غربی‌ها از صدور قطعنامه علیه ایران در آژانس خودداری می‌کنند

  iaea
iaea
TT

غربی‌ها از صدور قطعنامه علیه ایران در آژانس خودداری می‌کنند

  iaea
iaea

علیرغم این که ایران دربارهٔ ته‌نشست اورانیوم پیداشده در سه مرکز هسته‌ای خود توضیحی نداده‌است، چند دیپلمات روز جمعه گزارش دادند که بریتانیا، فرانسه، آلمان و ایالات متحده در نشست هفته آینده شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی برای صدور قطعنامه علیه ایران فشار نخواهند آورد.
به گزارش رویترز، چنین قطعنامه‌ای می‌تواند تشدید تنش میان تهران و غرب را به دنبال داشته باشد که مذاکرات در مورد احیای توافق هسته‌ای ۲۰۱۵ که در وین جریان دارد را به خطر بیندازد.
در آخرین جلسه سه‌ماهه شورای حکام با حضور ۳۵ کشور عضو آژانس، سه قدرت اروپایی با حمایت ایالات متحده، پیش نویس قطعنامه ای را در انتقاد از ایران تهیه کردند اما به دلیل اعلام گفت و گوهای جدید، رافائل گروسی مدیر آژانس، آن را به‌طور رسمی ارائه ندادند.
بنا بر این گزارش، آژانس بین‌المللی انرژی هسته ای روز دوشنبه گزارش داد، ایران در گفت و گوها دربارهٔ منشأ آثار یافت‌شده که احتمال می‌رود با فعالیت‌های دیرینه قبل از توافق مرتبط باشند، نتوانست توضیح جدید و قانع‌کننده ارائه دهد. به دنبال این گزارش بود که احتمال فعال شدن غربی‌ها برای پیگیری قطعنامه یادشده مطرح شد.
یک دیپلمات با اشاره به این گزارش آژانس، گفت: «گزارش ۳۱ مه را نمی‌توان فقط به این دلیل که مذاکرات احیای برجام در جریان باشد، به کلی نادیده گرفت، اما احتمالاً در حال حاضر صدور یک قطعنامه محتمل نیست».
پنج دیپلمات دیگر نیز گفتند که قطعنامه‌ای در کار نخواهد بود، بلکه صرفاً بیانیه‌های کشورهای عضو هیئت رئیسه شورای حکام را خواهیم داشت.
یک دیپلمات از کشوری که از قطعنامه در آخرین جلسه شورای حکام حمایت کرده بود، گفت: «نیاز به یک بیانیه قوی وجود دارد. ایران تعهداتی دارد و باید به آنها عمل کند».
بر پایه این گزارش، با این حال هنوز مشخص نیست که اساساً آیا قطعنامه از حمایت لازم برای تصویب شورای حکام (ارگان اصلی تصمیم‌گیری آژانس بین‌المللی انرژی هسته‌ای) برخوردار بوده‌است یا خیر.
تعامل غیرمستقیم بین ایران و ایالات متحده در مورد بازگشت هر دو کشور به پیروی کامل از توافق هسته‌ای، هفته آینده از سر گرفته می‌شود.
نتیجه انتخابات ایران در ۱۸ ژوئن احتمالاً منجر به ورود یک رئیس‌جمهور فوق محافظه کار به ریاست جمهوری خواهد شد.
یک سخنگوی وزارت خارجه فرانسه نیز گفت: «هیچ پیشرفتی در گفت و گو بین ایران و آژانس دربارهٔ ارائه پاسخ‌های قانع کننده به سوالات آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در این مورد حاصل نشده‌است».
وی نسبت به گزارش صادر شده توسط آژانس در روز دوشنبه ابراز «نگرانی شدید» کرده‌است. وی افزود: «ما از ایران می‌خواهیم هرچه سریع تر پاسخ‌ها را ارائه دهد».



مسکو و تهران: بزرگ‌تر از شراکت، کوچک‌تر از ائتلاف

 رئیسان روسیه و ایران، ولادیمیر پوتین و مسعود پزشکیان، در مراسم امضای توافقنامه در مسکو، ۱۷ ژانویه ۲۰۲۵ ( رویترز)
رئیسان روسیه و ایران، ولادیمیر پوتین و مسعود پزشکیان، در مراسم امضای توافقنامه در مسکو، ۱۷ ژانویه ۲۰۲۵ ( رویترز)
TT

مسکو و تهران: بزرگ‌تر از شراکت، کوچک‌تر از ائتلاف

 رئیسان روسیه و ایران، ولادیمیر پوتین و مسعود پزشکیان، در مراسم امضای توافقنامه در مسکو، ۱۷ ژانویه ۲۰۲۵ ( رویترز)
رئیسان روسیه و ایران، ولادیمیر پوتین و مسعود پزشکیان، در مراسم امضای توافقنامه در مسکو، ۱۷ ژانویه ۲۰۲۵ ( رویترز)

با امضای توافقنامه «شراکت استراتژیک جامع» بین روسیه و ایران، روابط دو کشور وارد مرحله‌ای جدید شده است که در آن منافع طرفین به شکلی بی‌سابقه به هم نزدیک می‌شوند. با این حال، در مسکو تردیدهایی درباره تمایل تهران به بازگشایی به سوی غرب وجود دارد.

این توافقنامه پایه‌ای قانونی برای گسترش همکاری‌های وسیع بین دو کشور فراهم می‌کند و جایگزین توافقنامه همکاری سال ۲۰۰۱ می‌شود که پیش‌تر زمینه‌های محدودی برای همکاری ایجاد کرده بود.

در طول ۲۵ سال گذشته، روابط مسکو و تهران به شدت توسعه یافته و تحولات بزرگی در منطقه رخ داده است که دو کشور را وادار به بازنگری در اساس همکاری‌های خود کرده است. با این حال، مسیر رسیدن به این توافقنامه هموار نبوده و موانع زیادی بر سر راه آن وجود داشته است.

رئیسان روسیه و ایران، پوتین و پزشکیان، پس از مذاکرات در مسکو، برای حضور در مراسم امضا آماده می‌شوند (عکس: آسوشیتدپرس)

موضع روسیه در قبال تحولات جنگ قره‌باغ و سوریه، که به منافع منطقه‌ای ایران آسیب زد، باعث ایجاد تردیدهایی در تهران درباره قابل اعتماد بودن مسکو به عنوان یک شریک استراتژیک شده است. از سوی دیگر، مسکو نیز همواره با نگرانی به تلاش‌های ایران برای بازگشایی کانال‌های ارتباطی با غرب نگاه کرده است.

انتخاب زمان امضای این توافقنامه جلب توجه می‌کند. این توافقنامه پس از چندین تأخیر و درست سه روز قبل از تحلیف رئیس‌جمهور جدید آمریکا، دونالد ترامپ، امضا شد. برخی تحلیل‌گران معتقدند که مسکو و تهران پس از تحولات سوریه و اوکراین، تصمیم گرفتند تا با تقویت مواضع خود، آماده مذاکرات آینده شوند.
این توافقنامه در ۴۷ بند، حوزه‌های مختلف همکاری از جمله تجارت، انرژی، آموزش و گردشگری را پوشش می‌دهد. بخش قابل توجهی از آن به همکاری در زمینه انرژی هسته‌ای صلح‌آمیز اختصاص دارد، حوزه‌ای که ایران به زودی چالش‌های دیپلماتیک جدی در آن پیش رو خواهد داشت.

رئیسان روسیه و ایران، پوتین و پزشکیان، در مراسم امضای توافقنامه در کرملین، مسکو، ۱۷ ژانویه ۲۰۲۵ (آسوشیتدپرس)

همکاری نظامی

توافقنامه بر همکاری‌های نظامی و امنیتی تأکید کرده است، اما از تبدیل این شراکت به یک اتحاد نظامی کامل جلوگیری می‌کند. این همکاری شامل تبادل هیئت‌های نظامی، آموزش پرسنل، انجام تمرینات مشترک و مشارکت در کنفرانس‌های بین‌المللی می‌شود.
دو کشور بر تقویت همکاری در مبارزه با تروریسم، تبادل اطلاعات امنیتی و هماهنگی بین وزارتخانه‌های داخلی تأکید کرده‌اند. همچنین، همکاری در زمینه‌های حقوقی، کنترل تسلیحات و خلع سلاح نیز در توافقنامه گنجانده شده است.
توافقنامه به توسعه روابط تجاری و اقتصادی، بهبود شبکه‌های حمل‌ونقل و تدارکات، و افزایش مبادلات تجاری بین دو کشور اشاره کرده است. همچنین، استفاده از ارزهای ملی در مبادلات و مقابله با تحریم‌های یکجانبه غرب نیز مورد تأکید قرار گرفته است.
این توافقنامه تمامی جنبه‌های همکاری سیاسی، اقتصادی، امنیتی، نظامی و فرهنگی را پوشش می‌دهد. با این حال، نکته جالب توجه این است که در بند پایانی توافقنامه آمده است: «در صورت بروز اختلاف در تفسیر مفاد این توافقنامه، نسخه انگلیسی سند مرجع خواهد بود.»