طرح دو عضو ارشد کنگره آمریکا برای جایگزینی توافق هسته‌ای

طرحی برای احیای «بانک سوخت هسته‌ای» و مهار «نفوذ ایران»

طرح دو عضو ارشد کنگره آمریکا برای جایگزینی توافق هسته‌ای
TT

طرح دو عضو ارشد کنگره آمریکا برای جایگزینی توافق هسته‌ای

طرح دو عضو ارشد کنگره آمریکا برای جایگزینی توافق هسته‌ای

در یک همکاری بی‌سابقه بین احزاب دموکرات و جمهوری‌خواه آمریکا، دو شخصیت برجسته در این دو حزب در مورد استراتژی واحدی برای مقابله با اهداف هسته ای ایران خارج از چارچوب توافق هسته ای با تهران توافق کردند.
 باب منندز سناتور دموکرات رئیس کمیته روابط خارجی سنا و لیندسی گراهام سناتور برجسته جمهوری‌خواه، یک طرح جایگزین برای توافق هسته ای با هدف مهار جاه طلبی‌های هسته ای ایران و محدود کردن فعالیت‌های بی‌ثبات کننده آن در منطقه ارائه دادند.
این دو سناتور ارشد و از مخالفان توافق هسته‌ای در مطلبی که روز پنج شنبه (۱۳ خرداد) در روزنامه واشینگتن پُست منتشر شد، نوشتند: «سوءبرداشت متداولی وجود دارد مبنی بر اینکه مخالفان توافق هسته‌ای ایران مخالف دیپلماسی با این کشور نیز هستند».
در ادامه این یادداشت آمده‌است: «ما طی بیش از ۲۵ سالی که در کنگره حضور داشته‌ایم همواره از دیپلماسی متکی به تحریم‌ها حمایت با هدف پایان دادن به برنامه‌های خطرناک هسته‌ای ایران و مهار ستیزه‌جویی‌های منطقه‌ای این کشور حمایت کرده‌ایم».
نگارندگان نامه در ادامه جو بایدن رئیس‌جمهور آمریکا را به عدم بازگشت به برجام فراخواندند و پیشنهاد دادند: «معتقدیم روشی برای رسیدن به مصالحه وجود دارد که ضمن برخورداری شدن از حمایت کشورهای منطقه، با هدف اعلام‌شده ایران برای دستیابی به انرژی صلح‌آمیز هسته‌ای و جلوگیری از شکل‌گیری مسابقه تسلیحاتی در خاورمیانه مطابقت دارد».
آنها افزودند: «معتقدیم کشورهایی که مایل به برخورداری از انرژی هسته‌ای صلح‌آمیز جهت تأمین برق و شغل برای مردمشان هستند باید بتوانند این کار را به طریقی ایمن انجام دهند. پیشنهاد ما این است که یک گام ملموس برای رسیدن به این هدف، ایجاد یک بانک سوخت هسته‌ای در منطقه است».
این دو سناتور با خروج دولت ترامپ از این توافق و تشدید فعالیت‌های هسته ای ایران، توافق هسته ای با تهران را «شکسته» توصیف کردند.
آنها اظهار کردند که در سال ۲۰۱۸ هشدار داده بودند که خروج از توافق بدون برنامه دیپلماتیک منجر به افزایش تهدید ایران خواهد شد، «و این همان اتفاقی است که رخ داده‌است. ایران تحرکات خود را افزایش داد، بازرسان آژانس بین‌المللی انرژی اتمی را اخراج کرد، میزان غنی سازی را تا ۶۰ درصد افزایش داد و راکتورهای هسته ای پیشرفته ایجاد کرد».
گراهام و منندز ایران را متهم کردند که برای افزایش تنش در منطقه تلاش می‌کند تا موقعیت قوی تری در مذاکرات به دست آورد.
آنها اشاره کردند که گزارش‌های اطلاعاتی آمریکا حاکی از آن است که ایران و متحدانش به برنامه‌ریزی برای حملات تروریستی علیه آمریکایی‌ها و منافع آمریکا در منطقه ادامه می‌دهند و «از طریق اینترنت عملیات بی‌ثبات کننده و ذخایر سلاح‌های بالستیک تهران را افزایش می‌دهند».
نمایندگان مجلس سؤال کردند که «چرا باید تلاش‌های دیپلماتیک خود را فقط به کنترل برنامه هسته‌ای ایران محدود کنیم؟»
آنها گفتند: «ایران حتی در حین اجرای توافق هسته ای، به انتقال سلاح‌های پیشرفته به حزب‌الله و پشتیبانی از رژیم ظالم بشار اسد در سوریه و حوثی‌ها در یمن، جایی که نفوذ خود را افزایش داده‌است، ادامه داد».
منندز و گراهام همچنین نوشته‌اند: «اگر ایران نسبت به مطالبات مربوط توقف پشتیبانی از تروریسم و در منطقه پاسخ مثبت دهد، باید برای کاهش بیشتر تحریم‌ها در ازای آن هم به عنوان بخشی از مشوق‌های ارائه شده توسط ایالات متحده در قبال پاسخگویی به خواسته‌های آن آمادگی داشته باشیم. نمایندگان مجلس همچنین از بایدن خواستند تا برای آزادی زندانیان آمریکایی در تهران تلاش کند.



رایزنی‌های سیاسی میان مصر و ایران برای توسعه روابط دوجانبه

کنفرانس خبری میان وزیران امور خارجه مصر و ایران در قاهره («وزارت امور خارجه مصر»)
کنفرانس خبری میان وزیران امور خارجه مصر و ایران در قاهره («وزارت امور خارجه مصر»)
TT

رایزنی‌های سیاسی میان مصر و ایران برای توسعه روابط دوجانبه

کنفرانس خبری میان وزیران امور خارجه مصر و ایران در قاهره («وزارت امور خارجه مصر»)
کنفرانس خبری میان وزیران امور خارجه مصر و ایران در قاهره («وزارت امور خارجه مصر»)

مصر و ایران توافق کردند مسیر بررسی و شناسایی ظرفیت‌های روابط دوجانبه را ادامه دهند.
وزیر خارجه و مهاجرت مصر، بدر عبدالعاطی، در یک نشست خبری مشترک با همتای ایرانی‌اش، عباس عراقچی، در قاهره در روز دوشنبه اعلام کرد: «مسیر جدیدی برای مشورت‌های سیاسی بین دو کشور آغاز شده که در سطحی پایین‌تر از وزیران خارجه برگزار خواهد شد و ابعاد مختلف روابط دوجانبه را بررسی خواهد کرد.»

عباس عراقچی روز دوشنبه به قاهره سفر کرد و با رئیس‌جمهور مصر، عبدالفتاح السیسی، دیدار داشت. همچنین دو نشست، یکی دوجانبه و دیگری گسترده‌تر، با وزیر خارجه مصر، بدر عبدالعاطی برگزار کرد. این دیدارها به‌عنوان نشانه‌ای از حرکت روابط دو کشور به‌سوی گام‌های نزدیک‌تر تلقی شد.

بر اساس بیانیه رسمی دفتر ریاست‌جمهوری مصر، السیسی و عراقچی «بر اهمیت ادامه مسیر فعلی برای بررسی چشم‌اندازهای توسعه مشترک روابط بین دو کشور تأکید کردند.»

وزیر خارجه مصر در این نشست خبری گفت که گفتگوها «بر لزوم گسترش روابط دوجانبه تمرکز داشت، با در نظر گرفتن نگرانی‌های هر دو طرف»، و تأکید کرد که «تمایل متقابل برای توسعه روابط وجود دارد.» او افزود که دیدارهای متقابل دو طرف «نشان‌دهنده تحول مثبتی در روابط دوجانبه است.»

از سوی دیگر، عباس عراقچی در این نشست خبری گفت: «این چهارمین دیدار من با رئیس‌جمهور السیسی است و بیش از ۱۰ دیدار نیز با وزیر خارجه مصر داشته‌ام. این نشان می‌دهد که کشورم چقدر به گسترش روابط با مصر اهمیت می‌دهد.»

او اضافه کرد: «اراده‌ای برای توسعه روابط و گسترش همکاری‌ها در عرصه‌های سیاسی، اقتصادی و دیگر زمینه‌ها وجود دارد.» عراقچی ادامه داد: «ما اراده‌ای داریم برای تقویت روابط و رفع موانع آن. مسیر اکنون بیش از هر زمان دیگری برای توسعه روابط باز است.»

وی همچنین به «ادامه گفت‌وگوهای سیاسی و توافق بر افزایش مبادلات تجاری و همکاری در چارچوب سازمان‌های بین‌المللی، به‌ویژه در موضوعات منطقه‌ای» اشاره کرد و گفت: «سطح اعتماد بین قاهره و تهران هیچ‌گاه تا این حد بالا نبوده است.»

ایران و مصر در سال ۱۹۷۹ روابط دیپلماتیک خود را قطع کردند و پس از ۱۱ سال، تنها در سطح کاردار روابط را از سر گرفتند. در دو سال گذشته، چندین دیدار میان وزیران دو کشور برای بررسی امکان توسعه روابط انجام شد. در مه ۲۰۲۳، دولت ایران به وزارت خارجه دستور داد تا گام‌هایی برای تقویت روابط با مصر بردارد.

افزون بر دیدارهای وزرای خارجه، دیدار میان السیسی و رئیس‌جمهور فقید ایران، ابراهیم رئیسی، در نوامبر ۲۰۲۴ در ریاض نیز از جمله نقاط عطف در این مسیر بود.

هدی رؤوف، استاد علوم سیاسی و رئیس بخش مطالعات ایران در مرکز مطالعات استراتژیک مصر، به روزنامه «الشرق الاوسط» گفت: «سفر عراقچی به قاهره با هدف تداوم گفت‌وگوها و بررسی امکان نزدیکی بیشتر میان دو کشور انجام شده، به‌ویژه در شرایطی که ایران در سال‌های اخیر تلاش‌هایی برای بهبود روابط انجام داده و مصر نیز با احتیاط به این موضوع نگاه کرده است.»

او افزود: «این سفر حاکی از تحول مثبت در روابط و نشانگر گام‌هایی عملی در جهت نزدیکی بیشتر دو کشور در آینده است، به‌ویژه در زمینه گردشگری و تجارت، و نیز همکاری در پرونده‌های منطقه‌ای، به‌ویژه جنگ غزه و امنیت دریای سرخ.»

در دیدار میان السیسی و عراقچی، تحولات شتاب‌زده منطقه بررسی شد. رئیس‌جمهور مصر بر موضع کشورش مبنی بر رد گسترش دایره درگیری تأکید کرد و هشدار داد که «تشدید بحران ممکن است به جنگی فراگیر در سطح منطقه بینجامد که پیامدهای خطرناکی برای امنیت و منابع کشورهای منطقه خواهد داشت.» او همچنین بر اهمیت مذاکرات جاری بین ایران و آمریکا تأکید کرد.

السیسی همچنین خواستار «توقف فوری درگیری‌ها در نوار غزه و ارسال کمک‌های انسانی» شد و تأکید کرد که «بازگشت وضعیت عادی در تنگه باب‌المندب و دریای سرخ ضرورتی اجتناب‌ناپذیر است.»

عبدالعاطی و عراقچی در مشورت‌های سیاسی خود، علاوه بر روابط دوجانبه، به وضعیت در غزه، سوریه، لبنان، امنیت دریایی در دریای سرخ و مذاکرات ایران و آمریکا پرداختند.

وزیر خارجه مصر بر لزوم «حفظ آزادی کشتیرانی در دریای سرخ و بازگرداندن آرامش به منطقه» تأکید کرد و گفت: «مصر بیشترین آسیب را از تنش‌های نظامی منطقه دیده است.» او همچنین از توافق اخیر یمن و آمریکا و تأثیر مثبت احتمالی آن بر امنیت دریایی و تجارت جهانی استقبال کرد.

عراقچی نیز گفت: «مذاکرات درباره یمن و دریای سرخ به‌طور جزئی بررسی شد» و تأکید کرد که «حوثی‌ها همانند حماس و حزب‌الله گروه‌هایی مستقل هستند که تصمیمات خود را مستقل از تهران می‌گیرند.» او افزود: «حملات حوثی‌ها علیه اسرائیل و در حمایت از فلسطین است.»

از نوامبر ۲۰۲۳، حوثی‌ها در حمایت از غزه، به کشتی‌ها در دریای سرخ حمله کرده‌اند. این حملات موجب اختلال در تجارت جهانی و کاهش شدید درآمدهای کانال سوئز شده است.

عبدالعاطی همچنین گزارش همتای ایرانی‌اش درباره نتایج پنج دور مذاکرات میان ایران و آمریکا بر سر برنامه هسته‌ای ایران را شنید و ابراز امیدواری کرد که این گفت‌وگوها به موفقیت برسد و «راه‌حلی مسالمت‌آمیز، جامع و پایدار برای کاهش تنش‌ها و برقراری آرامش در منطقه حاصل شود.»

او تأکید کرد که مصر مصمم است از هرگونه تنش و آشوب بیشتر در منطقه جلوگیری کند، چراکه این منطقه هم‌اکنون نیز با بحران‌های بزرگی دست‌وپنجه نرم می‌کند. عبدالعاطی گفت که قاهره کاملاً از مذاکرات برای کاهش تنش حمایت می‌کند و این مذاکرات را «فرصتی مناسب برای جلوگیری از تشدید بحران» دانست و از نقش مثبت عمان در این زمینه تمجید کرد.

او افزود: «در صورت وقوع درگیری نظامی، همه بازنده‌اند. این گزینه‌ای عاقلانه نیست. مصر همواره تأکید کرده که راه‌حل‌ها باید سیاسی باشد و نگرانی‌های همه طرف‌ها را در نظر بگیرد.»