ورود کشاورزان معترض به ساختمان وزارت نیرو در اهواز

ورود کشاورزان معترض به ساختمان وزارت نیرو در اهواز
TT

ورود کشاورزان معترض به ساختمان وزارت نیرو در اهواز

ورود کشاورزان معترض به ساختمان وزارت نیرو در اهواز

ده‌ها کشاورز اهوازی که در روزهای گذشته نسبت به ممنوعیت کشت و عدم تأمین آب کشاورزی، سدسازی و انتقال آب خوزستان به فلات مرکزی توسط وزارت نیرو تجمع اعتراضی برگزار کرده بودند، به ساختمان سازمان آب و برق که عالی‌ترین نهاد وزارت نیرو در اهواز است، وارد شدند.
براساس تصاویر منتشر شده در شبکه‌های اجتماعی، کشاورزان عرب امروز سه شنبه (۱۵ تیر ۱۴۰۰) با سر دادن شعار علیه سیاست‌های آبی وزارت نیرو، تکبیرگویان وارد ساختمان سازمان آب و برق، موسوم به ساختمان پنج‌طبقه در بلوار گلستان اهواز شدند.
کشاورزان خشمگین با ورود به سازمان آب و برق خوزستان نسبت به ادامه این روند که موجب صدمه رسیدن به زمین‌های کشاورزی‌شان و بیکاری هزاران نفر شده، اعتراض کردند.
چندین کلیپ منتشر شده از این اعتراضات حاکی است که کشاورزانی از روستای المراونه از توابع بخش مرکزی شهرستان اهواز به رهبری شیخ خلف المهلهل المروانی از بزرگان این منطقه با واردشدن به ساختمان ۵ طبقه خواستار دیدار با رئیس سازمان شدند که با مخالفت نیروهای حراستی و امنیتی شدند.
کشاورزان معترض اما با کنار زدن مأموران در جلسه مدیران سازمان حاضر می‌شوند.
https://twitter.com/hra_news/status/1412385244779528205?s=20
شیخ خلف که پیش از این مواضع تندی علیه مدیران محلی در بحث سیل سال ۹۸ داشته‌است، از نشستن روی صندلی خودداری می‌کند و روی زمین می‌نشیند و می‌گوید: «ما کشاورز و چوپان هستیم، ما روی صندلی نمی‌نشینیم، صندلی برای شماست». او در حالی که چفیه‌اش را بر زمین می‌کوبد، فریاد می‌کشد: «این زمین مال ماست. این زمین را خشک کردند».
او سپس خطاب به مدیران وزارت نیرو می‌گوید: «ما از این زمین نمی‌رویم. سیل ساختگی درست کردید تا ما از این سرزمین کوچ کنیم، اما ما نمی‌رویم. ما اهل صحرا هستیم، جایی نمی‌رویم. فکر نکنید که ما از این سرزمین برویم. الآن آب را قطع کردید که ما مهاجرت بکنیم، اما ما نمی‌رویم. این سرزمین آبا و اجدادی ماست. نفت برای خودتان، گاز برای خودتان».
شیخ خلف می‌افزاید: «ماه محرم در راه است. اگر در کربلا ۷۲ تن کشته شدند، ولی شما میلیون‌ها نفر را کشتید. اگر مسلمانید، غیرت داشته باشید».
در ویدئوی دیگری یکی از کشاورزان جوان حاضر در این تجمع می‌گوید: «البروایه ۱۳ هزار نفر، الباجی ۵ هزار نفر، العچرش، الدغاغله، الحایی، بیت سید سبوس، بیت سید طعمه و الخماسی و بسیاری دیگر از روستاها در پی این سیاست‌های آبی آسیب دیدند و مزارعشان از بین رفته‌است».
از ابتدای تابستان، کشت برخی از محصولات کشاورزی از جمله برنج در اهواز ممنوع اعلام و از اختصاص آب مورد نیاز به برنج‌کاران اهوازی جلوگیری شد.
در روزهای گذشته، تصاویری در شبکه‌های اجتماعی منتشر شده بود که در آن‌ها حجم زیادی از ماهیان مُرده در بخش‌هایی از هورالعظیم قابل مشاهده است.
در پی انتشار این عکس‌ها روز شنبه ۱۲ تیر نیز شماری از شهروندان و فعالان محیط زیست، در اعتراض به خشک شدن این تالاب در اهواز تجمع اعتراضی برگزار کردند.
این فعالان محیط زیست با تجمع در مقابل سازمان آب و برق این شهر خشک شدن تالاب هورالعظیم را عامل اصلی بحران ریزدگردها در استان خوزستان عنوان کردند و از عدم توجه در تأمین حق‌آبه این تالاب انتقاد کرده و خواستار تجدید نظر در سیاست‌های این سازمان شدند.
در روزهای گذشته علاوه بر انتشار عکس اتلاف ماهیان، ویدئوهایی نیز از گاومیش‌هایی منتشر شده‌است که در نقاط پراکنده از تالاب هورالعظیم در حداقل میزان آب تجمع کرده‌اند. برخی از کاربران شبکه‌های اجتماعی ضمن به راه انداختن هشتگ «حقابه هورالعظیم را آزاد کنید» از این تصاویر با عنوان «تلاش برای بقا» نام برده بودند.
کشاورزان در استان خوزستان و به ویژه در اهواز بارها به سیاست‌های آبی انتقاد کرده و تجمع‌های اعتراض‌آمیز برگزار و با سردادن شعارهایی اعتراض خود به آنچه از سوی آنها «ظلم، ستم و بی‌عدالتی» توصیف شد، اعلام کردند.
در چند سال اخیر کشاورزی در اهواز با محدودیت‌هایی در کشت به ویژه برنج، از سوی دولت مواجه شده‌است در حالی که با وجود پنج رودخانه پرآب اهواز از مرغوب‌ترین مناطق زراعی به‌شمار می‌آید اما انتقال آب کارون و دیگر رودخانه‌ها به فلات مرکزی ایران، شرایط را تغییر داده و به طبیعت آسیب وارد کرده‌است.



راهی به‌سوی مذاکره: ایران و آمریکا چگونه به این لحظه رسیدند؟

یک نقاش ایرانی در حال بازسازی و رنگ‌آمیزی دوباره یک نقاشی دیواری ضد آمریکایی در تهران است (خبرگزاری فرانسه)
یک نقاش ایرانی در حال بازسازی و رنگ‌آمیزی دوباره یک نقاشی دیواری ضد آمریکایی در تهران است (خبرگزاری فرانسه)
TT

راهی به‌سوی مذاکره: ایران و آمریکا چگونه به این لحظه رسیدند؟

یک نقاش ایرانی در حال بازسازی و رنگ‌آمیزی دوباره یک نقاشی دیواری ضد آمریکایی در تهران است (خبرگزاری فرانسه)
یک نقاش ایرانی در حال بازسازی و رنگ‌آمیزی دوباره یک نقاشی دیواری ضد آمریکایی در تهران است (خبرگزاری فرانسه)

امروز، شنبه، در سلطان‌نشین عمان، گفت‌وگوهایی میان ایران و ایالات متحده برگزار شد، به عنوان تلاشی برای احیای مذاکرات متوقف‌شده درباره برنامه هسته‌ای شتاب‌گرفته تهران.

با این حال، دو طرف حتی پیش از آغاز مذاکرات بر سر شکل و مکانیزم آن اختلاف دارند. در حالی‌ که رئیس‌جمهور آمریکا، دونالد ترامپ، اصرار دارد مذاکرات به‌صورت مستقیم انجام شود، عباس عراقچی، معاون وزیر خارجه ایران، اعلام کرده که کشورش فقط از طریق واسطه و به‌صورت غیرمستقیم با فرستاده آمریکا در امور خاورمیانه، استیو ویتکوف، گفت‌وگو خواهد کرد.

گرچه این اختلاف ممکن است ظاهری به نظر برسد، اما معنا و پیامدهای عمیقی در خود دارد. مذاکرات غیرمستقیم تاکنون هیچ پیشرفتی به همراه نداشته، به‌ویژه از زمانی که ترامپ در دوره اول ریاست‌جمهوری‌اش پس از سه سال از امضای توافق هسته‌ای در سال ۲۰۱۵، از آن خارج شد.

دو زن ایرانی در کنار نقاشی ضد آمریکایی بر دیوار سفارت سابق ایالات متحده در مرکز تهران در حال قدم زدن هستند (رویترز)

در ۸ مه ۲۰۱۸، ترامپ سند خروج از برجام را امضا و آن را علنی کرد.

از آن زمان، ترامپ تحریم‌های جدیدی علیه ایران اعمال کرده و آن را بخشی از استراتژی «فشار حداکثری» خوانده است. او بارها تأکید کرده که گزینه نظامی همچنان روی میز است، هرچند مرتب از امکان رسیدن به توافق جدید سخن گفته. ترامپ در همین راستا، پیامی به رهبر ایران، علی خامنه‌ای (۸۵ ساله) ارسال کرده است.

در مقابل، خامنه‌ای هشدار داده که هرگونه حمله به ایران با پاسخ مشابه و شدید روبه‌رو خواهد شد.

در ادامه، نکات کلیدی درباره این پیام، برنامه هسته‌ای ایران، و تنش‌های مداوم میان تهران و واشنگتن از زمان انقلاب ۱۹۷۹ ارائه می‌شود:

چرا ترامپ پیام فرستاد؟

ترامپ پیام خود را در ۵ مارس به خامنه‌ای فرستاد و روز بعد در یک مصاحبه تلویزیونی گفت: «برایشان نوشتم و گفتم: امیدوارم به مذاکره فکر کنید، چون اگر مجبور به اقدام نظامی شویم، فاجعه‌بار خواهد بود.»

ترامپ پس از بازگشت به کاخ سفید تلاش دارد روند مذاکرات را پیش ببرد، در حالی‌ که تحریم‌ها را تشدید کرده و تهدید می‌کند که آمریکا یا اسرائیل ممکن است تأسیسات هسته‌ای ایران را هدف قرار دهند.

ترامپ یادداشتی را که برای خروج از توافق هسته‌ای ایران در تاریخ ۸ مه ۲۰۱۸ امضا کرده است، به نمایش می‌گذارد (آسوشیتدپرس)

او در دوره اول ریاست‌جمهوری‌اش نیز پیام مشابهی ارسال کرده بود که با واکنش تند خامنه‌ای روبه‌رو شد. با این حال، پیام‌های پیشین ترامپ به رهبر کره شمالی، کیم جونگ اون، به دیدارهای مستقیمی انجامید، گرچه این دیدارها به توافقی درباره برنامه هسته‌ای و موشک‌های بالستیک کره شمالی که توانایی هدف‌گیری خاک آمریکا را دارند، نینجامید.

پاسخ ایران چه بود؟

رئیس‌جمهور ایران، مسعود پزشکیان، مذاکره مستقیم با آمریکا را رد کرد و در نشست هیئت دولت گفت: «ما از گفت‌وگو فرار نمی‌کنیم، اما تجربه‌های گذشته نشان داد وعده‌های توخالی، ریشه بحران‌ها بوده است. طرف مقابل باید برای اعتمادسازی، جدیت نشان دهد.»

رهبر ایران، خامنه‌ای نیز به سخنان ترامپ واکنش نشان داد و با لحنی تند گفت: «آن‌ها تهدید به آشوب می‌کنند، اما ما احتمال حمله خارجی را کم می‌دانیم. و اگر چنین حمله‌ای صورت گیرد، بدون شک پاسخ کوبنده‌ای خواهیم داد.»

اسماعیل بقایی، سخنگوی وزارت خارجه ایران، در پلتفرم «ایکس» نوشت: «تهدید علنی به بمباران از سوی رئیس یک کشور علیه ایران، نقض آشکار اصول صلح و امنیت بین‌المللی است. خشونت خشونت می‌آورد، صلح صلح می‌آورد. توپ در زمین آمریکاست تا مسیر را تعیین کند... و مسئولیت عواقبش را بپذیرد.»

رهبر جمهورى اسلامى ايران، علی خامنه‌ای، در خطبه‌های نماز عید فطر در تهران (رسانه ریاست جمهوری ایران)

در فضای رسانه‌ای نیز، روزنامه «تهران تایمز» نزدیک به دفتر خامنه‌ای ـ بدون ذکر منبع ـ گزارش داد که ایران «موشک‌هایی آماده کرده که می‌توانند اهداف آمریکایی را هدف قرار دهند». این گزارش هم‌زمان با استقرار بمب‌افکن‌های رادارگریز «بی-۲ اسپیریت» آمریکا در جزیره دیه‌گو گارسیا منتشر شد؛ جزیره‌ای که در برد حملات به ایران و همچنین حوثی‌های مورد حمایت تهران در یمن قرار دارد؛ نیروهایی که آمریکا از ۱۵ مارس حملات خود به آن‌ها را افزایش داده است.

چرا برنامه هسته‌ای ایران باعث نگرانی غرب است؟

با اینکه تهران همواره بر صلح‌آمیز بودن برنامه هسته‌ای خود تأکید کرده، اما اظهارات برخی مقام‌ها حاکی از آن است که ممکن است ایران در پی ساخت سلاح هسته‌ای باشد.

ایران اکنون در حال غنی‌سازی اورانیوم تا سطح ۶۰ درصد است؛ درصدی بسیار نزدیک به سطح مورد نیاز برای ساخت سلاح هسته‌ای، که هیچ کشور فاقد برنامه تسلیحات هسته‌ای، به آن دست نمی‌زند.

دو زن ایرانی در کنار نقاشی ضد آمریکایی بر دیوار سفارت سابق ایالات متحده در مرکز تهران در حال قدم زدن هستند (رویترز)

طبق توافق برجام در سال ۲۰۱۵، ایران مجاز بود اورانیوم را تا سقف ۳.۶۷ درصد و با ذخیره‌ای حداکثر ۳۰۰ کیلوگرم غنی‌سازی کند. اما آخرین گزارش آژانس بین‌المللی انرژی اتمی نشان می‌دهد که ایران اکنون حدود ۸۲۹۴.۴ کیلوگرم اورانیوم غنی‌شده در اختیار دارد که بخشی از آن تا سطح ۶۰ درصد غنی‌سازی شده است.

نهادهای اطلاعاتی آمریکا برآورد می‌کنند که ایران هنوز ساخت سلاح هسته‌ای را آغاز نکرده، اما فعالیت‌هایی انجام داده که اگر تصمیم به ساخت سلاح بگیرد، مقدمات آن فراهم باشد.

در یک مصاحبه تلویزیونی، علی لاریجانی، مشاور رهبر ایران گفت: ایران توانایی ساخت بمب هسته‌ای را دارد، اما به‌دنبال آن نیست و با بازرسی‌های بین‌المللی مخالفتی ندارد. اما هشدار داد که اگر ایران مورد حمله آمریکا یا اسرائیل قرار گیرد، شاید چاره‌ای جز رفتن به‌سوی سلاح هسته‌ای نداشته باشد.

ریشه‌های تنش در روابط دو کشور چیست؟

در دوران حکومت شاه، محمدرضا پهلوی، ایران متحد راهبردی ایالات متحده بود. شاه سلاح‌های آمریکایی می‌خرید و به سازمان سیا اجازه داده بود ایستگاه‌های شنود مخفی برای جاسوسی از اتحاد شوروی برپا کند. در سال ۱۹۵۳، سازمان سیا در کودتایی نقش داشت که به برکناری نخست‌وزیر منتخب و تحکیم قدرت شاه انجامید.

اما در ژانویه ۱۹۷۹، شاه در پی اعتراضات گسترده مردمی از کشور گریخت و انقلاب اسلامی به رهبری روح‌الله خمینی، نظامی دینی در ایران برقرار کرد.

در نوامبر همان سال، دانشجویان به سفارت آمریکا در تهران حمله کردند و دیپلمات‌ها را ۴۴۴ روز به گروگان گرفتند که به قطع روابط دیپلماتیک بین دو کشور انجامید.

در جریان جنگ ایران و عراق در دهه ۱۹۸۰، بحران میان ایران و آمریکا تشدید شد، به‌ویژه در جریان «جنگ نفت‌کش‌ها» که در آن نیروی دریایی آمریکا اهداف ایرانی را بمباران کرد و به اشتباه یک هواپیمای مسافربری ایرانی را با ۲۹۰ سرنشین سرنگون ساخت.

از آن زمان، روابط ایران و آمریکا میان دشمنی شدید و فرصت‌های دیپلماتیک نادر در نوسان بوده است؛ مهم‌ترین نقطه امید، توافق هسته‌ای سال ۲۰۱۵ بود. اما خروج یک‌جانبه ترامپ از آن توافق، موج جدیدی از تنش‌ها را آغاز کرد که همچنان منطقه را درگیر کرده است.

در آوریل ۲۰۱۹، ترامپ دستور داد نام سپاه پاسداران را در فهرست گروه‌های تروریستی جهانی قرار دهند. در پی آن، تنش‌ها در خلیج افزایش یافت.

بنر ضد آمریکایی در یکی از خیابان‌های تهران، ۸ آوریل ۲۰۲۵ (رویترز)

در ۳ ژانویه ۲۰۲۰، ترامپ دستور ترور قاسم سلیمانی، فرمانده نیروی قدس، را صادر کرد. خودرو حامل او و همراهانش در بغداد هدف حمله موشکی آمریکا قرار گرفت.

در پاسخ، سپاه پاسداران حمله موشکی به پایگاه عین‌الاسد انجام داد که محل استقرار نیروهای آمریکایی بود و منجر به زخمی شدن شماری از نظامیان شد.