سوءظن عراق به ایران نسبت به انحراف مسیر رودخانه‌هاhttps://persian.aawsat.com/home/article/2999381/%D8%B3%D9%88%D8%A1%D8%B8%D9%86-%D8%B9%D8%B1%D8%A7%D9%82-%D8%A8%D9%87-%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86-%D9%86%D8%B3%D8%A8%D8%AA-%D8%A8%D9%87-%D8%A7%D9%86%D8%AD%D8%B1%D8%A7%D9%81-%D9%85%D8%B3%DB%8C%D8%B1-%D8%B1%D9%88%D8%AF%D8%AE%D8%A7%D9%86%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7
سوءظن عراق به ایران نسبت به انحراف مسیر رودخانه‌ها
بغداد نگران است و هیاتی برای بحث دربارهٔ بحران آب به تهران می‌فرستد
بغداد: فاضل النشمی
TT
TT
سوءظن عراق به ایران نسبت به انحراف مسیر رودخانه‌ها
وزارت آب و منابع آبی عراق قصد دارد ظرف چند روز آینده هیاتی را به تهران بفرستد تا در مورد کاهش حجم آب مخزن سدها و رودخانه‌های عراق که منابع و سرچشمه‌های آنها در ایران است، رایزنی کند.
مشکل کمبود آب در استان‌های سلیمانیه و دیالی، هم‌مرز با ایران شدت گرفته‌است، در این میان عراقی‌ها به نقش ایران در تغییر مسیر رودخانه‌ها از سرزمین‌های عراق مظنون شده‌اند؛ مشابه آنچه در رودخانه کارون رخ داد، در حالی که مسیر آن به شط العرب در جنوب عراق می‌ریزد.
شک و شبهه‌های بغداد پس از آن حاصل شد است که میزان سدهای دوکان و دربندیخان در استان سلیمانیه به سطح بی‌سابقه ای کاهش یافت به طوری که کاهش در یکی از این دو سد به حدود ۱۰۰ درصد رسید.
مهدی رشید وزیر منابع آب در اظهاراتی گفته‌است: «این اولین بار نیست که ایران چنین کاری می‌کند و در حال حاضر ایران، مسیر رودخانه کارون را از شط العرب منحرف کرده و به منطقه بهمنشیر ایران هدایت کرده‌است».
https://t.me/sharqfarsi/11095
وی افزود: «ما نشانه‌هایی قطعی در این باره داریم، اما منتظر پاسخ‌های طرف ایرانی در گفت و گوهای بعدی خود با آنها هستیم».
کارشناسان آب می‌گویند که حدود ۴۰ رودخانه و انشعاب از سرزمین‌های ایران سرچشمه می‌گیرد و به سرزمین‌های عراق سرازیر می‌شود. ایران مسیر حدود ۵ مورد از آنها را از عراق منحرف کرده‌است که سالها به دلیل آب به ویژه در فصول کم باران با چالش‌های بزرگی روبرو بوده‌است. علاوه بر ایران، ترکیه نیز سال هاست که در بالادست رودخانه‌هایی که به عراق می‌ریزند، سدسازی می‌کنند.
به نوبه خود، عون ذیاب عبدالله سخنگوی وزارت منابع آب عراق گفت: «مشکل آب عمدتاً به دلیل کمبود باران در ماه‌های فوریه، مارس و آوریل در حوضه دجله و فرات است. سدسازی توسط ایران در بالادست رودخانه سیروان مشکل را تعمیق می‌کند».
عبدالله در مصاحبه با «الشرق الاوسط» افزود، «دو کشور بالادست؛ ایران و ترکیه، بر این باورند که آب رودخانه‌ها از آن آنهاست و این حق آنها است که آزادانه از آن بهره‌برداری کنند، اما این تصور با منشورهای حقوق بین‌الملل تضاد دارد، زیرا رودخانه‌ها مرز سیاسی ندارند، و باید تمام جوامع مسکونی واقع در حوضه رودخانه به میزان کافی از آن بهره‌مند شوند».
آمادگی پاکستان برای حمله‌ی «نزدیک‌الوقوع» هندhttps://persian.aawsat.com/%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86/5138276-%D8%A2%D9%85%D8%A7%D8%AF%DA%AF%DB%8C-%D9%BE%D8%A7%DA%A9%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86-%D8%A8%D8%B1%D8%A7%DB%8C-%D8%AD%D9%85%D9%84%D9%87%E2%80%8C%DB%8C-%D9%86%D8%B2%D8%AF%DB%8C%DA%A9%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%88%D9%82%D9%88%D8%B9-%D9%87%D9%86%D8%AF
نیروهای شبه‌نظامی هند در منطقه بازار شهر سریناگر در ایالت جامو و کشمیر هند نگهبانی می‌دهند – ۲۸ آوریل ۲۰۲۵ (AFP)
پاکستان روز چهارشنبه اعلام کرد که «اخبار اطلاعاتی موثقی» دریافت کرده که نشان می‌دهد هند قصد دارد به‌زودی حمله‌ای نظامی انجام دهد. پاکستان هشدار داد که در صورت وقوع این حمله پاسخ قاطعی خواهد داد. این خبر در حالی منتشر می‌شود که نگرانی‌ها درباره‌ی تشدید تنش میان دو کشور به‌دنبال حمله‌ای که منجر به کشته شدن ۲۶ نفر در کشمیر شد، رو به افزایش است.
روابط میان این دو همسایه‌ی مجهز به سلاح هسته‌ای پس از آن رو به وخامت گذاشت که دهلی‌نو، اسلام‌آباد را مسئول حمله‌ی هفته‌ی گذشته در پاهالگام در بخش هندی کشمیر دانست؛ حمله‌ای که مرگبارترین حمله به غیرنظامیان در این منطقه در ۲۵ سال گذشته بوده است. یک منبع ارشد دولتی به خبرگزاری فرانسه گفت که نخست‌وزیر هند، نارندرا مودی، در جلسه‌ای غیرعلنی در روز سه‌شنبه «اختیارات کامل» را به ارتش برای واکنش به این حمله داده است.
دولت پاکستان هرگونه دخالت در حمله‌ی کشمیر را رد کرد. عطاءالله طارر، وزیر اطلاعات پاکستان، در بیانیه‌ای که بامداد چهارشنبه منتشر شد، گفت: «هرگونه اقدام تهاجمی با پاسخ قاطع مواجه خواهد شد.» او افزود: «پاکستان اطلاعات اطلاعاتی موثقی در اختیار دارد که نشان می‌دهد هند ظرف ۲۴ تا ۳۶ ساعت آینده با استفاده از حادثه‌ی پاهالگام، که بهانه‌ای بی‌اساس است، قصد دارد حمله‌ی نظامی انجام دهد.» با این حال، اسحاق دار، وزیر امور خارجه‌ی پاکستان، تأکید کرد که کشورش آغازگر هیچ حمله‌ای نخواهد بود.
سران چند کشور جهان نگرانی عمیق خود را ابراز کرده و از این دو همسایه که در گذشته چندین جنگ با یکدیگر داشته‌اند، خواستند که خویشتنداری نشان دهند. منطقه‌ی کشمیر با جمعیتی حدود ۱۵ میلیون نفر که اکثراً مسلمان هستند، میان پاکستان و هند تقسیم شده، ولی هر دو کشور کل این منطقه را متعلق به خود می‌دانند.
حدود ۱.۵ میلیون نفر در نزدیکی خط آتش‌بس در سمت پاکستانی مرز زندگی می‌کنند. بسیاری از ساکنان این مناطق، در حال آماده‌سازی پناهگاه‌های زیرزمینی ساده با دیوارهای گِلی تقویت‌شده با بتن هستند. محمد جوید، مردی ۴۲ ساله در روستای چاکوتی، به خبرگزاری فرانسه گفت: «در حال تمیز کردن پناهگاه هستیم تا اگر دشمن ناگهان حمله کرد، غافلگیر نشویم و بتوانیم جان بچه‌هایمان را نجات دهیم.»
تبادل آتش
ارتش هند روز چهارشنبه اعلام کرد که برای ششمین شب متوالی با نیروهای پاکستانی در امتداد خط آتش‌بس تبادل آتش داشته است. این منطقه‌ی به‌شدت نظامی‌شده دارای پایگاه‌هایی در ارتفاعات بالای کوه‌های هیمالیا بوده و مرز واقعی کشمیر محسوب می‌شود. یک منبع امنیتی پاکستانی نیز به خبرگزاری فرانسه گفت که روز سه‌شنبه دو پهپاد را که به حریم هوایی پاکستان وارد شده بودند، ساقط کرده‌اند.
تنش‌ها در هفته‌ی پس از حمله‌ی پاهالگام از جمله رد و بدل شدن اتهامات، اقدامات دیپلماتیک، اخراج اتباع کشور مقابل و بستن گذرگاه‌های مرزی به‌سرعت بالا گرفته است.
بالگرد نظامی هند بر فراز آسمان سریناگر در منطقه جامو و کشمیر هند – ۲۸ آوریل ۲۰۲۵ (AFP)
مودی هفته‌ی گذشته وعده داد که عاملان این حمله و پشتیبانان آنها را تحت تعقیب قرار خواهد داد. او پنج‌شنبه گفت: «به همه‌ی جهان می‌گویم: هند هویت هر تروریست و حامی‌اش را شناسایی خواهد کرد، آنها را تعقیب و مجازات خواهد کرد... حتی اگر تا دوردست‌ترین نقاط زمین بروند، تعقیب‌شان می‌کنیم.»
این اظهارات نگرانی‌ها را درباره‌ی تشدید تنش نظامی بیشتر کرده است.
وزارت امور خارجه‌ی آمریکا اعلام کرد که وزیر مارکو روبیو به‌زودی با همتایان پاکستانی و هندی خود تماس خواهد گرفت تا آنها را به «عدم تشدید وضعیت» ترغیب کند.
آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل متحد، روز سه‌شنبه با شهباز شریف، نخست‌وزیر پاکستان، و سوپرامانیام جایشانکار، وزیر خارجه‌ی هند، تماس گرفت و طبق گفته‌ی سخنگوی او، آمادگی خود را برای «میانجی‌گری جهت کاهش تنش» اعلام کرد. دفتر نخست‌وزیر پاکستان بعداً اعلام کرد که شهباز شریف از گوترش خواسته «هند را به خویشتنداری ترغیب کند» و تأکید کرده که در صورت اقدام نسنجیده‌ی هند، پاکستان از «حاکمیت و تمامیت ارضی‌اش با تمام قوا دفاع خواهد کرد».
پوسترهای افراد تحت تعقیب
هند و پاکستان از زمان استقلال از حکومت بریتانیا در سال ۱۹۴۷ بر سر منطقه‌ی کشمیر با یکدیگر مناقشه دارند؛ زمانی که مرزها خانواده‌هایی را از هم جدا کرد که نسل‌ها در کنار هم زندگی می‌کردند. در بخش تحت کنترل هند، شورشیان از سال ۱۹۸۹ برای استقلال یا پیوستن به پاکستان دست به قیام زده‌اند.
گشت‌های ارتش هند در حال حرکت به سمت هاباتنار در منطقه انانتناگ در جنوب کشمیر – ۲۹ آوریل ۲۰۲۵ (AFP)
پلیس هند پوسترهایی از سه مرد منتشر کرده که به اتهام اجرای حمله‌ی کشمیر تحت تعقیب‌اند. دو نفر از آنها پاکستانی و یک نفر هندی است. هند می‌گوید آنها اعضای گروه «لشکر طیبه» هستند؛ گروهی که مقرش در پاکستان است و سازمان ملل آن را یک گروه تروریستی معرفی کرده است. همچنین برای اطلاعاتی که منجر به دستگیری هر یک از آنها شود، پاداشی معادل دو میلیون روپیه (حدود ۲۳۵۰۰ دلار) در نظر گرفته شده و عملیات گسترده‌ای برای بازداشت افراد مشکوک به ارتباط با این گروه آغاز شده است.
در آخرین مورد از تشدید تنش‌ها در کشمیر، در حمله‌ی پولواما در سال ۲۰۱۹ در منطقه‌ی تحت کنترل هند، یک بمب‌گذار انتحاری با خودرو به کاروان نیروهای امنیتی حمله کرد که منجر به کشته شدن ۴۰ نفر و زخمی شدن ۳۵ تن شد. کمتر از دو هفته بعد، جنگنده‌های هندی حملاتی هوایی به خاک پاکستان انجام دادند.
