هشدار مقامات سابق آمریکا به بایدن نسبت به لغو تحریم‌های ایران

آنها به «الشرق الاوسط» تأکید کردند که کارزار «فشار حداکثری»، رژیم را تضعیف کرده‌است

هشدار مقامات سابق آمریکا به بایدن نسبت به لغو تحریم‌های ایران
TT

هشدار مقامات سابق آمریکا به بایدن نسبت به لغو تحریم‌های ایران

هشدار مقامات سابق آمریکا به بایدن نسبت به لغو تحریم‌های ایران

در حالی که دولت رئیس‌جمهور بایدن با تلاش برای بازگشت به توافق هسته ای ۲۰۱۵ به دنبال «پیروزی دیپلماتیک» است، اعضای دولت رئیس‌جمهور سابق دونالد ترامپ در حال رصد این اقدامات هستند و به گفته آنها، نوعی «قهقرایی» از دستاوردهای چهار سال گذشته‌است.
آنها همچنین با مراحل مذاکره با رژیم ایران در وین، در چارچوب کنار گذاشتن «سلاح تحریم‌ها» ابراز مخالفت کردند.
مقامات پیشین انتقاد رابرت مالی نماینده ویژه بایدن در امور ایران، از سیاست دولت ترامپ مبنی بر این که سیاست تحریم «شکست خورده‌است و هیچ نتیجه ای نداشته‌است» را رد کردند.
الیوت آبرامز فرستاده ویژه سابق آمریکا در امور ایران و ونزوئلا، به «الشرق الاوسط» گفت که کارزار «فشار حداکثری» فقط برای دو سال، منجر به عدم دسترسی ایران به حداقل ۷۰ میلیارد دلار شد، که «ممکن است برای تروریسم و برنامه موشکی هزینه می‌شد».
وی تأکید کرد که اگر ترامپ در انتخابات ریاست جمهوری گذشته ۲۰۲۰ پیروز شود، «ایرانی‌ها بر توافقی پای کار می‌آمدند که طولانی‌تر و محکم تر بود، زیرا چهار سال دیگر را تحمل نمی‌کردند». وی معتقد است که دولت فعلی کاملاً متعهد به بازگشت به توافق است.
آبرامز خواستار ادامه محدودیت‌ها برای مدت طولانی‌تر شد و گفت که گفت و گوها با ایرانی‌ها باید شامل برنامه موشک‌های بالستیک و حمایت آنها از تروریسم در منطقه باشد.
وی توضیح داد که «مشکل این است که، با بازگشت به توافق، آنها از تمام نفوذ خود برای مذاکره در مورد چنین موارد اضافی صرف نظر می‌کنند، بنابراین این سیاستی است که نمی‌تواند موفق شود و من به نتایج آن شک دارم، مگر اینکه علی خامنه ای تصمیم بگیرد که توافق را به صورت کامل لغو کند».
آبرامز با اشاره به دیدگاه اروپایی‌ها گفت: «اروپایی‌ها اختلاف نظر دارند. بریتانیا اکنون برخلاف سال ۲۰۱۵ خارج از اتحادیه اروپا است، در حالی که فرانسه از مذاکرات جان کری در سال ۲۰۱۵ انتقاد می‌کرد و می‌گفت که او مذاکره کننده بدی است و چیزهای زیادی را قبول کرد، بنابراین ممکن است در دولت بایدن نگران این مشکل باشند».
وی اختلاف اصلی را در اختیار آمریکا دانست و با اشاره به گزینه جنگ برای متوقف کردن ایران گفت، «آمریکا گزینه نظامی دارد و آنها این کار را نمی‌کنند».
همچنین گابریل نورونها مشاور ویژه سابق وزیر امور خارجه مایک پمپئو، در مورد ایران، تأکید کرد که تحریم‌های آمریکا «بسیار موفق» بود، زیرا منجر به کاهش ۲۸ درصدی بودجه دفاعی ایران در سال ۲۰۱۹ و ۲۵ درصد دیگر در سال بعد شد. هزینه‌های ایران برای گروه‌های نیابتی منطقه حدود ۲۰۰ میلیارد دلار کاهش یافت. او اشاره کرد که آنها «ورشکسته هستند و نمی‌توانند کشورهای صلح آمیز خاورمیانه را تهدید کنند».
نورونها پیش‌بینی کرد که «ایران برای مدت طولانی تری دوام بیاورد و در هنگام مذاکرات وین با اولین پیشنهاد ایالات متحده موافقت نخواهد کرد، اما احتمال دارد که آنها موافقت کنند که مذاکرات در وین برای یک زمان دیگر ادامه یابد، به طوری که واشینگتن تحریم‌هایی را اعمال نمی‌کند، یا فشارهای جدیدی بر تهران وارد نمی‌کند، و شاید این گفت و گوها چندین ماه ادامه داشته باشد».
 وی گفت: لغو کلیه تحریم‌ها بدون پایان دادن به سه موضوع مهم با ایران «یک اشتباه تلخ» خواهد بود، این سه محور عبارتند از: «توقف کامل برنامه هسته ای ایران»، «آزادی گروگان‌های خارجی» و «پایان حمایت آنها از تروریسم».
نورونها نسبت به «اعتماد به وعده ایران» هشدار داد و از بایدن خواست قبل از انحلال برنامه هسته ای از کاهش هرگونه تحریم‌ها خودداری کند و ایران را وادار به موافقت به اضافه شدن سایر موارد در مذاکرات، علاوه بر برنامه هسته ای خود کند.
نورونها گزارش داد که از آنجا که اروپا تحریم‌های ایران را اعمال نمی‌کند، به احتمال زیاد هر معامله ای که ایالات متحده بخواهد منعقد کند، پیش می‌رود، این به دلیل این واقعیت است که اروپایی‌ها ملزم به انجام هیچ اقدامی نیستند، با این حال، در سال‌های ۲۰۱۴ و ۲۰۱۵، «اروپایی‌ها به دنبال یک معامله قوی تر از آنچه که ایالات متحده برای آن چانه زنی کرده بود، بودند و آنها به ویژه موضع قوی تر را تشویق می‌کردند».
وی همچون آبرامز می‌گوید که بریتانیا برای دستیابی به توافق بهتر تلاش می‌کند، «فرانسه و آلمان اما احتمالاً آرام خواهند بود و به میانجیگری کمک خواهند کرد».
وی با بیان اینکه بایدن با مخالفت شدید کنگره روبرو است، گفت: «تقریباً همه جمهوری خواهان متعهد شده‌اند که تحریم‌ها را برگردانند مگر اینکه توافقی به عنوان پیمان نامه ای به سنای آمریکا ارائه شود، و مگر اینکه ایرانی‌ها بخواهند آنچه را که با رئیس‌جمهور ترامپ اتفاق افتاده تکرار کنند، باید به جدیت این تهدید پی ببرند».
وی افزود: «عناصر تندرو ایرانی نیز مخالف بازگشت به توافق هستند و من معتقدم این فقط یک تاکتیک مذاکره برای فشار بر آمریکایی‌ها است. اگر این امر محقق شود، بازگشت ایالات متحده به توافق یک پیروزی است با طعم معجزه، و در راستای نجات رژیم خواهد بود».
به نوبه خود، الی کوهانیم معاون ویژه سابق وزارت امور خارجه ایالات متحده برای نظارت و مبارزه با یهودستیزی و بزرگ شده ایران نیز گفت که دولت پرزیدنت ترامپ «از قدرت خارج شد، اما به دلیل تحریم‌های اقتصادی یک رژیم ضعیف همچنین یک اقتصاد بحرانی و پول ملی بی‌ارزش را در ایران به یادگار گذاشت، بنابراین دولت بایدن در این مذاکرات نفوذ زیادی دارد و آنها فقط باید از آن استفاده کنند».
کوهانیم دربارهٔ حضور چین و روسیه در مذاکرات وین هشدار داد، زیرا همه این کشورها امنیت ملی آمریکا را تهدید می‌کنند.
وی از دولت فعلی برای تحت فشار قرار دادن ایران جهت جلوگیری از نقض فجیع حقوق بشر، قبل از هرگونه لغو تحریم‌ها، و آزادی همه گروگان‌های آمریکایی و خارجی خواستار شد.
وی افزود: «دولت بایدن باید تشخیص دهد که ایران بزرگترین کشور حامی تروریسم در جهان است، با جاه طلبی‌های سلطه و امپریالیسم در خاورمیانه. ایران بارها و بارها ثابت کرده‌است که از منابع خود برای تأمین بودجه بازوهای تروریستی خود به منظور ایجاد بی‌ثباتی در منطقه استفاده می‌کند و هیچ دلیل موجهی برای توافق با رژیم ایران وجود ندارد که این توافق برای این کشور ضامن سلاح هسته ای در زمان مناسب باشد».



مسکو و تهران: بزرگ‌تر از شراکت، کوچک‌تر از ائتلاف

 رئیسان روسیه و ایران، ولادیمیر پوتین و مسعود پزشکیان، در مراسم امضای توافقنامه در مسکو، ۱۷ ژانویه ۲۰۲۵ ( رویترز)
رئیسان روسیه و ایران، ولادیمیر پوتین و مسعود پزشکیان، در مراسم امضای توافقنامه در مسکو، ۱۷ ژانویه ۲۰۲۵ ( رویترز)
TT

مسکو و تهران: بزرگ‌تر از شراکت، کوچک‌تر از ائتلاف

 رئیسان روسیه و ایران، ولادیمیر پوتین و مسعود پزشکیان، در مراسم امضای توافقنامه در مسکو، ۱۷ ژانویه ۲۰۲۵ ( رویترز)
رئیسان روسیه و ایران، ولادیمیر پوتین و مسعود پزشکیان، در مراسم امضای توافقنامه در مسکو، ۱۷ ژانویه ۲۰۲۵ ( رویترز)

با امضای توافقنامه «شراکت استراتژیک جامع» بین روسیه و ایران، روابط دو کشور وارد مرحله‌ای جدید شده است که در آن منافع طرفین به شکلی بی‌سابقه به هم نزدیک می‌شوند. با این حال، در مسکو تردیدهایی درباره تمایل تهران به بازگشایی به سوی غرب وجود دارد.

این توافقنامه پایه‌ای قانونی برای گسترش همکاری‌های وسیع بین دو کشور فراهم می‌کند و جایگزین توافقنامه همکاری سال ۲۰۰۱ می‌شود که پیش‌تر زمینه‌های محدودی برای همکاری ایجاد کرده بود.

در طول ۲۵ سال گذشته، روابط مسکو و تهران به شدت توسعه یافته و تحولات بزرگی در منطقه رخ داده است که دو کشور را وادار به بازنگری در اساس همکاری‌های خود کرده است. با این حال، مسیر رسیدن به این توافقنامه هموار نبوده و موانع زیادی بر سر راه آن وجود داشته است.

رئیسان روسیه و ایران، پوتین و پزشکیان، پس از مذاکرات در مسکو، برای حضور در مراسم امضا آماده می‌شوند (عکس: آسوشیتدپرس)

موضع روسیه در قبال تحولات جنگ قره‌باغ و سوریه، که به منافع منطقه‌ای ایران آسیب زد، باعث ایجاد تردیدهایی در تهران درباره قابل اعتماد بودن مسکو به عنوان یک شریک استراتژیک شده است. از سوی دیگر، مسکو نیز همواره با نگرانی به تلاش‌های ایران برای بازگشایی کانال‌های ارتباطی با غرب نگاه کرده است.

انتخاب زمان امضای این توافقنامه جلب توجه می‌کند. این توافقنامه پس از چندین تأخیر و درست سه روز قبل از تحلیف رئیس‌جمهور جدید آمریکا، دونالد ترامپ، امضا شد. برخی تحلیل‌گران معتقدند که مسکو و تهران پس از تحولات سوریه و اوکراین، تصمیم گرفتند تا با تقویت مواضع خود، آماده مذاکرات آینده شوند.
این توافقنامه در ۴۷ بند، حوزه‌های مختلف همکاری از جمله تجارت، انرژی، آموزش و گردشگری را پوشش می‌دهد. بخش قابل توجهی از آن به همکاری در زمینه انرژی هسته‌ای صلح‌آمیز اختصاص دارد، حوزه‌ای که ایران به زودی چالش‌های دیپلماتیک جدی در آن پیش رو خواهد داشت.

رئیسان روسیه و ایران، پوتین و پزشکیان، در مراسم امضای توافقنامه در کرملین، مسکو، ۱۷ ژانویه ۲۰۲۵ (آسوشیتدپرس)

همکاری نظامی

توافقنامه بر همکاری‌های نظامی و امنیتی تأکید کرده است، اما از تبدیل این شراکت به یک اتحاد نظامی کامل جلوگیری می‌کند. این همکاری شامل تبادل هیئت‌های نظامی، آموزش پرسنل، انجام تمرینات مشترک و مشارکت در کنفرانس‌های بین‌المللی می‌شود.
دو کشور بر تقویت همکاری در مبارزه با تروریسم، تبادل اطلاعات امنیتی و هماهنگی بین وزارتخانه‌های داخلی تأکید کرده‌اند. همچنین، همکاری در زمینه‌های حقوقی، کنترل تسلیحات و خلع سلاح نیز در توافقنامه گنجانده شده است.
توافقنامه به توسعه روابط تجاری و اقتصادی، بهبود شبکه‌های حمل‌ونقل و تدارکات، و افزایش مبادلات تجاری بین دو کشور اشاره کرده است. همچنین، استفاده از ارزهای ملی در مبادلات و مقابله با تحریم‌های یکجانبه غرب نیز مورد تأکید قرار گرفته است.
این توافقنامه تمامی جنبه‌های همکاری سیاسی، اقتصادی، امنیتی، نظامی و فرهنگی را پوشش می‌دهد. با این حال، نکته جالب توجه این است که در بند پایانی توافقنامه آمده است: «در صورت بروز اختلاف در تفسیر مفاد این توافقنامه، نسخه انگلیسی سند مرجع خواهد بود.»