کتابخانه‌ای کمیاب که به تاریخ سعودی و اکتشاف نفت می‌پردازد

کتابخانه شرق‌شناس آمریکایی به سعودی اهدا شد - در آن ۳۲۰۰ کتاب و نسخه‌ خطی نگهداری می‌شود

کتابخانه‌ای کمیاب که به تاریخ سعودی و اکتشاف نفت می‌پردازد
TT

کتابخانه‌ای کمیاب که به تاریخ سعودی و اکتشاف نفت می‌پردازد

کتابخانه‌ای کمیاب که به تاریخ سعودی و اکتشاف نفت می‌پردازد

کتابخانه ملک عبدالعزیز به عنوان یکی از کتابخانه‌های برجسته در زمینه جمع‌آوری نسخه‌های خطی و کتاب‌های مربوط به دوران شکل‌گیری پادشاهی عربی سعودی، کتابخانه شرق‌شناس آمریکایی جورج رنتز، یکی از مهم‌ترین کتابخانه‌های شخصی در غرب را به دست آورده‌است.
این کتابخانه شامل تعداد زیادی نسخه خطی، اسناد و تصاویر ارزشمند است، همچنین حاوی ۳۲۰۰ کتاب (به انگلیسی، فرانسوی و عربی) است که بیشتر آنها حول تاریخ سعودی در طی دوره بین ۱۹۳۰ تا ۱۹۶۰ م می‌چرخد.
جورج رنتز به عنوان رئیس مرکز تحقیق و ترجمه در شرکت آرامکو کار می‌کرد و یکی از علاقه مندان به فعالیت‌های تحقیقاتی و علمی به حساب می‌آمد، او از روابط بسیار گسترده‌ای با طیف‌های مختلف جامعه، نهادها و روشنفکران داخلی و خارجی برخوردار بود و اشتیاق ویژه و متمایزی به امور جزیرة العرب داشته‌است.
وی علاوه بر فعالیت به عنوان استاد دانشگاه، کتاب‌ها و مشارکت‌های بسیاری در دائرة المعارف‌ها، به ویژه دائرةالمعارف اسلامی دارد.
وی همچنین قبل از استقرار در جزیرة العرب شاهد وقایع مهم منطقه، چه در سوریه و چه در مصر بوده‌است.
رنتز در صحبت کردن و نوشتن به زبان عربی مسلط است، که این امر وی را قادر ساخت به عنوان مشاور، کارشناس و ممتحن علمی در امور جزیرة العرب و همچنین مشاور انتشارات آمریکایی مطرح شود.
علی‌رغم فاصله زیادی زادگاهش در ایالات متحده آمریکا با منطقه دارد، اما بخت و اقبال این مرد باعث شد او در جمع کسانی باشد که شاهد وقایع تاریخی بسیاری در منطقه باشد، از جمله آغاز تأسیس پادشاهی توسط ملک عبدالعزیز، همچنین حوادث جنگ جهانی دوم، تأسیس اتحادیه کشورهای عربی، تعیین مرزها در جزیرة العرب و آغاز اکتشاف و تولید نفت (۱۹۴۳–۱۹۶۳).
 جورج رنتز زاده ولز ران پنسیلوانیا و فرزند جورج س. رنتز فرمانده معروف نیروی دریایی است، او در سال ۱۹۲۸ از دبیرستان پنساکولا در فلوریدا فارغ‌التحصیل شد و دوره مهندسی را در انستیتوی فنی جورجیا گذراند و به دلیل شرایط کاری پدرش، جورج به فیلیپین نقل مکان کرد، جایی بین سال‌های ۱۹۳۰ تا در سال ۱۹۳۲، تحصیل ریاضیات را در دانشگاه فیلیپین به پایان رساند.
 سپس برای مدت ۳ سال به عنوان معلم در سوریه کار کرد، سپس در سال ۱۹۳۵ به ایالات متحده بازگشت و به دانشگاه برکلی پیوست و لیسانس تاریخ اروپا را در سال ۱۹۳۷ دریافت کرد، سپس در سال ۱۹۳۸ با تز تاریخ مصر در قرن چهاردهم مدرک کارشناسی ارشد را دریافت کرد. وی در آنجا زبان عربی را نزد شرق‌شناس آمریکایی ویلیام پوپر آموخت.
در سال ۱۹۴۲ وی در قاهره به عنوان رئیس گروه تحقیق و ترجمه کار کرد، جایی که در سال ۱۹۴۴ با صوفیا بصیلی مصری ازدواج کرد.
وی پس از پایان جنگ جهانی دوم به عنوان مترجم «آرامکو» منصوب شد، جایی که ۱۷ سال در آنجا کار کرد و در سال ۱۹۴۶ به عنوان مدیر گروه تحقیق و ترجمه در بخش روابط دولتی منصوب شد و تأثیر بزرگی بر روند حرکتی «آرامکو» گذاشت.
 وی در طول کار خود، تاریخ شفاهی قبایل بادیه نشین را مستند کرد و مجموعه ای از کتابچه‌های «آرامکو» را منتشر کرد. وی دکترای خود را در تز شیخ محمد بن عبدالوهاب از دانشگاه کالیفرنیا دریافت کرد و دو مطالعهٔ «سرشاخه‌های شرقی منطقه الاحسا» و «عمان و ساحل جنوبی خلیج» را به پایان رساند.
او در سال ۱۹۶۳، از آرامکو بازنشسته شد و به دانشگاه استنفورد پیوست و دبیر بخش خاورمیانه در کتابخانه هوور شد. در آن دوره، وی در تلاش بود تا آثار و مجموعه‌های عربی، ترکی و فارسی کتابخانه را گسترش دهد.
علاوه بر آن، او به سخنرانی دربارهٔ اسلام، روابط سعودی و روسیه، نقش نفت در سیاست خاورمیانه و جهان عرب مدرن پرداخت.
این شرق‌شناس در سال ۱۹۷۶ به عضویت مرکز بین‌المللی وودرو ویلسون برای دانشمندان در واشینگتن درآمد، سپس محقق مقیم دانشگاه جان هاپکینز بود و در ۲۲ دسامبر ۱۹۸۷ در کالیفرنیا درگذشت.
اسناد جورج رنتز شامل مجموعه عظیمی از اسناد شخصی و رسمی، مطالعات و تحقیقات، مقالات و بریده‌های مطبوعاتی، یادداشت‌ها و گزارش‌ها است که بیشتر آنها ارتباط تنگاتنگی با تاریخ پادشاهی عربی سعودی و خلیج به‌طور ویژه و خاورمیانه و اسلام به‌طور کلی دارند.
اسناد از اهمیت مختلفی برخوردارند، زیرا برخی از آنها نادر و کمیاب هستند.
ویژگی غالب اکثر این اسناد ارزش علمی و تاریخی آنهاست، به عنوان مثال می‌توانه به «مستندات گزارش روزنامه‌های عربی و انگلیسی در مصر در مورد سفر ملک عبدالعزیز به مصر»، «بریده گزارش‌های روزنامه‌های آمریکایی در مورد سفر ملک سعود به ایالات متحده آمریکا» و «اسناد توافق‌نامه‌های نفتی بین پادشاهی و برخی از شرکت‌های آمریکایی» اشاره کرد..
این کتابخانه همچنین حاوی تعداد زیادی کتاب به زبان‌های خارجی است که مهم‌ترین وقایع سیاسی و تاریخی در پادشاهی و منطقه خلیج را مستند کرده‌است.
این کتابخانه همچنین تعداد زیادی نسخه‌های خطی و کتاب‌های کمیاب تاریخی و فرهنگ عمومی را در خود جای داده‌است.



سريال «حشاشین» در مصر جنجال برانگیز شد


کریم عبد العزیز در یکی از سکانس ها (شرکت فیلمساز)
کریم عبد العزیز در یکی از سکانس ها (شرکت فیلمساز)
TT

سريال «حشاشین» در مصر جنجال برانگیز شد


کریم عبد العزیز در یکی از سکانس ها (شرکت فیلمساز)
کریم عبد العزیز در یکی از سکانس ها (شرکت فیلمساز)

اولین قسمت سریال «الحشاشین» واکنش های متفاوتی در مصر به دنبال داشت. عده ای فیلم نامه و کارگردانی سریال که وقائع آن در قرن ۱۱ میلادی روی می دهد را تحسین کردند اما برخی گفتند که دیالوگ های این سریال تاریخی باید به جای لهجه مصری به عربی فصیح کار می شد.
«الحشاشین» از جمله پرخرج ترین درام های مصری رمضانی امسال به شمار می رود و فیلمبرداری آن یک سال پیش در چندین کشور آغاز شد. عبد الرحیم کمال نویسنده و پیتر میمی کارگردان «الحشاشین» هستند. کریم عبد العزیز و فتحی عبد الوهاب و احمد عید و میرنا نور الدین و اسلام جمال و نیکولا معوض نقش های اصلی این سریال رمضانی اند.
این سریال از زاویه تاریخی به فرقه حشاشین که حسن صباح بنیانگذاری کرد پرداخته است. قسمت اول «الحشاشین» به عنوان «عهد» یک روایت صوتی درباره اوضاع جهان اسلام پس از مرگ پیامبر و چهار خلیفه اش و پیدایش چند دستگی و فرقه ها و طوایف گوناگون دارد.

یکی از سکانس های «الحشاشین» (شرکت فیلمساز)

قسمت اول چگونگی پا گرفتن حسن صباح رهبر فرقه باطنیه و خداوند قلعه الموت و «پیرمرد کوهستان» در قرن یازدهم را نشان می دهد. فتحی عبد الوهاب در نقش وزیر سلجوقیان در قسمت اول ظاهر شد.

واکنش متفاوت مخاطبان پس از قسمت اول (شرکت فیلمساز)

خالد محمود منتقد مصری سینما در گفتگو با «الشرق الاوسط» گفت «اولین قسمت سریال جالب و فوق العاده و از نظر هنری خیره کننده بود».
او افزود «اتفاقات فیلم از همان ابتدا سریع و پشت سر هم هستند و مخاطب را از یک سکانس به سکان بعدی می برند. مقدمه آغاز قسمت اول مفید و مهم بود تا همه مخاطبان از نسل های گوناگون بتوانند دوران تاریخی سریال را بفهمند و دنبال کنند».
محمود خاطر نشان کرد «جلوه های بصری سریال و موزیک متن به آهنگسازی امین بوحافه حرف ندارد. کریم عبد العزیز در این سریال هیچ شباهتی به بازیگر معروفی که همه می شناسند ندارد. سریال از نظر فنی و تکنولوژی رده بالاست و این مهارت فنی بالا از همان سکانس های اول مخاطب را جذب کرد».
محمود درباره اینکه چرا «الحشاشین» با لهجه مصری عامیانه است معتقد است «این لهجه وسیله ای است تا سریال تا حد امکان به بیشترین تعداد مخاطبان از عامه مردم برسد».

پوستر سریال (شرکت فیلمساز)

دکتر احمد سلامه استاد تاریخ و تمدن در دانشگاه ازهر گفت «اولین اشتباه تاریخی این سریال همان لهجه عامیانه اش است». او در گفتگو با «الشرق الاوسط» افزود «در کارهای تاریخی برای حفظ اعتبار فیلم ها باید به زبان آن دوره تاریخی توجه شود که در این سریال عربی فصیح بوده است».
او اضافه کرد «دست اندرکاران این سریال می توانستند نقش اطلاع رسانی و فرهنگ آموزی برای مخاطبان ایفا کنند و با عربی فصیح رونق و شکوه مضاعف به این اثر بدهند».
دکتر احمد سلامه خاطر نشان کرد «مثلا سریال «عمر» با عربی فصیح پخش شد و مخاطبان را به عربی فصیح علاقمند کرد و مخاطبان از تماشای سریال با لهجه فصیح لذت بردند. ضمنا پخش محصولات سینما و تلویزیون با لهجه فصیح امکان رواج آن را در همه کشورهای اسلامی افزایش می دهد. به عنوان مثال بنده در دانشگاه چندین دانشجوی اعزامی دارم که لهجه عامیانه نمی فهمند و فقط عربی فصیح صحبت می کنند خب این افراد نمی توانند «الحشاشین» را دنبال کنند».
سلامه اظهار کرد «استایل و طراحی لباس بازیگران مناسب دوره عباسیان است که در سریال ذکر شده است. البته داوری درباره سریال های تاریخی از قسمت های اول درست نیست».