روز سه‌شنبه با شهباز شریف، نخست‌وزیر پاکستان، و سوپرامانیام جایشانکار، وزیر خارجه‌ی هند، تماس گرفت و طبق گفته‌ی سخنگوی او، آمادگی خود را برای «میانجی‌گری جهت کاهش تنش» اعلام کرد. دفتر نخست‌وزیر پاکستان بعداً اعلام کرد که شهباز شریف از گوترش خواسته «هند را به خویشتنداری ترغیب کند» و تأکید کرده که در صورت اقدام نسنجیده‌ی هند، پاکستان از «حاکمیت و تمامیت ارضی‌اش با تمام قوا دفاع خواهد کرد».

پوسترهای افراد تحت تعقیب
هند و پاکستان از زمان استقلال از حکومت بریتانیا در سال ۱۹۴۷ بر سر منطقه‌ی کشمیر با یکدیگر مناقشه دارند؛ زمانی که مرزها خانواده‌هایی را از هم جدا کرد که نسل‌ها در کنار هم زندگی می‌کردند. در بخش تحت کنترل هند، شورشیان از سال ۱۹۸۹ برای استقلال یا پیوستن به پاکستان دست به قیام زده‌اند.

گشت‌های ارتش هند در حال حرکت به سمت هاباتنار در منطقه انانتناگ در جنوب کشمیر – ۲۹ آوریل ۲۰۲۵ (AFP)

پلیس هند پوسترهایی از سه مرد منتشر کرده که به اتهام اجرای حمله‌ی کشمیر تحت تعقیب‌اند. دو نفر از آن‌ها پاکستانی و یک نفر هندی است. هند می‌گوید آن‌ها اعضای گروه «لشکر طیبه» هستند؛ گروهی که مقرش در پاکستان است و سازمان ملل آن را یک گروه تروریستی معرفی کرده است. همچنین برای اطلاعاتی که منجر به دستگیری هر یک از آن‌ها شود، پاداشی معادل دو میلیون روپیه (حدود ۲۳۵۰۰ دلار) در نظر گرفته شده و عملیات گسترده‌ای برای بازداشت افراد مشکوک به ارتباط با این گروه آغاز شده است.

در آخرین مورد از تشدید تنش‌ها در کشمیر، در حمله‌ی پولواما در سال ۲۰۱۹ در منطقه‌ی تحت کنترل هند، یک بمب‌گذار انتحاری با خودرو به کاروان نیروهای امنیتی حمله کرد که منجر به کشته شدن ۴۰ نفر و زخمی شدن ۳۵ تن شد. کمتر از دو هفته بعد، جنگنده‌های هندی حملاتی هوایی به خاک پاکستان انجام دادند.