درام‌های خلیجی در رمضان؛ نوستالژی و محوریت زنان

بیش از ۸ سریال از دهه هفتاد و قبل از آن

 درام‌های خلیجی در رمضان؛ نوستالژی و محوریت زنان
TT

درام‌های خلیجی در رمضان؛ نوستالژی و محوریت زنان

 درام‌های خلیجی در رمضان؛ نوستالژی و محوریت زنان

بازگشت به گذشته در سریال های درام خلیجی در ماه رمضان هر سال پر رنگ تر می شود. اشتیاق روزگار گذشته، نوستالژی در سریال های امسال و پرداختن به دوره قبل از اکتشاف نفت و سرآغاز  دسترسی زنان به حق آموزش و استارت تحرکات مدنی و اتفاقات مهم قرن گذشته به وضوح مشخص است.

لباس های قدیمی و خودروهای کلاسیک و معماری های به زوال رفته در این سریال ها به نمایش گذاشته می شود. اما پرسش اینجاست که آثار تلویزیونی رمضانی که ما را به دهه هفتاد و قبل از آن می برند بیانگر کمبود طرح و ایده مغایر با فضای کنونی اند؟

رویدادهای سریال «شلیوی ناش» در دهه هفتاد میلادی اتفاق می افتد. شلیویح و ناشی دو نقش اصلی این سریال دو دوست بوده که در صدد عبور از شرایط فقر و تنگدستی اند. عبد الله السدحان و یعقوب عبدالله بازیگران نقش اول هستند. دکوراسیون و سبک زندگی از دهه هفتاد الهام گرفته.

سریال «ناموس» هم در دوره هفتاد روی می دهد. این درام درباره سبک زندگی و رویدادهای آن دوران در کویت تحت پوشش هاله ای از ابهام است.

«ناموس» را جاسم المهنا کارگردانی کرده و محمد المنصور و هیفاء عادل و جاسم النبهان و خالد امین بازیگران نقش اصلی هستند.
حیات الفهد بازیگر پیشکسوت کویتی که پارسال مخاطبان را در سریال «ام هارون» به دهه شصت میلادی برد اینک در سریال «مارگارت» ظاهر می شود. حیات اینجا نقش زنی را بازی می کند که در منطقه خلیج عربی در دهه شصت و هفتاد میلادی می زیسته. این فیلم تم قدیمی متعلق به آن دوره دارد.

سریال درام «سما عالیه» هم در دهه شصت میلادی اتفاق می افتد و با رویدادهای گوناگون گرفتاری و مشکلات زنان کویتی را در چند دهه به تصویر می کشد. داستان با ازدواج یک مرد روشنفکر و شهری با دختری مذهبی و محافظه کار ازدواج آغاز می شود. سریال «سما عالیه» ساخته محمد دحام الشمری است و بازیگران آن جاسم النبهان و زهره الخرجی و حمد العمانی و شیماء‌ سلیمان هستند.

«الوصیه الغائبه» یکی دیگر از درام های رمضانی است که زندگی جامعه کویت را از دهه ۵۰ تا ۷۰ قرن پیشین بازگو و روابط بین مردم و مشکلاتشان در آن دوره را ترسیم می کند.

نکته جالب است که یک روستای کامل با معماری و محله ها و خانه های قدیمی برای فیلمبرداری ساخته شده است. نقش اصلی این فیلم را جاسم النبهان و عبد الرحمان العقل و زهره عرفات و عبد الامام عبد الله بازی می کنند.
«الروح و الریه» سریال درامی است که در دوره نود میلادی اتفاق می افتد و درباره زنی به نام «آمنه» است. سریال درباره رویدادهای مهم و سرنوشت ساز زندگی اعضای خانواده آمنه است. انفال الدویسان سناریوست و منیر الزعبی کارگردان سریال است. زهره عرفات و هبه الدری و یعقوب عبد الله و عبد الله الترکمانی بازیگران اصلی سریال هستند.
نوستالژی در سریال های کمدی نیز تاثیر گذار بوده است. اتفاقات سریال «غریب» در دوره پنجاه تا شصت میلادی رخ می دهد و طارق العلی نقش اصلی آن را بازی می کند. سریال «حامض حلو» اماراتی نیز تصویرگر شرایط اجتماعی این کشور در بیشتر از ۵۰ سال گذشته است.
از سوی دیگر، نکته جالب در سریال های خلیجی امسال این است که زنان نقش اصلی اغلب آنها هستند و نام این آثار نیز برگرفته از خود این زنان است. به عنوان مثال سریال «مارگریت» با بازی حیات الفهد و سریال «امینه حاف» دو نمونه بارز این آثار هستند. موضوع «امینه حاف» درباره «امینه» نقش اصلی این سریال مشوق است. امینه متوجه می شود که شوهرش مقادیر زیادی پول پنهان می کند و به او نگفته. امینه تصمیم می گیرد این پول را خرج کند اما گرفتار مشکلات و دردسرهای پایان ناپذیر می شود. الهام الفضاله نقش اصلی فیلم است.

هدی حسین بازیگر پیشکسوت کویتی عراقی الاصل نیز در سریال «الناجیه الوحیده» بازی می کند. او نقش اصلی دارد. سریال درباره زنی است که از آتش سوزی در خانه اش نجات پیدا می کند اما تمامی اعضای خانواده جان خود را از دست می دهد. زندگی او زیر و رو می شود. منا النوفلی فیلمنامه نویس و لمیاء طارق و جمال الردهان و محمد العلوی و فوز الشطی در کنار هدی حسین نقش اصلی سریال هستند.

از جریان نوستالژی و فیلم های زنان که بگذریم سریال های خلیجی دیگری نیز در ماه رمضان امسال پخش می شوند؛ مثل سریال «ممنوع التجول» که درباره پیامدهای همه گیری کرونا بر جامعه است. ناصر القصبی و برخی از ستارگان سینمای سعودی در این سریال نقش آفرینی می کنند.

سریال «الدیک الازرق» درباره دو مردی است که اتفاقات طنز و خنده دار برای آنها اتفاق می افتد. عبد الله السدحان و بیومی فواد بازیگران اصلی هستند.

در پایان سریال «ربع نجمه» را داریم که درباره رویدادهای طنز آلود بین کارکنان یک هتل و مسافران با بازی طارق الحربی است.

 



سريال «حشاشین» در مصر جنجال برانگیز شد


کریم عبد العزیز در یکی از سکانس ها (شرکت فیلمساز)
کریم عبد العزیز در یکی از سکانس ها (شرکت فیلمساز)
TT

سريال «حشاشین» در مصر جنجال برانگیز شد


کریم عبد العزیز در یکی از سکانس ها (شرکت فیلمساز)
کریم عبد العزیز در یکی از سکانس ها (شرکت فیلمساز)

اولین قسمت سریال «الحشاشین» واکنش های متفاوتی در مصر به دنبال داشت. عده ای فیلم نامه و کارگردانی سریال که وقائع آن در قرن ۱۱ میلادی روی می دهد را تحسین کردند اما برخی گفتند که دیالوگ های این سریال تاریخی باید به جای لهجه مصری به عربی فصیح کار می شد.
«الحشاشین» از جمله پرخرج ترین درام های مصری رمضانی امسال به شمار می رود و فیلمبرداری آن یک سال پیش در چندین کشور آغاز شد. عبد الرحیم کمال نویسنده و پیتر میمی کارگردان «الحشاشین» هستند. کریم عبد العزیز و فتحی عبد الوهاب و احمد عید و میرنا نور الدین و اسلام جمال و نیکولا معوض نقش های اصلی این سریال رمضانی اند.
این سریال از زاویه تاریخی به فرقه حشاشین که حسن صباح بنیانگذاری کرد پرداخته است. قسمت اول «الحشاشین» به عنوان «عهد» یک روایت صوتی درباره اوضاع جهان اسلام پس از مرگ پیامبر و چهار خلیفه اش و پیدایش چند دستگی و فرقه ها و طوایف گوناگون دارد.

یکی از سکانس های «الحشاشین» (شرکت فیلمساز)

قسمت اول چگونگی پا گرفتن حسن صباح رهبر فرقه باطنیه و خداوند قلعه الموت و «پیرمرد کوهستان» در قرن یازدهم را نشان می دهد. فتحی عبد الوهاب در نقش وزیر سلجوقیان در قسمت اول ظاهر شد.

واکنش متفاوت مخاطبان پس از قسمت اول (شرکت فیلمساز)

خالد محمود منتقد مصری سینما در گفتگو با «الشرق الاوسط» گفت «اولین قسمت سریال جالب و فوق العاده و از نظر هنری خیره کننده بود».
او افزود «اتفاقات فیلم از همان ابتدا سریع و پشت سر هم هستند و مخاطب را از یک سکانس به سکان بعدی می برند. مقدمه آغاز قسمت اول مفید و مهم بود تا همه مخاطبان از نسل های گوناگون بتوانند دوران تاریخی سریال را بفهمند و دنبال کنند».
محمود خاطر نشان کرد «جلوه های بصری سریال و موزیک متن به آهنگسازی امین بوحافه حرف ندارد. کریم عبد العزیز در این سریال هیچ شباهتی به بازیگر معروفی که همه می شناسند ندارد. سریال از نظر فنی و تکنولوژی رده بالاست و این مهارت فنی بالا از همان سکانس های اول مخاطب را جذب کرد».
محمود درباره اینکه چرا «الحشاشین» با لهجه مصری عامیانه است معتقد است «این لهجه وسیله ای است تا سریال تا حد امکان به بیشترین تعداد مخاطبان از عامه مردم برسد».

پوستر سریال (شرکت فیلمساز)

دکتر احمد سلامه استاد تاریخ و تمدن در دانشگاه ازهر گفت «اولین اشتباه تاریخی این سریال همان لهجه عامیانه اش است». او در گفتگو با «الشرق الاوسط» افزود «در کارهای تاریخی برای حفظ اعتبار فیلم ها باید به زبان آن دوره تاریخی توجه شود که در این سریال عربی فصیح بوده است».
او اضافه کرد «دست اندرکاران این سریال می توانستند نقش اطلاع رسانی و فرهنگ آموزی برای مخاطبان ایفا کنند و با عربی فصیح رونق و شکوه مضاعف به این اثر بدهند».
دکتر احمد سلامه خاطر نشان کرد «مثلا سریال «عمر» با عربی فصیح پخش شد و مخاطبان را به عربی فصیح علاقمند کرد و مخاطبان از تماشای سریال با لهجه فصیح لذت بردند. ضمنا پخش محصولات سینما و تلویزیون با لهجه فصیح امکان رواج آن را در همه کشورهای اسلامی افزایش می دهد. به عنوان مثال بنده در دانشگاه چندین دانشجوی اعزامی دارم که لهجه عامیانه نمی فهمند و فقط عربی فصیح صحبت می کنند خب این افراد نمی توانند «الحشاشین» را دنبال کنند».
سلامه اظهار کرد «استایل و طراحی لباس بازیگران مناسب دوره عباسیان است که در سریال ذکر شده است. البته داوری درباره سریال های تاریخی از قسمت های اول درست نیست».