رمضان؛ ماه گرانی در ایران

تورم ایرانی‌ها را نگران کرده‌است.. گرانی ارزاق و سفره‌های خالی افطار

رمضان؛ ماه گرانی در ایران
TT

رمضان؛ ماه گرانی در ایران

رمضان؛ ماه گرانی در ایران

«در این ماه مبارک، حداقل انتظار داشتیم دولت نگذارد، قیمت‌ها دوباره اوج بگیرند.. اما متأسفانه همچون سال ۹۹ تورم افسار گسیخته‌است و قیمت‌ها سر به فلک کشیده.. با این وضع آشفته، دیگری امیدی باقی نمانده‌است». این را «حاج محمدعلی» یک شهروند ساکن جنوب تهران می‌گوید.
ایرانی‌ها امسال در حالی پا به ماه رمضان گذاشتند که قیمت اقلام اساسی به‌طور متوسط نسبت به رمضان گذشته بیش از ۵۰ درصد رشد داشته‌اند. آنها با سفره‌های آب رفته سحر را به افطار می‌رسانند و با غم نان سر به بالین می‌گذارند.
«حاج محمدعلی» که در دهه ششم زندگی خود به سر می‌برد سفره دلش را باز می‌کند و می‌گوید: «در حالی که قبلاً ماه رمضان ماه جمع شدن خانواده و شادی بوده، حالا به ماه گرانی و شرمندگی ما در قبال بچه‌هایمان تبدیل شده‌است. اکنون گذران زندگی برای ما و بسیاری از مردم بسیار سخت شده‌است».
ایران سال ۹۹ را با گرانی اقلام ضروری مردم پشت سر گذاشت؛ از لبنیات و تخم مرغ و روغن نباتی گرفته تا برنج و مرغ. این داستان اما در سال ۱۴۰۰ نیز ادامه دارد. کرونا و تحریم‌ها، ماه رمضان امسال را سخت‌تر و دشوارتر کرده‌اند.
روزنامه «دنیای اقتصاد» با اشاره به تغییرات قیمت اقلام خوراکی در ماه رمضان گزارش داد که قیمت برنج ایرانی به‌طور متوسط ۱۰ هزار تومان نسبت به سال قبل افزایش قیمت پیدا کرد و به ۳۵ هزار تومان رسیده‌است. عدس در ماه رمضان سال گذشته ۲۰ هزار تومان و لوبیا چیتی ۲۴ هزار تومان فروخته شد. هم‌اکنون عدس کیلویی ۳۰ هزار تومان و لوبیا چیتی ۳۵ هزار تومان فروخته می‌شود. همچنین گوشت گوسفندی در فروشگاه‌های سطح شهر تهران به ۱۵۰ هزار تومان و گوشت گوساله به ۱۲۰ هزار تومان رسید. متوسط قیمت این گوشت در اسفند سال گذشته حدود کیلویی ۱۱۷ هزار تومان بوده‌است. قیمت مرغ به بالای ۳۰ هزار تومان رسید. قیمت مرغ در شهریور سال ۹۹، حدود ۱۴ هزار تومان بود که اواخر آذر ماه به ۲۰ هزار و ۴۰۰ افزایش پیدا کرد و به‌تازگی به بیش از ۳۰ هزار تومان رسید.
جدیدترین آمار منتشر شده از سوی وزارت صمت مربوط به آخرین ماه سال گذشته‌است، که حاکی از افزایش ۴۰ تا ۱۱۳ درصدی برنج، گوشت و شکر در اسفندماه سال ۱۳۹۹ نسبت به ماه مشابه سال ۱۳۹۸ است.

- بازار استان‌ها و نارضایتی مردمی

گزارش‌های خبرگزاری‌های رسمی در ایران از بازار در استان‌های مختلف این کشور حاکی از آن است که مردم امسال نیز همچون سال‌های گذشته در ماه رمضان دغدغه گرانی اجناس و کالاها را دارند.
در استان خوزستان علیرغم بازداشت معاون سازمان صمت استان و مسئول تنظیم ستاد بازار استان، وضعیت بازار همچنان بی سر و سامان دنبال می‌شود. به‌طور نمونه، قیمت برنج ۲۵ درصد، قیمت حبوبات ۱۵ درصد و قیمت تخم مرغ ۲۵ درصد افزایش یافته‌است.
در استان بوشهر، هزینه سفره سحر و افطار حداقل ۷۱ هزار تومان برآورد شده‌است که متوسط یک ماه آن بیش از ۲ میلیون و ۱۳۰ هزار تومان خواهد شد و می‌تواند ۸۰ درصد درآمد حداقل بگیرها نظیر قشر کارگری را به خود اختصاص دهد.
در اصفهان در حال حاضر قیمت خرما نسبت به پیش از ماه رمضان حدود ۱۵ درصد افزایش یافته‌است.
تبریز در این روزها شاهد گران شدن برخی از کالاهای ضروری همانند گوشت، مرغ و میوه و… بود که همین موضوع سبب نارضایتی شهروندان تبریزی شده‌است.
روغن که در صدر کالاهای چالش‌برانگیز سال ۹۹ بود و در استان فارس همچنان روند چالشی خود را حفظ کرده‌است.
گران‌شدن کالاهای اساسی در ماه مبارک رمضان سفره‌های سحر و افطار روزه‌داران خراسان جنوبی را کوچکتر کرده‌است و برخی خانواده‌ها حتی قادر به تأمین نیاز خانواده دو یا ۴ نفره خود هم نباشند. به طوری که برخی از مواد اولیه پخت شیرینی زولبیا و بامیه در حال حاضر نسبت به ماه رمضان سال قبل حتی تا ۱۰۰ درصد نیز افزایش داشته‌است.
زنجانی‌ها نیز نسبت به گران شدن کالاهای ضروری همانند برنج و حبوبات همانند عدس و لپه ناراضی هستند.

- واکنش‌ها: از کشورهای اسلامی یاد بگیرید

بی‌توجهی دستگاه‌های دولتی و سکوت آنها در خصوص روند افزایشی قیمت‌ها با واکنش نمایندگان مجلس روبرو شده‌است. آنها معتقدند که دولتمردان به جای مطرح کردن مباحث حاشیه ای و غیرضروری به مسئله معیشت مردم و کنترل گرانی و کمبود کالاها در بازار توجه کنند.
رامین نورقلی‌پور عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس ایران با اشاره به این که در همه کشورهای مسلمان با کاهش قیمت، مردم را تشویق به خرید می‌کنند، گفته‌است: «کنترل قیمت کالاهای اساسی در ایران در ماه مبارک رمضان، باید همانند سایر کشورهای اسلامی جدی گرفته شود».
علی اصغر عنابستانی عضو کمیسیون اجتماعی مجلس ایران نیز به خبرگزاری «خانه ملت» گفته‌است: «امروزه با یک دولت آکواریومی و خسته خارج از ساختار مردمی مواجه هستیم که سختی معیشت مردم را نمی‌بیند».
سیدکریم حسینی عضو کمیسیون اجتماعی در مجلس ایران نیز معتقد است: «این ایراد قطعاً در نوع مدیریت است و باید این نوع مدیریت اصلاح شود».

- دلار؛ به امید وین

بازار ارز اما به دور از هیاهوی رمضانی بازار کالا و طبق آنچه که «دریافت پالس مثبت از مذاکرات وین» عنوان شده، روز یک‌شنبه، اسکناس آمریکایی ۳۴۰ تومان از ارزش خود را از دست داد و به بهای ۲۴ هزار و ۵۰۰ تومان رسید. به گفته فعالان بازار ارز، خوش‌بینی به مذاکرات هسته ای، باعث شده که اسکناس آمریکایی هم چنان پشت مرز ۲۵ هزار تومانی باقی بماند.

- سفره‌هایی پر از شعار و بی خیالی

شهروندان ایرانی می‌گویند که از مسئولان فقط حرف‌های تکراری و وعده‌های غیرعملی می‌شنوند. سفره‌های آنها به جای غذاهای رنگارنگ، گرد شعار با چاشنی بی خیالی نشسته‌است.
یک خانم میانسال ساکن مرکز شهر تهران در حالی از مترو پیاده می‌شود، می‌گوید که نگران وضعیت آینده است. او می‌افزاید: «من کار و کاسبی داشتم که حالا با محدودیت‌های کرونا روی هواست. با آن خرج بچه‌های کوچکم را می‌دادم، اما دولت بدون جایگزینی، بازار ما را کساد کرده‌است».
او آهی می‌کشد و می‌گوید: «این روزها قیمت کالاهای اساسی انگار پرواز کرده، دیگر ما نمی‌توانیم مرغ و گوشت یا میوه بخریم، برای همین سلامت ما در خطر است».



احتمال مذاکره واشنگتن و تهران پیش از اکتبر ۲۰۲۵

(AP)
(AP)
TT

احتمال مذاکره واشنگتن و تهران پیش از اکتبر ۲۰۲۵

(AP)
(AP)

یک دیپلمات ارشد اروپایی بر این باور است که دولت دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور ایالات متحده، به دنبال مذاکره مستقیم و محرمانه با ایران درباره برنامه هسته‌ای این کشور است و احتمالاً پیش از اکتبر ۲۰۲۵ به یک توافق جدید دست خواهد یافت.

این دیپلمات که از مذاکرات هسته‌ای پیشین با ایران آگاهی گسترده‌ای دارد، در گفت‌وگو با روزنامه «الشرق الاوسط» اظهار کرد که ماه‌های آینده نقش تعیین‌کننده‌ای در دستیابی به توافقی جدید با تهران خواهد داشت؛ توافقی که جایگزین توافق کنونی می‌شود، توافقی که دولت اول ترامپ از آن خارج شد و اعتبار آن در اکتبر آینده به پایان می‌رسد.

وی تأکید کرد که واشنگتن احتمالاً مذاکرات را با ایران «به‌صورت محرمانه و در مکانی غیر از مکان‌های معمول» که میزبان مذاکرات مشابهی در گذشته بودند، انجام خواهد داد.

در گذشته، واشنگتن و تهران مذاکرات مستقیمی را پیش از توافق هسته‌ای سال ۲۰۰۵ در مسقط، پایتخت عمان، برگزار کردند. همچنین، پس از شکست مذاکرات وین، دور جدیدی از گفتگوها در دوحه انجام شد، جایی که اتحادیه اروپا نقش میانجی را بر عهده داشت.

دولت جو بایدن، رئیس‌جمهور پیشین آمریکا، مذاکرات هسته‌ای را با ایران در قالب گروه ۱+۵ از سر گرفت تا این توافق را به‌طور کامل احیا کند.

در تابستان ۲۰۲۳، مذاکره‌کنندگان اروپایی پیش‌نویس یک توافق را به ایران ارائه دادند، آن‌هم پس از بیش از هفت دور مذاکرات غیرمستقیم بین ایران و ایالات متحده که در وین برگزار شد و در آن، سه کشور اروپایی (فرانسه، بریتانیا و آلمان) به همراه روسیه و چین حضور داشتند. اما ایران در آخرین لحظات از امضای توافق خودداری کرد و خواستار امتیازات بیشتری از دولت بایدن شد، امری که واشنگتن نپذیرفت.

ایران «ضعیف‌تر از گذشته» است

این دیپلمات اروپایی که در حاشیه کنفرانس امنیتی مونیخ با «الشرق الاوسط» گفت‌وگو کرد، معتقد است که هر توافقی که اکنون میان واشنگتن و تهران حاصل شود، «بهتر از توافقی نخواهد بود که ایران دو سال پیش رد کرد».

با این حال، وی خوش‌بین است که توافقی تا پیش از اکتبر حاصل شود و افزود: «ایران در حال حاضر در موقعیتی ضعیف‌تر از گذشته قرار دارد» زیرا نفوذ نیروهای نیابتی آن در منطقه به شکلی بی‌سابقه تضعیف شده است.

وی تأکید کرد که «این موضوع به این معناست که هر توافق هسته‌ای جدیدی گسترده‌تر خواهد بود و فعالیت‌های منطقه‌ای ایران را نیز شامل خواهد شد»؛ مسئله‌ای که تا پیش از این حتی تصور آن نیز ممکن نبود.

برخی کشورهای منطقه‌ای همواره خواستار توافقی گسترده‌تر با ایران بوده‌اند که علاوه بر برنامه هسته‌ای، مداخله‌های منطقه‌ای تهران را نیز محدود کند، اما ایران تاکنون این درخواست را رد کرده است.

ترامپ پیشتر با صدور یک فرمان اجرایی، تحریم‌های ایران را تشدید کرد، اما همزمان اعلام نمود که دولت او «به دنبال مذاکره و دستیابی به توافقی جدید با تهران است».

این دیپلمات اروپایی اظهار کرد که تلاش‌های ترامپ در این زمینه «جدی» است، زیرا او «می‌خواهد نام خود را در تاریخ به‌عنوان یک توافق‌ساز ثبت کند».

بااین‌حال، وی به یک مانع کلیدی اشاره کرد که هنوز پابرجاست: «عدم وجود یک مذاکره‌کننده از سوی آمریکا». وی توضیح داد که دولت جدید ایالات متحده هنوز جانشینی برای رابرت مالی، نماینده ویژه سابق در امور ایران، تعیین نکرده است.

رابرت مالی به دلیل «انتقال اطلاعات محرمانه به طرف ایرانی در جریان مذاکرات غیرمستقیم در وین» از سمت خود تعلیق و مجوزهای امنیتی‌اش لغو شد.

این دیپلمات اظهار کرد که ایران در انتظار تعیین مذاکره‌کننده‌ای از سوی واشنگتن است و «بسیار مشتاق» مذاکره با ایالات متحده می‌باشد.

او حتی مدعی شد که «ایران حاضر است هر توافقی را بپذیرد تا تحریم‌ها علیه این کشور برداشته شود».

وی افزود که این بار «مشوق‌ها و تضمین‌های اقتصادی از سوی اروپا ارائه نخواهد شد»، زیرا اروپا پس از خروج ایالات متحده از توافق و کاهش سطح تجارت با ایران «دیگر مورد اعتماد تهران نیست».

مخاطرات عدم دستیابی به توافق

بااینکه این دیپلمات مطمئن نبود که توافقی تا پیش از اکتبر ۲۰۲۵ حاصل شود، اما گفت: «اگر دولتی در آمریکا قادر به دستیابی به توافقی هسته‌ای با ایران باشد، قطعاً دولت ترامپ خواهد بود» زیرا ایران اطمینان خواهد داشت که هیچ دولت آمریکایی دیگری پس از او، این توافق را لغو نخواهد کرد؛ همان‌طور که ترامپ توافق دوران اوباما را لغو کرد.

وی هشدار داد که اگر توافقی قبل از این تاریخ حاصل نشود، کشورهای اروپایی ممکن است مکانیسم «اسنپ‌بک» را فعال کنند، که منجر به بازگشت تمامی تحریم‌های بین‌المللی علیه ایران خواهد شد.

سه کشور اروپایی در آخرین نشست آژانس بین‌المللی انرژی اتمی هشدار دادند که «همکاری ایران در پایین‌ترین سطح ممکن قرار دارد» و فعالیت‌های هسته‌ای این کشور «به‌طور مداوم در حال افزایش است» به‌گونه‌ای که دیگر نمی‌توان اطمینان داشت که این فعالیت‌ها صلح‌آمیز باقی مانده‌اند.

این دیپلمات اروپایی هشدار داد که در صورت عدم دستیابی به توافق با ایران تا پیش از اکتبر، «خاورمیانه با یک بحران واقعی مواجه خواهد شد» و این موضوع اسرائیل را به حمله نظامی علیه ایران سوق خواهد داد.