ایران چگونه از ناآرامی‌های یمن برای تسلیح حوثی‌ها بهره‌برداری کرد؟

اولین محموله ۱۲ سال پیش در ساحل دریای سرخ توقیف شد

گزارش کارشناسی محرمانه ارائه شده به شورای امنیت: ایران دست‌کم از ۲۰۰۹ برای حوثی‌ها اسلحه می‌فرستاد
گزارش کارشناسی محرمانه ارائه شده به شورای امنیت: ایران دست‌کم از ۲۰۰۹ برای حوثی‌ها اسلحه می‌فرستاد
TT

ایران چگونه از ناآرامی‌های یمن برای تسلیح حوثی‌ها بهره‌برداری کرد؟

گزارش کارشناسی محرمانه ارائه شده به شورای امنیت: ایران دست‌کم از ۲۰۰۹ برای حوثی‌ها اسلحه می‌فرستاد
گزارش کارشناسی محرمانه ارائه شده به شورای امنیت: ایران دست‌کم از ۲۰۰۹ برای حوثی‌ها اسلحه می‌فرستاد

دوازده سال پس از اعلامیه رسمی توقیف اولین کشتی قاچاق اسلحه ایران به حوثی‌ها، چندی پیش یک کشتی از همان نوع در آب‌های دریای عرب ضبط شد. در این ۱۲ سال برخی از عملیات‌ها کنترل نشد و برخی دیگر فاش نشده‌اند.
همچنین هزاران نفر از اعضای شبه نظامیان حوثی برای آموزش جنگی، به ایران و لبنان اعزام شدند و تعدادی از ایرانی‌ها که تحت عنوان بازرگان به یمن آمده‌اند برای اقدامات جاسوسی اعزام شدند.
منابع اطلاعاتی سابق، تهران را به سوءاستفاده از بی‌ثباتی سیاسی و امنیتی یمن از سال ۲۰۱۱ متهم می‌کنند.
در سال ۲۰۰۹، مقامات یمنی توقیف اولین محموله اسلحه قاچاق ایران را رسانه ای کردند، اما جزئیات بیشتری در مورد این محموله که در ساحل دریای سرخ توقیف شد، اعلام نکردند.
با این حال، اطلاعاتی که در مورد آن دوره در دسترس بود نشان می‌دهد که شبه نظامیان حوثی و پس از این محموله، مقادیر زیادی سلاح از طریق سواحل استان حجه قاچاق کردند.
جایی که شبه نظامیان و پیروان آنها زمین‌های زیادی را در منطقه ساحلی میدی خریداری کردند و مزارع بزرگ در آنجا گسترش یافت.
در حالی که احزاب حاکم و مخالفان یمن در صنعا و شهرهای اصلی برای کسب قدرت تلاش می‌کردند، شبه نظامیان حوثی اردوگاه‌های استان صعده را کنترل کرد، جایی که آنها با سلاح‌های خود تمام اردوگاه‌ها را تصرف کردند، همچنین قاچاق اسلحه را به طریقی بی‌سابقه از طریق میدی و جزایر کوچک پراکنده در سواحل یمن تشدید کردند.
کشتی‌های ایرانی اسلحه را در آن جزایر تخلیه می‌کردند و حوثی‌ها آنها را با قایق‌های ماهیگیری به سواحل میدی منتقل می‌کردند.
یک افسر اطلاعاتی سابق یمن در مصاحبه با «الشرق الاوسط» گفت: «اعتراضات و درگیری‌ها بین گروه‌های نظام وقت در صنعا باعث شده بود تسلط رژیم در مناطق ساحلی سست شود. حوثی‌ها که از طریق حضور اعضای خود در مکان‌های مهم در داخل ارتش و سرویس‌های اطلاعاتی به خوبی این را می‌دانستند، مقادیر زیادی سلاح خاص را در میدی جمع و سپس آنها را به راحتی به صعده منتقل کردند».
این عملیات تا زمان انتقال قدرت به رئیس‌جمهور فعلی، عبد ربه منصور هادی ادامه داشت، زیرا احزاب سیاسی مشغول تقسیم نفوذ بودند، سپس، در تاریخ ۷ مارس ۲۰۱۳، مقامات از ضبط یک کشتی اسلحه جدید قاچاقی از ایران به نام «جهان ۲» که قصد ورود به خاک یمن را داشت، خبر دادند.
در ۲۳ ژانویه، مقامات، کشتی ایرانی «جهان ۱» حامل سلاح‌های «خطرناک» برای شبه نظامیان حوثی، از جمله موشک‌های ضدهوایی مدرن و مواد منفجره بالا، در حال حرکت به بندر میدی تحت کنترل حوثی‌ها را متوقف کردند. این کشتی ۴۸ تن سلاح، موشک و مواد منفجره در خود داشت. از جمله این سلاح‌ها موشک‌های ضدهوایی «سام-۲» و «سام-۳» بود.
در این میان، در ماه مه ۲۰۱۵، گزارش محرمانه کارشناسان سازمان ملل متحد که به شورای امنیت سازمان ملل ارسال شد، حاکی از آن بود که ایران حداقل از سال ۲۰۰۹ سلاح در اختیار حوثی‌ها قرار داده‌است. علاوه بر کشتی «جهان»، کارشناسان پنج مورد را شناسایی کردند که کشتی‌های ایرانی اسلحه را به یمن منتقل می‌کردند.
به گفته مقامات یمنی، بر اساس توافقی که تهران چند روز پس از کودتا، قبل از شروع «طوفان قاطع» با مقامات شبه نظامیان منعقد کرد، این کشور روزانه از طریق پروازهای هوایی سلاح را از تهران به صنعا منتقل می‌کرد. همچنین شبه نظامیان، با همدستی طرف‌های منطقه ای، از پروازهایی که ائتلاف اجازه فعالیت بین برخی از فرودگاه‌ها و فرودگاه صنعا را می‌داد، استفاده کردند و علاوه بر مبالغ هنگفت، تعدادی موشک «سام» و موشک‌های حرارتی را نیز دریافت می‌کردند.
با توجه به ترجیحات مقامات یمنی که با «الشرق الاوسط» گفت و گو کردند، عملیات قاچاق اسلحه پس از آغاز عملیات طوفان قاطع به سواحل شرقی یمن منتقل شد. به طوری که قایق‌ها این محموله‌ها را به حومه مرز شرقی یمن تحویل می‌دادند، در حالی که باندهای سازمان یافته این سلاح‌ها را از طریق کویر به حومه استان البیضا حمل می‌کردند و آنها را به شبه نظامیان تحویل می‌دادند، یا آنها را از طریق کویر به حومه استان الجوف منتقل می‌کردند و در آنجا به استان عمران منتقل می‌شدند.
مقامات معتقدند که اکثر محموله‌ها شامل مقادیر زیادی هواپیمای بدون سرنشین و قطعات موشکی ایرانی بوده‌است. کارشناسان نظامی سپاه پاسداران و حزب‌الله لبنان که در داخل خاک یمن هستند، مسئول نصب آنها بودند.



گسترده‌ترین عملیات تخلیه اسرائیل در غزه طی ماه‌های اخیر؛ ترامپ به دنبال آتش‌بس است


فلسطینی‌ای در حال فریاد هنگام تشییع اعضای خانواده‌اش که در حمله هوایی اسرائیل در خان‌یونس کشته شدند، در روز یکشنبه (رویترز)
فلسطینی‌ای در حال فریاد هنگام تشییع اعضای خانواده‌اش که در حمله هوایی اسرائیل در خان‌یونس کشته شدند، در روز یکشنبه (رویترز)
TT

گسترده‌ترین عملیات تخلیه اسرائیل در غزه طی ماه‌های اخیر؛ ترامپ به دنبال آتش‌بس است


فلسطینی‌ای در حال فریاد هنگام تشییع اعضای خانواده‌اش که در حمله هوایی اسرائیل در خان‌یونس کشته شدند، در روز یکشنبه (رویترز)
فلسطینی‌ای در حال فریاد هنگام تشییع اعضای خانواده‌اش که در حمله هوایی اسرائیل در خان‌یونس کشته شدند، در روز یکشنبه (رویترز)

در حالی که وضعیت جنگی در نوار غزه همچنان ادامه دارد، ارتش اسرائیل روز یکشنبه دستور به بزرگ‌ترین عملیات تخلیه طی ماه‌های اخیر داد. این تخلیه مناطق وسیعی از شهر غزه و شمال آن، به‌ویژه محله‌های الزيتون، الصبرة، التفاح و الدرج را در بر می‌گیرد. ارتش از ساکنان خواسته فوراً به منطقه المواصی در جنوب منتقل شوند.

این دستور با استفاده از شبکه‌های اجتماعی و پخش اعلامیه از طریق پهپادها اعلام شد و شامل گسترش تخلیه مناطق پیشین مانند جبالیا البلد، الزرقاء و أبو إسكندر نیز می‌شود. منابع محلی گفته‌اند بسیاری از مردم نمی‌دانند کجا باید بروند، زیرا مناطق غربی غزه نیز از آوارگان پر شده است.

فلسطینی مجروح در حمله هوایی، در بیمارستان ناصر در خان‌یونس واقع در جنوب غزه، با پیکر برادرش که در همان حمله کشته شد، وداع می‌کند (رویترز)

ارتش اسرائیل اعلام کرده قصد دارد وارد عمق شهر غزه و حتی غرب آن شود. اگرچه منطقه المواصی به‌عنوان منطقه انسانی اعلام شده، اما در آنجا هم ارتش اسرائیل حاضر است و گه‌گاه تیراندازی یا بمباران‌هایی صورت می‌گیرد.

احتمال توافق جزئی

با وجود ادامه خشونت‌ها، تلاش‌ها برای آتش‌بس ادامه دارد. دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا، در پیامی خواستار تلاش برای دستیابی به توافق آتش‌بس شد. منابع فلسطینی به «الشرق الأوسط» گفته‌اند که احتمال رسیدن به توافقی جزئی در چارچوب طرح پیشنهادی فرستاده آمریکایی، استیو ویتکوف، وجود دارد.

فلسطینی‌ای در کنار پیکر کودکان کشته‌شده در حمله هوایی اسرائیل به خانه‌ای در شهر غزه پیش از مراسم تشییع در روز یکشنبه (رویترز)

این منابع افزودند مقاومت فلسطینی خواستار ضمانت اجرای کامل دوره ۶۰ روزه آتش‌بس بدون نقض آن توسط اسرائیل، و توزیع آزادسازی گروگان‌ها طی روزهای آتش‌بس هستند. همچنین تأکید شده که پروتکل‌های انسانی توافق پیشین در ژانویه ۲۰۲۵ باید رعایت شود؛ موضوعی که اسرائیل در آن زمان به‌طور کامل پایبند نبود.

بن‌بست در مذاکرات و لجبازی اسرائیل

منابع نزدیک به حماس می‌گویند: «رسیدن به توافق ممکن است اگر اسرائیل به خواسته‌های منطقی پاسخ مثبت دهد». به گفته آن‌ها، حماس پیشنهادات متعددی داده، اما هر بار بنیامین نتانیاهو آن را رد کرده و مسیر مذاکرات را مختل کرده است.

منابع تأکید کردند که «حماس» مایل به دستیابی به توافق برای توقف کشتار و محاصره در غزه است، اما نمی‌پذیرد تحت عنوان توافقی «تسلیم‌شده» عمل کند. آن‌ها همچنین از دولت ترامپ خواستند فشار بیشتری بر اسرائیل وارد کند.

پیش‌بینی شده که در صورت پیشرفت گفت‌وگوها، طی روزهای آینده دور جدیدی از مذاکرات در دوحه یا قاهره با حضور هیأت‌های حماس، اسرائیل، میانجی‌ها و نماینده آمریکا برگزار شود.

ترور ابوعمر السوری

در تحولی مرتبط، ارتش اسرائیل جمعه‌شب موفق به ترور «حکم العیسی» معروف به «أبو عمر السوری»، یکی از فرماندهان ارشد «کتائب القسام» شد. وی از نزدیکان محمد الضیف، فرمانده شهید القسام، بود. اسرائیل همچنین چندین فرمانده دیگر از حماس، جهاد اسلامی و گروه‌های مقاومت دیگر را هدف قرار داده است.

با کاهش درگیری مستقیم بین ایران و اسرائیل، تمرکز ارتش اسرائیل بار دیگر بر نوار غزه افزایش یافته و حملات زمینی، هوایی و عملیات‌های هدفمند شدت گرفته‌اند.