کتابخانه‌ای کمیاب که به تاریخ سعودی و اکتشاف نفت می‌پردازد

کتابخانه شرق‌شناس آمریکایی به سعودی اهدا شد - در آن ۳۲۰۰ کتاب و نسخه‌ خطی نگهداری می‌شود

کتابخانه‌ای کمیاب که به تاریخ سعودی و اکتشاف نفت می‌پردازد
TT

کتابخانه‌ای کمیاب که به تاریخ سعودی و اکتشاف نفت می‌پردازد

کتابخانه‌ای کمیاب که به تاریخ سعودی و اکتشاف نفت می‌پردازد

کتابخانه ملک عبدالعزیز به عنوان یکی از کتابخانه‌های برجسته در زمینه جمع‌آوری نسخه‌های خطی و کتاب‌های مربوط به دوران شکل‌گیری پادشاهی عربی سعودی، کتابخانه شرق‌شناس آمریکایی جورج رنتز، یکی از مهم‌ترین کتابخانه‌های شخصی در غرب را به دست آورده‌است.
این کتابخانه شامل تعداد زیادی نسخه خطی، اسناد و تصاویر ارزشمند است، همچنین حاوی ۳۲۰۰ کتاب (به انگلیسی، فرانسوی و عربی) است که بیشتر آنها حول تاریخ سعودی در طی دوره بین ۱۹۳۰ تا ۱۹۶۰ م می‌چرخد.
جورج رنتز به عنوان رئیس مرکز تحقیق و ترجمه در شرکت آرامکو کار می‌کرد و یکی از علاقه مندان به فعالیت‌های تحقیقاتی و علمی به حساب می‌آمد، او از روابط بسیار گسترده‌ای با طیف‌های مختلف جامعه، نهادها و روشنفکران داخلی و خارجی برخوردار بود و اشتیاق ویژه و متمایزی به امور جزیرة العرب داشته‌است.
وی علاوه بر فعالیت به عنوان استاد دانشگاه، کتاب‌ها و مشارکت‌های بسیاری در دائرة المعارف‌ها، به ویژه دائرةالمعارف اسلامی دارد.
وی همچنین قبل از استقرار در جزیرة العرب شاهد وقایع مهم منطقه، چه در سوریه و چه در مصر بوده‌است.
رنتز در صحبت کردن و نوشتن به زبان عربی مسلط است، که این امر وی را قادر ساخت به عنوان مشاور، کارشناس و ممتحن علمی در امور جزیرة العرب و همچنین مشاور انتشارات آمریکایی مطرح شود.
علی‌رغم فاصله زیادی زادگاهش در ایالات متحده آمریکا با منطقه دارد، اما بخت و اقبال این مرد باعث شد او در جمع کسانی باشد که شاهد وقایع تاریخی بسیاری در منطقه باشد، از جمله آغاز تأسیس پادشاهی توسط ملک عبدالعزیز، همچنین حوادث جنگ جهانی دوم، تأسیس اتحادیه کشورهای عربی، تعیین مرزها در جزیرة العرب و آغاز اکتشاف و تولید نفت (۱۹۴۳–۱۹۶۳).
 جورج رنتز زاده ولز ران پنسیلوانیا و فرزند جورج س. رنتز فرمانده معروف نیروی دریایی است، او در سال ۱۹۲۸ از دبیرستان پنساکولا در فلوریدا فارغ‌التحصیل شد و دوره مهندسی را در انستیتوی فنی جورجیا گذراند و به دلیل شرایط کاری پدرش، جورج به فیلیپین نقل مکان کرد، جایی بین سال‌های ۱۹۳۰ تا در سال ۱۹۳۲، تحصیل ریاضیات را در دانشگاه فیلیپین به پایان رساند.
 سپس برای مدت ۳ سال به عنوان معلم در سوریه کار کرد، سپس در سال ۱۹۳۵ به ایالات متحده بازگشت و به دانشگاه برکلی پیوست و لیسانس تاریخ اروپا را در سال ۱۹۳۷ دریافت کرد، سپس در سال ۱۹۳۸ با تز تاریخ مصر در قرن چهاردهم مدرک کارشناسی ارشد را دریافت کرد. وی در آنجا زبان عربی را نزد شرق‌شناس آمریکایی ویلیام پوپر آموخت.
در سال ۱۹۴۲ وی در قاهره به عنوان رئیس گروه تحقیق و ترجمه کار کرد، جایی که در سال ۱۹۴۴ با صوفیا بصیلی مصری ازدواج کرد.
وی پس از پایان جنگ جهانی دوم به عنوان مترجم «آرامکو» منصوب شد، جایی که ۱۷ سال در آنجا کار کرد و در سال ۱۹۴۶ به عنوان مدیر گروه تحقیق و ترجمه در بخش روابط دولتی منصوب شد و تأثیر بزرگی بر روند حرکتی «آرامکو» گذاشت.
 وی در طول کار خود، تاریخ شفاهی قبایل بادیه نشین را مستند کرد و مجموعه ای از کتابچه‌های «آرامکو» را منتشر کرد. وی دکترای خود را در تز شیخ محمد بن عبدالوهاب از دانشگاه کالیفرنیا دریافت کرد و دو مطالعهٔ «سرشاخه‌های شرقی منطقه الاحسا» و «عمان و ساحل جنوبی خلیج» را به پایان رساند.
او در سال ۱۹۶۳، از آرامکو بازنشسته شد و به دانشگاه استنفورد پیوست و دبیر بخش خاورمیانه در کتابخانه هوور شد. در آن دوره، وی در تلاش بود تا آثار و مجموعه‌های عربی، ترکی و فارسی کتابخانه را گسترش دهد.
علاوه بر آن، او به سخنرانی دربارهٔ اسلام، روابط سعودی و روسیه، نقش نفت در سیاست خاورمیانه و جهان عرب مدرن پرداخت.
این شرق‌شناس در سال ۱۹۷۶ به عضویت مرکز بین‌المللی وودرو ویلسون برای دانشمندان در واشینگتن درآمد، سپس محقق مقیم دانشگاه جان هاپکینز بود و در ۲۲ دسامبر ۱۹۸۷ در کالیفرنیا درگذشت.
اسناد جورج رنتز شامل مجموعه عظیمی از اسناد شخصی و رسمی، مطالعات و تحقیقات، مقالات و بریده‌های مطبوعاتی، یادداشت‌ها و گزارش‌ها است که بیشتر آنها ارتباط تنگاتنگی با تاریخ پادشاهی عربی سعودی و خلیج به‌طور ویژه و خاورمیانه و اسلام به‌طور کلی دارند.
اسناد از اهمیت مختلفی برخوردارند، زیرا برخی از آنها نادر و کمیاب هستند.
ویژگی غالب اکثر این اسناد ارزش علمی و تاریخی آنهاست، به عنوان مثال می‌توانه به «مستندات گزارش روزنامه‌های عربی و انگلیسی در مصر در مورد سفر ملک عبدالعزیز به مصر»، «بریده گزارش‌های روزنامه‌های آمریکایی در مورد سفر ملک سعود به ایالات متحده آمریکا» و «اسناد توافق‌نامه‌های نفتی بین پادشاهی و برخی از شرکت‌های آمریکایی» اشاره کرد..
این کتابخانه همچنین حاوی تعداد زیادی کتاب به زبان‌های خارجی است که مهم‌ترین وقایع سیاسی و تاریخی در پادشاهی و منطقه خلیج را مستند کرده‌است.
این کتابخانه همچنین تعداد زیادی نسخه‌های خطی و کتاب‌های کمیاب تاریخی و فرهنگ عمومی را در خود جای داده‌است.



قهوه سعودی، سنت تاریخی و محبوب‌ترین نوشیدنی رمضانی

قهوه سعودی پای ثابت سفره افطار در ماه رمضان (الشرق الاوسط)
قهوه سعودی پای ثابت سفره افطار در ماه رمضان (الشرق الاوسط)
TT

قهوه سعودی، سنت تاریخی و محبوب‌ترین نوشیدنی رمضانی

قهوه سعودی پای ثابت سفره افطار در ماه رمضان (الشرق الاوسط)
قهوه سعودی پای ثابت سفره افطار در ماه رمضان (الشرق الاوسط)

بدون شک قهوه نمادی فرهنگی است که ریشه در خانه شهروندان سعودی دارد و پایه و اساس مهمان نوازی، سخاوت و گرمی آنهاست؛ چنان‌که برخی از شاعران قدیم در جزیرة العرب می‌گویند: «خانه ای که دله (ظرف قهوه) نداشته باشد، کسی آن را نمی‌شناسد».

طرز تهیه قهوه سعودی و طرز سرو آن در شعر «الارجوزه» توضیح داده شده‌است که زمان سرو آن را صبح زود با القدوع (ظرف میهمان نوازی خرما) بیان کرده‌است تا اینکه قهوه به یک ستون اساسی مهمان نوازی و استقبال از مهمان خوب تبدیل شد.

در ماه رمضان قهوه سعودی بانوی سفره رمضان است و حضور آن نشان دهنده تکریم مهمان و احترام به او است و حضور القدوع (ظرف‌های خرما) و قهوه در فرهنگ قهوه سعودی ارتباط تنگاتنگی دارد، زیرا آنها جدایی ناپذیر هستند.

از این منظر، مشاور قهوه سعودی و مربی طرح کارشناس قهوه، سلطان آل مریع، در مصاحبه با «الشرق الاوسط» توضیح داد: «فرهنگ لغت الجامع، کلمه «القدوع» را به «القدع» تعبیر کرده‌است که به معنای شکستن شدت گرسنگی است».

القهوة السعودية تحظى بأهمية كبيرة خلال شهر رمضان (الشرق الأوسط)

تهیه قهوه یکی از هنرهای آشپزی سعودی است و این هنر در مجامع فرهنگی بین‌المللی برای معرفی فرهنگ تهیه قهوه سعودی به اشتراک گذاشته شده‌است. خانه سعودی خالی از روش‌های تهیه این هنر و میراث نیست که یکی از گنجینه‌های فرهنگی پادشاهی سعودی به‌شمار می‌رود.

به گفته آل مریع، آیین‌های تهیه قهوه سعودی بسته به منطقه جغرافیایی در پادشاهی سعودی متفاوت است.قهوه سعودی به روش‌های مختلف برشته (رست قهوه) می‌شود؛ وقتی به منطقه عسیر به جنوب سعودی می‌رویم، متوجه می‌شویم که قهوه هنگام برشته شدن رنگ روشنی پیدا می‌کند.

وقتی به مناطق مرکزی پادشاهی می‌رویم، متوجه می‌شویم که قهوه هنگام برشته شدن رنگ متوسطی به خود می‌گیرد، در حالی که در شمال، قهوه بیشتر برشته شده‌است.

آل مریع توضیح داد که ماده اصلی قهوه سعودی روش برشته کردن آن است و تفاوت بسیار زیادی بین قهوه عربی و قهوه سعودی وجود دارد.

قهوه سعودی به دلیل دو عامل سعودی نامیده شد، اولین عامل این است که قهوه سعودی از دانه الخولانی سعودی شروع می‌شود که مختص پادشاهی سعودیاست و به ۳ روش رست مختلف، و ۵ روش برای تهیه قهوه سعودی با توجه به مناطق پادشاهی انجام می‌شود.

عامل دوم این است که قهوه سعودی تنها قهوه ای در جهان است که از برشته کردن تا پخت و پز و سپس سرو کردن، جلوی مهمان درست می‌شود. این چیزی است که ما در انواع دیگر قهوه سراسر جهان نمی‌بینیم، اگرچه این ارائه باید با اشعار و دیالوگ‌های ادبی آمیخته شود.

در سال ۲۰۲۲، وزارت فرهنگ ۲۰ مقاله تحقیقاتی در زمینه قهوه سعودی ارائه شده توسط محققان داخلی و بین‌المللی را تأیید کرد.

این تحقیقات در مورد قهوه سعودی با هدف غنی سازی ۳ عامل اصلی است: حمایت وزارتخانه از قهوه در شبه جزیره العرب، بررسی دانش، مهارت‌ها و سنت‌های اجتماعی و توسعه محتوای محلی در قهوه سعودی.

وزارت فرهنگ بر اصل تجلیل از این فرهنگ متمرکز شده و اداره هنرهای آشپزی به نمایندگی از وزارت فرهنگ، دستور پخت غذاها را از مناطق مختلف پادشاهی زیر نظر دارد و به مردان و زنان جوان سعودی واجدالشرایط مدرک «کارشناس قهوه سعودی» اعطا می‌کند.