واشنگتن: نمی‌توانیم تا ابد منتظر ایران بمانیم

نماینده آمریکا خواستار تعیین تاریخ برای مذاکرات وین شد

واشنگتن: نمی‌توانیم تا ابد منتظر ایران بمانیم
TT

واشنگتن: نمی‌توانیم تا ابد منتظر ایران بمانیم

واشنگتن: نمی‌توانیم تا ابد منتظر ایران بمانیم

رابرت مالی نماینده ویژه آمریکا در امور ایران گفت که دولت رئیس‌جمهور جو بایدن «نمی‌تواند تا ابد منتظر بازگشت ایران به مذاکرات هسته‌ای بماند».
مالی در مصاحبه با شبکه بلومبرگ گفت که آمریکا تاکنون نشانه‌ای مبنی بر این‌که ابراهیم رئیسی رئیس‌جمهوری ایران آماده تعهد به هفتمین دور مذاکرات به میزبانی وین، برای بازگشت به پایبندی به توافق هسته ای بوده، دریافت نکرده‌است.
رابرت مالی اظهار کرد که با ادامه فعالیت‌های هسته ای ایران، شرایط به زودی به گونه‌ای خواهد شد، که بازگشت به برجام برای ایالات متحده، بی‌ارزش می‌شود. اما وی افزود که کشورش آماده ادامه مذاکرات غیرمستقیم که آوریل گذشته در وین آغاز شده‌است.
پیش از این، بلومبرگ به نقل از منابع غربی اعلام کرده‌است، تلاش‌های آمریکا و اروپا برای متقاعد کردن ایران به بازگشت به میز مذاکرات وین در خصوص برجام به‌دلیل حمایت‌های چین و روسیه به درب‌های بسته خورده‌است.
اگرچه چین و روسیه امضا کننده توافق هسته ای ۲۰۱۵ هستند و تمایل خود را برای بازگشت دو طرف به شرایط آن اعلام کرده‌اند، اما شی جین پینگ رئیس‌جمهور چین اعلام کرده‌است که کشورش از «نگرانی‌های مشروع ایران» در مورد توافق حمایت می‌کند و این کشور به عنوان دومین اقتصاد بزرگ جهان به ادامه حمایت مالی از ایران ادامه خواهد داد.
پکن همچنین به آژانس بین‌المللی انرژی اتمی هشدار داده‌است تا از وظایف نظارتی خود به منظور حمایت از اهداف ایالات متحده و اتحادیه اروپا تجاوز نکند.
عملاً نیز یک مقام ارشد از شرکت ملی نفت چین اخیراً برای بحث در مورد پروژه‌های مشترک و گسترش روابط دوجانبه به تهران سفر کرده‌است.
سرگئی لاوروف وزیر خارجه روسیه نیز هفته گذشته برای دیدار با رافائل گروسی مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی به وین سفر کرد.
همزمان مسکو به صراحت اعلام کرده‌است که انتظار دارد ایران به آژانس اجازه دهد بازرسی‌ها را از سر بگیرد، اما هیچ فشار جدیدی بر تهران وارد نکرده‌است.
رابرت مالی پیشتر در مصاحبه‌ای با نشریه پولتیکو، در مورد سرنوشت برجام ابراز تردید کرد. وی دربارهٔ مذاکرات احیای توافق هسته ای در وین که آغاز دور هفتم آن به بعد از تشکیل کابینه دولت جدید ایران موکول شده‌است، سرنوشت برجام را «یک علامت سؤال بزرگ» تلقی کرد.
مالی با اشاره به عدم تمایل ایران برای شرکت ایران در مذاکرات گفت بازگشت به این پیمان چندملیتی «چیزی نیست که ما بتوانیم به‌طور کامل کنترل کنیم».
مالی دربارهٔ احتمال ناکامی آمریکا و ایران در موافقت بر سر مفاد توافق احتمالی در ماه‌های آینده گفت که تیم او در حال آماده‌سازی شرایط احتمالی است. یکی این است که واشنگتن و تهران توافق‌هایی به کل مجزا را امضا کنند که کامل است، اما معیارهایی متفاوت با توافق فعلی دارد. دیگری هم یک سری پاسخ‌های تحریمی، تنبیهی و هماهنگ شده با متحدان اروپایی است، اگرچه مالی جزئیات به خصوصی درباره‌شان ارائه نکرد.
از سوی دیگر، از زمان انتخاب رئیس‌جمهور جدید ایران، اظهارات متناقضی در مورد این پرونده منتشر شده‌است، که برخی از آنها دولت آمریکا را به دلیل ایجاد مانع برای مذاکرات مقصر می‌دانند. در حالی که برخی دیگر به تغییر رویکرد مذاکرات اشاره کردند، بدون آنکه معنای آن را روشن کنند.
اگرچه حسین امیر عبداللهیان وزیر امور خارجه ایران اعلام کرد که کشورش آماده مذاکره است. با این حال، او رفتار ایالات متحده را غیرمسئولانه توصیف و همچنین اتحادیه اروپا را به «ایفای عملکرد منفی» متهم کرد.



احتمال مذاکره واشنگتن و تهران پیش از اکتبر ۲۰۲۵

(AP)
(AP)
TT

احتمال مذاکره واشنگتن و تهران پیش از اکتبر ۲۰۲۵

(AP)
(AP)

یک دیپلمات ارشد اروپایی بر این باور است که دولت دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور ایالات متحده، به دنبال مذاکره مستقیم و محرمانه با ایران درباره برنامه هسته‌ای این کشور است و احتمالاً پیش از اکتبر ۲۰۲۵ به یک توافق جدید دست خواهد یافت.

این دیپلمات که از مذاکرات هسته‌ای پیشین با ایران آگاهی گسترده‌ای دارد، در گفت‌وگو با روزنامه «الشرق الاوسط» اظهار کرد که ماه‌های آینده نقش تعیین‌کننده‌ای در دستیابی به توافقی جدید با تهران خواهد داشت؛ توافقی که جایگزین توافق کنونی می‌شود، توافقی که دولت اول ترامپ از آن خارج شد و اعتبار آن در اکتبر آینده به پایان می‌رسد.

وی تأکید کرد که واشنگتن احتمالاً مذاکرات را با ایران «به‌صورت محرمانه و در مکانی غیر از مکان‌های معمول» که میزبان مذاکرات مشابهی در گذشته بودند، انجام خواهد داد.

در گذشته، واشنگتن و تهران مذاکرات مستقیمی را پیش از توافق هسته‌ای سال ۲۰۰۵ در مسقط، پایتخت عمان، برگزار کردند. همچنین، پس از شکست مذاکرات وین، دور جدیدی از گفتگوها در دوحه انجام شد، جایی که اتحادیه اروپا نقش میانجی را بر عهده داشت.

دولت جو بایدن، رئیس‌جمهور پیشین آمریکا، مذاکرات هسته‌ای را با ایران در قالب گروه ۱+۵ از سر گرفت تا این توافق را به‌طور کامل احیا کند.

در تابستان ۲۰۲۳، مذاکره‌کنندگان اروپایی پیش‌نویس یک توافق را به ایران ارائه دادند، آن‌هم پس از بیش از هفت دور مذاکرات غیرمستقیم بین ایران و ایالات متحده که در وین برگزار شد و در آن، سه کشور اروپایی (فرانسه، بریتانیا و آلمان) به همراه روسیه و چین حضور داشتند. اما ایران در آخرین لحظات از امضای توافق خودداری کرد و خواستار امتیازات بیشتری از دولت بایدن شد، امری که واشنگتن نپذیرفت.

ایران «ضعیف‌تر از گذشته» است

این دیپلمات اروپایی که در حاشیه کنفرانس امنیتی مونیخ با «الشرق الاوسط» گفت‌وگو کرد، معتقد است که هر توافقی که اکنون میان واشنگتن و تهران حاصل شود، «بهتر از توافقی نخواهد بود که ایران دو سال پیش رد کرد».

با این حال، وی خوش‌بین است که توافقی تا پیش از اکتبر حاصل شود و افزود: «ایران در حال حاضر در موقعیتی ضعیف‌تر از گذشته قرار دارد» زیرا نفوذ نیروهای نیابتی آن در منطقه به شکلی بی‌سابقه تضعیف شده است.

وی تأکید کرد که «این موضوع به این معناست که هر توافق هسته‌ای جدیدی گسترده‌تر خواهد بود و فعالیت‌های منطقه‌ای ایران را نیز شامل خواهد شد»؛ مسئله‌ای که تا پیش از این حتی تصور آن نیز ممکن نبود.

برخی کشورهای منطقه‌ای همواره خواستار توافقی گسترده‌تر با ایران بوده‌اند که علاوه بر برنامه هسته‌ای، مداخله‌های منطقه‌ای تهران را نیز محدود کند، اما ایران تاکنون این درخواست را رد کرده است.

ترامپ پیشتر با صدور یک فرمان اجرایی، تحریم‌های ایران را تشدید کرد، اما همزمان اعلام نمود که دولت او «به دنبال مذاکره و دستیابی به توافقی جدید با تهران است».

این دیپلمات اروپایی اظهار کرد که تلاش‌های ترامپ در این زمینه «جدی» است، زیرا او «می‌خواهد نام خود را در تاریخ به‌عنوان یک توافق‌ساز ثبت کند».

بااین‌حال، وی به یک مانع کلیدی اشاره کرد که هنوز پابرجاست: «عدم وجود یک مذاکره‌کننده از سوی آمریکا». وی توضیح داد که دولت جدید ایالات متحده هنوز جانشینی برای رابرت مالی، نماینده ویژه سابق در امور ایران، تعیین نکرده است.

رابرت مالی به دلیل «انتقال اطلاعات محرمانه به طرف ایرانی در جریان مذاکرات غیرمستقیم در وین» از سمت خود تعلیق و مجوزهای امنیتی‌اش لغو شد.

این دیپلمات اظهار کرد که ایران در انتظار تعیین مذاکره‌کننده‌ای از سوی واشنگتن است و «بسیار مشتاق» مذاکره با ایالات متحده می‌باشد.

او حتی مدعی شد که «ایران حاضر است هر توافقی را بپذیرد تا تحریم‌ها علیه این کشور برداشته شود».

وی افزود که این بار «مشوق‌ها و تضمین‌های اقتصادی از سوی اروپا ارائه نخواهد شد»، زیرا اروپا پس از خروج ایالات متحده از توافق و کاهش سطح تجارت با ایران «دیگر مورد اعتماد تهران نیست».

مخاطرات عدم دستیابی به توافق

بااینکه این دیپلمات مطمئن نبود که توافقی تا پیش از اکتبر ۲۰۲۵ حاصل شود، اما گفت: «اگر دولتی در آمریکا قادر به دستیابی به توافقی هسته‌ای با ایران باشد، قطعاً دولت ترامپ خواهد بود» زیرا ایران اطمینان خواهد داشت که هیچ دولت آمریکایی دیگری پس از او، این توافق را لغو نخواهد کرد؛ همان‌طور که ترامپ توافق دوران اوباما را لغو کرد.

وی هشدار داد که اگر توافقی قبل از این تاریخ حاصل نشود، کشورهای اروپایی ممکن است مکانیسم «اسنپ‌بک» را فعال کنند، که منجر به بازگشت تمامی تحریم‌های بین‌المللی علیه ایران خواهد شد.

سه کشور اروپایی در آخرین نشست آژانس بین‌المللی انرژی اتمی هشدار دادند که «همکاری ایران در پایین‌ترین سطح ممکن قرار دارد» و فعالیت‌های هسته‌ای این کشور «به‌طور مداوم در حال افزایش است» به‌گونه‌ای که دیگر نمی‌توان اطمینان داشت که این فعالیت‌ها صلح‌آمیز باقی مانده‌اند.

این دیپلمات اروپایی هشدار داد که در صورت عدم دستیابی به توافق با ایران تا پیش از اکتبر، «خاورمیانه با یک بحران واقعی مواجه خواهد شد» و این موضوع اسرائیل را به حمله نظامی علیه ایران سوق خواهد داد.