آمریکا به وجود «اختلافات جدی» در مذاکرات احیای برجام اذعان کرد

یک مقام ارشد آمریکا: روند مذاکره نمی‌تواند برای همیشه باز بماند

آمریکا به وجود «اختلافات جدی» در مذاکرات احیای برجام اذعان کرد
TT

آمریکا به وجود «اختلافات جدی» در مذاکرات احیای برجام اذعان کرد

آمریکا به وجود «اختلافات جدی» در مذاکرات احیای برجام اذعان کرد

یک مقام ارشد وزارت خارجه آمریکا روز پنج‌شنبه سوم تیرماه با اعلام این که دور هفتم گفت‌وگوهای هسته ای در وین در آینده نزدیک برگزار می‌شود، گفت: اختلافات اساسی بر سر احیای توافق‌نامه هسته ای همچنان پابرجاست، اما روند مذاکره نمی‌تواند برای همیشه باز بماند.
گفت و گوهای غیرمستقیم در وین میان اعضای اصلی (۵ + ۱) اعضای دائمی شورای امنیت شامل ایالات متحده، بریتانیا، فرانسه، روسیه و چین علاوه بر آلمان با ایران به امید بازگشت همزمان ایران و ایالات متحده به انطباق با این توافقنامه تصویب شده در قطعنامه ۲۲۳۱ در شورای امنیت در حال انجام است.
این مقام ارشد که نخواست نامش فاش شود در جمع گروهی از خبرنگاران افزود: «در برخی حوزه‌ها - از جمله گام‌هایی که ایران باید در فعالیت هسته‌ای بردارد، یا تحریم‌هایی که مورد بحث است یا ترتیب گام‌هایی که دو طرف باید بردارند - هنوز اختلافات جدی و پیچیده وجود دارد که برطرف نشده‌است». وی افزود: دور هفتم بعد از «مشورت‌ها در تهران»، در آینده نزدیک برگزار می‌شود.
وی گفت تا زمانی که دربارهٔ همه چیز توافق نشود، گویی توافقی به‌دست نیامده و هنوز اختلافات در زمینه‌های مختلفی وجود دارد. او در عین حال تأکید کرد «اگر ما فکر نمی‌کردیم که دستیابی به توافق ممکن نیست، به وین بازنمی‌گشتیم».
او همچنین در واکنش به اظهارات اخیر ابراهیم رئیسی پس از پیروزی در انتخابات ۲۸ خردادماه، با اشاره به «مهندسی انتخابات از پیش» گفت: «این شخص با اراده مردم رئیس مهور نشده‌است. توجه داشته باشید که این اظهارات بر عزم ما برای رسیدن به توافق تأثیری ندارد».
این دیپلمات آمریکایی همچنین در پاسخ به سؤالی دربارهٔ این‌که تا چه زمان این مذاکرات بدون دستیابی به نتیجه ادامه می‌یابد گفت: «مسلماً زمان یک فاکتور مثبت نیست و این روند مذاکره نمی‌تواند برای همیشه باز بماند».
این مقام ارشد وزارت خارجه آمریکا در عین حال گفت: برای ایالات متحده، «بازگشت به برجام یک پایان نیست بلکه آغاز راه است و واشینگتن می‌خواهد دربارهٔ سایر مسائلی که موجب نگرانی‌اش است مثل پرونده دخالت منطقه ای و موشک‌های بالستیک با تهران مذاکره کند».



مسکو و تهران: بزرگ‌تر از شراکت، کوچک‌تر از ائتلاف

 رئیسان روسیه و ایران، ولادیمیر پوتین و مسعود پزشکیان، در مراسم امضای توافقنامه در مسکو، ۱۷ ژانویه ۲۰۲۵ ( رویترز)
رئیسان روسیه و ایران، ولادیمیر پوتین و مسعود پزشکیان، در مراسم امضای توافقنامه در مسکو، ۱۷ ژانویه ۲۰۲۵ ( رویترز)
TT

مسکو و تهران: بزرگ‌تر از شراکت، کوچک‌تر از ائتلاف

 رئیسان روسیه و ایران، ولادیمیر پوتین و مسعود پزشکیان، در مراسم امضای توافقنامه در مسکو، ۱۷ ژانویه ۲۰۲۵ ( رویترز)
رئیسان روسیه و ایران، ولادیمیر پوتین و مسعود پزشکیان، در مراسم امضای توافقنامه در مسکو، ۱۷ ژانویه ۲۰۲۵ ( رویترز)

با امضای توافقنامه «شراکت استراتژیک جامع» بین روسیه و ایران، روابط دو کشور وارد مرحله‌ای جدید شده است که در آن منافع طرفین به شکلی بی‌سابقه به هم نزدیک می‌شوند. با این حال، در مسکو تردیدهایی درباره تمایل تهران به بازگشایی به سوی غرب وجود دارد.

این توافقنامه پایه‌ای قانونی برای گسترش همکاری‌های وسیع بین دو کشور فراهم می‌کند و جایگزین توافقنامه همکاری سال ۲۰۰۱ می‌شود که پیش‌تر زمینه‌های محدودی برای همکاری ایجاد کرده بود.

در طول ۲۵ سال گذشته، روابط مسکو و تهران به شدت توسعه یافته و تحولات بزرگی در منطقه رخ داده است که دو کشور را وادار به بازنگری در اساس همکاری‌های خود کرده است. با این حال، مسیر رسیدن به این توافقنامه هموار نبوده و موانع زیادی بر سر راه آن وجود داشته است.

رئیسان روسیه و ایران، پوتین و پزشکیان، پس از مذاکرات در مسکو، برای حضور در مراسم امضا آماده می‌شوند (عکس: آسوشیتدپرس)

موضع روسیه در قبال تحولات جنگ قره‌باغ و سوریه، که به منافع منطقه‌ای ایران آسیب زد، باعث ایجاد تردیدهایی در تهران درباره قابل اعتماد بودن مسکو به عنوان یک شریک استراتژیک شده است. از سوی دیگر، مسکو نیز همواره با نگرانی به تلاش‌های ایران برای بازگشایی کانال‌های ارتباطی با غرب نگاه کرده است.

انتخاب زمان امضای این توافقنامه جلب توجه می‌کند. این توافقنامه پس از چندین تأخیر و درست سه روز قبل از تحلیف رئیس‌جمهور جدید آمریکا، دونالد ترامپ، امضا شد. برخی تحلیل‌گران معتقدند که مسکو و تهران پس از تحولات سوریه و اوکراین، تصمیم گرفتند تا با تقویت مواضع خود، آماده مذاکرات آینده شوند.
این توافقنامه در ۴۷ بند، حوزه‌های مختلف همکاری از جمله تجارت، انرژی، آموزش و گردشگری را پوشش می‌دهد. بخش قابل توجهی از آن به همکاری در زمینه انرژی هسته‌ای صلح‌آمیز اختصاص دارد، حوزه‌ای که ایران به زودی چالش‌های دیپلماتیک جدی در آن پیش رو خواهد داشت.

رئیسان روسیه و ایران، پوتین و پزشکیان، در مراسم امضای توافقنامه در کرملین، مسکو، ۱۷ ژانویه ۲۰۲۵ (آسوشیتدپرس)

همکاری نظامی

توافقنامه بر همکاری‌های نظامی و امنیتی تأکید کرده است، اما از تبدیل این شراکت به یک اتحاد نظامی کامل جلوگیری می‌کند. این همکاری شامل تبادل هیئت‌های نظامی، آموزش پرسنل، انجام تمرینات مشترک و مشارکت در کنفرانس‌های بین‌المللی می‌شود.
دو کشور بر تقویت همکاری در مبارزه با تروریسم، تبادل اطلاعات امنیتی و هماهنگی بین وزارتخانه‌های داخلی تأکید کرده‌اند. همچنین، همکاری در زمینه‌های حقوقی، کنترل تسلیحات و خلع سلاح نیز در توافقنامه گنجانده شده است.
توافقنامه به توسعه روابط تجاری و اقتصادی، بهبود شبکه‌های حمل‌ونقل و تدارکات، و افزایش مبادلات تجاری بین دو کشور اشاره کرده است. همچنین، استفاده از ارزهای ملی در مبادلات و مقابله با تحریم‌های یکجانبه غرب نیز مورد تأکید قرار گرفته است.
این توافقنامه تمامی جنبه‌های همکاری سیاسی، اقتصادی، امنیتی، نظامی و فرهنگی را پوشش می‌دهد. با این حال، نکته جالب توجه این است که در بند پایانی توافقنامه آمده است: «در صورت بروز اختلاف در تفسیر مفاد این توافقنامه، نسخه انگلیسی سند مرجع خواهد بود.»