واکنش روزنامه‌های ایران به حادثه نطنز: راه نفوذ کماکان باز است

واکنش روزنامه‌های ایران به حادثه نطنز: راه نفوذ کماکان باز است
TT

واکنش روزنامه‌های ایران به حادثه نطنز: راه نفوذ کماکان باز است

واکنش روزنامه‌های ایران به حادثه نطنز: راه نفوذ کماکان باز است

مقارن با پانزدهمین سالگرد "روز ملی فناوری هسته‌ای" در ایران و گازدهی به ماشین‌های نسل جدید سانتریفیوژ در مجتمع غنی‌سازی نطنز و تست مکانیکی سانتریفیوژ IR-9، روز یکشنبه، اما تأسیسات نطنز برای دومین بار در طول یک سال دچار حادثه شد. روزنامه‌های چاپ روز دوشنبه در تهران به این موضوع پرداختند.

پیام‌های هشدارآمیز اسرائیل به آمریکا
روزنامه «توسعه ایرانی» نیز در مطلبی با عنوان «راه نفوذ کماکان باز است» در این باره نوشت: «به دلایل امنیتی اطلاعاتی از جزئیات حادثه ۱۲ تیرماه سال قبل منتشر نشد اما یک ماه بعد برخی مانند کریمی قدوسی و مجتبی ذوالنوری، تأکید کردند که بررسی‌ها حاکی از نفوذ و رخنه در مسائل حراستی و حفاظتی است. حتی برخی مدعی شدند که عامل نفوذی موردنظر نیز شناسایی شده اما رفته رفته آن حادثه در میان سایر اخبار کمرنگ شد و در نهایت دیگر خبری از آن نشد».
این روزنامه می‌افزاید: «این بار نیز توضیح بیشتری داده نشد و مقامات به همین مقدار مختصر اکتفا و ارائه توضیحات بیشتر را موکول به بررسی‌های بیشتر کردند. بسیاری دیگر معتقدند که احتمالاً ابعاد حادثه دیروز قابل توجه بوده که سازمان انرژی اتمی آن را رسانه‌ای کرده، وگرنه نیازی به انتشار خبر آن نبود».
به گفته این روزنامه «گرچه جنگ میان کشتی‌های دو طرف و روی آب‌ها ماه‌هاست که در جریان است، اما بسیاری معتقدند که حمله اخیر به ایران‌ساویز و به ویژه حادثه دیروز نطنز، مشخصا مربوط به مذاکرات جاری در وین و در واقع پیام‌های هشدارآمیز اسرائیل به آمریکا هستند تا مبادا در این مذاکرات امتیازی به ایران بدهد».
نویسنده این مطلب در پایان نتیجه می‌گیرد: «در کنار این اظهارات خوش‌بینانه، آنچه خطرناک و نگران‌کننده به نظر می‌رسد اما این است که ظاهراً رخنه نفوذی به قوت خود باقی است و تجربه حمله تیرماه پارسال به تأسیسات نطنز، کمکی به بستن این رخنه نکرده‌است».

شکست محدودیت مکانی غنی سازی
روزنامه "فرهیختگان" زیر نظر علی اکبر ولایتی مشاور بین‌الملل رهبر ایران نیز در مطلبی با عنوان "پاسخ قاطع میدانی و تکثیر تاسیسات زیرزمینی" نوشت: "تهران باید برای افزایش فشار به طرف‌های غربی و به خصوص با توجه به خرابکاری‌های انجام شده محدودیت مکانی غنی سازی را نیز شکسته و دست به گسترش تعداد تاسیسات غنی سازی بزند. این اقدام در سایه پیشرفت فناوری‌های ساخت سانتریفیوژ در ایران امکان پذیر است".
این روزنامه می‌پرسد: "نقش بازرسی‌های آژانس در خرابکاری‌های هدفمند نطنز چیست؟ چرا باید ایده غنی سازی در اماکنی مثل فردو استمرار پیدا کند؟ پاسخ به خرابکاری نطنز چطور باشد؟".
نویسنده این مطلب در ادامه با اذعان به می‌نویسد: "تاسیسات هسته‌ای نطنز به جز نفوذپذیری تجهیزاتی از دسترس‌پذیری هوایی نیز رنج می‌برد. این تاسیسات در مرکز ایران و در کنار رشته‌کوه‌های منشعب از زاگرس ایجاد شده‌اند تا حمله به آنها سخت باشد. چه اینکه حملات هوایی حتی با برخی سلاح‌های دورایستا به این تاسیسات نیز مشکل است. از سوی دیگر زیرزمینی کردن این تاسیسات در محیط کوهستانی باعث افزایش ضریب امنیت‌بخشی از تاسیسات شده‌است. بااین‌حال تاسیسات روزمینی نطنز درمعرض حملات به وسیله پهپادهای انتحاری هستند".
وی ادامه می‌دهد: "در امور پیمانکاری تاسیسات هسته‌ای نطنز با توجه به گستردگی اقدامات عمرانی و زیرساختی و تعداد نفرات بالا و شرکت‌های متعدد دخیل در امور کلی و جزئی آن، مساله نفوذ و آلوده‌سازی تاسیسات موضوعی دور از ذهن و درحال‌حاضر ناپیدا نیست. نفوذ مساله‌ای بدیهی در زیرساخت‌های گسترده دفاعی و فناوری یک کشور است اما این سطوح نیز قطعا دارای درجه‌های خاص خود است".
روزنامه جوان نزدیک به سپاه پاسداران نیز این حادثه را " تحفه وین برای نطنز" توصیف کرد و نوشت: "دور جدید مذاکرات هسته‌ای ایران و کشورهای عضو برجام برای آنچه احیای برجام خوانده می‌شود ادامه دارد، اما غرب و فرزند نامشروع آن رژیم صهیونیستی همزمان خط خرابکاری را در تأسیسات هسته‌ای ایران ادامه می‌دهند تا به زعم خود حین مذاکره هم دست از قدرت‌نمایی برنداشته باشند و در نهایت خروجی مذاکرات حفظ تحریم‌ها با برچسب‌های متفاوت و در عین حال بازگرداندن ایران به محدودیت‌های برجامی باشد".
این روزنامه افزود: "روند مذاکرات وین تا زمان نتیجه قطعی نمی‌تواند مانعی بر سر راه توسعه برنامه صلح آمیز هسته‌ای ایران باشد و غرب باید متوجه باشد که تداوم تحریم‌های ایران روند این توسعه را حتی تسریع خواهد کرد".

تخریب فضای دیپلماتیک
روزنامه اصلاح طلب «اعتماد» نیز از «تلاش تل‌آویو برای تخریب مسیر دیپلماسی» گفت و نوشت: «سابقه اسراییل در سرقت اسناد هسته‌ای ایران، ترور دانشمندان هسته‌ای که آخرین آنها شهید محسن فخری‌زاده بود به علاوه حمله به پایگاه‌های نیروهای مورد حمایت ایران در سوریه شائبه‌های دست داشتن تل‌آویو در دو حادثه اخیر حمله به کشتی ایرانی در دریای سرخ و تأسیسات نطنز را تقویت می‌کند».
این روزنامه با اشاره به «تروریسم هسته‌ای علیه رفع تحریم» ادامه داد: «تغییر دولت در ایالات متحده آمریکا و روی کار آمدن جو بایدن با شعار انتخاباتی بازگشت به برجام به معنای تعبیر کابوس بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر رژیم اسراییل بود. با این همه اسراییل در پشت صحنه تلاش برای دور کردن ایران و آمریکا از فضای به وجود آمده برای احیای توافق هسته‌ای را آغاز کرده‌است. یکی از ابزارهای نتانیاهو برای تخریب فضای دیپلماتیک به وجود آمده، تحریک تهران به اقدام‌های واکنشی و ماهیگیری از بحران به وجود آمده‌است. سیاستی نخ‌نما که تاکنون بارها و بارها از سوی تل‌آویو اجرایی شده اما واکنش ایران هیچ‌گاه هیجانی و نزدیک به واکنش مطلوب تل‌آویو نبوده‌است».
به گزارش این روزنامه، «در شرایطی که تمام شواهد نشان از دست داشتن اسراییل در خرابکاری در تأسیسات نطنز دارد باید دید که واشینگتن تا چه اندازه پیام تل‌آویو از این حمله را مورد توجه قرار خواهد داد».



احتمال مذاکره واشنگتن و تهران پیش از اکتبر ۲۰۲۵

(AP)
(AP)
TT

احتمال مذاکره واشنگتن و تهران پیش از اکتبر ۲۰۲۵

(AP)
(AP)

یک دیپلمات ارشد اروپایی بر این باور است که دولت دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور ایالات متحده، به دنبال مذاکره مستقیم و محرمانه با ایران درباره برنامه هسته‌ای این کشور است و احتمالاً پیش از اکتبر ۲۰۲۵ به یک توافق جدید دست خواهد یافت.

این دیپلمات که از مذاکرات هسته‌ای پیشین با ایران آگاهی گسترده‌ای دارد، در گفت‌وگو با روزنامه «الشرق الاوسط» اظهار کرد که ماه‌های آینده نقش تعیین‌کننده‌ای در دستیابی به توافقی جدید با تهران خواهد داشت؛ توافقی که جایگزین توافق کنونی می‌شود، توافقی که دولت اول ترامپ از آن خارج شد و اعتبار آن در اکتبر آینده به پایان می‌رسد.

وی تأکید کرد که واشنگتن احتمالاً مذاکرات را با ایران «به‌صورت محرمانه و در مکانی غیر از مکان‌های معمول» که میزبان مذاکرات مشابهی در گذشته بودند، انجام خواهد داد.

در گذشته، واشنگتن و تهران مذاکرات مستقیمی را پیش از توافق هسته‌ای سال ۲۰۰۵ در مسقط، پایتخت عمان، برگزار کردند. همچنین، پس از شکست مذاکرات وین، دور جدیدی از گفتگوها در دوحه انجام شد، جایی که اتحادیه اروپا نقش میانجی را بر عهده داشت.

دولت جو بایدن، رئیس‌جمهور پیشین آمریکا، مذاکرات هسته‌ای را با ایران در قالب گروه ۱+۵ از سر گرفت تا این توافق را به‌طور کامل احیا کند.

در تابستان ۲۰۲۳، مذاکره‌کنندگان اروپایی پیش‌نویس یک توافق را به ایران ارائه دادند، آن‌هم پس از بیش از هفت دور مذاکرات غیرمستقیم بین ایران و ایالات متحده که در وین برگزار شد و در آن، سه کشور اروپایی (فرانسه، بریتانیا و آلمان) به همراه روسیه و چین حضور داشتند. اما ایران در آخرین لحظات از امضای توافق خودداری کرد و خواستار امتیازات بیشتری از دولت بایدن شد، امری که واشنگتن نپذیرفت.

ایران «ضعیف‌تر از گذشته» است

این دیپلمات اروپایی که در حاشیه کنفرانس امنیتی مونیخ با «الشرق الاوسط» گفت‌وگو کرد، معتقد است که هر توافقی که اکنون میان واشنگتن و تهران حاصل شود، «بهتر از توافقی نخواهد بود که ایران دو سال پیش رد کرد».

با این حال، وی خوش‌بین است که توافقی تا پیش از اکتبر حاصل شود و افزود: «ایران در حال حاضر در موقعیتی ضعیف‌تر از گذشته قرار دارد» زیرا نفوذ نیروهای نیابتی آن در منطقه به شکلی بی‌سابقه تضعیف شده است.

وی تأکید کرد که «این موضوع به این معناست که هر توافق هسته‌ای جدیدی گسترده‌تر خواهد بود و فعالیت‌های منطقه‌ای ایران را نیز شامل خواهد شد»؛ مسئله‌ای که تا پیش از این حتی تصور آن نیز ممکن نبود.

برخی کشورهای منطقه‌ای همواره خواستار توافقی گسترده‌تر با ایران بوده‌اند که علاوه بر برنامه هسته‌ای، مداخله‌های منطقه‌ای تهران را نیز محدود کند، اما ایران تاکنون این درخواست را رد کرده است.

ترامپ پیشتر با صدور یک فرمان اجرایی، تحریم‌های ایران را تشدید کرد، اما همزمان اعلام نمود که دولت او «به دنبال مذاکره و دستیابی به توافقی جدید با تهران است».

این دیپلمات اروپایی اظهار کرد که تلاش‌های ترامپ در این زمینه «جدی» است، زیرا او «می‌خواهد نام خود را در تاریخ به‌عنوان یک توافق‌ساز ثبت کند».

بااین‌حال، وی به یک مانع کلیدی اشاره کرد که هنوز پابرجاست: «عدم وجود یک مذاکره‌کننده از سوی آمریکا». وی توضیح داد که دولت جدید ایالات متحده هنوز جانشینی برای رابرت مالی، نماینده ویژه سابق در امور ایران، تعیین نکرده است.

رابرت مالی به دلیل «انتقال اطلاعات محرمانه به طرف ایرانی در جریان مذاکرات غیرمستقیم در وین» از سمت خود تعلیق و مجوزهای امنیتی‌اش لغو شد.

این دیپلمات اظهار کرد که ایران در انتظار تعیین مذاکره‌کننده‌ای از سوی واشنگتن است و «بسیار مشتاق» مذاکره با ایالات متحده می‌باشد.

او حتی مدعی شد که «ایران حاضر است هر توافقی را بپذیرد تا تحریم‌ها علیه این کشور برداشته شود».

وی افزود که این بار «مشوق‌ها و تضمین‌های اقتصادی از سوی اروپا ارائه نخواهد شد»، زیرا اروپا پس از خروج ایالات متحده از توافق و کاهش سطح تجارت با ایران «دیگر مورد اعتماد تهران نیست».

مخاطرات عدم دستیابی به توافق

بااینکه این دیپلمات مطمئن نبود که توافقی تا پیش از اکتبر ۲۰۲۵ حاصل شود، اما گفت: «اگر دولتی در آمریکا قادر به دستیابی به توافقی هسته‌ای با ایران باشد، قطعاً دولت ترامپ خواهد بود» زیرا ایران اطمینان خواهد داشت که هیچ دولت آمریکایی دیگری پس از او، این توافق را لغو نخواهد کرد؛ همان‌طور که ترامپ توافق دوران اوباما را لغو کرد.

وی هشدار داد که اگر توافقی قبل از این تاریخ حاصل نشود، کشورهای اروپایی ممکن است مکانیسم «اسنپ‌بک» را فعال کنند، که منجر به بازگشت تمامی تحریم‌های بین‌المللی علیه ایران خواهد شد.

سه کشور اروپایی در آخرین نشست آژانس بین‌المللی انرژی اتمی هشدار دادند که «همکاری ایران در پایین‌ترین سطح ممکن قرار دارد» و فعالیت‌های هسته‌ای این کشور «به‌طور مداوم در حال افزایش است» به‌گونه‌ای که دیگر نمی‌توان اطمینان داشت که این فعالیت‌ها صلح‌آمیز باقی مانده‌اند.

این دیپلمات اروپایی هشدار داد که در صورت عدم دستیابی به توافق با ایران تا پیش از اکتبر، «خاورمیانه با یک بحران واقعی مواجه خواهد شد» و این موضوع اسرائیل را به حمله نظامی علیه ایران سوق خواهد داد.