پایان روز طولانی انتخابات ایران؛ نتایج شنبه اعلام می‌شود

پایان روز طولانی انتخابات ایران؛ نتایج شنبه اعلام می‌شود
TT

پایان روز طولانی انتخابات ایران؛ نتایج شنبه اعلام می‌شود

پایان روز طولانی انتخابات ایران؛ نتایج شنبه اعلام می‌شود

در بحبوحه یک بحران اقتصادی و اجتماعی شدید، ایرانی‌ها از صبح جمعه تا بامداد شنبه پای صندوق‌های رأی رفتند تا رئیس‌جمهور جدید خود را انتخاب کنند، در انتخاباتی که انتظار می‌رود نتیجه آن به نفع ابراهیم رئیسی محافظه کار تندرو باشد.
خبرگزاری فرانسه به نقل از رسانه‌های رسمی ایران، پس از نزدیک به ۱۹ ساعت رای‌گیری، مراکز رای‌گیری در ساعت ۲ بامداد شنبه (ساعت ۲۱:۳۰ به وقت گرینویچ جمعه شب) بسته شدند.
بیش از ۵۹ میلیون ایرانی بالای ۱۸ سال از ساعت ۷ صبح روز جمعه برای رای‌گیری فراخوانده شدند. در حالی که مدت نظر سنجی تا نیمه شب برنامه‌ریزی شده بود، مهلت با دو ساعت دیگر تمدید شد.
انتظار می‌رود نتایج سیزدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری در ایران (از سال ۱۹۷۹) ظهر شنبه (۰۷:۳۰ به وقت گرینویچ) اعلام شود.
چهار نامزد واجد شرایط شورای نگهبان در این رقابت شرکت کردند.
شورای به دلیل حذف نامزدهای برجسته، با انتقاداتی روبرو شد که باعث نگرانی در مورد تأثیر منفی آن بر مشارکت شد.
در غیاب یک رقیب جدی، به نظر می‌رسد رئیسی رئیس قوه قضائیه (۶۰ ساله)، به احتمال زیاد برای یک دوره چهار ساله ریاست جمهوری جانشین حسن روحانی شود.
با این حال، برخی از دوره‌های انتخابات ریاست جمهوری در ایران، به ویژه از سال ۱۹۹۷، شاهد نتایج متفاوتی بود، به ویژه در سال ۲۰۰۵ با پیروزی محمود احمدی‌نژاد و در سال ۲۰۱۳ با پیروزی روحانی.
در صورت عدم کسب اکثریت مطلق هیچ‌یک از نامزدها، دور دوم در تاریخ ۲۵ ژوئن بین دو نامزدی که بیشترین آرا را کسب کردند برگزار می‌شود.
همه در انتظار میزان مشارکت هستند، زیرا می‌دانیم کمترین میزان مشارکت در انتخابات ریاست جمهوری در ایران ۵۰٫۶ درصد و در سال ۱۹۹۳ ثبت شد.
پیش از انتخابات سال ۲۰۲۱، نظرسنجی‌ها و رسانه‌های محلی مشارکت را در حدود ۴۰ درصد پیش‌بینی کردند. مقامات تا زمان بسته شدن رای‌گیری آمار رسمی منتشر نکردند.
رئیسی در انتخابات دوره گذشته، ۳۸ درصد آرا را به دست آورد و در طول چندین دهه مناصب زیادی به وی سپرده شد. همچنین، رسانه‌های ایرانی نام وی را به عنوان جانشین احتمالی رهبر این کشور مطرح می‌کنند.
شورای نگهبان نامزدهای برجسته ای مانند علی لاریجانی رئیس سابق مجلس شورا، اسحاق جهانگیری معاون رئیس‌جمهور و احمدی‌نژاد رئیس‌جمهور سابق را رد صلاحیت کرد.
این انتخابات همزمان با گفت و گوهایی برگزار شد که در وین بین ایران و طرف‌های توافق هسته ای با مشارکت غیرمستقیم آمریکا در تلاش برای احیای آن انجام شده‌است. نامزدها حمایت خود را از اولویت رفع تحریم‌ها و تعهد خود به توافق هسته ای در صورت تحقق این امر ابراز داشتند.
چندین شهر شاهد اعتراضات اقتصادی در زمستان ۲۰۱۷–۲۰۱۸ و نوامبر ۲۰۱۹ بودند و مقامات آنها را به شدت سرکوب کردند.
وضعیت زندگی در اولویت رئیس‌جمهور بعدی خواهد بود که خامنه ای با دعوت از نامزدها برای توجه به مسئله اقتصادی بر آن تأکید کرد.



احتمال مذاکره واشنگتن و تهران پیش از اکتبر ۲۰۲۵

(AP)
(AP)
TT

احتمال مذاکره واشنگتن و تهران پیش از اکتبر ۲۰۲۵

(AP)
(AP)

یک دیپلمات ارشد اروپایی بر این باور است که دولت دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور ایالات متحده، به دنبال مذاکره مستقیم و محرمانه با ایران درباره برنامه هسته‌ای این کشور است و احتمالاً پیش از اکتبر ۲۰۲۵ به یک توافق جدید دست خواهد یافت.

این دیپلمات که از مذاکرات هسته‌ای پیشین با ایران آگاهی گسترده‌ای دارد، در گفت‌وگو با روزنامه «الشرق الاوسط» اظهار کرد که ماه‌های آینده نقش تعیین‌کننده‌ای در دستیابی به توافقی جدید با تهران خواهد داشت؛ توافقی که جایگزین توافق کنونی می‌شود، توافقی که دولت اول ترامپ از آن خارج شد و اعتبار آن در اکتبر آینده به پایان می‌رسد.

وی تأکید کرد که واشنگتن احتمالاً مذاکرات را با ایران «به‌صورت محرمانه و در مکانی غیر از مکان‌های معمول» که میزبان مذاکرات مشابهی در گذشته بودند، انجام خواهد داد.

در گذشته، واشنگتن و تهران مذاکرات مستقیمی را پیش از توافق هسته‌ای سال ۲۰۰۵ در مسقط، پایتخت عمان، برگزار کردند. همچنین، پس از شکست مذاکرات وین، دور جدیدی از گفتگوها در دوحه انجام شد، جایی که اتحادیه اروپا نقش میانجی را بر عهده داشت.

دولت جو بایدن، رئیس‌جمهور پیشین آمریکا، مذاکرات هسته‌ای را با ایران در قالب گروه ۱+۵ از سر گرفت تا این توافق را به‌طور کامل احیا کند.

در تابستان ۲۰۲۳، مذاکره‌کنندگان اروپایی پیش‌نویس یک توافق را به ایران ارائه دادند، آن‌هم پس از بیش از هفت دور مذاکرات غیرمستقیم بین ایران و ایالات متحده که در وین برگزار شد و در آن، سه کشور اروپایی (فرانسه، بریتانیا و آلمان) به همراه روسیه و چین حضور داشتند. اما ایران در آخرین لحظات از امضای توافق خودداری کرد و خواستار امتیازات بیشتری از دولت بایدن شد، امری که واشنگتن نپذیرفت.

ایران «ضعیف‌تر از گذشته» است

این دیپلمات اروپایی که در حاشیه کنفرانس امنیتی مونیخ با «الشرق الاوسط» گفت‌وگو کرد، معتقد است که هر توافقی که اکنون میان واشنگتن و تهران حاصل شود، «بهتر از توافقی نخواهد بود که ایران دو سال پیش رد کرد».

با این حال، وی خوش‌بین است که توافقی تا پیش از اکتبر حاصل شود و افزود: «ایران در حال حاضر در موقعیتی ضعیف‌تر از گذشته قرار دارد» زیرا نفوذ نیروهای نیابتی آن در منطقه به شکلی بی‌سابقه تضعیف شده است.

وی تأکید کرد که «این موضوع به این معناست که هر توافق هسته‌ای جدیدی گسترده‌تر خواهد بود و فعالیت‌های منطقه‌ای ایران را نیز شامل خواهد شد»؛ مسئله‌ای که تا پیش از این حتی تصور آن نیز ممکن نبود.

برخی کشورهای منطقه‌ای همواره خواستار توافقی گسترده‌تر با ایران بوده‌اند که علاوه بر برنامه هسته‌ای، مداخله‌های منطقه‌ای تهران را نیز محدود کند، اما ایران تاکنون این درخواست را رد کرده است.

ترامپ پیشتر با صدور یک فرمان اجرایی، تحریم‌های ایران را تشدید کرد، اما همزمان اعلام نمود که دولت او «به دنبال مذاکره و دستیابی به توافقی جدید با تهران است».

این دیپلمات اروپایی اظهار کرد که تلاش‌های ترامپ در این زمینه «جدی» است، زیرا او «می‌خواهد نام خود را در تاریخ به‌عنوان یک توافق‌ساز ثبت کند».

بااین‌حال، وی به یک مانع کلیدی اشاره کرد که هنوز پابرجاست: «عدم وجود یک مذاکره‌کننده از سوی آمریکا». وی توضیح داد که دولت جدید ایالات متحده هنوز جانشینی برای رابرت مالی، نماینده ویژه سابق در امور ایران، تعیین نکرده است.

رابرت مالی به دلیل «انتقال اطلاعات محرمانه به طرف ایرانی در جریان مذاکرات غیرمستقیم در وین» از سمت خود تعلیق و مجوزهای امنیتی‌اش لغو شد.

این دیپلمات اظهار کرد که ایران در انتظار تعیین مذاکره‌کننده‌ای از سوی واشنگتن است و «بسیار مشتاق» مذاکره با ایالات متحده می‌باشد.

او حتی مدعی شد که «ایران حاضر است هر توافقی را بپذیرد تا تحریم‌ها علیه این کشور برداشته شود».

وی افزود که این بار «مشوق‌ها و تضمین‌های اقتصادی از سوی اروپا ارائه نخواهد شد»، زیرا اروپا پس از خروج ایالات متحده از توافق و کاهش سطح تجارت با ایران «دیگر مورد اعتماد تهران نیست».

مخاطرات عدم دستیابی به توافق

بااینکه این دیپلمات مطمئن نبود که توافقی تا پیش از اکتبر ۲۰۲۵ حاصل شود، اما گفت: «اگر دولتی در آمریکا قادر به دستیابی به توافقی هسته‌ای با ایران باشد، قطعاً دولت ترامپ خواهد بود» زیرا ایران اطمینان خواهد داشت که هیچ دولت آمریکایی دیگری پس از او، این توافق را لغو نخواهد کرد؛ همان‌طور که ترامپ توافق دوران اوباما را لغو کرد.

وی هشدار داد که اگر توافقی قبل از این تاریخ حاصل نشود، کشورهای اروپایی ممکن است مکانیسم «اسنپ‌بک» را فعال کنند، که منجر به بازگشت تمامی تحریم‌های بین‌المللی علیه ایران خواهد شد.

سه کشور اروپایی در آخرین نشست آژانس بین‌المللی انرژی اتمی هشدار دادند که «همکاری ایران در پایین‌ترین سطح ممکن قرار دارد» و فعالیت‌های هسته‌ای این کشور «به‌طور مداوم در حال افزایش است» به‌گونه‌ای که دیگر نمی‌توان اطمینان داشت که این فعالیت‌ها صلح‌آمیز باقی مانده‌اند.

این دیپلمات اروپایی هشدار داد که در صورت عدم دستیابی به توافق با ایران تا پیش از اکتبر، «خاورمیانه با یک بحران واقعی مواجه خواهد شد» و این موضوع اسرائیل را به حمله نظامی علیه ایران سوق خواهد داد.