اروپا: فهرست تعهدات ایران و تحریم‌های آمریکا تدوین می‌شود

ایران: با آمریکا مذاکره مستقیم نمی‌کنیم

اروپا: فهرست تعهدات ایران و تحریم‌های آمریکا تدوین می‌شود
TT

اروپا: فهرست تعهدات ایران و تحریم‌های آمریکا تدوین می‌شود

اروپا: فهرست تعهدات ایران و تحریم‌های آمریکا تدوین می‌شود

یک مقام ارشد اروپایی گفت که مذاکرات ایران، ایالات متحده و قدرت‌های جهانی به دنبال تهیه دو فهرست برای گفت و گو در مورد امکان لغو تحریم‌های واشینگتن و پایبندی تهران به تعهدات هسته ای است.
این مقام مسئول در اتحادیه اروپا به خبرگزاری رویترز گفته‌است که همه طرف‌ها امیدوارند که در طی دو ماه به توافق برسند.
به گفته او، فهرستی از تعهدات هسته‌ای ایران و تحریم‌های آمریکا مورد مذاکره است که باید در جایی به هم برسند.
وی افزود: «ما در حال مذاکره در مورد لیست تعهدات هسته ای و لیست لغو تحریم‌ها هستیم. در هر مرحله باید این دو لیست ادغام شوند. و در پایان، به صورت موازی احتمالاً در کمتر از دو ماه می‌توانیم این کار را انجام دهیم».
او اضافه کرد: هیچ گفتگوی مستقیمی بین ایران و ایالات متحده وجود نخواهد داشت.
در این میان، انریکه مورا معاون دبیرکل سرویس اقدام خارجی اتحادیه اروپا که ریاست هجدهمین کمیسیون مشترک برجام را برعهده داشت، نشست امروز جمعه را مثبت ارزیابی کرد.
مورا هشدار داد که برای بازگشت برجام به مسیر اصلی کارهای زیادی پیش رو قرار دارد.
به گزارش خبرگزاری فرانسه، مورا در توئیتی نوشت: «ما کار اساسی پیش رو داریم تا به فرصتی کلیدی برای احیای برنامه جامع اقدام مشترک برسیم».
نشست کمیسیون مشترک برنامه جامع اقدام مشترک به صورت مجازی در سطح معاونان و مدیران کل وزیران خارجه کشورهای عضو برجام برگزار شد.
در این میان، محمد جواد ظریف وزیر امور خارجه ایران در پایان جلسه مجازی کمیسیون مشترک برجام، گفت که ضرورتی ندارد ایران و آمریکا دیداری داشته باشند.
ظریف در توئیت روز جمعه خود نوشت که در جلسه مجازی کمیسیون مشترک برجام، ایران و اتحادیه اروپایی/تروییکای اروپایی+۲، توافق کردند سه‌شنبه آینده در وین گفت‌وگو را به صورت رو در رو از سر بگیرند.
وی هدف از این برنامه را «سریعاً نهایی کردن رفع تحریم‌ها و اقدامات هسته‌ای، از طریق طراحی مسیر رفع تمام تحریم‌ها، و پس از آن توقف تدابیر جبرانی از سوی ایران» عنوان کرد.
جو بایدن رئیس‌جمهور فعلی ایالات متحده، متعهد شد که دوباره به توافق بپیوندد، مشروط بر اینکه ایران به تعهداتی که در پاسخ به خروج ترامپ رئیس‌جمهور قبلی از توافق لغو کرده‌است، احترام بگذارد. اما تهران می‌گوید واشینگتن باید تحریم‌های بین‌المللی را که ترامپ مجدداً اعمال کرده‌است، لغو کند.
 ایران همچنین از انجام هرگونه مذاکره مستقیم با طرف آمریکایی امتناع می‌ورزد.



مسکو و تهران: بزرگ‌تر از شراکت، کوچک‌تر از ائتلاف

 رئیسان روسیه و ایران، ولادیمیر پوتین و مسعود پزشکیان، در مراسم امضای توافقنامه در مسکو، ۱۷ ژانویه ۲۰۲۵ ( رویترز)
رئیسان روسیه و ایران، ولادیمیر پوتین و مسعود پزشکیان، در مراسم امضای توافقنامه در مسکو، ۱۷ ژانویه ۲۰۲۵ ( رویترز)
TT

مسکو و تهران: بزرگ‌تر از شراکت، کوچک‌تر از ائتلاف

 رئیسان روسیه و ایران، ولادیمیر پوتین و مسعود پزشکیان، در مراسم امضای توافقنامه در مسکو، ۱۷ ژانویه ۲۰۲۵ ( رویترز)
رئیسان روسیه و ایران، ولادیمیر پوتین و مسعود پزشکیان، در مراسم امضای توافقنامه در مسکو، ۱۷ ژانویه ۲۰۲۵ ( رویترز)

با امضای توافقنامه «شراکت استراتژیک جامع» بین روسیه و ایران، روابط دو کشور وارد مرحله‌ای جدید شده است که در آن منافع طرفین به شکلی بی‌سابقه به هم نزدیک می‌شوند. با این حال، در مسکو تردیدهایی درباره تمایل تهران به بازگشایی به سوی غرب وجود دارد.

این توافقنامه پایه‌ای قانونی برای گسترش همکاری‌های وسیع بین دو کشور فراهم می‌کند و جایگزین توافقنامه همکاری سال ۲۰۰۱ می‌شود که پیش‌تر زمینه‌های محدودی برای همکاری ایجاد کرده بود.

در طول ۲۵ سال گذشته، روابط مسکو و تهران به شدت توسعه یافته و تحولات بزرگی در منطقه رخ داده است که دو کشور را وادار به بازنگری در اساس همکاری‌های خود کرده است. با این حال، مسیر رسیدن به این توافقنامه هموار نبوده و موانع زیادی بر سر راه آن وجود داشته است.

رئیسان روسیه و ایران، پوتین و پزشکیان، پس از مذاکرات در مسکو، برای حضور در مراسم امضا آماده می‌شوند (عکس: آسوشیتدپرس)

موضع روسیه در قبال تحولات جنگ قره‌باغ و سوریه، که به منافع منطقه‌ای ایران آسیب زد، باعث ایجاد تردیدهایی در تهران درباره قابل اعتماد بودن مسکو به عنوان یک شریک استراتژیک شده است. از سوی دیگر، مسکو نیز همواره با نگرانی به تلاش‌های ایران برای بازگشایی کانال‌های ارتباطی با غرب نگاه کرده است.

انتخاب زمان امضای این توافقنامه جلب توجه می‌کند. این توافقنامه پس از چندین تأخیر و درست سه روز قبل از تحلیف رئیس‌جمهور جدید آمریکا، دونالد ترامپ، امضا شد. برخی تحلیل‌گران معتقدند که مسکو و تهران پس از تحولات سوریه و اوکراین، تصمیم گرفتند تا با تقویت مواضع خود، آماده مذاکرات آینده شوند.
این توافقنامه در ۴۷ بند، حوزه‌های مختلف همکاری از جمله تجارت، انرژی، آموزش و گردشگری را پوشش می‌دهد. بخش قابل توجهی از آن به همکاری در زمینه انرژی هسته‌ای صلح‌آمیز اختصاص دارد، حوزه‌ای که ایران به زودی چالش‌های دیپلماتیک جدی در آن پیش رو خواهد داشت.

رئیسان روسیه و ایران، پوتین و پزشکیان، در مراسم امضای توافقنامه در کرملین، مسکو، ۱۷ ژانویه ۲۰۲۵ (آسوشیتدپرس)

همکاری نظامی

توافقنامه بر همکاری‌های نظامی و امنیتی تأکید کرده است، اما از تبدیل این شراکت به یک اتحاد نظامی کامل جلوگیری می‌کند. این همکاری شامل تبادل هیئت‌های نظامی، آموزش پرسنل، انجام تمرینات مشترک و مشارکت در کنفرانس‌های بین‌المللی می‌شود.
دو کشور بر تقویت همکاری در مبارزه با تروریسم، تبادل اطلاعات امنیتی و هماهنگی بین وزارتخانه‌های داخلی تأکید کرده‌اند. همچنین، همکاری در زمینه‌های حقوقی، کنترل تسلیحات و خلع سلاح نیز در توافقنامه گنجانده شده است.
توافقنامه به توسعه روابط تجاری و اقتصادی، بهبود شبکه‌های حمل‌ونقل و تدارکات، و افزایش مبادلات تجاری بین دو کشور اشاره کرده است. همچنین، استفاده از ارزهای ملی در مبادلات و مقابله با تحریم‌های یکجانبه غرب نیز مورد تأکید قرار گرفته است.
این توافقنامه تمامی جنبه‌های همکاری سیاسی، اقتصادی، امنیتی، نظامی و فرهنگی را پوشش می‌دهد. با این حال، نکته جالب توجه این است که در بند پایانی توافقنامه آمده است: «در صورت بروز اختلاف در تفسیر مفاد این توافقنامه، نسخه انگلیسی سند مرجع خواهد بود.»