فرماندهان اسرائیل برای تفاهم دربارهٔ برجام به واشنگتن می‌روند

همزان با به بن‌بست رسیدن تلاش رهبران سیاسی

فرماندهان اسرائیل برای تفاهم دربارهٔ برجام به واشنگتن می‌روند
TT

فرماندهان اسرائیل برای تفاهم دربارهٔ برجام به واشنگتن می‌روند

فرماندهان اسرائیل برای تفاهم دربارهٔ برجام به واشنگتن می‌روند

منابع اسرائیلی روز چهارشنبه تأکید کردند که بنیامین نتانیاهو نخست‌وزیر، سکان امور را به فرماندهان امنیتی اسرائیل مورد احترام ایالات متحده واگذار می‌کند و یک هیئت عالی‌رتبه را برای بحث در مورد آینده (توافق هسته ای) به واشینگتن می‌فرستد.
مقام‌های ارشد امنیتی و نظامی اسرائیل پیش‌بینی کردند که گفت و گوهای وین میان ایران و قدرت‌های جهانی به بازگشت آمریکا به توافق هسته‌ای منتهی خواهد شد، البته با «اصلاحات جزئی که هدف آنها را برآورده نمی‌کند».
این منابع اظهار داشتند که این عالی‌ترین هیئت امنیتی اسرائیل در طول تاریخ روابط دو کشور است که برای سفر به ایالات متحده خواهد بود، به طوری که شامل مئیر بن شابات مشاور امنیت داخلی، آویو کوخاوی رئیس ستاد مشترک ارتش و یوسی کوهن رئیس موساد خواهد بود.
این هیئت روز دوشنبه آینده وارد پایتخت آمریکا خواهد شد و با مقامات ارشد در پنتاگون و همچنین در کاخ سفید دیدار خواهد کرد.
وظیفه اصلی این هیئت انتقال میزان نگرانی اسرائیل از گزارش‌های دریافتی از وین در مورد پیشرفت مذاکرات احیای توافق هسته ای با مشارکت قدرت‌های بزرگ (گروه ۱ + ۵) است که در آن ایالات متحده به‌طور غیر مستقیم با ایران شرکت کرده‌است.
تلویزیون اسرائیلی کان گزارش داد که «موضوعات اصلی» که هیئت اسرائیلی مطرح خواهد کرد، حول سه محور تعریف می‌شود که سیاست تل آویو را در پرونده ایران تبیین می‌کند: خط دیپلماتیک در برابر ایالات متحده، که اختلافات زیادی را شامل می‌شود، مهمترین آنها این است که اسرائیل معتقد است که قبل از اینکه ایران اقدامات غنی سازی اورانیوم خود را متوقف کند و سانتریفیوژهای تولیدی خود را از بین ببرد، نباید تحریم‌ها براشته شوند. و دیگری آمادگی برای گزینه نظامی روشن و مطمئن که نیازمند زمان و بودجه کافی است. و همچنین نبرد علیه موقعیت‌یابی ایران در خاورمیانه است که ممکن است تحت تأثیر بازگشت ایالات متحده به توافق قرار گیرد.
این هیئت درخواست خواهد کرد که هرگونه توافق با ایران شامل موضوع موشک‌های بالستیک، فعالیت خصمانه منطقه ای ایران، موقعیت‌یابی در سوریه، پشتیبانی از سازمان‌های مسلح در لبنان، سوریه، عراق، یمن و سایر کشورهای منطقه و افزایش اختیارات ناظران آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در ایران باشد.
این منابع اضافه کردند که گفت و گوهای مقامات اسرائیلی با لوید آستین وزیر دفاع آمریکا که دو هفته پیش به اسرائیل سفر کرده بود، برای دولت اسرائیل روشن ساخت که تغییر متن اصلی توافق هسته ای ایران با توجه به تلاش واشینگتن برای بازگشت به آن دشوار است.
روز گذشته منابع امنیتی در تل آویو گفتند که دولت اسرائیل علاقه ای به بازگشت به تنش در روابط با کاخ سفید ندارد، بنابراین ژنرال‌های خود را به واشینگتن می‌فرستد تا سعی کند آن را متقاعد کند که این مسئله سیاسی نیست، بلکه امنیتی و استراتژیک است.



مسکو و تهران: بزرگ‌تر از شراکت، کوچک‌تر از ائتلاف

 رئیسان روسیه و ایران، ولادیمیر پوتین و مسعود پزشکیان، در مراسم امضای توافقنامه در مسکو، ۱۷ ژانویه ۲۰۲۵ ( رویترز)
رئیسان روسیه و ایران، ولادیمیر پوتین و مسعود پزشکیان، در مراسم امضای توافقنامه در مسکو، ۱۷ ژانویه ۲۰۲۵ ( رویترز)
TT

مسکو و تهران: بزرگ‌تر از شراکت، کوچک‌تر از ائتلاف

 رئیسان روسیه و ایران، ولادیمیر پوتین و مسعود پزشکیان، در مراسم امضای توافقنامه در مسکو، ۱۷ ژانویه ۲۰۲۵ ( رویترز)
رئیسان روسیه و ایران، ولادیمیر پوتین و مسعود پزشکیان، در مراسم امضای توافقنامه در مسکو، ۱۷ ژانویه ۲۰۲۵ ( رویترز)

با امضای توافقنامه «شراکت استراتژیک جامع» بین روسیه و ایران، روابط دو کشور وارد مرحله‌ای جدید شده است که در آن منافع طرفین به شکلی بی‌سابقه به هم نزدیک می‌شوند. با این حال، در مسکو تردیدهایی درباره تمایل تهران به بازگشایی به سوی غرب وجود دارد.

این توافقنامه پایه‌ای قانونی برای گسترش همکاری‌های وسیع بین دو کشور فراهم می‌کند و جایگزین توافقنامه همکاری سال ۲۰۰۱ می‌شود که پیش‌تر زمینه‌های محدودی برای همکاری ایجاد کرده بود.

در طول ۲۵ سال گذشته، روابط مسکو و تهران به شدت توسعه یافته و تحولات بزرگی در منطقه رخ داده است که دو کشور را وادار به بازنگری در اساس همکاری‌های خود کرده است. با این حال، مسیر رسیدن به این توافقنامه هموار نبوده و موانع زیادی بر سر راه آن وجود داشته است.

رئیسان روسیه و ایران، پوتین و پزشکیان، پس از مذاکرات در مسکو، برای حضور در مراسم امضا آماده می‌شوند (عکس: آسوشیتدپرس)

موضع روسیه در قبال تحولات جنگ قره‌باغ و سوریه، که به منافع منطقه‌ای ایران آسیب زد، باعث ایجاد تردیدهایی در تهران درباره قابل اعتماد بودن مسکو به عنوان یک شریک استراتژیک شده است. از سوی دیگر، مسکو نیز همواره با نگرانی به تلاش‌های ایران برای بازگشایی کانال‌های ارتباطی با غرب نگاه کرده است.

انتخاب زمان امضای این توافقنامه جلب توجه می‌کند. این توافقنامه پس از چندین تأخیر و درست سه روز قبل از تحلیف رئیس‌جمهور جدید آمریکا، دونالد ترامپ، امضا شد. برخی تحلیل‌گران معتقدند که مسکو و تهران پس از تحولات سوریه و اوکراین، تصمیم گرفتند تا با تقویت مواضع خود، آماده مذاکرات آینده شوند.
این توافقنامه در ۴۷ بند، حوزه‌های مختلف همکاری از جمله تجارت، انرژی، آموزش و گردشگری را پوشش می‌دهد. بخش قابل توجهی از آن به همکاری در زمینه انرژی هسته‌ای صلح‌آمیز اختصاص دارد، حوزه‌ای که ایران به زودی چالش‌های دیپلماتیک جدی در آن پیش رو خواهد داشت.

رئیسان روسیه و ایران، پوتین و پزشکیان، در مراسم امضای توافقنامه در کرملین، مسکو، ۱۷ ژانویه ۲۰۲۵ (آسوشیتدپرس)

همکاری نظامی

توافقنامه بر همکاری‌های نظامی و امنیتی تأکید کرده است، اما از تبدیل این شراکت به یک اتحاد نظامی کامل جلوگیری می‌کند. این همکاری شامل تبادل هیئت‌های نظامی، آموزش پرسنل، انجام تمرینات مشترک و مشارکت در کنفرانس‌های بین‌المللی می‌شود.
دو کشور بر تقویت همکاری در مبارزه با تروریسم، تبادل اطلاعات امنیتی و هماهنگی بین وزارتخانه‌های داخلی تأکید کرده‌اند. همچنین، همکاری در زمینه‌های حقوقی، کنترل تسلیحات و خلع سلاح نیز در توافقنامه گنجانده شده است.
توافقنامه به توسعه روابط تجاری و اقتصادی، بهبود شبکه‌های حمل‌ونقل و تدارکات، و افزایش مبادلات تجاری بین دو کشور اشاره کرده است. همچنین، استفاده از ارزهای ملی در مبادلات و مقابله با تحریم‌های یکجانبه غرب نیز مورد تأکید قرار گرفته است.
این توافقنامه تمامی جنبه‌های همکاری سیاسی، اقتصادی، امنیتی، نظامی و فرهنگی را پوشش می‌دهد. با این حال، نکته جالب توجه این است که در بند پایانی توافقنامه آمده است: «در صورت بروز اختلاف در تفسیر مفاد این توافقنامه، نسخه انگلیسی سند مرجع خواهد بود.»