واشنگتن: «تلاش‌های دیپلماتیک» برای آزادی «گروگان‌ها» در ایران ادامه دارد

سخنگوی وزارت امور خارجه تأکید کرد که دولت بایدن تحریم‌های تهران را فعلاً لغو نمی‌کند



ند پرایس سخنگوی وزارت خارجه آمریکا در نشست خبری روزانه خود
ند پرایس سخنگوی وزارت خارجه آمریکا در نشست خبری روزانه خود
TT

واشنگتن: «تلاش‌های دیپلماتیک» برای آزادی «گروگان‌ها» در ایران ادامه دارد



ند پرایس سخنگوی وزارت خارجه آمریکا در نشست خبری روزانه خود
ند پرایس سخنگوی وزارت خارجه آمریکا در نشست خبری روزانه خود

ایالات متحده تأکید کرد که به تلاش‌های دیپلماتیک در بالاترین سطوح در دولت بایدن برای آزادی گروگان‌هایی که به ناحق در ایران زندانی شده‌اند، ادامه می‌دهد.
ند پرایس سخنگوی وزارت خارجه آمریکا در نشست خبری روزانه خود در روز چهارشنبه، گفت: ما از ایران می‌خواهیم که فوراً تمام شهروندان آمریکایی را آزاد کند. بازداشت‌های غیرعادلانه برای گروکشی سیاسی چه در ایران باشد، چه جای دیگر، باید فوراً متوقف شود.
پرایس در پاسخ به سؤال خبرنگار روزنامه «الشرق الاوسط»، بازگرداندن آمریکایی‌هایی را که به صورت غیر منصفانه در نقاط مختلف جهان، از جمله ایران، زندانی یا مفقود هستند مهم‌ترین اولویت واشینگتن خواند و گفت رویه ایران در زندانی کردن اتباع خارجی غیرقابل قبول است.
وی توضیح داد: «ما اولویت بالاتری نسبت به بازگشت ایمن آمریکایی‌هایی که به ناحق در سراسر جهان بازداشت شده‌اند، از جمله آمریکایی‌هایی که به ناحق در ایران بازداشت و مفقود شده‌اند، نداریم. ما در ادامه به ایرانی‌ها توضیح خواهیم داد که این عمل غیرقابل قبول است، و البته آنتونی بلینکن وزیر خارجه پیامی بسیار قدرتمند در مورد دولت‌ها، گروگان‌گیری و استفاده از افراد به عنوان ابزار سیاسی صادر کرد و آنها را محکوم کرد. رهبران ایران برداشت غلطی از مواضع ما در مورد این موضوع ندارند، که از اهمیت بالایی برای ما برخوردار است، ما به دنبال توافق هسته ای هستیم که محدودیت‌های قابل تأیید و دائمی برای برنامه هسته ای ایران فراهم کند، ما به عنوان بخشی از تلاش‌های خود برای تأمین امنیت بازگشت آمریکایی‌های بازداشت شده در داخل ایران ادامه خواهیم داد».
ند پرایس افزود: تا زمانی که تحریم‌ها به عنوان بخشی از روند دیپلماتیک برداشته نشوند، ما به هرگونه تلاش برای فرار از تحریم خواهیم پرداخت.
وی در اشاره به نزدیکی روابط ایران و چین اظهار کرد: در حال حاضر ما در مورد هرگونه بحث خاص در زمینه توافق دوجانبه ایران و چین اظهار نظر نمی‌کنیم.
سخنگوی وزارت خارجه آمریکا گفت: همان‌طور که می‌دانید رابطه ما با چین رقابتی است اما در برخی موارد، همسویی تاکتیکی نسبتاً باریکی داریم. چین در تلاش برای محدود کردن برنامه هسته‌ای ایران همکاری داشته و یک عضو اصلی از ۱+۵ است.
پرایس افزود: پکن هیچ علاقه ای به دیدن ساخت یک سلاح هسته‌ای در ایران و تأمین مالی برای بی‌ثباتی منطقه‌ای ندارد. ما با تمام طرف‌ها تعامل داریم و شامل چین هم در مورد آینده برجام می‌شود.
وی اضافه کرد: ما آماده گفت‌وگوی معنادار با ایران برای یافتن راه بازگشت متقابل به توافق هسته‌ای و پایبندی به تعهدات آن هستیم. البته با چین و سایر کشورها هم تعامل می‌کنیم تا برای برداشتن گام در برابر گام در موضوع ایران یا سایر موضوعات که منافع ما را تهدید می‌کنند؛ تشویق شوند.
پرایس در ادامه افزود: با چین دربارهٔ ایران توافق داریم و پکن منفعتی در دستیابی ایران به سلاح هسته‌ای ندارد.
پرایس ادامه داد: ما صریح بوده‌ایم. ما در مورد بهترین راه برای دستیابی به این هدف با شرکای خود در ۱ + ۵ و سایر کشورها صحبت می‌کنیم. هفته گذشته بلینکن وزیر خارجه در دیدار با همتایان خود در نشست ناتو در بروکسل، جایی که موضوع ایران در صدر بود، این کار را انجام دادیم.
وی اضافه کرد: هفته گذشته نیز جلسه‌ای با کشورهای اروپایی در قالب چند جانبه داشتیم. این بحث‌ها در مورد بهترین راه برای دستیابی به انطباق با رعایت یک سری مراحل اولیه و متقابل در جریان بوده‌است. ما به دنبال گزینه‌هایی برای انجام این کار بوده‌ایم از جمله با مکالمات غیرمستقیم با شرکای اروپایی خود که در مورد جزئیات مکالمات دیپلماتیک خود توضیحی نمی‌دهیم.
سخنگوی وزارت خارجه آمریکا در پایان اظهار کرد: ما کاملاً واضح بوده‌ایم که می‌خواهیم محدودیت ایران را به‌طور دائمی و قابل تأیید ببینیم، به طوری که نتواند سلاح هسته ای تولید کند، به دست آورد یا به دنبال آن باشد.



ایران و اسرائیل: تقابل پاسخ‌ها و معادلات قدرت و بازدارندگی

تصویری که ارتش اسرائیل از یکی از جنگنده‌های خود پس از حملات هوایی به ایران در روز شنبه منتشر کرده است (ارتش اسرائیل - خبرگزاری فرانسه)
تصویری که ارتش اسرائیل از یکی از جنگنده‌های خود پس از حملات هوایی به ایران در روز شنبه منتشر کرده است (ارتش اسرائیل - خبرگزاری فرانسه)
TT

ایران و اسرائیل: تقابل پاسخ‌ها و معادلات قدرت و بازدارندگی

تصویری که ارتش اسرائیل از یکی از جنگنده‌های خود پس از حملات هوایی به ایران در روز شنبه منتشر کرده است (ارتش اسرائیل - خبرگزاری فرانسه)
تصویری که ارتش اسرائیل از یکی از جنگنده‌های خود پس از حملات هوایی به ایران در روز شنبه منتشر کرده است (ارتش اسرائیل - خبرگزاری فرانسه)

آمریکا همیشه کار درست را انجام می‌دهد، اما پس از تجربه تمامی گزینه‌های دیگر. این سخن وینستون چرچیل درباره آمریکاست که به‌خوبی به وضعیت کنونی درگیری ایران و اسرائیل از زمان انقلاب ایران در اواخر دهه ۱۹۷۰ می‌پردازد. اسرائیل و ایران از تمام راه‌های مختلف در این نبرد استفاده کرده‌اند؛ از جنگ نیابتی و عملیات اطلاعاتی تا تقابل مستقیم. همکاری ایران و اسرائیل در ماجرای ایران-کنترا در دهه ۱۹۸۰ تنها استثنا بود که به درخواست آمریکا صورت گرفت. هرچند شرایط تغییر کرده است، بازیگران همچنان همان‌ها هستند. حتی می‌توان گفت که آمریکا تا کنون، به‌جز تلاش جیمی کارتر برای آزادسازی گروگان‌های آمریکایی در تهران در سال ۱۹۸۰، به‌طور مستقیم ایران را هدف نظامی قرار نداده است. همچنین ترور قاسم سلیمانی، فرمانده نیروی قدس، که در عراق در سال ۲۰۲۰ و با توجیه ترامپ مبنی بر «تهدید قریب‌الوقوع» انجام شد، نمونه‌ای دیگر از این رویکرد است.

رهبر ایران علی خامنه‌ای در دیداری در تهران در روز یکشنبه سخنرانی می‌کند (خبرگزاری غرب آسیا - رویترز)

قدرت تصویر

امروزه، تصویر به عنصر مهمی برای نمایش پیروزی یا شکست تبدیل شده است. در عصر دیجیتال، تصویر خود پیام است، همان‌طور که فیلسوف فرانسوی، رژی دوبریه، اشاره می‌کند. تصویر امروز همپای توپ و هواپیما و جنگ سایبری حرکت می‌کند. بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر اسرائیل، ماه گذشته تصویری منتشر کرد که نشان می‌داد دستور ترور حسن نصرالله، دبیرکل حزب‌الله، را صادر می‌کند. همچنین، هفته گذشته، از مرکز فرماندهی و کنترل وزارت دفاع اسرائیل، تصاویری از نتانیاهو در حال رهبری جنگ علیه ایران منتشر شد. در مقابل، ایران هم تصویری از سرتیپ امیر علی حاجی زاده، فرمانده نیروی هوافضای سپاه پاسداران، در حال صدور دستور شلیک موشک به اسرائیل در اوایل اکتبر و طی عملیات «وعده صادق-۲» منتشر کرد. پس از آن، تصویری از آیت‌الله علی خامنه‌ای، رهبر ایران، در حال اعطای نشان به حاجی زاده منتشر شد.

هنگام اجرای عملیات «وعده صادق-۲»، تصاویر موشک‌های ایرانی که در هوا پخش می‌شد، به‌طور زنده در رسانه‌ها نمایش داده شد. این تصاویر برای داخل اسرائیل نگران‌کننده بود، زیرا به دلیل کوچک بودن مساحت اسرائیل، صدمات قابل توجهی می‌توانست وارد شود. اما در پاسخ اخیر اسرائیل، چنین تصویری از نمایش قدرت وجود نداشت، هرچند وسعت و قدرت ابزارهای استفاده‌شده از سوی اسرائیل بسیار بیشتر بود. دلیل این تفاوت چیست؟

تصویری ماهواره‌ای گرفته شده توسط شرکت «پلانت لبز» خسارات وارده به تأسیسات نظامی پارچین در جنوب شرقی تهران را در تاریخ ۲۴ اکتبر نشان می‌دهد (رویترز)

حمایت پشت پرده

همواره باید به دنبال حامیان این درگیری‌ها بود. آمریکا نقشی عملیاتی در غزه و کنترلی در لبنان ایفا می‌کند. در غزه، اسرائیل با هدایت آمریکا و تحت نظارت‌های گاه محدود و گاه شدید واشنگتن عمل می‌کند. اما در لبنان، جنگ تحت هدایت اسرائیل با آزادی عملی بیشتری از سوی آمریکا پیش می‌رود. در سطح ژئوپلیتیکی و در رابطه با ایران، آمریکا با محدودیت‌های سخت‌گیرانه‌ای مواجه است که نمی‌تواند آن‌ها را نادیده بگیرد.

معادلات قدرت و بازدارندگی

در معادلات کنونی قدرت و بازدارندگی منطقه‌ای، پس از واکنش اخیر اسرائیل به ایران، نکات زیر قابل بررسی هستند:

در زمان جنگ، بازدارندگی از بین می‌رود و برای بازسازی آن، استفاده از خشونت تنها راه است. ایران نشان داده که می‌تواند به عمق اسرائیل حمله کند و اسرائیل نیز ثابت کرده که بازوی قدرتمندش به ایران می‌رسد. اما هنوز هیچ یک موفق به تثبیت معادلات بازدارندگی جدیدی نشده‌اند که آینده نظم منطقه‌ای را تعیین کند.

با واکنش اسرائیل، دینامیک جنگ در صحنه‌های لبنان و غزه دوباره فعال شده است، زیرا پس از هر پاسخ، اجراکننده در حالت دفاعی قرار می‌گیرد و منتظر واکنش طرف مقابل می‌ماند.

بنیامین نتانیاهو در جلسه امنیتی در وزارت دفاع در تل‌آویو در جریان حمله‌ای که آخر هفته گذشته ایران را هدف قرار داد (دفتر رسانه‌ای دولت اسرائیل - خبرگزاری فرانسه)

ایران نمی‌تواند خود را ضعیف نشان دهد، زیرا ضعف به معنای دعوت از دشمن به حمله است. هنری کیسینجر گفته است که ضعف، تجاوز را جلب می‌کند؛ ازاین‌رو، ایران باید با اقدامات خود نشان دهد که قدرتمند است.

مبدأ «صبر استراتژیک» دیگر برای ایران با شرایط فعلی مطابقت ندارد، چرا که ایران در وضعیت بحرانی استراتژیک قرار دارد. اگر پاسخ دهد، مشکل ایجاد می‌شود و اگر پاسخ ندهد، ضعف نشان می‌دهد. گزارش‌ها حاکی از این است که اسرائیل در حمله اخیر خود، تمامی سامانه‌های دفاعی ایران را هدف قرار داده است که در صورت صحت، به اسرائیل امکان پرواز آزادانه در آسمان ایران را می‌دهد.

این شرایط برای اسرائیل هم صادق است. ضعف، حتی در حد تصور، برای اسرائیل مسئله‌ای مرگ و زندگی است. دیوید بن گوریون به موشه دایان گفت که اسرائیل با شکست در اولین جنگ سقوط می‌کند.

مشکل ایران در این است که هنگام پاسخ، تنها و بدون حمایت خارجی است، به‌ویژه پس از تضعیف نیروهای متحدش، مانند حزب‌الله. در مقابل، اسرائیل با حمایت کامل آمریکا واکنش نشان می‌دهد.

پایان دادن به چرخه پاسخ‌ها

پایان دادن به چرخه پاسخ‌ها و پاسخ به پاسخ، نیاز به ترتیب و شرایط خاصی دارد که همه طرف‌ها بتوانند آن را بپذیرند. به نظر می‌رسد که هنوز شرایط به این مرحله نرسیده است.