آژانس اتمی: ایران غنی‌سازی تا سطح نظامی را سرعت بخشیده‌است

آژانس اتمی: ایران غنی‌سازی تا سطح نظامی را سرعت بخشیده‌است
TT

آژانس اتمی: ایران غنی‌سازی تا سطح نظامی را سرعت بخشیده‌است

آژانس اتمی: ایران غنی‌سازی تا سطح نظامی را سرعت بخشیده‌است

آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در گزارش جدید خود اعلام کرده‌است که ایران با سرعت بخشیدن به روند غنی سازی اورانیوم، به مرحله استفاده نظامی و ساخت سلاح اتمی از توان هسته‌ای نزدیک می‌شود.
به گزارش رویترز، این اقدام از سوی ایران تنش با غرب را افزایش می‌دهد، زیرا هر دو طرف به دنبال از سرگیری مذاکرات با هدف احیای توافق هسته ای ایران هستند.
ایران در واکنش به انفجار و خاموشی در محل نطنز، خلوص غنی سازی اورانیوم را از ۲۰ درصد به ۶۰ درصد در آوریل افزایش داد، مسئله ای که بر تولید اصلی نیروگاه غنی سازی زیرزمینی آن در آنجا تأثیر گذاشت.
ایران اسرائیل را مسئول این حمله می‌داند. خلوص مورد نیاز برای ساخت سلاح هسته ای ۹۰ درصد است.
به‌نوشته رویترز، آژانس بین‌المللی انرژی اتمی تأیید کرده‌است که ایران اکنون یک آبشار دیگر متشکل از ۱۵۳ سانتریفیوژ IR-4 را در تأسیسات نطنز برای تولید اورانیوم تا سطح غنای ۶۰ درصد به‌کار گرفته‌است، در حالی که پیش از این تنها از یک آبشار متشکل از ۱۶۴ سانتریفیوژ IR-6 برای غنی‌سازی اورانیوم در سطح ۶۰ درصد استفاده می‌کرد.
بنابر گزارش جدید آژانس که رویترز می‌گوید نسخه‌ای از آن را دیده، ایران با استفاده از دو آبشار سانتریفیوژهای پیشرفته، اورانیوم با غنای ۶۰ درصد تولید می‌کند.
این آخرین مرحله از چندین مرحله ای است که طی آن ایران محدودیت‌های اعمال شده بر اساس توافق هسته ای ۲۰۱۵ را نقض می‌کند.
ایالات متحده و متحدان اروپایی آن هشدار داده‌اند که چنین اقداماتی مذاکرات فعلی معلق با هدف احیای توافق را تهدید می‌کند.
ایران در خصوص گزارش اخیر منتشر شده از سوی آژانس بین‌المللی انرژی هسته ای گفته‌است: «کلیه برنامه‌ها و اقدامات هسته ای ایران در انطباق کامل با ان پی تی و تعهدات ایران ذیل پادمان بوده و تحت نظارت آژانس و با اعلام قبلی صورت گرفته‌است».
سعید خطیب‌زاده سخنگوی وزارت امور خارجه ایران اعلام کرد: «در صورتی که سایر طرف‌ها به تعهدات خود ذیل برجام بازگشته و واشینگتن نیز به صورت کامل و مؤثر و قابل راستی‌آزمایی تحریم‌های یکجانبه و غیرقانونی اش بر ضد مردم ایران را مرتفع کند، کلیه اقدامات کاهشی و جبرانی ایران ذیل برجام برگشت‌پذیر خواهند بود».
آژانس بین‌المللی انرژی اتمی روز دوشنبه اعلام کرد که ایران علیرغم مخالفت قدرت‌های غربی در کار خود در زمینه غنی سازی فلز اورانیوم پیشرفت کرده‌است. این آژانس گفت که استفاده غیرنظامی معتبر از چنین کاری وجود ندارد.
از فلز اورانیوم می‌توان برای تولید مواد اولیه بمب هسته ای استفاده کرد، اما ایران می‌گوید که اهداف آن صلح آمیز است و در حال توسعه سوخت راکتور هسته ای است.



احتمال مذاکره واشنگتن و تهران پیش از اکتبر ۲۰۲۵

(AP)
(AP)
TT

احتمال مذاکره واشنگتن و تهران پیش از اکتبر ۲۰۲۵

(AP)
(AP)

یک دیپلمات ارشد اروپایی بر این باور است که دولت دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور ایالات متحده، به دنبال مذاکره مستقیم و محرمانه با ایران درباره برنامه هسته‌ای این کشور است و احتمالاً پیش از اکتبر ۲۰۲۵ به یک توافق جدید دست خواهد یافت.

این دیپلمات که از مذاکرات هسته‌ای پیشین با ایران آگاهی گسترده‌ای دارد، در گفت‌وگو با روزنامه «الشرق الاوسط» اظهار کرد که ماه‌های آینده نقش تعیین‌کننده‌ای در دستیابی به توافقی جدید با تهران خواهد داشت؛ توافقی که جایگزین توافق کنونی می‌شود، توافقی که دولت اول ترامپ از آن خارج شد و اعتبار آن در اکتبر آینده به پایان می‌رسد.

وی تأکید کرد که واشنگتن احتمالاً مذاکرات را با ایران «به‌صورت محرمانه و در مکانی غیر از مکان‌های معمول» که میزبان مذاکرات مشابهی در گذشته بودند، انجام خواهد داد.

در گذشته، واشنگتن و تهران مذاکرات مستقیمی را پیش از توافق هسته‌ای سال ۲۰۰۵ در مسقط، پایتخت عمان، برگزار کردند. همچنین، پس از شکست مذاکرات وین، دور جدیدی از گفتگوها در دوحه انجام شد، جایی که اتحادیه اروپا نقش میانجی را بر عهده داشت.

دولت جو بایدن، رئیس‌جمهور پیشین آمریکا، مذاکرات هسته‌ای را با ایران در قالب گروه ۱+۵ از سر گرفت تا این توافق را به‌طور کامل احیا کند.

در تابستان ۲۰۲۳، مذاکره‌کنندگان اروپایی پیش‌نویس یک توافق را به ایران ارائه دادند، آن‌هم پس از بیش از هفت دور مذاکرات غیرمستقیم بین ایران و ایالات متحده که در وین برگزار شد و در آن، سه کشور اروپایی (فرانسه، بریتانیا و آلمان) به همراه روسیه و چین حضور داشتند. اما ایران در آخرین لحظات از امضای توافق خودداری کرد و خواستار امتیازات بیشتری از دولت بایدن شد، امری که واشنگتن نپذیرفت.

ایران «ضعیف‌تر از گذشته» است

این دیپلمات اروپایی که در حاشیه کنفرانس امنیتی مونیخ با «الشرق الاوسط» گفت‌وگو کرد، معتقد است که هر توافقی که اکنون میان واشنگتن و تهران حاصل شود، «بهتر از توافقی نخواهد بود که ایران دو سال پیش رد کرد».

با این حال، وی خوش‌بین است که توافقی تا پیش از اکتبر حاصل شود و افزود: «ایران در حال حاضر در موقعیتی ضعیف‌تر از گذشته قرار دارد» زیرا نفوذ نیروهای نیابتی آن در منطقه به شکلی بی‌سابقه تضعیف شده است.

وی تأکید کرد که «این موضوع به این معناست که هر توافق هسته‌ای جدیدی گسترده‌تر خواهد بود و فعالیت‌های منطقه‌ای ایران را نیز شامل خواهد شد»؛ مسئله‌ای که تا پیش از این حتی تصور آن نیز ممکن نبود.

برخی کشورهای منطقه‌ای همواره خواستار توافقی گسترده‌تر با ایران بوده‌اند که علاوه بر برنامه هسته‌ای، مداخله‌های منطقه‌ای تهران را نیز محدود کند، اما ایران تاکنون این درخواست را رد کرده است.

ترامپ پیشتر با صدور یک فرمان اجرایی، تحریم‌های ایران را تشدید کرد، اما همزمان اعلام نمود که دولت او «به دنبال مذاکره و دستیابی به توافقی جدید با تهران است».

این دیپلمات اروپایی اظهار کرد که تلاش‌های ترامپ در این زمینه «جدی» است، زیرا او «می‌خواهد نام خود را در تاریخ به‌عنوان یک توافق‌ساز ثبت کند».

بااین‌حال، وی به یک مانع کلیدی اشاره کرد که هنوز پابرجاست: «عدم وجود یک مذاکره‌کننده از سوی آمریکا». وی توضیح داد که دولت جدید ایالات متحده هنوز جانشینی برای رابرت مالی، نماینده ویژه سابق در امور ایران، تعیین نکرده است.

رابرت مالی به دلیل «انتقال اطلاعات محرمانه به طرف ایرانی در جریان مذاکرات غیرمستقیم در وین» از سمت خود تعلیق و مجوزهای امنیتی‌اش لغو شد.

این دیپلمات اظهار کرد که ایران در انتظار تعیین مذاکره‌کننده‌ای از سوی واشنگتن است و «بسیار مشتاق» مذاکره با ایالات متحده می‌باشد.

او حتی مدعی شد که «ایران حاضر است هر توافقی را بپذیرد تا تحریم‌ها علیه این کشور برداشته شود».

وی افزود که این بار «مشوق‌ها و تضمین‌های اقتصادی از سوی اروپا ارائه نخواهد شد»، زیرا اروپا پس از خروج ایالات متحده از توافق و کاهش سطح تجارت با ایران «دیگر مورد اعتماد تهران نیست».

مخاطرات عدم دستیابی به توافق

بااینکه این دیپلمات مطمئن نبود که توافقی تا پیش از اکتبر ۲۰۲۵ حاصل شود، اما گفت: «اگر دولتی در آمریکا قادر به دستیابی به توافقی هسته‌ای با ایران باشد، قطعاً دولت ترامپ خواهد بود» زیرا ایران اطمینان خواهد داشت که هیچ دولت آمریکایی دیگری پس از او، این توافق را لغو نخواهد کرد؛ همان‌طور که ترامپ توافق دوران اوباما را لغو کرد.

وی هشدار داد که اگر توافقی قبل از این تاریخ حاصل نشود، کشورهای اروپایی ممکن است مکانیسم «اسنپ‌بک» را فعال کنند، که منجر به بازگشت تمامی تحریم‌های بین‌المللی علیه ایران خواهد شد.

سه کشور اروپایی در آخرین نشست آژانس بین‌المللی انرژی اتمی هشدار دادند که «همکاری ایران در پایین‌ترین سطح ممکن قرار دارد» و فعالیت‌های هسته‌ای این کشور «به‌طور مداوم در حال افزایش است» به‌گونه‌ای که دیگر نمی‌توان اطمینان داشت که این فعالیت‌ها صلح‌آمیز باقی مانده‌اند.

این دیپلمات اروپایی هشدار داد که در صورت عدم دستیابی به توافق با ایران تا پیش از اکتبر، «خاورمیانه با یک بحران واقعی مواجه خواهد شد» و این موضوع اسرائیل را به حمله نظامی علیه ایران سوق خواهد داد.