ایران از جنگ غزه برای تبلیغ پیروزی نیابتی خود بهره‌برداری می‌کند

بهره‌برداری ایران از جنگ غزه: تبلیغ پیروزی نیابتی



شلیک موشک از نوار غزه به سمت اسرائیل در درگیری اخیر (آژانس عکس اروپا)
شلیک موشک از نوار غزه به سمت اسرائیل در درگیری اخیر (آژانس عکس اروپا)
TT

ایران از جنگ غزه برای تبلیغ پیروزی نیابتی خود بهره‌برداری می‌کند



شلیک موشک از نوار غزه به سمت اسرائیل در درگیری اخیر (آژانس عکس اروپا)
شلیک موشک از نوار غزه به سمت اسرائیل در درگیری اخیر (آژانس عکس اروپا)

جنگ اخیر اسرائیل و غزه این فرصت را برای ایران فراهم کرد تا شلیک گسترده راکت به اسرائیل را به عنوان انتقامی از حملات اسرائیل به ایران به تصویر بکشد، این در حالی است که اسرائیل می‌گوید که تهران در درگیری‌های اخیر نقشی نداشته‌است.
روزنامه «نیویورک تایمز» در گزارشی می‌نویسد: تهران که درگیر یک جنگ در سایه طولانی مدت با اسرائیل بوده‌است، تلاشی برای پنهان کردن خشنودی خود از درگیری‌های اخیر میان اسرائیل و فلسطینی‌ها نکرده‌است.
طبق این گزارش، رسانه‌های ایران در طول ۱۱ روز جنگ، خرسندی از آسیب به دشمن خود، نقش تهران در تأمین سلاح و آموزش نظامی مبارزان فلسطینی در غزه را پررنگ کردند.
این گزارش به نقل از متخصصان می‌افزاید که ایران طی دهه‌ها حمایت از حماس، پشتیبانی‌های مالی و سیاسی از این سازمان را ادامه داده‌است؛ به علاوه حمایت‌های تهران شامل ارسال انواع سلاح‌ها، فناوری و آموزش ساخت راکت‌های پیشرفته که قادر به هدف قرار دادن عمق اسرائیل هستند، بوده‌است.
با این وجود، بر اساس ارزیابی نهادهای اطلاعاتی اسرائیل، در جنگ اخیر، حماس به شکلی مستقل از ایران تصمیم‌گیری کرد.
یک تحلیل‌گر اسرائیلی بر این باور است که مقام‌های ایرانی معتقدند که توانمندی نظامی گروه‌های فلسطینی در غزه –هم به لحاظ کمیت و هم به لحاظ بُرد راکت‌ها- ممکن است سبب شود تا اسرائیل پیش از اقدام بعدی علیه ایران، نسبت به نتایج احتمالی آن تأملی دوباره داشته باشد.
به باور مئیر جاودانفر تحلیل‌گر و استاد مطالعات امنیت ایران در مرکز مطالعات میان رشته‌ای هرتزلیا، ایران حملات راکتی به اسرائیل را به عنوان «احیای بازدارندگی» در برابر حملات آتی اسرائیل می‌نگرد.
این در حالی است که لیور حیات سخنگوی وزارت خارجه اسرائیل گفته‌است که اطلاعاتی در خصوص ارتباط و نقش ایران در بحران اخیر ندارد.
طبق این گزارش، تحلیل‌گران بر این باور هستند که قاچاق سلاح‌ها و راکت‌های ایرانی به غزه، به واسطه محاصره شدید زمینی و دریایی بسیار دشوار است. در دوره کوتاهی پس از خیزش‌های عربی سال ۲۰۱۱، ایران قادر بود تا اجزاء ساخت راکت را از طریق تونل‌های زیرزمینی که غزه را به مصر وصل می‌کند، به فلسطینی‌ها برساند.
گرچه تندروها در ایران مشتاق انتقام جویی بودند، اما وقتی بحث جنگ اسرائیل و فلسطین باشد، افکار عمومی در داخل ایران اتفاق نظری ندارد. جایی که بسیاری مبارزه فلسطین را نبرد خود نمی‌دانند و آنها مخالف انتقال میلیون‌ها دلار توسط دولت به گروهی از شبه نظامیان هستند که به نیابت از خود در لبنان، سوریه، عراق و یمن می‌جنگند، مبالغی که می‌تواند برای رفع مشکلات فوری اقتصادی در داخل استفاده شود.



رایزنی‌های سیاسی میان مصر و ایران برای توسعه روابط دوجانبه

کنفرانس خبری میان وزیران امور خارجه مصر و ایران در قاهره («وزارت امور خارجه مصر»)
کنفرانس خبری میان وزیران امور خارجه مصر و ایران در قاهره («وزارت امور خارجه مصر»)
TT

رایزنی‌های سیاسی میان مصر و ایران برای توسعه روابط دوجانبه

کنفرانس خبری میان وزیران امور خارجه مصر و ایران در قاهره («وزارت امور خارجه مصر»)
کنفرانس خبری میان وزیران امور خارجه مصر و ایران در قاهره («وزارت امور خارجه مصر»)

مصر و ایران توافق کردند مسیر بررسی و شناسایی ظرفیت‌های روابط دوجانبه را ادامه دهند.
وزیر خارجه و مهاجرت مصر، بدر عبدالعاطی، در یک نشست خبری مشترک با همتای ایرانی‌اش، عباس عراقچی، در قاهره در روز دوشنبه اعلام کرد: «مسیر جدیدی برای مشورت‌های سیاسی بین دو کشور آغاز شده که در سطحی پایین‌تر از وزیران خارجه برگزار خواهد شد و ابعاد مختلف روابط دوجانبه را بررسی خواهد کرد.»

عباس عراقچی روز دوشنبه به قاهره سفر کرد و با رئیس‌جمهور مصر، عبدالفتاح السیسی، دیدار داشت. همچنین دو نشست، یکی دوجانبه و دیگری گسترده‌تر، با وزیر خارجه مصر، بدر عبدالعاطی برگزار کرد. این دیدارها به‌عنوان نشانه‌ای از حرکت روابط دو کشور به‌سوی گام‌های نزدیک‌تر تلقی شد.

بر اساس بیانیه رسمی دفتر ریاست‌جمهوری مصر، السیسی و عراقچی «بر اهمیت ادامه مسیر فعلی برای بررسی چشم‌اندازهای توسعه مشترک روابط بین دو کشور تأکید کردند.»

وزیر خارجه مصر در این نشست خبری گفت که گفتگوها «بر لزوم گسترش روابط دوجانبه تمرکز داشت، با در نظر گرفتن نگرانی‌های هر دو طرف»، و تأکید کرد که «تمایل متقابل برای توسعه روابط وجود دارد.» او افزود که دیدارهای متقابل دو طرف «نشان‌دهنده تحول مثبتی در روابط دوجانبه است.»

از سوی دیگر، عباس عراقچی در این نشست خبری گفت: «این چهارمین دیدار من با رئیس‌جمهور السیسی است و بیش از ۱۰ دیدار نیز با وزیر خارجه مصر داشته‌ام. این نشان می‌دهد که کشورم چقدر به گسترش روابط با مصر اهمیت می‌دهد.»

او اضافه کرد: «اراده‌ای برای توسعه روابط و گسترش همکاری‌ها در عرصه‌های سیاسی، اقتصادی و دیگر زمینه‌ها وجود دارد.» عراقچی ادامه داد: «ما اراده‌ای داریم برای تقویت روابط و رفع موانع آن. مسیر اکنون بیش از هر زمان دیگری برای توسعه روابط باز است.»

وی همچنین به «ادامه گفت‌وگوهای سیاسی و توافق بر افزایش مبادلات تجاری و همکاری در چارچوب سازمان‌های بین‌المللی، به‌ویژه در موضوعات منطقه‌ای» اشاره کرد و گفت: «سطح اعتماد بین قاهره و تهران هیچ‌گاه تا این حد بالا نبوده است.»

ایران و مصر در سال ۱۹۷۹ روابط دیپلماتیک خود را قطع کردند و پس از ۱۱ سال، تنها در سطح کاردار روابط را از سر گرفتند. در دو سال گذشته، چندین دیدار میان وزیران دو کشور برای بررسی امکان توسعه روابط انجام شد. در مه ۲۰۲۳، دولت ایران به وزارت خارجه دستور داد تا گام‌هایی برای تقویت روابط با مصر بردارد.

افزون بر دیدارهای وزرای خارجه، دیدار میان السیسی و رئیس‌جمهور فقید ایران، ابراهیم رئیسی، در نوامبر ۲۰۲۴ در ریاض نیز از جمله نقاط عطف در این مسیر بود.

هدی رؤوف، استاد علوم سیاسی و رئیس بخش مطالعات ایران در مرکز مطالعات استراتژیک مصر، به روزنامه «الشرق الاوسط» گفت: «سفر عراقچی به قاهره با هدف تداوم گفت‌وگوها و بررسی امکان نزدیکی بیشتر میان دو کشور انجام شده، به‌ویژه در شرایطی که ایران در سال‌های اخیر تلاش‌هایی برای بهبود روابط انجام داده و مصر نیز با احتیاط به این موضوع نگاه کرده است.»

او افزود: «این سفر حاکی از تحول مثبت در روابط و نشانگر گام‌هایی عملی در جهت نزدیکی بیشتر دو کشور در آینده است، به‌ویژه در زمینه گردشگری و تجارت، و نیز همکاری در پرونده‌های منطقه‌ای، به‌ویژه جنگ غزه و امنیت دریای سرخ.»

در دیدار میان السیسی و عراقچی، تحولات شتاب‌زده منطقه بررسی شد. رئیس‌جمهور مصر بر موضع کشورش مبنی بر رد گسترش دایره درگیری تأکید کرد و هشدار داد که «تشدید بحران ممکن است به جنگی فراگیر در سطح منطقه بینجامد که پیامدهای خطرناکی برای امنیت و منابع کشورهای منطقه خواهد داشت.» او همچنین بر اهمیت مذاکرات جاری بین ایران و آمریکا تأکید کرد.

السیسی همچنین خواستار «توقف فوری درگیری‌ها در نوار غزه و ارسال کمک‌های انسانی» شد و تأکید کرد که «بازگشت وضعیت عادی در تنگه باب‌المندب و دریای سرخ ضرورتی اجتناب‌ناپذیر است.»

عبدالعاطی و عراقچی در مشورت‌های سیاسی خود، علاوه بر روابط دوجانبه، به وضعیت در غزه، سوریه، لبنان، امنیت دریایی در دریای سرخ و مذاکرات ایران و آمریکا پرداختند.

وزیر خارجه مصر بر لزوم «حفظ آزادی کشتیرانی در دریای سرخ و بازگرداندن آرامش به منطقه» تأکید کرد و گفت: «مصر بیشترین آسیب را از تنش‌های نظامی منطقه دیده است.» او همچنین از توافق اخیر یمن و آمریکا و تأثیر مثبت احتمالی آن بر امنیت دریایی و تجارت جهانی استقبال کرد.

عراقچی نیز گفت: «مذاکرات درباره یمن و دریای سرخ به‌طور جزئی بررسی شد» و تأکید کرد که «حوثی‌ها همانند حماس و حزب‌الله گروه‌هایی مستقل هستند که تصمیمات خود را مستقل از تهران می‌گیرند.» او افزود: «حملات حوثی‌ها علیه اسرائیل و در حمایت از فلسطین است.»

از نوامبر ۲۰۲۳، حوثی‌ها در حمایت از غزه، به کشتی‌ها در دریای سرخ حمله کرده‌اند. این حملات موجب اختلال در تجارت جهانی و کاهش شدید درآمدهای کانال سوئز شده است.

عبدالعاطی همچنین گزارش همتای ایرانی‌اش درباره نتایج پنج دور مذاکرات میان ایران و آمریکا بر سر برنامه هسته‌ای ایران را شنید و ابراز امیدواری کرد که این گفت‌وگوها به موفقیت برسد و «راه‌حلی مسالمت‌آمیز، جامع و پایدار برای کاهش تنش‌ها و برقراری آرامش در منطقه حاصل شود.»

او تأکید کرد که مصر مصمم است از هرگونه تنش و آشوب بیشتر در منطقه جلوگیری کند، چراکه این منطقه هم‌اکنون نیز با بحران‌های بزرگی دست‌وپنجه نرم می‌کند. عبدالعاطی گفت که قاهره کاملاً از مذاکرات برای کاهش تنش حمایت می‌کند و این مذاکرات را «فرصتی مناسب برای جلوگیری از تشدید بحران» دانست و از نقش مثبت عمان در این زمینه تمجید کرد.

او افزود: «در صورت وقوع درگیری نظامی، همه بازنده‌اند. این گزینه‌ای عاقلانه نیست. مصر همواره تأکید کرده که راه‌حل‌ها باید سیاسی باشد و نگرانی‌های همه طرف‌ها را در نظر بگیرد.»