شواهد جدید از اقدام «عمدی» ایران برای سرنگونی هواپیمای اوکراینی

سپاه با پدافند هوایی برای ایجاد اختلال در موقعیت‌یاب هواپیما همکاری کرد

شواهد جدید از اقدام «عمدی» ایران برای سرنگونی هواپیمای اوکراینی
TT

شواهد جدید از اقدام «عمدی» ایران برای سرنگونی هواپیمای اوکراینی

شواهد جدید از اقدام «عمدی» ایران برای سرنگونی هواپیمای اوکراینی

یک کارشناس در پرونده هواپیمای مسافربری اوکراینی سرنگون شده در ایران براساس شواهد و مستندات نشان داد که ایران در اقدامی «عمدی و از پیش طراحی شده» دست به انهدام هواپیما و کشتن مسافران آن کرده‌است.
آندره میلن کارشناس هوانوردی که پرونده این پرواز ساقط شده را از روز نخست در دست بررسی داشته، توضیحاتی در این باره منتشر کرده‌است.
شواهد مورد بررسی میلن که با مؤسسه «یونیکورن ایرواسپیس» همکاری می‌کند اکنون توسط دادستان ضدتروریستی اوکراین مورد استفاده قرار می‌گیرد تا مشخص کند آیا در این پرونده زمینه‌ای برای کشاندن ایران به دادگاه بین‌المللی کیفری به دلیل جنایت علیه بشریت وجود دارد.
طبق ای شواهد، سپاه پاسداران در اقدامی «از پیش طراحی شده» دست به انهدام هواپیما و کشتن مسافرانش در شب حمله نظامی به پایگاه نظامی آمریکا در عراق، دی ماه سال ۱۳۹۸، زده بود.
این متخصص هوانوردی انگیزه ایران از انهدام پرواز را اجتناب از حمله آمریکا از طریق ایجاد «سپر انسانی» عنوان می‌کند.
سپر انسانی مورد نظر متشکل از چندین مقام دولت‌های خارجی عنوان شده که پنج ساعت پس از حمله سپاه پاسداران به نیروهای آمریکایی و کانادایی در عراق، سفر به ایران را آغاز می‌کردند.
این کارشناس هوانوردی پس از بررسی گزارش نهایی هیئت بررسی سوانح هواپیمایی ایران دریافت که سپاه پاسداران جنگ‌افزارهای پارازیت الکترونیکی را در هماهنگی با سامانه پدافندی تور ام-۱ روسیه که شلیک را انجام داد، به کار گرفته بود.
او گفت: «سپاه به‌طور همزمان فرکانس‌های ارسال‌کننده موقعیت‌یاب ماهواره‌ای و اضطراری پرواز پی‌ای۷۵۲ را از کار می‌اندازد و انسداد سیگنال را ادامه می‌دهد تا بتواند به محل سقوط برسد».
پس از آن هم سپاه پاسداران به صورت فیزیکی به غیرفعال‌سازی سیستم ای‌ال‌تی هواپیما که قادر به ارسال فرکانس به شبکه ماهواره‌ای اضطراری جهانی بود، دست زد.
میلن می‌گوید حکومت ایران متعاقب این قتل‌عام از پیش برنامه‌ریزی شده به کتمان یا از بین بردن شواهد پرداخت.



مسکو و تهران: بزرگ‌تر از شراکت، کوچک‌تر از ائتلاف

 رئیسان روسیه و ایران، ولادیمیر پوتین و مسعود پزشکیان، در مراسم امضای توافقنامه در مسکو، ۱۷ ژانویه ۲۰۲۵ ( رویترز)
رئیسان روسیه و ایران، ولادیمیر پوتین و مسعود پزشکیان، در مراسم امضای توافقنامه در مسکو، ۱۷ ژانویه ۲۰۲۵ ( رویترز)
TT

مسکو و تهران: بزرگ‌تر از شراکت، کوچک‌تر از ائتلاف

 رئیسان روسیه و ایران، ولادیمیر پوتین و مسعود پزشکیان، در مراسم امضای توافقنامه در مسکو، ۱۷ ژانویه ۲۰۲۵ ( رویترز)
رئیسان روسیه و ایران، ولادیمیر پوتین و مسعود پزشکیان، در مراسم امضای توافقنامه در مسکو، ۱۷ ژانویه ۲۰۲۵ ( رویترز)

با امضای توافقنامه «شراکت استراتژیک جامع» بین روسیه و ایران، روابط دو کشور وارد مرحله‌ای جدید شده است که در آن منافع طرفین به شکلی بی‌سابقه به هم نزدیک می‌شوند. با این حال، در مسکو تردیدهایی درباره تمایل تهران به بازگشایی به سوی غرب وجود دارد.

این توافقنامه پایه‌ای قانونی برای گسترش همکاری‌های وسیع بین دو کشور فراهم می‌کند و جایگزین توافقنامه همکاری سال ۲۰۰۱ می‌شود که پیش‌تر زمینه‌های محدودی برای همکاری ایجاد کرده بود.

در طول ۲۵ سال گذشته، روابط مسکو و تهران به شدت توسعه یافته و تحولات بزرگی در منطقه رخ داده است که دو کشور را وادار به بازنگری در اساس همکاری‌های خود کرده است. با این حال، مسیر رسیدن به این توافقنامه هموار نبوده و موانع زیادی بر سر راه آن وجود داشته است.

رئیسان روسیه و ایران، پوتین و پزشکیان، پس از مذاکرات در مسکو، برای حضور در مراسم امضا آماده می‌شوند (عکس: آسوشیتدپرس)

موضع روسیه در قبال تحولات جنگ قره‌باغ و سوریه، که به منافع منطقه‌ای ایران آسیب زد، باعث ایجاد تردیدهایی در تهران درباره قابل اعتماد بودن مسکو به عنوان یک شریک استراتژیک شده است. از سوی دیگر، مسکو نیز همواره با نگرانی به تلاش‌های ایران برای بازگشایی کانال‌های ارتباطی با غرب نگاه کرده است.

انتخاب زمان امضای این توافقنامه جلب توجه می‌کند. این توافقنامه پس از چندین تأخیر و درست سه روز قبل از تحلیف رئیس‌جمهور جدید آمریکا، دونالد ترامپ، امضا شد. برخی تحلیل‌گران معتقدند که مسکو و تهران پس از تحولات سوریه و اوکراین، تصمیم گرفتند تا با تقویت مواضع خود، آماده مذاکرات آینده شوند.
این توافقنامه در ۴۷ بند، حوزه‌های مختلف همکاری از جمله تجارت، انرژی، آموزش و گردشگری را پوشش می‌دهد. بخش قابل توجهی از آن به همکاری در زمینه انرژی هسته‌ای صلح‌آمیز اختصاص دارد، حوزه‌ای که ایران به زودی چالش‌های دیپلماتیک جدی در آن پیش رو خواهد داشت.

رئیسان روسیه و ایران، پوتین و پزشکیان، در مراسم امضای توافقنامه در کرملین، مسکو، ۱۷ ژانویه ۲۰۲۵ (آسوشیتدپرس)

همکاری نظامی

توافقنامه بر همکاری‌های نظامی و امنیتی تأکید کرده است، اما از تبدیل این شراکت به یک اتحاد نظامی کامل جلوگیری می‌کند. این همکاری شامل تبادل هیئت‌های نظامی، آموزش پرسنل، انجام تمرینات مشترک و مشارکت در کنفرانس‌های بین‌المللی می‌شود.
دو کشور بر تقویت همکاری در مبارزه با تروریسم، تبادل اطلاعات امنیتی و هماهنگی بین وزارتخانه‌های داخلی تأکید کرده‌اند. همچنین، همکاری در زمینه‌های حقوقی، کنترل تسلیحات و خلع سلاح نیز در توافقنامه گنجانده شده است.
توافقنامه به توسعه روابط تجاری و اقتصادی، بهبود شبکه‌های حمل‌ونقل و تدارکات، و افزایش مبادلات تجاری بین دو کشور اشاره کرده است. همچنین، استفاده از ارزهای ملی در مبادلات و مقابله با تحریم‌های یکجانبه غرب نیز مورد تأکید قرار گرفته است.
این توافقنامه تمامی جنبه‌های همکاری سیاسی، اقتصادی، امنیتی، نظامی و فرهنگی را پوشش می‌دهد. با این حال، نکته جالب توجه این است که در بند پایانی توافقنامه آمده است: «در صورت بروز اختلاف در تفسیر مفاد این توافقنامه، نسخه انگلیسی سند مرجع خواهد بود.»